Ουκρανία: Ξεκίνησε η «αντιτρομοκρατική» επιχείρηση

Ο μεταβατικός πρόεδρος της Ουκρανίας, Ολεξάντερ Τουρτσίνοφ, δήλωσε ότι ξεκίνησαν οι στρατιωτικές επιχειρήσεις για την ανάκτηση του ελέγχου σε πόλεις της ανατολικής Ουκρανίας που είχαν καταληφθεί από φιλορώσους αντάρτες.

Όπως υποστήριξε, οι αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις ξεκίνησαν τις πρώτες πρωινές ώρες στην περιοχή του Ντόνετσκ, όπου βρίσκεται και η πλειονότητα των πόλεων που είναι υπό τον έλεγχο των φιλορωσικών δυνάμεων.

«Κατά τη διάρκεια της νύχτας, ξεκίνησε αντιτρομοκρατική επιχείρηση στα βόρεια του Ντόνετσκ. Όμως θα είναι σταδιακή, υπεύθυνη και ισορροπημένη. Ο σκοπός των ενεργειών, τονίζω για μια ακόμα φορά, είναι να προστατευθούν οι πολίτες της Ουκρανίας», είπε στο ουκρανικό κοινοβούλιο ο Τουρτσίνοφ, σύμφωνα με το πρακτορείο Interfax.

Οπως μετέδωσε το Reuters, η ουκρανική αστυνομία υποστήριξε πως φιλορώσοι αυτονομιστές παραδόθηκαν εθελοντικά στο αρχηγείο της στο Κραματορσκ.

Σήμερα, πάντως, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε πως η όποια χρήση βίας από την ουκρανική κυβέρνηση για να κατευνάσει τις αναταραχές στα ανατολικά θα εκτροχίαζε τις επερχόμενες συνομιλίες της Μ. Πέμπτης στη Γενεύη.

Ο ίδιος, όπως μετέδωσε το Interfax, μιλώντας από το Πεκίνο, χαιρέτισε τις ενδείξεις ότι η κυβέρνηση του Κιέβου είναι έτοιμη για διάλογο με τους αυτονομιστές στην ανατολική Ουκρανία, χαρακτηρίζοντάς τες «βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση».

Ο Λαβρόφ σημείωσε πως η προφανής πρόθεση του Κιέβου «να επιλύσει μέσω διαπραγματεύσεων όλα τα προβλήματα που σχετίζονται με τις νομικές απαιτήσεις των κατοίκων των νοτιοανατολικών περιοχών της Ουκρανίας, είναι σίγουρα ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, αν και πολύ καθυστερημένο».

Νέες επαφές Ομπάμα-Πούτιν

Νέα τηλεφωνική επικοινωνία είχαν χθες ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα κι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν, κατόπιν αιτήματος της Μόσχας. Ο Ομπάμα προειδοποίησε τον Πούτιν ότι η Ρωσία θα κληθεί να πληρώσει μεγαλύτερο τίμημα για τις ενέργειές της στην Ουκρανία, ενώ απηύθυνε έκκληση ώστε η Μόσχα να χρησιμοποιήσει την επιρροή της για να κάνουν πίσω οι αυτονομιστές.

Στην τηλεφωνική επικοινωνία, ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε στον Ρώσο ομόλογό του ότι οι δυνάμεις αυτές απειλούν να υπονομεύσουν και να αποσταθεροποιήσουν την κυβέρνηση του Κιέβου. «Ο πρόεδρος τόνισε ότι όλες οι δυνάμεις των ανταρτών στη χώρα πρέπει να αφοπλιστούν, και κάλεσε τον πρόεδρο Πούτιν να χρησιμοποιήσει την επιρροή του σε αυτές τις ένοπλες φιλορωσικές ομάδες για να τις πείσει να αποχωρήσουν από τα κτίρια που έχουν καταλάβει», ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο Λευκός Οίκος.

Ο Ομπάμα σημείωσε πως οι ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις πρέπει να αποσυρθούν από τα σύνορα της Ουκρανίας προκειμένου να αποκλιμακωθούν οι εντάσεις, ενώ απέδωσε εύσημα στο Κίεβο για την αξιοθαύμαστη αυτοσυγκράτηση και τις προσπάθειές του να ενώσει τη χώρα μέσω εκλογών, συνταγματικής μεταρρύθμισης και προτάσεων για αποκέντρωση της εξουσίας προς τις τοπικές κυβερνήσεις.

Το Κρεμλίνο από την πλευρά του ανέφερε πως ο Πούτιν δήλωσε στον Ομπάμα κατά τη διάρκεια της τηλεφωνικής τους επικοινωνίας ότι η Ρωσία δεν παρεμβαίνει στην Ουκρανία και κάλεσε την Ουάσιγκτον να χρησιμοποιήσει τη δική της επιρροή ώστε να αποτρέψει την αιματοχυσία.

«Από τη ρωσική πλευρά υπογραμμίστηκε ότι οι εκδηλώσεις διαμαρτυρίας στο Ντόνετσκ, το Λουγκάνσκ, το Χάρκοβο, το Σλαβιάνσκ και άλλες πόλεις της Νοτιοανατολικής Ουκρανίας είναι αποτέλεσμα της απροθυμίας και της ανικανότητας της ηγεσίας στο Κίεβο να λάβει υπόψη της τα συμφέροντα του ρωσικού και του ρωσόφωνου πληθυσμού. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν κάλεσε τον Μπαράκ Ομπάμα να χρησιμοποιήσει στο μέγιστο τις δυνατότητες που διαθέτει η αμερικανική πλευρά, ώστε να μην επιτρέψει τη χρήση βίας και την αιματοχυσία» σημειώνεται στην ανακοίνωση του Κρεμλίνου.

«Η σημερινή ουκρανική εξουσία πρέπει να σκέφτεται πρωτίστως πώς πραγματικά να εντάξει όλες τις βασικές πολιτικές δυνάμεις και περιοχές σε διαφανή διαδικασία διαμόρφωσης νέου Συντάγματος, που θα εγγυάται τα βασικά δικαιώματα και τις ελευθερίες των πολιτών, την ομοσπονδιακή συγκρότηση της χώρας και το ουδέτερο καθεστώς της», είπε κατά το Κρεμλίνο ο Ρώσος πρόεδρος στον Αμερικανό ομόλογό του.

Με βάση τη σχετική ανακοίνωση, συμφωνήθηκε μεταξύ των δύο ηγετών να συνεχιστούν οι προσπάθειες για την αναζήτηση οδών διπλωματικής συνεργασίας στο πλαίσιο της κατάστασης στην Ουκρανία εν όψει της σχεδιαζόμενης τετραμερούς συνάντησης στη Γενεύη τη Μ. Πέμπτη 17 Απριλίου, μεταξύ Ε.Ε., Ρωσίας, ΗΠΑ, Ουκρανίας.

Ράσμουσεν (ΝΑΤΟ): Καλεί τη Ρωσία να αποσύρει στρατεύματα

Έκκληση στη Ρωσία να αποκλιμακώσει την κατάσταση στην Ουκρανία και να αποσύρει τους στρατιώτες της, απηύθυνε την Τρίτη ο Γενικός Γραμματέας του Νατο, Άντερς Φογκ Ράσμουσεν.

"Καλώ τη Ρωσία να αποκλιμακώσει την κρίση, να αποσύρει τους στρατιώτες της, να σταματήσει να αποσταθεροποιεί την κατάσταση και να καταστήσει ξεκάθαρο πως δεν στηρίζει τις βίαιες ενέργειες των φιλορώσων αυτονομιστών" δήλωσε ο κ. Ράσμουσεν σε ενημέρωση των υπουργών Άμυνας της Ε.Ε. "Η Ρωσία πρέπει να σταματήσει να είναι μέρος του προβλήματος και να γίνει μέρος της λύσης" πρόσθεσε.

Όπως μεταδίδει ο Guardian, ο ίδιος τόνισε πως δεν εξετάζεται αυτή τη στιγμή μια στρατιωτική επέμβαση, αλλά προειδοποίησε πως οι ΗΠΑ και η Μ. Βρετανία έχουν απειλήσει την Μόσχα με περαιτέρω κυρώσεις.

Οι αυτονομιστές αγνοούν το τελεσίγραφο

Εν τω μεταξύ, οι φιλορώσοι αυτονομιστές αγνόησαν το τελεσίγραφο που έδωσε ο Ουκρανός μεταβατικός πρόεδρος για να αποχωρήσουν από τα κτίρια που έχουν καταλάβει στην ανατολική Ουκρανία, προχωρώντας μάλιστα σε επιπλέον καταλήψεις.

Οι φιλορώσοι αντάρτες έχουν καταλάβει κτίρια σε περίπου άλλες 10 πόλεις σε ολόκληρη την ανατολική Ουκρανία –όπου βρίσκεται και η καρδιά της βαριάς βιομηχανίας της χώρας.

Στην πόλη Σλαβιάνσκ, όπου οι αρχές απέτυχαν να υλοποιήσουν τις ανακοινωθείσες «αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις», οι αντάρτες ζήτησαν τη βοήθεια του Πούτιν.

Το Κρελμίνο δήλωσε πως ο Ρώσος πρόεδρος «ακούει».

«Δυστυχώς, υπάρχουν πάρα πολλές τέτοιες εκκλήσεις που έρχονται από περιοχές της ανατολικής Ουκρανίας και απευθύνονται κατευθείαν στον Πούτιν για παρέμβαση με τον έναν ή τον άλλον τρόπο», ανέφερε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ. «Ο πρόεδρος παρακολουθεί τις εξελίξεις στην Ανατολική Ουκρανία με μεγάλη ανησυχία».

Ο μεταβατικός πρόεδρος της Ουκρανίας Ολεξάντερ Τουρτσίνοφ, δήλωσε χθες ότι η επιχείρηση κατά των ανταρτών θα προχωρήσει. Όμως, παρασκηνιακά φαίνεται πως υπήρξαν διαφωνίες, καθώς ο πρόεδρος απέλυσε τον επικεφαλής της κρατικής ασφάλειας που ήταν υπεύθυνος για την επιχείρηση.

Πάντως, οι πρώτες ενδείξεις στρατιωτικής παρέμβασης των δυνάμεων του Κιέβου έγιναν εμφανείς χθες το βράδυ. Δημοσιογράφος ανέφερε ότι είδε δύο τανκς και περισσότερα από 20 τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού περίπου 70 χλμ. Βορειοδυτικά του Σλαβιάνσκ.

Στο Ντόνετσκ, οι αντάρτες έχουν κλειστεί στο κτίριο της τοπικής διοίκησης και δήλωσαν πως σχεδιάζουν να αναλάβουν τον έλεγχο υποδομών και των κρατικών εγκαταστάσεων ενέργειας. Έχουν ήδη κηρύξει μια ανεξάρτητη «Λαϊκή Δημοκρατία του Ντόνετσκ» και έχουν ζητήσει την προστασία του Πούτιν στην περίπτωση που δεχθούν επίθεση.

Σε μια προσπάθεια, όμως, να υπονομεύσει τα αιτήματά τους, ο Τουρτσίνοφ άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο διεξαγωγής δημοψηφίσματος για τη μελλοντική μορφή του ουκρανικού κράτους. Οι φιλορώσοι αυτονομιστές ζητούν ξεχωριστά δημοψηφίσματα στις περιοχές τους, κάτι που το Κίεβο λέει ότι είναι παράνομο.

Ο Τουρτσίνοφ είχε απειλήσει να πραγματοποιήσει στρατιωτική επιχείρηση μέχρι τις 9 το πρωί χθες, όμως καθώς έληγε η διορία δεν υπήρξε ένδειξη κινητοποίησης στο Σλαβιάνσκ.

Ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας χαρακτήρισε εγκληματική εντολή τη σχεδιαζόμενη στρατιωτική επιχείρηση, τονίζοντας πως η Δύση θα πρέπει να θέσει υπό έλεγχο τους συμμάχους της στην κυβέρνηση της Ουκρανίας.

Στην ιστοσελίδα του Τουρτσίνοφ αναφερόταν πως ο ουκρανός μεταβατικός πρόεδρος είπε στον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, Μπαν Κι-Μουν ότι θα καλωσόριζε ειρηνευτικές δυνάμεις του ΟΗΕ στην Ουκρανία. Η πρόταση ήταν ρητορική και δεν έχει γίνει -ούτε και θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί- μια τέτοια αποστολή μετά το βέτο που έχει ασκήσει η Ρωσία στο Συμβούλιο Ασφαλείας.

Η ανακοίνωση του Τουρτσίνοφ για την αποστολή στρατού σηματοδοτεί την πρώτη φορά που θα ενεργοποιηθεί ο στρατός μετά από έξι μήνες εσωτερικών αναταραχών. Το σχέδιο υποδηλώνει έλλειψη εμπιστοσύνης στους 30.000 στρατιώτες του υπουργείου Εσωτερικών, που έχουν εν μέρει αμφισβητηθεί λόγω της ταύτησής τους με τον ανατραπέντα πρόεδρο Βίκτορ Γιανουκόβιτς.

Με περαιτέρω κυρώσεις απειλεί η Ευρώπη

Χθες συνεδρίασαν στο Λουξεμβούργο οι υπουργοί Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για να προσπαθήσουν να καταλήξουν σε μια ενωμένη προσέγγιση σε ό,τι αφορά τον ρόλο της Ρωσίας στις εξελίξεις στην Ουκρανία. Αν και συμφώνησαν να διευρύνουν τη λίστα των ατόμων στα οποία επιβάλλεται απαγόρευση ταξιδιου και πάγωμα περιουσιακών στοιχείων, το μπλοκ δεν έχει ακόμα συμφωνήσει στις ενέργειες που θα πυροδοτούσαν την επόμενη φάση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, ή στο ποιες θα είναι αυτές οι κυρώσεις.

Αντιθέτως, η συζήτηση επικεντρώθηκε στην τετραμερή συνάντηση μεταξύ Ρωσίας, ΗΠΑ, Ε.Ε. και Ουκρανίας, που θα πραγματοποιηθεί τη Μ. Πέμπτη, η οποία φαίνεται να είναι μια ύστατη προσπάθεια να πιεστεί η Μόσχα να αποκλιμακώσει τις εντάσεις στην Ουκρανία

Ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, Λοράν Φαμπιούς, πάντως, προειδοποίησε πως η Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορούσε να επιβάλει βαθιές και εξασθενητικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας την επόμενη εβδομάδα, εάν μέσα στις επόμενες ημέρες οι διαπραγματεύσεις δεν καταλήξουν σε αποδεκτή διπλωματική λύση για την επιδεινούμενη κατάσταση στην Ουκρανία.

«Ο στόχος είναι να δείξουμε αυστηρότητα διατηρώντας όμως ανοικτό τον διάλογο», ανέφερε ο Φαμπιούς, προσθέτοντας πως θέλουν η Ρωσία να απαντήσει σε «θεμελιώδη ερωτήματα» στη συνάντηση της Μ. Πέμπτης. «Εάν είναι απαραίτητο, μπορεί να υπάρξει συνεδρίαση των επικεφαλής των κρατών και των κυβερνήσεων την επόμενη εβδομάδα... η οποία μπορεί να υιοθετήσει νέες κυρώσεις».

Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Κάθριν Άστον, δήλωσε μετά τη συνεδρίαση πως οι υπουργοί «καταδίκασαν ανεπιφύλακτα» τα πρόσφατα γεγονότα στην Ουκρανία και επιβεβαίωσαν πως πρόκειται να αρχίσουν να εξετάζουν ποιον άλλον να προσθέσουν στην υπάρχουσα λίστα των 33 Ρώσων και Ουκρανών αξιωματούχων που έχουν μπει στο στόχαστρο μετά την προσάρτηση της Κριμαίας στη Ρωσία.

Πάντως, διάφορες χώρες, όπως η Γερμανία και το Λουξεμβούργο, τήρησαν πιο επιφυλακτική στάση, με τους υπουργούς τους να τονίζουν πως πρέπει να εξαντληθούν πρώτα όλα τα διπλωματικά κανάλια προτού επιβληθούν σοβαρές οικονομικές κυρώσεις.

Οι περισσότερες κυβερνήσεις συμφωνούν πως οποιαδήποτε κίνηση Ρώσων στρατιωτών πέρα από τα σύνορα θα ήταν μια ξεκάθαρη κλιμάκωση της κατάστασης. Το εάν θα θεωρηθεί κλιμάκωση και ο εξοπλισμός ή η υποστήριξη από την πλευρά της Ρωσίας των Ουκρανών ανταρτών ή η αποστολή μυστικών πρακτόρων παραμένει υπό συζήτηση.

Σημειώνεται ότι η Ουάσιγκτον έχει μέχρι στιγμής τηρήσει σκληρότερη γραμμή κατά της Ρωσίας, ζητώντας από την Ευρώπη να υπάρξει ενωμένη προσέγγιση σε ό,τι αφορά τις κυρώσεις. Σύμβουλος του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών δήλωσε επίσης χθες ότι οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να εξετάσουν το ενδεχόμενο παροχής οπλισμού στην ουκρανική κυβέρνηση.