Ρεκόρ όλων των εποχών με 1,184 δισ. διεθνείς αφίξεις κατέγραψε το 2015 ο παγκόσμιος τουρισμός, σημειώνοντας άνοδο 4,4% σύμφωνα με το Παγκόσμιο Τουριστικό Βαρόμετρο (World Tourism Barometerr) του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού (UNWTO).
Σε απόλυτα μεγέθη, η πιο πάνω επίδοση σημαίνει πως το 2015 ταξίδεψαν σε κάποια άλλη χώρα του κόσμου πέντε... Ελλάδες περισσότεροι ταξιδιώτες σε σύγκριση με το 2014, δηλ. 50 εκατ. επιπλέον τουρίστες.
Η χρονιά που πέρασε ήταν η έκτη κατά σειρά ανοδική για τον παγκόσμιο τουρισμό εν μέσω κρίσης, ο οποίος μεγεθύνεται πάνω από 4% κάθε χρόνο μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης του 2010.
Η ζήτηση για ταξίδια ήταν ανοδική κατά το 2015 σε όλο τον κόσμο αλλά καταγράφηκαν σημαντικές διαφοροποιήσεις από χώρα σε χώρα. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού (ΠΟΤ) αποδίδει το γεγονός στις συναλλαγματικές ισοτιμίες που ευνόησαν ισχυρές χώρες προέλευσης τουριστών, τη μείωση των διεθνών τιμών πετρελαίου αλλά και άλλων αγαθών. Οι πιο πάνω παράγοντες, σύμφωνα με τον ΠΟΤ, αύξησαν το εισόδημα που περίσσευε και μπορούσε να διατεθεί για ταξίδια.
Τα μεγέθη, ωστόσο, του παγκόσμιου τουρισμού καθορίστηκαν σε σημαντικό βαθμό όχι μόνο από τους πιο πάνω παράγοντες αλλά και από φυσικές και ανθρωπιστικές κρίσεις σε πολλά μέρη του κόσμου όπως αναφέρει ο ΠΟΤ. Ζητήματα που φέρνουν στο επίκεντρο το θέμα της ασφάλειας. Για τον λόγο αυτόν ο ΠΟΤ καλεί τις κυβερνήσεις να πάρουν μέτρα ώστε να διασφαλίσουν άνετο και ασφαλές περιβάλλον σε όλους όσοι ταξιδεύουν.
Σε ανοδική τροχιά και το 2016
Για τη διατήρηση του παγκόσμιου τουρισμού σε ανοδική τροχιά κάνει λόγο ο ΠΟΤ, αν και εκτιμά ότι ο πήχης θα κατέβει ελαφρά φέτος.
Πιο συγκεκριμένα, ο ΠΟΤ προβλέπει αύξηση του παγκόσμιου τουρισμού κατά 4%. Τον ισχυρότερο ρυθμό αύξησης προβλέπεται ότι θα καταγράψουν η Ασία, η περιοχή του Ειρηνικού και η Βόρεια και Νότια Αμερική (4%-5%), με την Ευρώπη να κινείται σε χαμηλότερο τέμπο (3,5%-4,5%). Ο ΠΟΤ προβλέπει ότι τη χρονιά που διανύουμε θα καταγράψουν αύξηση ξένων τουριστών τόσο η Αφρική όσο και η Μέση Ανατολή σε ποσοστό 2%-5%, αν και επισημαίνει την αβεβαιότητα που προκαλούν οι εξελίξεις στις δύο αυτές περιοχές του κόσμου.
Χρονιά των «μεγάλων» το 2015
Κερδισμένες της χρονιάς-ρεκόρ που έφυγε αναδείχθηκαν οι παραδοσιακά ισχυρές οικονομίες, οι οποίες κατέγραψαν αύξηση διεθνών αφίξεων 5% έναντι ανόδου 4% των αναδυόμενων τουριστικών προορισμών.
Ευρώπη, Βόρεια και Νότια Αμερική, Ασία και Ειρηνικός είδαν τις διεθνείς τους αφίξεις να αυξάνουν με ρυθμό της τάξης του 5%, ενώ την ίδια στιγμή η Μέση Ανατολή στο σύνολό της σημείωσε άνοδο 3%.
Μεγάλη χαμένη της χρονιάς που έφυγε ήταν η Αφρική. Παρά την έλλειψη επαρκών στοιχείων, ο ΠΟΤ εκτιμά ότι η περιοχή κατέγραψε μείωση διεθνών αφίξεων της τάξης του 3%. Γεγονός που αποδίδεται στα προβλήματα των μεσογειακών προορισμών της Βόρειας Αφρικής, οι οποίοι προσελκύουν το 1/3 των τουριστών που φθάνουν στην Αφρική.
Αν αναρωτιέστε ποιοι κινούν τον παγκόσμιο τουρισμό, η απάντηση ήταν ξεκάθαρη το 2015: Η Κίνα, οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Η Κίνα αποτελεί μια από τις κύριες ατμομηχανές του διεθνούς τουρισμού και οδηγεί την κούρσα του εξερχόμενου τουρισμού του πλανήτη, καταγράφοντας διψήφια ποσοστά αύξησης, σταθερά από το 2004. Από τη μαζική έξοδο των Κινέζων άμεσα ωφελημένοι είναι οι κύριοι προορισμοί του Ειρηνικού (Ιαπωνία, Ταϋλάνδη), ενώ σημαντικά μερίδια πελατείας αποσπούν οι ΗΠΑ και κύριοι ευρωπαϊκοί προορισμοί.
Την τριάδα των κύριων δεξαμενών άντλησης πελατείας του παγκόσμιου τουρισμού συμπληρώνουν οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο με ποσοστά αύξησης 9% και 6% αντίστοιχα. Επιδόσεις, σύμφωνα με τον ΠΟΤ, που συνδέονται με τα ισχυρά τους νομίσματα και τις ευνοϊκές συναλλαγματικές ισοτιμίες που εξασφάλιζαν στους πολίτες τους που ταξιδεύουν σε όλο τον κόσμο.
Φάση υποχώρησης, αντίθετα, διανύουν οι χώρες των άλλοτε δυναμικά αναδυόμενων αγορών (BRICS). Υποχώρηση η οποία οφείλεται στη σημαντική μείωση που κατέγραψε ο τουρισμός της Ρωσίας και της Βραζιλίας, απόρροια των πιέσεων που δέχθηκαν οι οικονομίες των δύο χωρών αλλά και της υποτίμησης των νομισμάτων τους (ρούβλι και ρεάλ).
ΕΥΡΩΠΗ: Η Γηραιά Ήπειρος λειτούργησε ως «έρμα» στο καράβι του παγκόσμιου τουρισμού, εξασφαλίζοντάς του την απαραίτητη ευστάθεια με την άνοδο 5% που κατέγραψε ο τουριστικός της κλάδος. Σημαντικό ρόλο στην επίδοση της Ευρώπης έπαιξε η υποχώρηση του ευρώ έναντι άλλων ισχυρών νομισμάτων όπως το δολάριο και η στερλίνα. Το αποτέλεσμα ήταν κατά 2015 η Ευρώπη να προσελκύσει 609 εκατ. τουρίστες, 29 εκατ. περισσότερους από το 2014. Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη είδαν τον τουρισμό τους να μεγεθύνεται κατά 6%, κάνοντας comeback μετά τη μείωση που είχαν σημειώσει το 2014.
ΑΣΙΑ-ΕΙΡΗΝΙΚΟΣ: Η περιοχή έφθασε σε νέο ρεκόρ με 13 εκατ. περισσότερους τουρίστες, οι οποίοι έφθασαν συνολικά τους 277 εκατ. ταξιδιώτες. Την κούρσα οδήγησαν στην περιοχή η Ωκεανία (+7%) και οι προορισμοί της Νοτιοανατολικής Ασίας (+5%), με τις περιοχές της Νότιας και Βορειοανατολικής Ασίας να καταγράφουν άνοδο 4%.
ΒΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΝΟΤΙΑ ΑΜΕΡΙΚΗ: Η περιοχή υποδέχθηκε 9 εκατ. περισσότερους τουρίστες σε σύγκριση με το 2014, σημειώνοντας άνοδο 5%. Η ισχυροποίηση του δολαρίου, ωστόσο, πυροδότησε ένα κύμα εξερχόμενου τουρισμού από τις ΗΠΑ από το οποίο επωφελήθηκαν κυρίως η Καραϊβική και οι προορισμοί της Κεντρικής Αμερικής που κατέγραψαν άνοδο 7%. Τόσο η Βόρεια όσο και η Νότια Αμερική εμφάνισαν αύξηση 4%, κινούμενες στον μέσο όρο αύξησης του τουρισμού σε παγκόσμιο επίπεδο.
ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ: Η περιοχή κατέγραψε άνοδο διεθνών αφίξεων της τάξης του 3% καθώς υποδέχθηκε 54 εκατ. ξένους επισκέπτες. Με αυτό τον τρόπο έδειξε να κατοχυρώνει την ανοδική πορεία που ξεκίνησε από το 2014.
ΑΦΡΙΚΗ: Μείωση της τάξης του 3% κατέγραψαν οι διεθνείς αφίξεις στην Αφρική, οι οποίες υποχώρησαν στα 53 εκατ. επισκέπτες. Η πτώση των προορισμών της Βόρειας Αφρικής (-8%) συμπαρέσυρε το σύνολο των μεγεθών της Αφρικής, με τους προορισμούς της υποσαχάριας ζώνης να καταγράφουν μείωση της τάξης του 1% στο α' εξάμηνο ενώ επέστρεψαν σε θετικούς ρυθμούς στο δεύτερο μισό της χρονιάς που έφυγε. Τα μεγέθη αυτά, ωστόσο, είναι περιορισμένης αξιοπιστίας καθώς βασίζονται σε ελλιπή στοιχεία, όπως επισημαίνει ο ΠΟΤ.