Κύπρος: Εικόνα κατάρρευσης στα ακίνητα

Στο χαμηλότερο επίπεδο από τότε που υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία έχει επιστρέψει η δραστηριότητα στον τομέα ακινήτων στην Κύπρο, χωρίς να υπάρχει στον ορίζοντα προοπτική άμεσης ανάκαμψης, όπως μεταδίδει το Stockwatch.

Η μειωμένη ρευστότητα στην αγορά, η προσπάθεια απομόχλευσης των ισολογισμών των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων αλλά και η αβεβαιότητα για το μέλλον, αποθαρρύνουν νέες αγορές ακινήτων, σπρώχνοντας τις τιμές χαμηλότερα.

Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, το 2013 η δραστηριότητα στον κλάδο ήταν μόλις στο 30% της δραστηριότητας του 2000. Κατατέθηκαν πωλητήρια έγγραφα για 3.767 ακίνητα έναντι 6.269 το 2012 και 12.663 το 2000.

Ο άλλοτε τροφοδότης τομέας της οικονομίας που προσέλκυε το ενδιαφέρον των ξένων έπεσε σε μαρασμό, ενώ η ίδια εικόνα αναμένεται και το 2014.

Μετά το στεγαστικό μπουμ των τελευταίων ετών, οι τράπεζες δίνουν πλέον τα στεγαστικά δάνεια με το σταγονόμετρο και οι επιχειρηματίες ανάπτυξης στρέφουν τις ελπίδες τους σε ξένους αγοραστές.

Τα τελευταία στοιχεία δείχνουν πως τα στεγαστικά δάνεια παρουσίασαν ετήσια μείωση 5,3% τον εντέκατο μήνα του 2013, τη μεγαλύτερη από τότε που υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία.

Σχολιάζοντας την κατάσταση στην αγορά, ο Παύλος Λοΐζου της Leaf Research αναφέρει ότι οι ραγδαίες αλλαγές που επέφερε στην αγορά ακινήτων η οικονομική κρίση με την αισθητή βουτιά των συναλλαγών από ξένους δεν αφήνουν περιθώρια αισιοδοξίας, καθώς η αγορά για να ανακάμψει πρέπει να ενισχυθεί η ντόπια ζήτηση που είναι καθηλωμένη.

«Η αγορά ακινήτων έχει αλλάξει σημαντικά τα τελευταία τέσσερα χρόνια, μετά από την κάθετη μείωση ζήτησης ακινήτων από ξένους. Από το 2000 ως το 2003 οι ξένοι αποτελούσαν κάτω από το 20% των συναλλαγών, ενώ έφτασαν να είναι το 53% του συνόλου το 2007», αναφέρει ο κ. Λοΐζου.

Λόγω του δυσμενούς εξωγενούς περιβάλλοντος, αναφέρει, η όποια ανάκαμψη στη ζήτηση πρέπει να προέλθει πρώτιστα από ντόπιους, που αποτελούν το 75% της αγοράς.

«Αυτό φανερά είναι δύσκολο να γίνει όταν η ανεργία πλησιάζει το 20%, οι φόροι έχουν αυξηθεί και οι μισθοί έχουν μειωθεί. Σε αυτό έρχεται να προστεθεί και η έλλειψη δανεισμού καθώς επίσης και η πιο σκληρή γραμμή που είναι αναγκασμένες να κρατήσουν οι τράπεζες και τα συνεργατικά».

«Ακόμα και όταν η ζήτηση ανακάμψει, κάτι το οποίο δεν αναμένω να γίνει το 2014 ή το 2015, θα είναι για ακίνητα με άμεση χρήση, π.χ. κατοικίες για ιδιοκατοίκηση, γραφεία για ενοικίαση κ.τ.λ., και για εισοδηματικά ακίνητα, π.χ. μισθωμένα καταστήματα, γραφεία κ.τ.λ.».

Αναφορικά με τις τιμές, εκτιμά ότι αυτές αναμένεται να σταθεροποιηθούν μετά το 2014 «όταν -και αν- σταθεροποιηθεί η αγορά εργασίας».

Οι τιμές των ακινήτων ακολουθούν πτωτικά πορεία. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας, ο δείκτης τιμών κατοικιών παρουσίασε το τρίτο τρίμηνο του 2013 ετήσια μείωση 7,2%. Παρά τη μείωση, οι τιμές εξακολουθούν να βρίσκονται σε πιο ψηλά επίπεδα από ότι ήταν το 2006.