Πρόσθετα μέτρα €350 εκ. θα πρέπει να λάβει η Κύπρος το 2013 για να πετύχει τους αναθεωρημένους στόχους του μνημονίου, σύμφωνα με το stockwatch.

Το μνημόνιο, που συμφωνήθηκε χθες σε τεχνοκρατικό επίπεδο, καταγράφει την μακρά και επώδυνη πορεία δημοσιονομικής εξυγίανσης που θα οδηγήσει σε πρωτογενή πλεονάσματα μέχρι το 2017.

Το δανειακό πρόγραμμα είναι μέχρι το 2016 και τα ποσά που θα ληφθούν σε τριμηνιαίες δόσεις φθάνουν τα €10 δισ.

Το μνημόνιο, που έφερε το απόγευμα στη δημοσιότητα η StockWatch, περιγράφει με λεπτομέρεια τα επιπρόσθετα μέτρα που χρειάζονται για να επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι.

Απούσες από το μνημόνιο είναι οι βασικές μακροοικονομικές παραδοχές πάνω στις οποίες στηρίζονται οι δημοσιονομικές εκτιμήσεις. Η τραπεζική κρίση και η εξυγίανση των δύο νέων τραπεζών αναμένεται να επιδεινώσουν σημαντικά την ύφεση, και οι δημοσιονομικοί στόχοι εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το βαθμό της επιδείνωσης.

Η βιώσιμη πορεία των δημοσιονομικών οικονομικών είναι πρωταρχικής σημασίας προκειμένου να επανακτηθεί η εμπιστοσύνη των εταιρειών, των κατοίκων και των ξένων επενδυτών, αναφέρεται στο μνημόνιο.

Όπως τονίζεται, στο πλαίσιο αυτό, οι στόχοι είναι να συνεχιστεί η διαδικασία της δημοσιονομικής εξυγίανσης, προκειμένου να επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα 3% του ΑΕΠ το 2017, 4% του ΑΕΠ το 2018 και να διατηρηθεί, τουλάχιστον σε τέτοιο επίπεδο μετά.

Θα διορθωθεί το υπερβολικό έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης το συντομότερο δυνατόν και για το σκοπό αυτό θα πρέπει να εφαρμοστούν πλήρως τα δημοσιονομικά μέτρα που συμφωνήθηκαν στις 23 Νοεμβρίου 2012 και τα πρόσθετα μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης που συμφωνήθηκαν για το 2013, συνολικού ύψους 1,5 % το 2013.

Όπως τονίζεται, θα πρέπει να επιτευχθούν οι ετήσιοι δημοσιονομικοί στόχοι μέσω της υψηλής ποιότητας μόνιμα μέτρα και πρόσθετα μέτρα κατά τα τελευταία έτη, ιδίως για τη συγκράτηση της αύξησης των δαπανών για το μισθολογικό κόστος του δημόσιου τομέα, τα κοινωνικά οφέλη και έκτακτες δαπάνες ελαχιστοποιώντας τις επιπτώσεις της ενοποίησης στις ευάλωτες ομάδες

Παράλληλα, θα πρέπει να διατηρηθεί η δημοσιονομική εξυγίανση μεσοπρόθεσμα, συγκλίνοντας προς το μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό στόχο της Κύπρου, με τη συγκράτηση της αύξησης των δαπανών, τη βελτίωση της δομής της φορολογίας και την ανάληψη φορολογικών και διαρθρωτικών μέτρων συμπεριλαμβανομένης της εφαρμογής του μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού πλαισίου.

Τονίζεται ότι οι κυπριακές αρχές ενέκριναν στις 23 Νοεμβρίου 2012 μια σειρά από φορολογικά μέτρα για την περίοδο 2012-2014 καθώς και πρώτα βήματα σε σχέση με τις φορολογικές δομικές μεταρρυθμίσεις.

Οι κυπριακές αρχές, αναφέρεται, θα πρέπει να δεσμευθούν για την πλήρη εφαρμογή των μέτρων αυτών και να παρακολουθούν τη δημοσιονομική επίπτωση των μέτρων που λαμβάνονται σε μηνιαία βάση. Οποιαδήποτε απόκλιση από την προβλεπόμενη δημοσιονομική επίπτωση των μέτρων θα πρέπει να αξιολογείται και να αντιμετωπίζεται με τις τριμηνιαίες αναθεωρήσεις του προγράμματος ανάλογα, λαμβάνοντας υπόψη τις μακροοικονομικές εξελίξεις.

Η επίδραση των πρόσθετων μόνιμων μέτρων για το 2014 έχει ενσωματωθεί στους πολυετείς στόχους για τις δαπάνες που συνοδεύουν το νόμο του 2013 για τον προϋπολογισμό.

Σε περίπτωση μειωμένης απόδοσης των εσόδων ή αύξησης των κοινωνικών αναγκών των δαπανών, η κυβέρνηση πρέπει να είναι έτοιμη να λάβει πρόσθετα μέτρα για τη διατήρηση των στόχων του προγράμματος, μεταξύ άλλων με τη μείωση των έκτακτων δαπανών, λαμβάνοντας υπόψη τις δυσμενείς μακροοικονομικές επιπτώσεις. Κατά τη διάρκεια του προγράμματος, τα έσοδα σε μετρητά που υπερβαίνουν τις προβλέψεις του προγράμματος, θα αποθηκευτούν ή να χρησιμοποιηθούν για τη μείωση του χρέους. Αν η απόδοση αυτή υλοποιηθεί, στο βαθμό που κρίνεται μόνιμη, αυτό μπορεί να μειώσει την ανάγκη για πρόσθετα μέτρα κατά τα τελευταία έτη.

Οι αρχές θα πρέπει να πετύχουν πρωτογενές έλλειμμα γενικής κυβέρνησης που δεν υπερβαίνει τα €395 εκ. (2,4% του ΑΕΠ) το 2013. Ο στόχος για το έλλειμμα το 2013 μπορεί να αναθεωρηθεί για να ενσωματώσει αποζημιώσεις από τα ταμεία προνοίας και συνταξιοδότησης της Λαϊκής για να εξασφαλιστεί η ίση μεταχείριση με τα κεφάλαια στην Τράπεζα της Κύπρου μετά την μετατροπή των καταθέσεων σε μετοχές.

Δεδομένου του κοινωνικού χαρακτήρα των ταμείων προνοίας και συνταξιοδότησης, οι κυπριακές αρχές θα χρησιμοποιήσουν την απαραίτητη ποσότητα από τη χρηματοδότηση του προγράμματος για την αποζημίωση.

Κατά το 2013, οι αρχές θα εφαρμόσουν αυστηρά το νόμο για τον προϋπολογισμό του 2013 με πρόσθετα μέτρα μόνιμου χαρακτήρα ύψους τουλάχιστον €351 εκ. (2,1% του ΑΕΠ).

Πρόσθετα μόνιμα μέτρα για το 2013 θα παρουσιαστούν για εξέταση από τους εταίρους του προγράμματος πριν από την υποβολή στη Βουλή των Αντιπροσώπων και θα πρέπει να εγκριθούν πριν από τη χορήγηση της πρώτης εκταμίευσης της χρηματοδοτικής συνδρομής. Για το σκοπό αυτό, οι αρχές θα τροποποιήσουν το νόμο για τον προϋπολογισμό που θα περιέχει τα πρόσθετα μέτρα εξυγίανσης και, κατά συνέπεια, το αναθεωρημένο πρωτογενές έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης.

Επιπλέον, οι αρχές θα ενημερώσουν για τα ανώτατα όρια δαπανών για τα οικονομικά έτη από 2013 έως 2015.

Τα πρόσθετα μέτρα εξυγίανσης θα περιλαμβάνουν τα ακόλουθα και όπου είναι νομικά δυνατό θα εφαρμοσθούν αναδρομικά από την 1η Ιανουαρίου 2013.

Μέτρα αύξησης των εσόδων

-Τα πρόσθετα έσοδα από τη φορολογία ακινήτων ύψους θα πρέπει να φθάσουν τουλάχιστον τα €75 εκ.

-Αύξηση του συντελεστή φορολογίας εισοδήματος στο 12,5%.

-Αύξηση του συντελεστή φορολόγησης των εσόδων από τόκους σε 30%.

-Αύξηση της εισφοράς των τραπεζικών καταθέσεων από 0,11% σε 0,15% με το 25/60 των εσόδων να προορίζονται για έναν ειδικό λογαριασμό για ένα Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.

-Μεταρρύθμιση τον Ιούνιο του 2013 του φορολογικού συστήματος για τα μηχανοκίνητα οχήματα, με στόχο την αύξηση των πρόσθετων εσόδων, μέσα από τα ετήσια τέλη κυκλοφορίας, το τέλος ταξινόμησης και τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης, συμπεριλαμβανομένων των δασμών των καυσίμων. Για τη μεταρρύθμιση θα ληφθεί υπόψη η σχετική μελέτη του Πανεπιστημίου της Κύπρου.

-Αύξηση των τελών για τις δημόσιες υπηρεσίες κατά τουλάχιστον 17% από τις τρέχουσες τιμές.

Μέτρα για τις δαπάνες

-Θέσπιση μέτρων για τον έλεγχο των δαπανών υγείας

-Μείωση των δαπανών για διάφορα στεγαστικά σχέδια κατά τουλάχιστον €36 εκ. από την ενοποίηση και τον εξορθολογισμό των καθεστώτων για τους πρόσφυγες και ολοκληρωμένο πρόγραμμα στέγασης, κατάργηση της ειδικής επιδότησης για την απόκτηση πρώτης κατοικίας και την παύση της παροχής δανείων και εγγυήσεων δανείων που σχετίζονται με την κατασκευή κατοικιών και την απόκτηση προγραμμάτων στέγασης.

-Περαιτέρω εξορθολογισμός του πασχαλινού επιδόματος στους συνταξιούχους περιορίζοντας το όφελος για τους συνταξιούχους με μηνιαία σύνταξη ανά κάτοικο το πολύ €500.

-Εφαρμογή μιας κλιμακωτής μείωσης των απολαβών του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα, συνταξιούχων και εργαζομένων ως εξής: μηδέν έως €2,000: 0,8%, €2,001 έως 3,000: 1%, €3,001 έως €4,000: 1,5% και πάνω από €4001: 2,0%.

- Καθιέρωση από το οικονομικό έτος 2014 μέτρων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στο εκπαιδευτικό σύστημα μέσω διαφόρων μέτρων όπως η μείωση του αριθμού των αποσπασμένων στο Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, απομάκρυνσης της αναλογίας διδακτικού χρόνου από εσπερινά σχολεία της γενικής και τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης.

Για το 2014, το πρωτογενές έλλειμμα της κυβέρνησης δεν πρέπει να ξεπερνά τα €678 εκ. (4,25% του ΑΕΠ). Το μνημόνιο καταγράφει τα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν για αύξηση των εσόδων και μείωση των δαπανών.

Για το 2015, το πρωτογενές έλλειμμα δεν πρέπει να υπερβεί τα €344 εκ. (2,1% του ΑΕΠ) και το πρωτογενές πλεόνασμα της γενικής κυβέρνησης το 2016 θα πρέπει να ανέλθει τουλάχιστον στα €204 εκ. (1,2% του ΑΕΠ).

Οι δημοσιονομικοί νόμοι θα υποβληθούν προς εξέταση από τους εταίρους του προγράμματος πριν από την υποβολή στη Βουλή των Αντιπροσώπων και θα πρέπει να εγκριθούν, αντίστοιχα, από τα μέσα Δεκεμβρίου του 2014 και τα μέσα Δεκεμβρίου 2015.

Οι κυπριακές αρχές θα παρουσιάσουν στους εταίρους του προγράμματος το δεύτερο τρίμηνο του 2016 έναν προσωρινό κατάλογο των μέτρων για την επίτευξη ενός πρωτογενούς πλεονάσματος 3% του ΑΕΠ το 2017 και 4% του ΑΕΠ το 2018. Τα μέτρα που απαιτούνται θα πρέπει να περιλαμβάνονται στο σχέδιο νόμου για τον προϋπολογισμό 2017.