EY: Άντεξαν οι ξένες επενδύσεις στην Ευρώπη το 2012

Συγκρατημένα αισιόδοξοι εμφανίζονται οι επενδυτές στην Ευρώπη καθώς πιστεύουν ότι η ύφεση θα τερματισθεί, εκτιμώντας πως η ανάκαμψη ενδέχεται να διαρκέσει περισσότερο από ότι στο παρελθόν σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της EY, European Attractiveness Survey "Coping with the crisis, the European way".

Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση, οι μισοί από τους ερωτηθέντες προβλέπουν μια τριετή ανάκαμψη, ενώ το ένα τρίτο θεωρεί ότι θα χρειαστούν πέντε χρόνια. Αξίζει να σημειωθεί, ότι ο κίνδυνος μιας επικείμενης διάλυσης της ευρωζώνης, ο οποίος βάρυνε σε μεγάλο βαθμό την εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων κατά το μεγαλύτερο μέρος του 2012, έχει αποτραπεί. Όσον αφορά στο 2012, οι άμεσα ξένες επενδύσεις (ΑΞΕ) στην Ευρώπη, παρέμειναν σταθερές επιδεικνύοντας ανθεκτικότητα, παρά τα συνεχιζόμενα οικονομικά προβλήματα στην Ευρωζώνη.

Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της έκθεσης, παρά την ύφεση, υπήρχε οριακή μείωση κατά 3% του αριθμού των άμεσων ξένων επενδύσεων από 3.906 το 2011 σε 3.797 το 2012. Ωστόσο, τα επίπεδα των επενδύσεων εξακολουθούν να παραμένουν υψηλότερα από τα προ της κρίσης επίπεδα, ενώ ο αριθμός των θέσεων εργασίας που δημιουργήθηκαν αυξήθηκε κατά 8% το 2012 φθάνοντας τις 170.434.

Η έκθεση, η οποία πραγματοποιείται τα τελευταία 11 χρόνια, συνδυάζει μια ανάλυση των διεθνών επενδύσεων στην Ευρώπη κατά το τελευταίο έτος με μια έρευνα μεταξύ 800 διεθνών στελεχών σχετικά με τις απόψεις τους ως προς το που και πώς θα πραγματοποιηθούν παγκόσμιες επενδύσεις κατά την επόμενη δεκαετία.

Ο Marc Lhermitte, επικεφαλής των International Location Advisory Services της EY και συγγραφέας της έκθεσης σχολιάζει: "Οι ξένοι επενδυτές έχουν, ως επί το πλείστον, την πεποίθηση ότι η Ευρώπη θα ξεπεράσει αυτές τις δύσκολες στιγμές, και θα αναδυθεί ισχυρότερη και διαφορετική. Τα θεμελιώδη ισχυρά σημεία της Ευρώπης – η σταθερότητα, οι δεξιότητες, η δομή και η αγοραστική δύναμη – εξακολουθούν να υπερκαλύπτουν τις οικονομικές αδυναμίες της ηπείρου. Αν και η κατήφεια για την κρίση της ευρωζώνης παραμένει, η διεθνής επιχειρηματική κοινότητα πιστεύει στα θεμελιώδη ως ισχυρά σημεία και εξακολουθεί να βλέπει την Ευρώπη σαν ένα λογικό μακροπρόθεσμο στοίχημα".

Παρά το γεγονός ότι οι ταχέως αναπτυσσόμενες αγορές (ΤΑΑ) προκαλούν το ενδιαφέρον των ξένων επενδυτών, η Ευρώπη παραμένει ο βασικός προορισμός ΑΞΕ στον κόσμο ως προς την αξία, αν και, σύμφωνα με την Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη (UNCTAD), το ευρωπαϊκό μερίδιό των ΑΞΕ διεθνώς μειώθηκε από 28,6% το 2011 σε 22,4% το 2012.

Προορισμοί: ΑΞΕ κατά χώρα

Η Μεγάλη Βρετανία, για μια ακόμη φορά διατήρησε την πρώτη θέση ως προς τον αριθμό των ΑΞΕ, με 697 επενδύσεις το 2012, καταγράφοντας αύξηση 3%, αν και η Γερμανία με 624 επενδύσεις και αύξηση 5% βρίσκεται τώρα πιο κοντά από ποτέ. Έχοντας ξεπεράσει τη Μεγάλη Βρετανία, ως προς τον αριθμό των επενδύσεων στον τομέα της μεταποίησης στη διάρκεια του 2011, η Γερμανία πλησιάζει τώρα και στους τομείς των υπηρεσιών. Η Γαλλία (471), η Ισπανία (274) και το Βέλγιο (153) βρίσκονται στην τρίτη, τέταρτη και πέμπτη θέση αντίστοιχα.

Οι χώρες της Δυτικής Ευρώπης, με τις καλύτερες επιδόσεις το 2012 σε σχέση με το 2011 ήταν η Ισπανία (273), η Ιρλανδία (106), το Βέλγιο (153) και η Φινλανδία (62). Αυτό οφείλεται σε σημαντικό βαθμό στη μείωση του σχετικού κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος, η οποία ενίσχυσε την ανταγωνιστικότητά τους.

Μια δεύτερη ομάδα δυτικοευρωπαϊκών χωρών, μεταξύ των οποίων η Γαλλία (471), η Ολλανδία (161), η Ιταλία (60) και η Ελβετία (61) προσέλκυσαν μικρότερο αριθμό επενδύσεων και δημιούργησαν σχετικά λίγες θέσεις εργασίας. Οι αιτίες της μείωσης των επενδύσεων περιλαμβάνουν την οικονομική στασιμότητα στη Γαλλία και την Ιταλία και το υψηλό κόστος λειτουργίας στην Ολλανδία και την Ελβετία.

Η Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη (ΚΑΕ) άρχισε να ανακάμπτει ως προορισμός άμεσων ξένων επενδύσεων το 2012, μετά από δύο απογοητευτικές χρονιές. Αν και ο αριθμός των επενδυτικών αποφάσεων μειώθηκε κατά 5% το 2012, η περιοχή εξασφάλισε 26% περισσότερες θέσεις εργασίας. Ως αποτέλεσμα, η ΚΑΕ εξασφαλίζοντας ανταγωνιστικό κόστος σε συνδυασμό με το πλεονέκτημα της εγγύτητας στις ανεπτυγμένες αγορές, ξεπέρασε τη Δυτική Ευρώπη για να γίνει ο μεγαλύτερος αποδέκτης θέσεων εργασίας από ΑΞΕ στην Ευρώπη - κυρίως λόγω της αύξησης της βιομηχανικής παραγωγής στην περιοχή.

Η Πολωνία, σημείωσε τη μεγαλύτερη αύξηση στην Ευρώπη το 2012 (22%), προσελκύοντας 148 επενδύσεις, και έγινε ο κορυφαίος προορισμός για τις άμεσες ξένες επενδύσεις στην ΚΑΕ, ξεπερνώντας τη Ρωσία (128). Ισχυρή επίδοση παρουσίασε και η Σερβία προσελκύοντας 78 επενδύσεις. Αντίθετα, οι επενδύσεις στην Τουρκία και την Τσεχία μειώθηκαν ελαφρά με 95 και 64 επενδύσεις αντίστοιχα.

Ανάλυση ανά τομέα και δραστηριότητα

Οι υπηρεσίες προς επιχειρήσεις και το λογισμικό παρέμειναν οι σημαντικότεροι τομείς των ΑΞΕ στην Ευρώπη, με 699 και 402 επενδύσεις αντίστοιχα. Η Μεγάλη Βρετανία ήταν και πάλι ο κορυφαίος προορισμός για αυτές τις επενδύσεις (28%), με τη Γερμανία να κατέχει τη δεύτερη θέση σε απόσταση και τη Γαλλία και την Ισπανία να ακολουθούν.

Η βιομηχανία αντιπροσωπεύει το 25% των επενδύσεων και το 60% των θέσεων εργασίας που δημιουργήθηκαν στην Ευρώπη. Η Ρωσία έγινε ο μεγαλύτερος αποδέκτης θέσεων εργασίας από ΑΞΕ στη βιομηχανία, ακολουθούμενη από τη Μεγάλη Βρετανία, την Τουρκία και τη Σερβία. Η αυτοκινητοβιομηχανία δημιούργησε την μεγαλύτερη έκπληξη: παρά το γεγονός ότι οι πωλήσεις αυτοκινήτων στην Ευρώπη το 2012 βρίσκονταν στα χαμηλότερα επίπεδα τους για σχεδόν δύο δεκαετίες, ο τομέας αντιπροσωπεύει το 28% των νέων θέσεων εργασίας από ΑΞΕ στην Ευρώπη, με επίκεντρο την κατασκευή εξαρτημάτων. Καθώς η τάση σήμερα στην αυτοκινητοβιομηχανία είναι η σταδιακή μετάβαση από τον πυρήνα της Ευρώπης στην περιφέρεια, οι εταιρείες αναδιοργανώνουν τα περιουσιακά τους στοιχεία για να πετύχουν αυξημένη ανταγωνιστικότητα και να διεισδύσουν στις αναπτυσσόμενες αγορές.

Από που προέρχονται οι επενδύσεις;

Οι ενδό-ευρωπαϊκές επενδύσεις αποτελούν την κύρια πηγή ΑΞΕ στην Ευρώπη. Ωστόσο σε επίπεδο χωρών, οι ΗΠΑ παρέμειναν το 2012 η κύρια πηγή ΑΞΕ προς την Ευρώπη, αντιπροσωπεύοντας το 28% των εισερχομένων επενδύσεων (1.045), κυρίως στις υπηρεσίες προς επιχειρήσεις και τον τομέα του λογισμικού. Η Μεγάλη Βρετανία συνέχισε να είναι δημοφιλής προορισμός για τις αμερικανικές εταιρείες στην Ευρώπη.

Οι Ευρωπαίοι εξακολουθούν να δείχνουν εμπιστοσύνη προς τους γείτονές τους, καθώς συνεισέφεραν πάνω από το 50% των ευρωπαϊκών εισροών ΑΞΕ. Επτά ευρωπαϊκές χώρες, με επικεφαλής τη Γερμανία (406), τη Μεγάλη Βρετανία (255),τη Γαλλία (198) και την Ελβετία (184) ήταν μεταξύ των 10 κορυφαίων επενδυτών της περιοχής. Συνολικά, οι επενδύσεις από τις ευρωπαϊκές χώρες και τις ΗΠΑ αντιπροσώπευαν πάνω από το 80% των άμεσων ξένων επενδύσεων στην περιοχή.

Μόνο 245 επενδύσεις (6,5% του συνόλου) προήλθαν από τις χώρες BRIC, μια ανησυχητική μείωση από 266 επενδύσεις το 2011. Η πλειοψηφία των επενδύσεων κατευθύνθηκαν στη Μεγάλη Βρετανία (70) και τη Γερμανία (63). Αντιθέτως οι επενδύσεις από την Ιαπωνία αυξήθηκαν κατά 17% από 150 σε 176.
Λονδίνο – η ελκυστικότερη πόλη της Ευρώπης

Το Λονδίνο εξακολουθεί να καταλαμβάνει ηγετική θέση μεταξύ των Ευρωπαϊκών πόλεων, τόσο όσον αφορά στη γνώμη των επενδυτών (49%), όσο και στον αριθμό των επενδύσεων που εξασφάλισε, οι οποίες ανήλθαν σε 313 το 2012. Οι υπηρεσίες προς επιχειρήσεις, το λογισμικό και οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες αντιπροσώπευαν πάνω από το 70% των επενδύσεων αυτών. Ακολουθεί το Παρίσι, το οποίο χαρακτηρίζεται ως ελκυστικό από το 34% των επενδυτών και εξασφάλισε 174 επενδύσεις, ενώ στην τρίτη θέση βρίσκεται η Βαρκελώνη ως προς τον αριθμό των επενδύσεων και το Βερολίνο ως προς την αντίληψη των επενδυτών. Ωστόσο, παρά τις άριστες υποδομές, το εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό και την υψηλή ποιότητα ζωής, οι ευρωπαϊκές πόλεις μειονεκτούν έναντι του παγκόσμιου ανταγωνισμού. Μεταξύ των 10 κορυφαίων επιλογών των επενδυτών περιλαμβάνεται μόνο μια ευρωπαϊκή πόλη, το Λονδίνο, έναντι τριών στην Ινδία και τις ΗΠΑ και δυο στην Κίνα και την Ιαπωνία.

Οι επενδυτές εμπιστεύονται την Ευρώπη

Το 2012 ήταν μια ακόμη δύσκολη χρονιά για την Ευρώπη, καθώς οι επικεφαλής των επιχειρήσεων αγωνίστηκαν για να διατηρήσουν την κερδοφορία τους σε μια στάσιμη οικονομία. Ωστόσο, και ίσως σε αντίθεση με τις προσδοκίες, η φετινή έρευνα δείχνει ότι οι εταιρείες έχουν αποδεχθεί την οικονομική κατάσταση στην Ευρώπη, έμαθαν να ζουν με αυτήν, και δεν θέλουν να χάσουν τις σημαντικές ευκαιρίες που εξακολουθούν να υφίστανται. Η περιοχή αξιολογείται και πάλι ως ο δεύτερος πιο ελκυστικός προορισμός στον κόσμο για τη δημιουργία επιχειρήσεων, μετά την Κίνα.

Οι περισσότεροι διεθνείς επενδυτές πιστεύουν ότι η ελκυστικότητα της Ευρώπης θα βελτιωθεί ή θα παραμείνει αμετάβλητη, κατά τα επόμενα τρία χρόνια. Λιγότεροι από ένας στους τέσσερις πιστεύουν ότι θα μειωθεί. Το ποσοστό των επενδυτών που αναμένει βελτίωση, στο 39%, παραμένει σχεδόν αμετάβλητο σε σχέση με το 2011 (38%). Ανησυχητικό είναι το γεγονός, ότι οι επενδυτές που δεν έχουν ακόμη δραστηριοποιηθεί στην Ευρώπη είναι πιο αισιόδοξοι για τις προοπτικές της περιοχής από αυτές που ήδη λειτουργούν: το 60% των ερωτηθέντων με έδρα τις χώρες BRIC και το 45% των στελεχών στη Βόρειο Αμερική πιστεύουν ότι η Ευρώπη θα γίνει πιο ελκυστική για τους επενδυτές.

Ο Marc Lhermitte σχολιάζει: «Το 38% των εταιρειών που συμμετείχαν στην έρευνα σχεδιάζουν να επενδύσουν στην Ευρώπη το επόμενο έτος, έναντι 26% το 2011. Παρά την οικονομική αβεβαιότητα, οι επενδυτές έχουν μάθει να αντιμετωπίζουν αυτή τη «νέα σταθερά». Επίσης, αναμένουν περαιτέρω οικονομική ολοκλήρωση, λιγότερες κανονιστικές ρυθμίσεις και μια ανανεωμένη έμφαση στην εκπαίδευση και την καινοτομία που θα ωθήσουν το ευρωπαϊκό «όνειρο» ένα βήμα πιο κοντά στην πραγματικότητα.»