Την αγορά τιτλοποιημένων δανείων από ελληνικές τράπεζες με πιστοληπτική διαβάθμιση χαμηλότερη από το " BBB-" ανακοίνωσε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι, διευκρινίζοντας πάντως ότι η παραπάνω απόφαση θα βρίσκεται σε ισχύ όσο η Ελλάδα παραμένει σε πρόγραμμα επιτήρησης από την Ε.Ε.
Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις η ΕΚΤ θα αγοράζει για την επόμενη διετία τιτλοποιημένα δάνεια από ελληνικές τράπεζες στο πλαίσιο του προγράμματος αγορών Asset Backed Securities εφόσον διαθέτουν από δύο οίκους πιστοληπτική διαβάθμιση ίση ή υψηλότερη αυτής της Ελληνικής Δημοκρατίας. Η Ελλάδα βαθμολογείται σήμερα στην κατηγορία junk από τους τρεις μεγάλους οίκους ("B" από Fitch και S&P, Caa1 από Moodys).
Η ΕΚΤ θα παρέχει ρευστότητα ίση με το 30% της ονομαστικής αξίας των Asset Backed Securities που έχουν διαβάθμιση χαμηλότερη του «ΒΒΒ-», ενώ απαιτείται οι τράπεζες να βάζουν ως «μαξιλάρι» ασφαλείας υψηλότερες εξασφαλίσεις από την ονομαστική αξία της έκδοσης. Ειδικότερα προβλέπεται στις εκδόσεις με χαμηλότερη πιστοληπτική διαβάθμιση από το ΒΒΒ- η αξία των ενεχυριασμένων δανείων να ξεπερνά κατά τουλάχιστον 25% την ονομαστική αξία του τίτλου.
Οι εγχώριες τράπεζες διαθέτουν σήμερα τιτλοποιήσεις και ιδιοκατεχόμενες εκδόσεις καλυμμένων ομολογιών ύψους 44 δισ. ευρώ σύμφωνα με τη Citigroup. Εξ αυτών όμως εκδόσεις μόλις 12 δισ. ευρώ έχουν πιστοληπτική διαβάθμιση ίση ή υψηλότερη αυτή της Ελληνικής Δημοκρατίας και επομένως είναι επιλέξιμες για το πρόγραμμα αγορών της ΕΚΤ.
Από τις παραπάνω εκδόσεις οι τράπεζες μπορούν να αντλήσουν 3,6 δισ. ευρώ ρευστότητα. Επιπρόσθετα όμως έχουν τη δυνατότητα να προχωρήσουν σε νέες εκδόσεις καθώς διαθέτουν δεξαμενή ελεύθερων εξυπηρετούμενων δανείων της τάξης των 70 δισ. ευρώ που μπορούν να δώσουν νέες εκδόσεις της τάξης των 50 δισ. ευρώ.
Ο Μάριο Ντράγκι διασυνέδεσε πάντως ευθέως την αγορά τιτλοποιημένων δανείων από ελληνικές τράπεζες με την ύπαρξη ειδικού προγράμματος. Σε ερώτηση δημοσιογράφου που υπενθύμισε ότι το πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας με την Ε.Ε. τελειώνει στο τέλος του έτους, ο κ. Nτράγκι απάντησε: «Πρέπει να υπάρχει ένα πρόγραμμα εκεί. Χωρίς πρόγραμμα, δεν υπάρχουν αγορές».
«Θέλουμε να είμαστε όσο πιο περιεκτικοί γίνεται, αλλά με φρόνηση. Έχουμε αποφασίσει να συμπεριλάβουμε χώρες που έχουν αξιολόγηση κάτω από ΒΒΒ-, όπως η Ελλάδα και η Κύπρος, με δύο προϋποθέσεις: Η πρώτη είναι πως θα υπάρξουν μια σειρά μέτρα που θα περιορίσουν το ρίσκο για τις συγκεκριμένες αγορές που θα γίνουν εκεί, ώστε τα στοιχεία ενεργητικού που αγοράζονται να έχουν ανάλογο ρίσκο με τα στοιχεία που αγοράζονται αλλού. Και υπάρχει και μια δεύτερη προϋπόθεση, η οποία βασικά είναι ότι οι χώρες θα έχουν ένα πρόγραμμα με την Ε.Ε.» σημείωσε.
Τραπεζίτες και αναλυτές σημειώνουν ότι η διασύνδεση των αγορών με την ύπαρξη προγράμματος δεν συνιστά κάτι νέο. Η ΕΚΤ έχει εξηγήσει και στο παρελθόν ότι η χαλάρωση υφιστάμενων κριτηρίων διενεργείται μόνο για περιπτώσεις χωρών που βρίσκονται σε ειδικά προγράμματα όπως η Ελλάδα.
Όπως διευκρινίζουν οι ίδιοι ανεξαρτήτως της ρητορικής από πλευράς κυβέρνησης ακόμη και αν δεν υπογραφεί νέα δανειακή σύμβαση η Ελλάδα θα παραμείνει σε κάποιο πρόγραμμα ειδικής επιτήρησης, το αποκαλούμενο Post Programme Surveillance, το οποίο βεβαίως δεν θα ονομάζεται Μνημόνιο και δεν θα περιλαμβάνει ως μηχανισμό ελέγχου την Τρόικα.
Εδωσε μάχη ο Στουρνάρας
Ανώτατο κυβερνητικό στέλεχος τοποθετήθηκε και για τις ανακοινώσεις Ντράγκι. Όπως είπε ο Γιάννης Στουρνάρας έδωσε μάχη για να γίνει αποδεκτή η πρόταση για αγορά και ελληνικών ABS καθώς δεν ήταν όλοι οι κεντρικοί τραπεζίτες σύμφωνοι. Αναφορικά με την ανάγκη να υπάρξει πρόγραμμα παρακολούθησης για να δοθεί χρηματοδότηση έριξε τους τόνους σημειώνοντας ότι «ήταν δεδομένο ότι θα υπήρχε μια μορφή παρακολούθησης». Σημείωσε δε ότι αυτά ειπώθηκαν στη συνέντευξη τύπου.
Οι αγορές
Ο πρόεδρος της ΕΚΤ απέφυγε να δώσει συγκεκριμένα νούμερα για το μέγεθος του προγράμματος, υποστηρίζοντας πως θα κινείται περίπου στο 1 τρισ. ευρώ.
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι αγορές ABS και καλυμμένων ομολόγων θα έχουν σημαντικό αντίκτυπο στον ισολογισμό της ΕΚΤ και θα βοηθήσουν τη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας. O κ. Ντράγκι σημείωσε πως οι αγορές θα οδηγήσουν σε περαιτέρω χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής και θα ενισχύσουν τη μελλοντική καθοδήγηση για τα επιτόκιο.
Παράλληλα, υποστήριξε πως τα νέα μέτρα της ΕΚΤ θα στηρίξουν τις προσδοκίες για τον πληθωρισμό, ενώ πρόσθεσε πως το Διοικητικό Συμβούλιο τάσσεται ομόφωνα υπέρ της χρήσης μη συμβατικών μέτρων.
Ο πρόεδρος της ΕΚΤ επανέλαβε ότι οι κίνδυνοι για την ανάπτυξη της ευρωζώνης παραμένουν καθοδικοί. Όπως επισήμανε η ανάκαμψη μπορεί να μετριαστεί από τον αρνητικό ρυθμό στη χορήγηση δανείων και την ανεργία. Επιπλέον, υπογράμμισε πως η ανεπαρκής πρόοδος στις μεταρρυθμίσεις είναι αρνητικός παράγοντας για το outlook της ευρωζώνης.
Η ισοτιμία του ευρώ σημαντική για πληθωρισμό και ανάπτυξη
Όσον αφορά το θέμα της συναλλαγματικής ισοτιμίας, υποστήριξε πως δεν αποτελεί στόχο της νομισματικής πολιτικής. Τόνισε ωστόσο πως είναι σημαντικό για τη σταθερότητα των τιμών και την ανάπτυξη. Ο χαμηλός πληθωρισμός βλάπτει την οικονομία, σημείωσε.
Έκκληση για διαρθρωτικά μέτρα και δημοσιονομική πειθαρχία
Στο πνεύμα των τελευταίων του δηλώσεων, ο κ. Ντράγκι ανέφερα για ακόμη μια φορά πως η νομισματική πολιτική δεν αρκεί από μόνη της για να επιστρέψει η ανάπτυξη και η εμπιστοσύνη.
«Η νομοθέτηση και η εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων πρέπει να κερδίσει momentum σε ορισμένες χώρες. Αυτό αφορά τόσο στις αγορές προϊόντων και εργασίας όσο και σε δράσεις για την βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος» σημείωσε.
«Όσον αφορά την δημοσιονομική πολιτική, οι χώρες της ευρωζώνης δεν πρέπει να αντιστρέψουν την πρόοδο που έχει γίνει και πρέπει να προχωρήσουν σύμφωνα με τους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Αυτό πρέπει να αντανακλάται στα σχέδια του προϋπολογισμού για το 2015, τα οποία θα παραδώσουν τώρα οι κυβερνήσεις» είπε ο κ. Ντράγκι.
EKT: Πώς θα γίνουν οι αγορές ABS και καλυμμένων ομολόγων σε Ελλάδα-Κύπρο
Τουλάχιστον δυο χρόνια θα διαρκέσουν τα προγράμματα αγορών καλυμμένων ομολόγων και asset backed securities (ABS), αναφέρεται σε σχετικό πληροφοριακό δελτίο που ανήρτησε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Οι αγορές τίτλων από την πρωτογενή και τη δευτερογενή αγορά θα βελτιώσουν την μετάδοση της νομισματικής πολιτικής και θα ενισχύσουν την παροχή δανείων στην ευρωζώνη, σημειώνεται σχετικά.
Οδηγός για το ποιοι τίτλοι πληρούν τις προϋποθέσεις για αγορές από την ΕΚΤ θα αποτελέσει το τρέχον πλαίσιο για εχέγγυα στο ευρωσύστημα. (Η ΕΚΤ κάνει δεκτούς τίτλους με πιστοληπτική αξιολόγηση ΒΒΒ- κατ' ελάχιστον).
Θα υπάρξουν, όπως σημειώνεται, κάποιες προσαρμογές καθώς θα συνυπολογιστεί η διαφορά μεταξύ της αποδοχής στοιχείων ενεργητικού ως εχέγγυο και της αγοράς τους απευθείας από τις αγορές. Τα ABS και τα καλυμμένα ομόλογα Ελλάδας και Κύπρου, που στην παρούσα φάση δεν γίνονται αποδεκτά ως εχέγγυα για την παροχή ρευστότητας, θα υπόκεινται σε συγκεκριμένους κανόνες, με μέτρα που θα περιορίζουν το ρίσκο τους.
Αμετάβλητα τα επιτόκια
Αμετάβλητα διατήρησε τα επιτόκια του ευρώ η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, αναμένοντας τις επιδράσεις από τα σημαντικά μέτρα τόνωσης της ρευστότητας και της οικονομίας που έλαβε στη συνεδρίαση του Σεπτεμβρίου.
Το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ αποφάσισε τη διατήρηση του βασικού επιτοκίου του ευρώ, του επιτοκίου αναχρηματοδότησης, στο αρνητικό ρεκόρ του 0,05%. Το επιτόκιο overnight δανεισμού παρέμεινε στο 0,3% και το επιτόκιο καταθέσεων στο -0,2%.
Δείτε αναλυτικά (στα αγγλικά) τις προϋποθέσεις αγοράς ελληνικών και ευρωπαϊκών ABS εδώ
Δείτε αναλυτικά (στα αγγλικά) τις προϋποθέσεις αγοράς ελληνικών και ευρωπαϊκών καλυμμένων ομολόγων εδώ