Μονομερώς παρενέβη στην αγορά συναλλάγματος η Τράπεζα της Ιαπωνίας, για πρώτη φορά μετά το 2004, για τη χαλιναγώγηση της ραγδαίας ενίσχυσης του γεν.

Τα αποτελέσματα ήταν άμεσα. Το ιαπωνικό νόμισμα, το οποίο χθες είχε εκτοξευθεί σε νέο ρεκόρ 15ετίας, στα 82,88 γεν ανά δολάριο, σήμερα υποχώρησε στα 85 γεν ανά δολάριο, ικανοποιώντας -έστω βραχυπρόθεσμα- ένα βασικό αίτημα του ιαπωνικού επιχειρηματικού κόσμου, που βλέπει τις εξαγωγές του να αποκτούν ανταγωνιστικό μειονέκτημα. Το Χρηματιστήριο του Τόκιο, παράλληλα, εκτινάχθηκε κλείνοντας με άνοδο 2,34%. Οι αναλυτές, όμως, εκφράζουν αμφιβολίες για τη μεσοπρόθεσμη αποτελεσματικότητα της απόφασης παρέμβασης.

Το ιαπωνικό νόμισμα ενισχύεται σχεδόν αδιάκοπα τους τελευταίους μήνες (11% από τα μέσα Μαΐου) λόγω των ανησυχιών που υπάρχουν για την επιβράδυνση της ευρωπαϊκής αλλά κυρίως της αμερικανικής οικονομίας. Το γεν, ταυτόχρονα, είθισται να ευνοείται όταν στην αγορά επικρατεί η τάση αποστροφής επενδυτικού κινδύνου και στροφής προς τις αποκαλούμενες ασφαλείς τοποθετήσεις.

Η ενίσχυση του γεν, όμως, είχε αναχθεί σε μείζον οικονομικό θέμα στην Ιαπωνία, καθώς πλήττει τις εξαγωγές της χώρας, σε μία περίοδο με αναιμική ανάπτυξη για τη χώρα και δυσθεώρητα ελλείμματα στον προϋπολογισμό, γεγονός που απομακρύνει τη δυνατότητα παροχής γενναίων αναπτυξιακών κινήτρων. Είχε αναχθεί όμως και σε μείζον πολιτικό θέμα, καθώς ο δεύτερος τη τάξει του κυβερνώντος κόμματος, κ. Ichiro Ozawa, προκάλεσε τον κ. Naoto Kan, διεκδικώντας την ηγεσία του κόμματος και κατ’ επέκταση την πρωθυπουργία της Ιαπωνίας. Βασικό του αίτημα η αλλαγή οικονομικής πολιτικής με αύξηση των δημοσίων δαπανών και παρεμβάσεις στην αγορά συναλλάγματος. Οι εσωκομματικές εκλογές διεξήχθησαν χθες και ο κ. Naoto Kan επιβεβαίωσε την αρχηγία του.

Μία ημέρα αργότερα, προχωρά στην παρέμβαση στην αγορά συναλλάγματος, σε μία κίνηση που κατά τους αναλυτές δεν θα έχει μακροπρόθεσμες συνέπειες. Την τελευταία φορά όπου η Ιαπωνία παρενέβη μονομερώς ήταν για μία περίοδο 15 μηνών κατά το 2003 - 2004, με ζημίες 32.300 δισ. γεν για την Κεντρική Τράπεζα της Ιαπωνίας. Τώρα όπως και τότε, οι αναλυτές εκτιμούν πως χωρίς συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ η προσπάθεια της Κεντρικής Τράπεζας της Ιαπωνίας δεν θα έχει μακροπρόθεσμα αποτελέσματα. Τόσο η ΕΚΤ, όμως, όσο κυρίως και η Fed δεν δείχνουν διαθέσεις συνεργασίας.

Για την Ουάσιγκτον, ενδεχόμενη στήριξη της Ιαπωνίας σε παρεμβάσεις στην αγορά συναλλάγματος θα είναι κακό προηγούμενο και πολύ καλό επιχείρημα για το Πεκίνο, που εξακολουθεί να περιορίζει τις διακυμάνσεις του γουάν. Υπενθυμίζεται ότι η αλλαγή της κινεζικής συναλλαγματικής πολιτικής περιορισμού του γουάν είναι πάγιο και βασικό αίτημα των ΗΠΑ.

Αρκετοί αναλυτές εκτιμούν ότι ο απώτερος σκοπός αυτής της παρέμβασης μπορεί να ήταν πολιτικός και όχι οικονομικός. "Δεν υπήρχε καλύτερος τρόπος για τον πρωθυπουργό Naoto Kan να προσεγγίσει αυτούς τους 200 βουλευτές του κόμματός του που δεν τον ψήφισαν στις χθεσινές εσωκομματικές εκλογές από το να υιοθετήσει ένα βασικό αίτημα του αντιπάλου του" και μάλιστα την επομένη της νίκης του, σχολιάζουν οι "Financial Times". Η προσπάθεια του κ. Naoto Kan, όμως, να ενισχύσει την εξουσία του στο εσωτερικό ίσως του δημιουργήσει προβλήματα στο εξωτερικό.