Οργή Καταλανών για την αναβολή του δημοψηφίσματος

Πλατεία Τζωρτζ Όργουελ στο κέντρο της Βαρκελώνης. Θλιβερά και μονότονα κτίρια περιβάλλουν τη μικρή πλατεία, τα καφενεία και τα μπαρ της περιοχής έχουν ερημώσει, ενώ φορτηγά ξεφορτώνουν την πραμάτεια τους. Μόνο οι πολυάριθμες δίχρωμες σημαίες δίνουν μία ζωηρή πινελιά σε αυτή τη γωνιά της Βαρκελώνης: άλλοι βγάζουν στο παράθυρο την παραδοσιακή senyera, τη σημαία της Καταλονίας σε κίτρινο και κόκκινο χρώμα. Άλλοι προτιμούν την estelada, μία παραλλαγή της σημαίας στην οποία ξεχωρίζει ένα λευκό αστέρι.

Σύμφωνα με την Deutsche Welle, οι σημαίες θα αποτελούσαν «προεκλογικό» σκηνικό για το δημοψήφισμα της ανεξαρτησίας στις 9 Νοεμβρίου, όπως και τα πλακάτ που είχαν αναρτηθεί στην πόλη με το σύνθημα Ara es l´hora («Τώρα είναι η ώρα»). Όμως την τελευταία στιγμή το δημοψήφισμα ακυρώθηκε και η απόφαση αυτή προκαλεί αντιδράσεις σε πολλούς Καταλανούς- για παράδειγμα στη Λέα Μπαντία, φοιτήτρια από τη Βαρκελώνη: «Έχουμε όλοι το δικαίωμα να ψηφίσουμε, πρέπει να σεβαστούν τα δικαιώματά μας. Και θα ψηφίσουμε τελικά με κάποιον τρόπο, ό,τι κι αν γίνει. Αν η Μαδρίτη δεν μας αφήσει να ψηφίσουμε, θα έχουμε σύγκρουση» λέει η νεαρή Καταλανή.

Τακτική υποχώρηση του πρωθυπουργού Μας

Η κεντρική κυβέρνηση της Μαδρίτης αντιτίθεται στο δημοψήφισμα, το αποκαλεί παράνομο και είχε προσφύγει στο Συνταγματικό Δικαστήριο της Ισπανίας ζητώντας την απαγόρευσή του. Η προσφυγή έγινε αμέσως δεκτή και στις 14 Οκτωβρίου ο τοπικός πρωθυπουργός της Καταλονίας Άρτουρ Μας ανακοίνωσε ότι δεν θα επιμείνει στο δημοψήφισμα της 9ης Νοεμβρίου. Προειδοποίησε όμως ότι θα στήσει κάλπες με άλλον τρόπο, συμβατό με τη συνταγματική τάξη της Ισπανίας, κάνοντας λόγο για ένα μελλοντικό «δημοψήφισμα πριν το δημοψήφισμα». Κάποιοι πιστεύουν ότι ο Μας θα μπορούσε να προκηρύξει εκλογές, δίνοντάς τους δημοψηφισματικό χαρακτήρα.

Όμως ο ίδιος μάλλον σχεδιάζει κάτι διαφορετικό, καθώς θέλει να διατηρήσει ακέραια τα δύο ερωτήματα που θα έθετε το ακυρωθέν δημοψήφισμα της 9ης Νοεμβρίου. Το πρώτο ερώτημα είναι: «Θέλετε να ανακηρυχθεί κράτος η Καταλονία;» Το δεύτερο ερώτημα είναι: «Θέλετε αυτό το κράτος να είναι ανεξάρτητο;». Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι, ενώ το 80% των Καταλανών θα συμμετείχε στο δημοψήφισμα, ούτε το 50% δεν θα ψήφιζε υπέρ της ανεξαρτησίας. Στους υποστηρικτές της απόσχισης ανήκει και ο Πάου Εστράδα, νεαρός προγραμματιστής από τη Βαρκελώνη: «Πρέπει να ασκήσουμε το εκλογικό μας δικαίωμα. Πρέπει να γίνει αυτό, ακόμα κι αν θεωρηθεί πολιτική ανυπακοή» λέει χαρακτηριστικά.

«Δεν θα υπάρχουν νικητές και ηττημένοι»

Τα μικρότερα κόμματα της Καταλονίας που υποστηρίζουν την ανεξαρτητοποίηση είχαν πράγματι ζητήσει από τον πρωθυπουργό Άρτουρ Μας να επιλέξει τον δρόμο της πολιτικής ανυπακοής. Απαντώντας σε αυτές τις απειλές η κυβέρνηση της Μαδρίτης προειδοποίησε ότι αν πραγματοποιηθεί το δημοψήφισμα, θα περικόψει τις σημερινές διευρυμένες αρμοδιότητες της τοπικής κυβέρνησης στη Βαρκελώνη. Από την πλευρά του, το τοπικό κόμμα της Ριζοσπαστικής Αριστεράς στην Καταλονία είχε προτείνει μία δραστική λύση: να σχηματιστεί κυβέρνηση συνασπισμού με όλους όσους θέλουν την απόσχιση και στη συνέχεια η κυβέρνηση αυτή να κηρύξει την ανεξαρτησία της Καταλονίας στο τοπικό κοινοβούλιο.

«Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει εύκολη λύση» υποστηρίζει ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Ζοσέπ Ραμονέντα, ο οποίος ζει στη Βαρκελώνη. «Θα είναι πολύ δύσκολο να ξεπεραστεί το αδιέξοδο. Δεν θα υπάρξουν νικητές και ηττημένοι. Αντιθέτως, νομίζω ότι αυτή η ιστορία περιπλέκεται όλο και περισσότερο».