Τέλος εποχής για τα μηδενικά επιτόκια στις ΗΠΑ

Η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ αύξησε την Τετάρτη τα επιτόκια από τα μηδενικά επίπεδα που βρίσκονταν τα τελευταία επτά χρόνια, επικαλούμενη την σταθερή ανάκαμψη της αμερικανικής οικονομίας.

Η επιτροπή FOMC της Fed αύξησε τα επιτόκια κατά 25 μονάδες βάσης, στο 0,25 με 0,5%, βάζοντας τέλος σε μια παρατεταμένη συζήτηση για το αν η οικονομία είναι αρκετά ισχυρή για να αντέξει πιο υψηλά κόστη δανεισμού. 

Ήταν η πρώτη αύξηση επιτοκίων από το 2006, με ομόφωνη απόφαση των μελών της επιτροπής.

«Η επιτροπή κρίνει ότι έχει επιτευχθεί αρκετή πρόοδος στις συνθήκες στην αγορά εργασίας φέτος και έχει την εύλογη πεποίθηση ότι ο πληθωρισμός θα αυξηθεί μεσοπρόθεσμα στον στόχο του 2%» αναφέρεται στην ανακοίνωση. 

Στην ανακοίνωση η Fed καθιστά σαφές ότι η αύξηση των επιτοκίων αποτελεί το πρώτο βήμα σε μια «σταδιακή» σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής και ότι θα αποφασίσει την επόμενη κίνηση δίνοντας προτεραιότητα στην παρακολούθηση του πληθωρισμού.

«Δεδομένης της σημερινής απόκλισης του πληθωρισμού από το 2%, η επιτροπή θα παρακολουθεί προσεκτικά την πραγματική και προσδοκώμενη πρόοδο προς τον στόχο για τον πληθωρισμό. Η επιτροπή αναμένει ότι οι οικονομικές συνθήκες θα εξελιχθούν με τρόπο που θα δικαιολογεί μόνο σταδιακές αυξήσεις στα επιτόκια» σημειώνει η Fed.

Οι οικονομικές προβλέψεις της κεντρικής τράπεζες παρέμειναν σε μεγάλο βαθμό αμετάβλητες από τον Σεπτέμβριο, με την ανεργία να αναμένεται να υποχωρήσει στο 4,7% την επόμενη χρονιά και την ανάπτυξη να διαμορφώνεται στο 2,4%. 

Η κεντρική τράπεζα δεν άλλαξε το διάγραμμα (dot plot) για την πορεία των επιτοκίων το 2016, προβλέποντας μια αύξηση σε κάθε τρίμηνο. 

Υellen: Η νομισματική πολιτική παραμένει διευκολυντική

Η σημερινή κίνηση σηματοδοτεί το τέλος μιας έκτακτης επταετής περιόδου κατά την οποία το επιτόκιο κρατήθηκε κοντά στο μηδέν για να στήριξη την ανάκαμψη της οικονομίας από την χειρότερη χρηματοπιστωτική κρίση από το κραχ του 1929, δήλωσε η Janet Yellen στην συνέντευξη τύπου της μετά την συνεδρίαση της Fed.

Η ίδια σημείωσε πως αν η κεντρική τράπεζα περίμενε περισσότερο για την αύξηση των επιτοκίων θα διακινδύνευε να υπερβεί τους στόχους της και να αναγκαστεί να προχωρήσει σε απότομη σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής, με αρνητικές συνέπειες για την οικονομία.

Όπως τόνισε, οι κεντρικές τράπεζες μπορεί να προκαλέσουν ύφεση αν αυξήσουν απότομα τα επιτόκια. 

Σε ερώτηση για τον κίνδυνο η Fed να αλλάξει πορεία, απάντησε πως όποτε συνέβη αυτό ήταν γιατί η αντίδραση ήταν καθυστερημένη. 

Η κα. Yellen επισήμανε πως είναι σημαντικό να μην διογκωθεί η σημασία της πρώτης αυτής κίνησης, λέγοντας πως είναι μια αύξηση μόνο κατά 25 μονάδες βάσης και ότι η νομισματική πολιτική παραμένει διευκολυντική. Τόνισε ότι η Fed θα παρακολουθεί προσεκτικά τι συμβαίνει στην οικονομία και ποιος είναι ο αντίκτυπος στις χρηματοπιστωτικές συνθήκες και στις δαπάνες.

Η επικεφαλής της Fed διευκρίνισε πως η αντίδραση της κεντρικής τράπεζας θα είναι ανάλογη με την κατάσταση της οικονομίας.

«Μια πιο ισχυρή ανάπτυξη ή μια πιο απότομη άνοδος του πληθωρισμού από αυτήν που αναμένουμε τώρα θα σήμαινε μια πιο γρήγορη αύξηση του επιτοκίου από αυτήν που προβλέπεται τώρα. Αν η οικονομία μας απογοήτευε το επιτόκιο θα αυξανόταν με πιο αργό ρυθμό. Η επιτροπή έχει την πεποίθηση ότι η διαδικασία εξομάλυνσης θα προχωρήσει ομαλά» σημείωσε.

H ίδια δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο η Fed να εξετάσει και τα αρνητικά επιτόκια, αν χρειαστεί.

Ερωτώμενη για τον αντίκτυπο της απόφασης της Fed στις αναδυόμενες αγορές η κα. Yellen υποστήριξε πως η κίνηση ήταν αναμενόμενη, προσθέτοντας πως η ενίσχυση της αμερικανικής οικονομίας θα έχει θετικές επιπτώσεις και στις υπόλοιπες οικονομίες.

Πρόσθεσε ωστόσο πως η Fed θα παρακολουθεί στενά την κατάσταση στις χώρες που έχουν πληγεί ιδιαίτερα από την πτώση στις τιμές των εμπορευμάτων.

Όσον αφορά τις αναταράξεις στην αγορά ομολόγων υψηλής απόδοσης των ΗΠΑ, η κα. Yellen υποστήριξε ότι αντανακλούν την πτώση στις τιμές του πετρελαίου.

Θετική η αντίδραση των αγορών

Ράλι πραγματοποιούν οι μετοχές στην Wall Street μετά την αύξηση των επιτοκίων, με τον Dow Jones να καταγράφει κέρδη 200 μονάδων. 

Η απόφαση της Fed να αυξήσει τα επιτόκια προκάλεσε το ανοδικό γύρισμα του δολαρίου έναντι του ευρώ, με το αμερικανικό νόμισμα ενισχύεται 0,1% στα 1,0921 από 1,0932 την προηγούμενη μέρα.

Ο δείκτης JP Morgan Emerging Market Index που παρακολουθεί την δύναμη των περισσότερο συναλλασσόμενων ισοτιμιών αναδυόμενων χωρών έναντι του δολαρίου υποχωρεί 0,2%, όσο δηλαδή και πριν την ανακοίνωση. Σε ότι αφορά τις μετοχές σε αναδυόμενες αγορές ο σχετικός δείκτης σημειώνει άνοδο 1,5 όσο και πριν την απόφαση, ενώ ελάχιστες είναι οι διαφοροποιήσεις στα ομόλογα

Στην αγορά ομολόγων, η αποδοση του αμερικανικού 10ετούς μετά από ένα σύντομο "άλμα" στο 2,33%, τώρα διαπραγματεύεται με μηδενική μεταβολή, στο 2,27%. Επιπλέον η απόδοση του αμερικανικού 2ετούς πέρασε για πρώτη φορά το 1%.