Διαφωνία Μητσοτάκη-Ερντογάν για τη Χαμάς

«Αισθάνομαι μεγάλη ικανοποίηση που φιλοξενώ τον Κυριάκο Μητσοτάκη στην Αγκυρα», δήλωσε ο Ταγίπ Ερντογάν μετά τις επαφές με τον Ελληνα πρωθυπουργό.

«Καταγράψαμε τη συναντίληψη των δύο πλευρών στην Αθήνα, με τη συμφωνία που υπογράψαμε. Τον ευχαριστώ για την ειλικρίνεια στην ανάπτυξη των διμερών σχέσεων.

Εξετάσαμε αναλυτικά τα θέματα της διμερούς μας ατζέντας και εργαζόμαστε με στόχο να ανεβάσουμε στα 10 δισ. δολάρια το διμερές εμπόριο, που πέρυσι ήταν 5,8 δισ. ευρώ.

Το κοινό επιχειρηματικό συμβούλιο θα έχει μεγάλη συμβολή στις προσπάθειές μας», τόνισε.

Ο Τούρκος πρόεδρος μίλησε για τα μνημόνια που υπογράφηκαν σε ό,τι αφορά την πολιτική προστασία και την υγεία.

«Στις συνομιλίες μας συζητήσαμε και τα αλληλένδετα προβλήματα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Είμαστε προσηλωμένοι στη θέληση να τα λύσουμε στο πλαίσιο που προβλέπει η Διακήρυξη των Αθηνών. Είμαστε σύμφωνοι ότι δεν υπάρχει θέση για τρομοκρατικές οργανώσεις στην περιοχή μας.

Προσβλέπουμε η θετική ατμόσφαιρα να συμβάλει στη βελτίωση της θέσης της "τουρκικής" μειονότητας στην Ελλάδα», είπε. Αναφέρθηκε δε στην ανάγκη να βρεθεί λύση στο θέμα της Κύπρου, στη βάση «της πραγματικότητας στο νησί».

Εκανε λόγο για «γενοκτονία» στη Γάζα από το Ισραήλ. «Η Δύση πρέπει να μιλήσει με πιο δυνατή φωνή για τη σφαγή που διεξάγεται», είπε. Όπως τόνισε, «κλειδί» για τη λύση είναι η ίδρυση Παλαιστινιακού Κράτους, και ευχαρίστησε την Ελλάδα για τη θέση που πήρε στην πρόσφατη ψηφοφορία στον ΟΗΕ.

«Τον Δεκέμβριο είχα πει ότι δεν υπάρχει πρόβλημα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας που δεν μπορεί να λυθεί. Σε κάθε συνάντηση οι ελπίδες για το μέλλον της συνεργασίας αυξάνουν ακόμα περισσότερο».

«Όπως όλοι γνωρίζουν, η Τουρκία είναι χώρα υπόδειγμα στην προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς», υποστήριξε. «Η Μονή της Χώρας άνοιξε ξανά για λατρεία μετά από απόφαση που πήραμε το 2020, μετά από εκτεταμένες εργασίες αποκατάστασης. Είναι ανοιχτό για επίσκεψη απ' όλους».

Μητσοτάκης: Θετική ατζέντα

«Η συνάντηση είναι η τέταρτη τους τελευταίους δέκα μήνες και αποδεικνύει ότι οι δύο γείτονες μπορούμε να καθιερώσουμε την προσέγγιση της ενιαίας κατανόησης ως παραγωγική κανονικότητα. Δεν αναιρείται από τις γνωστές διαφορές στις θέσεις μας», είπε ο Κ. Μητσοτάκης.

Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στον πολιτικό διάλογο, τη θετική ατζέντα και τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης και είπε ότι «είναι σημαντικό ότι υπάρχουν χειροπιαστά αποτελέσματα».

Αναφέρθηκε στο ελληνοτουρκικό επιχειρηματικό συμβούλιο και δήλωσε ότι «κινούμαστε στη σωστή κατεύθυνση για να διπλασιάσουμε το διμερές εμπόριο». Επεσήμανε την δυνατότητα Τούρκων να ταξιδεύουν σε δέκα ελληνικά νησιά.

«Στον κρίσιμο τομέα του μεταναστευτικού, η συνεργασία των δύο πλευρών αποδίδει απέναντι τους διακινητές που εκμεταλλεύονται απελπισμένους ανθρώπους», τόνισε, ενώ θύμισε ότι η Ελλάδα πάντα συμφωνεί στη χρηματοδότηση της Τουρκίας για το μεταναστευτικό.

«Στη Θράκη, Χριστιανοί και Μουσουλμάνοι ζουν ειρηνικά και υπάρχει καθεστώς ίσων ευκαιριών, θέμα στο οποίο είμαι προσηλωμένος. Ο χαρακτηρισμός με βάση το θρήσκευμα προβλέπεται ρητά στη Συνθήκη της Λωζάνης», απάντησε ο πρωθυπουργός στο σχόλιο Ερντογάν (για τουρκική μειονότητα). «Θα ήταν ευχής έργον αν την ίδια άνθηση καταγράφαμε και στην ελληνική μειονότητα της Τουρκίας».

Σε ό,τι αφορά τη Μονή της Χώρας, είπε ότι συζήτησε με ειλικρίνεια τη δυσαρέσκεια της Αθήνας για το ότι θα λειτουργήσει ως τέμενος. «Είναι σημαντικό να διαφυλάξουμε την αξία του μνημείου ώστε να είναι επισκέψιμο».

Σε ό,τι αφορά Ουκρανία και Μέση Ανατολή, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επισήμανε ότι «με την Τουρκία δεν συμφωνούμε πάντα σε ό,τι αφορά τη Μέση Ανατολή. Το Ισραήλ είχε δικαίωμα να αντιδράσει στη δολοφονική επίθεση από μια τρομοκρατική οργάνωση. Μέχρι εδώ δεν συμφωνούμε. Συμφωνούμε όμως ότι πρέπει να προστατευτούν οι άμαχοι και να απελευθερωθούν οι όμηροι. Ότι θα ήταν λάθος να γίνει επίθεση στη Ράφα και ότι βιώσιμη λύση είναι αυτή των δυο κρατών».

«Για το Κυπριακό διαφωνούμε, αλλά δεν μπορεί να υπάρξει λύση χωρίς διάλογο. Πρέπει να δοθεί χρόνος στην αντιπρόσωπο της ΟΗΕ για να βρεθεί λύση στο πλαίσιο των αποφάσεων του Οργανισμού».

Η Χαμάς

Ο Ταγίπ Ερντογάν πήρε τον λόγο για να πει: «Εγώ δεν θεωρώ τρομοκρατική οργάνωση τη Χαμάς. Αντιθέτως, ιδρύθηκε το 1947 για να προστατεύσει τα εδάφη της, είναι αντιστασιακή οργάνωση.

Δίνει αγώνα για να προστατεύσει τον λαό της. Αν την ονομάσετε τρομοκρατική οργάνωση, αυτό θα μας λυπήσει. Υπάρχουν πάνω από 1.000 μέλη της που νοσηλεύονται σε νοσοκομεία της χώρας μας. Δεν μπορώ να συμφωνήσω με αυτή την προσέγγισή σας, θα ήταν αδικία. Σκοτώνονται τόσα μέλη της Χαμάς, τους επιτίθενται με κάθε όπλο, κάθε πυρομαχικό».

«Θα συμφωνήσουμε ότι διαφωνούμε στο θέμα αυτό, αλλά ας συμφωνήσουμε ότι θα πρέπει να υπάρξει άμεση κατάπαυση πυρός και να προστατευτούν οι άμαχοι Παλαιστίνιοι», απάντησε ο Ελληνας πρωθυπουργός.

Τι συζητήθηκε

Σύμφωνα με πηγές της ελληνικής κυβέρνησης συζητήθηκαν θέματα διμερούς και διεθνούς ατζέντας, όπως η κατάσταση στη Μέση Ανατολή, οι τελευταίες εξελίξεις στη Γάζα και στην Ουκρανία.

Η συζήτηση έγινε σε καλό κλίμα με το τετ α τετ των δυο ηγετών να διαρκεί μιάμιση ώρα. Σε αυτή αναγνωρίστηκε η πρόοδο που έχει επιτευχθεί στις διμερείς σχέσεις τους τελευταίους μήνες.

Από τις ίδιες πηγές αξιολογείται ως σημαντικό ότι παρά τις διαφορές, εστίασαν στα θετικά.

Τέλος, συμφωνήθηκε η επόμενη συνεδρίαση του ΑΣΣ Ελλάδας- Τουρκίας να πραγματοποιηθεί περί το τέλος του χρόνου στην Τουρκία.

* Δείτε την κοινή δήλωση των δύο ηγετών, στα αγγλικά, στη στήλη "Συνοδευτικό Υλικό"