Ιστορικά το νόμισμα της Ελβετίας είναι ένας δυνατός, ήσυχος ”τύπος”, αναφέρει η ”Wall Street Journal”: η σταθερή οικονομία του μικροσκοπικού έθνους και η ειρηνική γεωπολιτική του στάση επί μακρόν προσελκύουν τους επενδυτές στο ελβετικό φράγκο σε καιρούς οικονομικής αναταραχής.

Τελευταία, όμως, το ελβετικό φράγκο αποκτά... γιαπωνέζικα χαρακτηριστικά: έχει γίνει το αγαπημένο εργαλείο συναλλαγματικών κερδοσκόπων, που το χρησιμοποιούν για να χρηματοδοτούν ριψοκίνδυνες επενδύσεις ανά τον πλανήτη.

Γιατί; Λόγω των επιτοκίων. Τα ελβετικά επιτόκια κινούνται σήμερα στο εξαιρετικά χαμηλό ποσοστό του 2,25%, το δεύτερο χαμηλότερο μετά το ιαπωνικό 0,5% μεταξύ των βιομηχανικών κρατών. Οι ”παίκτες” του ελβετικού carry trade δανείζονται σε φράγκα και επενδύουν στην Ισλανδία, για παράδειγμα, όπου τα επιτόκια είναι 12 μονάδες βάσης υψηλότερα.

Τα ελβετικά επιτόκια προσελκύουν, επίσης, ιδιώτες επενδυτές ακινήτων από όλη την ανατολική Ευρώπη, ακόμα και από την Ελλάδα, που αγοράζουν στεγαστικά δάνεια σε ελβετικά φράγκα, αναφέρει η ”WSJ”, όπως επισημαίνεται στο blog των F.T.

”Θα λέγαμε ότι πρόκειται για οικογενειακό carry trade”, αναφέρει ο Michael Saunders, οικονομολόγος της Citigroup, προσθέτοντας ότι ο κοινός επενδυτής δεν γνωρίζει πώς να προστατέψει με hedging την επένδυσή του, όπως το γνωρίζει ένας εξειδικευμένος κερδοσκόπος.

Υπάρχουν ανησυχίες ότι η κερδοσκοπία με το φράγκο θα αποσταθεροποιήσει αυτές τις οικονομίες της ανατολικής Ευρώπης, όπου ανθούν οι πωλήσεις των στεγαστικών δανείων σε φράγκα. Οποιαδήποτε αύξηση στην αξία του φράγκου ανεβάζει το δανειακό βάρος και τη δόση του στεγαστικού δανείου για τους ανθρώπους που έχουν έσοδα σε ουγγρικό φιορίνι, για παράδειγμα.

Τα νοικοκυριά της Ουγγαρίας είχαν χρέος περίπου 6,6 δισ. ευρώ σε ελβετικά φράγκα τον Δεκέμβριο, με εκτίναξη 87% από το 2005. Επιπλέον, τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο συχνά έχουν κυμαινόμενα επιτόκια, που σημαίνει ότι το δανειακό βάρος θα ανέβει όταν αυξηθούν τα ελβετικά επιτόκια.

Πάντως, δεν είναι πολύ πιθανό να ”μαζευτεί” αυτό το carry trade σύντομα. Η Κεντρική Τράπεζα της Ελβετίας θα δυσκολευτεί να αυξήσει τα επιτόκια, αφού ο στόχος για τον πληθωρισμό είναι στο 2% και ο πληθωρισμός σήμερα είναι μηδενικός. Ακόμη και αν αυξηθούν παραπάνω αυτά (οι αγορές περιμένουν άλλη μία αύξηση στο 2,5% στη συνεδρίαση του Ιουνίου), θα παραμείνουν χαμηλότερα από τα επιτόκια των άλλων μεγάλων οικονομιών.