Banco Espirito Santo: Διάσωση 4,9 δισ. με bad bank

Η Πορτογαλία θα δαπανήσει 4,98 δισ. ευρώ για να σώσει τη μεγαλύτερη τράπεζαά της, την Banco Espirito Santo, που έχει προκαλέσει αναστάτωση στις αγορές τις τελευταίες εβδομάδες θυμίζοντας έντονα τις πιο δύσκολες μέρες της κρίσης στην ευρωζώνη.

Η διάσωση της Banco Espirito Santo ανακοινώθηκε μετά από φρενήρεις διαπραγματεύσεις κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου μεταξύ Πορτογάλων και Ευρωπαίων αξιωματούχων και ενώ είχαν ανακοινωθεί συνολικά 4 χρεοκοπίες στον όμιλο Espirito Santo. Η μετοχή της τράπεζας κατέγραψε κάθετη πτώση 75% την προηγούμενη εβδομάδα, ενώ η κεντρική τράπεζα της Πορτογαλίας αποκάλυψε πως η BES έχασε κάθε πρόσβαση στη ρευστότητα του ευρωσυστήματος όταν ανακοίνωσε ζημίες ρεκόρ ύψους 3,58 δισ. ευρώ εξαιτίας της έκθεσης στον όμιλο Espirito Santo.

Βάσει του σχεδίου, η Banco Espirito Santo θα χωριστεί σε «καλή τράπεζα», που θα πάρει την ονομασία Novo Banco και θα ανακεφαλαιοποιηθεί με τη συνδρομή 4,9 δισ. ευρώ, και σε «κακή» τράπεζα, η οποία θα απορροφήσει την έκθεση της τράπεζας στον ευρύτερο όμιλο Espirito Santo όπως και τη θυγατρική στην Αγκόλα. H Novo Bank -που σημαίνει «νέα τράπεζα»- θα απορροφήσει τα περισσότερα στοιχεία ενεργητικού, το δίκτυο υποκαταστημάτων, τους εργαζόμενους και τις καταθέσεις της Banco Espirito Santo.  

Οι ζημίες της bad bank θα καλυφθούν από τους ομολογιούχους μειωμένης εξασφάλισης, καθώς και τους μετόχους της τράπεζας, όπου συμπεριλαμβάνεται κι ο όμιλος Espirito Santo (που κατέχει το 20% της τράπεζας), αλλά και η γαλλική Credit Agricole που κατέχει το 16%.  Όλοι οι καταθέτες της BES προστατεύονται όπως και οι ομολογιούχοι αυξημένης εξασφάλισης. 

Για τη διάσωση θα χρησιμοποιηθεί μέρος των 6,4 δισ. ευρώ που είχαν μείνει στην Πορτογαλία από το πακέτο στήριξης της χώρας. Εξ αυτών, 4,4 δισ. ευρώ θα δοθούν με τη μορφή δανείου στο ταμείο εκκαθάρισης τραπεζών της Πορτογαλίας - που συστάθηκε το 2012 και χρηματοδοτείται από υποχρεωτικές συνεισφορές των χρηματοπιστωτικών οργανισμών της χώρας. Το συγκεκριμένο ταμείο εκτιμάται ότι αυτήν τη στιγμή έχει κεφάλαια 380 εκατ. ευρώ. 

Βάσει του σχεδίου, το ταμείο εκκαθάρισης θα αποκτήσει τον έλεγχο της υγιούς τράπεζας και θα προσφέρει προς πώληση την bad bank. Τα έσοδα από την πώληση θα χρησιμοποιηθούν για την αποπληρωμή του δανείου.

Η κεντρική τράπεζα της χώρας -η οποία πριν από λίγες μόλις ημέρες είχε δηλώσει ότι η BES θα μπορούσε να ανακεφαλαιοποιηθεί με ιδιωτικά κεφάλαια- υποστηρίζει τώρα πως το σχέδιο δεν επιβαρύνει τα δημόσια ταμεία επειδή το δάνειο θα είναι προσωρινό. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με ανακοίνωσή της αναφέρει πως το σχέδιο διάσωσης είναι σύμφωνο με τους κανόνες περί κρατικής στήριξης. «Θα μπορούσε να δημιουργηθεί σοβαρή αναστάτωση από ενδεχόμενη άτακτη εκκαθάριση της τράπεζας» εξηγεί η Κομισιόν συμπληρώνοντας ότι η δημιουργία της Novo Bank ως «τράπεζας-γέφυρα» είναι η κατάλληλη συνταγή.

«Τίποτα δεν αλλάζει για τους πελάτες της τράπεζας» δήλωσε ο κεντρικός τραπεζίτης της Πορτογαλίας Κάρλος Κόστα, ο οποίος υποστήριξε πως το συγκεκριμένο σχέδιο διάσωσης είναι ο καλύτερος τρόπος για να προστατευθούν οι καταθέτες αλλά και η χρηματοοικονομική σταθερότητα.

«Οι βασικές αβεβαιότητες που υπήρχαν για την τράπεζα εδώ και καιρό τώρα απομακρύνονται» δήλωσε και ο Βίτορ Μπέντο, διευθύνων σύμβουλος της Banco Espirito Santo, που ανέλαβε καθήκοντα στις 14 Ιουλίου. Ο ίδιος συμπλήρωσε πως «Η τράπεζα είναι τώρα ισχυρότερη και ασφαλέστερη».

Σε κάθε περίπτωση, η στήριξη της BES με κρατικό χρήμα είναι πισωγύρισμα για την Πορτογαλία που πριν από λίγους μήνες βγήκε θριαμβευτικά από το μνημόνιο. Η απόδοση του 10ετούς ομολόγου της χώρας ενισχύθηκε την Παρασκευή στο 3,78% με το ενδεχόμενο τέτοιας εξέλιξης. Απέχει, όμως, πολύ από το 15% όπου είχε εκτιναχθεί το 2012 στο αποκορύφωμα της ευρωκρίσης.