Έναν χρόνο μετά το ξέσπασμα της παγκόσμιας πιστωτικής κρίσης, το φάσμα του στασιμοπληθωρισμού και μιας παγκόσμιας ύφεσης καθηλώνει τις οικονομίες κρατώντας "δεμένα" τα χέρια των κεντρικών τραπεζιτών.

Η Fed, η ΕΚΤ και η ΒοΕ αναμένεται να κρατήσουν σταθερά τα επιτόκια στις τακτικές συνεδριάσεις αυτής της εβδομάδας και να παραμείνουν εγκλωβισμένες για αρκετό καιρό ανάμεσα στην αποδυνάμωση της ανάπτυξης και στον υψηλό πληθωρισμό.

Η επιτροπή καθορισμού πιστωτικής πολιτικής της Federal Reserve συνεδριάζει την Τρίτη, ενώ η ΕΚΤ και η ΒοΕ θα ανακοινώσουν τις αποφάσεις τους την Πέμπτη.

Και οι τρεις κεντρικές τράπεζες βρίσκονται σε συναγερμό για τυχόν ενδείξεις ότι οι ακριβές τιμές τροφίμων και καυσίμων μεταφράζονται σε κλιμάκωση των απαιτήσεων για μισθολογικές αυξήσεις, που θα προκαλούσαν πληθωριστικό σπιράλ όπως εκείνο στη δεκαετία του '70.

Εάν όμως δεν εκδηλωθεί άλλη ανοδική εκτίναξη των τιμών του πετρελαίου, τόσο η ΕΚΤ όσο και η ΒοΕ θα προτιμήσουν να κρατήσουν σταθερό το κόστος δανεισμού μέχρι το τέλος του έτους. Ίσως, μάλιστα, όπως δείχνει έρευνα του Reuters, η επόμενη κίνηση των επιτοκίων του ευρώ και της στερλίνας να είναι προς τα κάτω, εξαιτίας της μείωσης στην ανάπτυξη.

Το σενάριο αντιστρέφεται στις ΗΠΑ, όπου η Fed έχει ήδη βάλει βαθιά το μαχαίρι στα επιτόκια, με την ελπίδα να αποτρέψει μια βαθιά ύφεση. Η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ έχει ξεκαθαρίσει ότι θέλει να αυξήσει τα επιτόκια για να καταπολεμήσει τον πληθωρισμό μόλις διαγνώσει κάποια ανάκαμψη της οικονομικής εμπιστοσύνης.

Κατά τη διάρκεια του πρώτου χρόνου της παγκόσμιας κρίσης στις πιστωτικές αγορές που ξεκίνησε τον Αύγουστο 2007 η οικονομία και το τραπεζικό σύστημα των ΗΠΑ έχουν επωμιστεί τα μεγαλύτερα πλήγματα. Η αμερικανική οικονομία συρρικνώθηκε στο δ΄ τρίμηνο 2007 και αναπτύσσεται αναιμικά στο α΄ εξάμηνο του 2008, αλλά υπάρχουν ενδείξεις ότι οι ευρωπαϊκές οικονομίες αρχίζουν τώρα να αποδυναμώνονται και ίσως έχουν χειρότερη εμφάνιση από τις ΗΠΑ στο υπόλοιπο του έτους.

Κι αυτό δείχνει ότι η επόμενη κίνηση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ίσως είναι να μειώσει τα επιτόκια. Οι οικονομολόγοι πιστεύουν σε έρευνα του Reuters ότι η ΕΚΤ θα μειώσει κατά μισή ποσοστιαία μονάδα του χρόνου κατεβάζοντας το επιτόκιο του ευρώ στο 3,75% από 4,25%.

Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού τα στατιστικά μεγέθη δείχνουν κάποια σταθεροποίηση και οι φορολογικές επιστροφές που έφτασαν στα νοικοκυριά τους τελευταίους μήνες βελτιώνουν τις προοπτικές. Οι επενδυτές εκτιμούν ότι η Fed θα βρει περιθώρια να προχωρήσει σε αύξηση των επιτοκίων τον Οκτώβριο. Υπάρχει όμως και κάποιοι που προβλέπουν νέες μειώσεις τον επόμενο χρόνο, όταν θα έχουν δαπανηθεί οι επιστροφές και η κατανάλωση θα υποχωρήσει και πάλι.

Το χειρότερο δίλημμα αντιμετωπίζει αυτή την περίοδο η Τράπεζα της Αγγλίας. Η Βρετανία διολισθαίνει προς ύφεση και ο πληθωρισμός είναι διπλάσιος από τον στόχο της ΒοΕ για 2%. Είναι ενδεικτικό ότι στην προηγούμενη συνεδρίαση της Κεντρικής Τράπεζας της Βρετανίας κατατέθηκαν και οι τρεις προτάσεις για τα επιτόκια (αύξηση, μείωση, σταθερά) και η ΒοΕ επέλεξε τελικώς τη διατήρηση των επιτοκίων στο 5%.

Με τις κεντρικές τράπεζες να βαδίζουν πάνω σε αυτό το τεντωμένο σκοινί, όλα τα σενάρια για την πιστωτική πολιτική παραμένουν ανοιχτά, ακούγονται όλων των ειδών οι προβλέψεις και πολλοί επενδυτές απλώς… προσεύχονται.

Χαρακτηριστικά, αναλυτής αναφέρει στο Bloomberg: "Ένα είδος στασιμοπληθωρισμού πλανάται στην παγκόσμια οικονομία. Ελπίζω οι ρυθμιστές να είναι σε θέση να το αντιληφθούν και να λάβουν τις σωστές αποφάσεις για την καταπολέμησή του".