Πρωτιά για το Podemos στην Ισπανία

Την πρώτη θέση στην προτίμηση του εκλογικού σώματος στην Ισπανία εμφανίζεται να καταλαμβάνει το Podemos σύμφωνα με δημοσκόπηση που δημοσιεύει σήμερα η εφημερίδα El Pais.

Σύμφωνα με την ίδια δημοσκόπηση, σαφής είναι η ανάγκη για κυβερνήσεις συνασπισμού, καθώς κανένα κόμμα δεν εξασφαλίζει αυτοδυναμία, με το κυβερνών Λαϊκό Κόμμα να βρίσκεται δεύτερο, το σοσιαλιστικό PSOE στην τρίτη θέση και το καταλανικής καταγωγής κόμμα «Πολίτες» στην τέταρτη θέση.

Ειδικότερα, σε δημοσκόπηση της Metroscopia για λογαριασμό της El Pais που δημοσιεύεται την Κυριακή, το Podemos εμφανίζεται στο 27,7%. Ακολουθεί η κυβερνώσα κεντροδεξιά του Λαϊκού Κόμματος (PP) με 20,9% και στην τρίτη θέση βρίσκεται το PSOE με 18,3%. Τέταρτο βρίσκεται το σχετικά νεότευκτο κόμμα «Πολίτες» με 12,2% (συστάθηκε το 2006).

Πέραν της πρωτιάς του Podemos, το σημαντικότερο στοιχείο της νέας δημοσκόπησης είναι, σύμφωνα με το ΑΠΕ, αυτό που επαναλαμβάνεται σε όλες τις τελευταίες έρευνες: Η κατάρρευση του ισπανικού δικομματισμού και ο διαφαινόμενος θάνατος της εποχής που ένα κόμμα μπορούσε να κυβερνήσει αυτοδύναμα στη Μαδρίτη.

Όπως σχολιάζει η εφημερίδα στο κεντρικό της άρθρο, με τον χαρακτηριστικό τίτλο «κατάσταση αβεβαιότητας», οι δημοσκοπήσεις προδιαγράφουν ένα ριζικά διαφορετικό σκηνικό μετά τις εκλογές στο τέλος του χρόνου.

Όσον αφορά ιδιαίτερα τα δύο κόμματα που πλησιάζουν ως κεντρικοί παίκτες στην πολιτική σκηνή της Μαδρίτης, το Podemos και τους «Πολίτες», το ρεύμα τους φαίνεται βάσει της δημοσκόπησης να οφείλεται σε διαφορετικού είδους δυναμική: Όσοι θα ψήφιζαν μεν το «Πολίτες», δηλώνουν πως θα το ψήφιζαν επειδή αισθάνονται τις θέσεις τους πλησιέστερα στις απόψεις τους, ενώ για το Podemos το κίνητρο είναι κυρίως η απογοήτευση από το υφιστάμενο πολιτικό σύστημα.

Ενδεικτικά, το Podemos είναι το δεύτερο κόμμα -μετά το κυβερνών PP- που οι ερωτηθέντες δηλώνουν πως δεν θα ψήφιζαν ποτέ. Η δε δημοτικότητα του αρχηγού του, Πάμπλο Ιγκλέσιας, είναι η υψηλότερη των υπολοίπων κομματικών ηγετών, με 34% ενώ ακολουθεί σε πολύ μικρή απόσταση (δυσανάλογη της απόστασης των δύο κομμάτων) ο αρχηγός των Σοσιαλιστών Πέδρο Σάντσες (31%). Και των δύο υστερεί σημαντικά ο πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι, με 23%.

Πορτογαλία: Στα χνάρια των ΣΥΡΙΖΑ και Podemos;

Η εμφατική εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται να δίνει ώθηση στο πορτογαλικό κίνημα Juntos Podemos. Η νεόκοπη οργάνωση ζητά τη ρήξη με τις κατεστημένες δομές και φιλοδοξεί να εξελιχθεί σε κόμμα.

Όλες οι οργανωτικές συνεδριάσεις του νέου πολιτικού κινήματος Juntos Podemos (ελληνιστί: μαζί μπορούμε) μεταδίδονται ζωντανά στο διαδίκτυο. Προτάγματα του πορτογαλικού κινήματος διαμαρτυρίας είναι άλλωστε μεταξύ άλλων οι ανοιχτές διαδικασίες και η διαφάνεια στο πολιτικό σύστημα. Το «καυτό» θέμα των συνεδριάσεων του κινήματος είναι αυτό το διάστημα η προσπάθεια ίδρυσης ενός κομματικού φορέα, σύμφωνα με τη Deutsche Welle. Γι' αυτό απαιτείται η συλλογή 7.500 υπογραφών και στη συνέχεια η υποβολή αιτήματος ίδρυσης πολιτικού κόμματος στο συνταγματικό δικαστήριο της Πορτογαλίας.

Για τον Ζοάο Λαμπρίντσα, εξέχον μέλος του Juntos Podemos, η κομματική πολιτική είναι μια «ανεξερεύνητη γη». Ο 31χρονος έγινε ευρέως γνωστός στην Πορτογαλία όταν πριν από τέσσερα χρόνια είχε απευθύνει μέσω διαδικτύου κάλεσμα διαμαρτυρίας, στο οποίο ανταποκρίθηκαν εκατοντάδες χιλιάδες συμπατριώτες του. Όπως λέει ο ίδιος, η είσοδός του στην επίσημη πολιτική σκηνή δεν αποτελούσε ποτέ φιλοδοξία του. «Θέλουμε να γίνουμε κόμμα μόνο επειδή ο νόμος δεν μας δίνει άλλη επιλογή. Αντιλαμβανόμαστε όμως τους εαυτούς μας ως κίνημα, μία δύναμη της κοινωνίας των πολιτών, η οποία θέλει να είναι πολιτικά ενεργή. Ο καθένας μπορεί να συμμετάσχει, για παράδειγμα διά των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Και αυτό μας διαφοροποιεί από τα παραδοσιακά κόμματα, τα οποία είναι ιεραρχικά οργανωμένα και με δομή πυραμίδας», διευκρινίζει ο Ζοάο Λαμπρίντσα.

Σε πρόσφατη διαδήλωση κατά της πολιτικής λιτότητας που εφαρμόζει η συντηρητική κυβέρνηση του Πέδρο Πάσος Κοέλιο συμμετείχε και ο Μανουέλ Αλφόνσο, μέλος ενός μικρού τροτσκιστικού κόμματος που ένωσε τις δυνάμεις του με το Juntos Podemos. O ίδιος δεν θεωρεί σύμπτωση ότι το νέο κίνημα επέλεξε τα ίδια διακριτικά χρώματα με «τον μεγάλο αδελφό» του, το ισπανικό Podemos, το οποίο προηγείται στις ισπανικές δημοσκοπήσεις.

«Αυτό το νέο εγχείρημα θέλει να συνενώσει μικρές ομάδες και κόμματα στη βάση ορισμένων θεμελιωδών αρχών, οι οποίες εκπροσωπούνται στην Ισπανία από το Podemos και στην Ελλάδα από τον ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό σημαίνει πάνω από όλα αντίσταση κατά της πολιτικής λιτότητας στην Ευρώπη. Θέλουμε να αλλάξουμε τα πράγματα και να σπάσουμε το μονοπώλιο των καθιερωμένων κομμάτων, όπως το έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ και όπως θα μπορούσε να κάνει το Podemos στην Ισπανία», λέει ο Μανουέλ Αλφόνσο.

Ωστόσο, ορισμένοι πορτογάλοι πολιτικοί επιστήμονες εκτιμούν τα δεδομένα στην Πορτογαλία διαφέρουν από τα αντίστοιχα της υπόλοιπης νότιας Ευρώπης. Όπως υπογραμμίζουν, το σύστημα των παραδοσιακών κομμάτων πάντα προσέλκυε ψηφοφόρους διαμαρτυρίας – κυρίως το ισχυρό κομμουνιστικό κόμμα. Μια σειρά μικρών κομμάτων, που πασχίζουν να κερδίσουν ψήφους, δεν επιδεικνύουν διάθεση να ενωθούν με το Juntos Podemos.

Η πολιτική επιστήμονας Πάουλα Ζιλ αμφιβάλλει ότι το νέο κίνημα θα γνωρίσει αντίστοιχη επιτυχία με το ισπανικό Podemos. Η ίδια είχε συνδιοργανώσει τη μαζική διαμαρτυρία του 2011 μαζί με τον Ζοάο Λαμπρίντσα, ωστόσο σε αντίθεση με εκείνον, η ίδια επέλεξε να μην ενταχθεί στο Juntos Podemos.