Μητσοτάκης: Ανοιχτή πρόκληση για τη διεθνή σταθερότητα ο πόλεμος στην Ουκρανία

Καταλαβαίνω ότι οι χώρες που ανήκουν στον Παγκόσμιο Νότο μπορεί να βλέπουν τον πόλεμο στην Ουκρανία ως ευρωπαϊκό πόλεμο, αλλά είναι κάτι πολύ περισσότερο από έναν περιφερειακό πόλεμο. Είναι μια ανοιχτή πρόκληση για τη διεθνή σταθερότητα, για το Διεθνές Δίκαιο, για το διεθνές σύστημα που βασίζεται σε κανόνες και το οποίο έχει υποστηρίξει και ο Παγκόσμιος Νότος, τόνισε ο πρωθυπουργός στην παρέμβασή του μέσω τηλεδιάσκεψης στην 3η Σύνοδο για τη Δημοκρατία που διεξάγεται στη Νότια Κορέα.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε επίσης ότι η καταστροφική ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα απαιτεί επείγουσα δράση. Είναι υποχρέωση των δημοκρατιών να ανταποκριθούν σε αυτό το θεμελιώδες καθήκον. Η στοχοποίηση αμάχων και ο θάνατος παιδιών σε ένοπλες συγκρούσεις δεν είναι ποτέ αποδεκτά σε έναν κόσμο δημοκρατικών αξιών.

Ολόκληρη η παρέμβαση του πρωθυπουργού 

Συνάδελφοι, αγαπητοί φίλοι, είναι τιμή που μου δίνεται η ευκαιρία να απευθυνθώ σήμερα σε εσάς, στο πλαίσιο της 3ης Συνόδου για τη Δημοκρατία. Χαίρομαι ιδιαίτερα που αυτή η Σύνοδος διοργανώνεται από τη Δημοκρατία της Κορέας, μια χώρα που αποτελεί πρότυπο προόδου και ευημερίας για την ευρύτερη περιοχή, υποστηρίζει τις οικουμενικές μας αξίες, προάγει την ειρήνη και τη σταθερότητα και υπερασπίζεται τη δημοκρατία.

Η φετινή Σύνοδος για τη Δημοκρατία δεν θα μπορούσε να είναι πιο σημαντική, δεδομένου ότι το 2024 σχεδόν ο μισός πληθυσμός του πλανήτη, σχεδόν 4 δισεκατομμύρια άνθρωποι σε 60 ή περισσότερες χώρες θα προσέλθουν στις κάλπες. Η δημοκρατία είναι πιο διαδεδομένη από ποτέ, και αυτό μόνο θετικό μπορεί να είναι. Ταυτόχρονα, αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις. Προκλήσεις που σημαίνουν ότι όσοι από εμάς συνεχίζουμε να πιστεύουμε στη δημοκρατία ως πολιτικό σύστημα που αντιπροσωπεύει την καλύτερη από όλες τις εναλλακτικές, πρέπει να επικεντρωθούμε, πιστεύω, σε τρεις κρίσιμες προτεραιότητες.

Καταρχάς, ενότητα ενάντια στην επιθετικότητα. Πιστεύω βαθιά ότι οι δημοκρατίες έχουν καθήκον να ενώνουν και να συνασπίζουν τις δυνάμεις τους ενάντια στην επιθετική συμπεριφορά κρατών, κάθε συμπεριφορά που παραβιάζει το Διεθνές και Ανθρωπιστικό Δίκαιο. Ο επιθετικός πόλεμος, όπως ακούσαμε από τον Πρόεδρο Zelenskyy, εναντίον της Ουκρανίας, ήταν ένα τέτοιο παράδειγμα ενότητας όσον αφορά στην αντίδρασή μας.

Οι ίδιες αξίες θα πρέπει να ισχύουν παντού. Οι άμαχοι πολίτες πρέπει να προστατεύονται παντού στον κόσμο. Και καταλαβαίνω ότι οι χώρες που ανήκουν στον Παγκόσμιο Νότο μπορεί να βλέπουν τον πόλεμο στην Ουκρανία ως ευρωπαϊκό πόλεμο, αλλά είναι κάτι πολύ περισσότερο από έναν περιφερειακό πόλεμο. Είναι μια ανοιχτή πρόκληση για τη διεθνή σταθερότητα, για το Διεθνές Δίκαιο, για το διεθνές σύστημα που βασίζεται σε κανόνες και το οποίο έχει υποστηρίξει και ο Παγκόσμιος Νότος.

Η καταστροφική ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα απαιτεί επείγουσα δράση. Είναι υποχρέωση των δημοκρατιών να ανταποκριθούν σε αυτό το θεμελιώδες καθήκον. Η στοχοποίηση αμάχων και ο θάνατος παιδιών σε ένοπλες συγκρούσεις δεν είναι ποτέ αποδεκτά σε έναν κόσμο δημοκρατικών αξιών.

Δεύτερον, τα δημοκρατικά κράτη πρέπει να ανακτήσουν την απόλυτη εμπιστοσύνη των πολιτών τους. Είναι δική μας ευθύνη, ως δημοκρατικοί ηγέτες, να αποδείξουμε ότι η δημοκρατία είναι πράγματι το μόνο σύστημα που μπορεί να προσφέρει τις αξίες που πραγματικά επιθυμούν οι πολίτες: ασφάλεια, ευημερία, ελευθερία, σεβασμό και δικαιοσύνη. Η δημοκρατία, άλλωστε, είναι το μόνο σύστημα που διαθέτει τους μηχανισμούς λογοδοσίας ώστε να εγγυηθεί την προστασία αυτών των αξιών.

Και μόνο με το να είμαστε ειλικρινείς όσον αφορά αυτή την πρόκληση, και φυσικά πάντα ρεαλιστές στις υποσχέσεις μας, μόνο με την υλοποίηση της πολιτικής μας ατζέντας, μπορούμε να προσφέρουμε απτά αποτελέσματα για τους πολίτες μας, τα οποία τελικά θα ενισχύσουν τις δημοκρατίες μας.

Αυτό με φέρνει στην τρίτη προτεραιότητα: ρύθμιση της τεχνολογίας. Η καινοτομία μάς έδωσε, έδωσε στην ανθρωπότητα τα εργαλεία για να αλλάξει τον κόσμο προς το καλύτερο. Δίχως ρυθμιστικούς κανόνες, σε λάθος χέρια, τα εργαλεία αυτά μπορούν επίσης να προκαλέσουν διαταραχές ή ακόμη και να καταστρέψουν.

Η τεχνολογική πρόοδος, ιδίως στην τεχνητή νοημοσύνη, έχει ήδη αρχίσει να επιφέρει σημαντικές αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας των οικονομιών και των κοινωνιών μας. Αν δεν είμαστε προσεκτικοί κινδυνεύουμε, ως δημοκράτες, μη κάνοντας τις απαραίτητες προσαρμογές, να επιτρέψουμε την κατάχρηση της τεχνητής νοημοσύνης. Η παραπλανητική χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, τα deep fakes, μπορεί να διαταράξει τον ίδιο τον ιστό της πραγματικότητάς μας, με σοβαρές ενδεχόμενες συνέπειες για την «υγεία» της δημοκρατίας παντού. Αυτό όχι μόνο θα μπορούσε να υπονομεύσει τη διαφάνεια και τη λογοδοσία, αλλά και να αποδυναμώσει την κοινωνική συνοχή, τις συλλογικές αξίες και τη θεμελιώδη εμπιστοσύνη που είναι τόσο απαραίτητη για την συνεκτικότητα των κοινωνιών μας.

Το κλειδί είναι η έξυπνη ρύθμιση που δεν καταπνίγει την καινοτομία. Πρέπει να ρυθμίζουμε την τεχνολογική καινοτομία με τον ίδιο υπεύθυνο τρόπο που ρυθμίζουμε, για παράδειγμα, τα φάρμακα και τα τρόφιμα. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουμε ήδη κάνει αυτό το άλμα με τη θέσπιση του πρώτου νομικού πλαισίου για την τεχνητή νοημοσύνη, του Νόμου για την Τεχνητή Νοημοσύνη. Ευελπιστώ ότι και άλλοι θα ακολουθήσουν αυτό το παράδειγμα, διότι, όπως και στην περίπτωση της κλιματικής αλλαγής, το ζήτημα δεν αναγνωρίζει σύνορα και μας αφορά όλους.

Αγαπητοί φίλοι, δεν έχει υπάρξει σχεδόν καμία άλλη εποχή στην ιστορία μας που η διεθνής συνεργασία να ήταν πιο επιτακτική από ό,τι τώρα. Είναι καιρός για όλους μας, βορρά και νότο, ανατολή και δύση, να δημιουργήσουμε ειλικρινείς συνεργασίες με στόχο το αμοιβαίο όφελος.

Η διαίρεση σήμερα δεν αφορά γεωγραφικές διαφορές. Αφορά τους υπέρμαχους της ειρήνης έναντι των φιλοπόλεμων. Αφορά εκείνους που κατανοούν την αξία του Διεθνούς Δικαίου έναντι εκείνων που επιθυμούν να επικρατήσουν ασπαζόμενοι τη βία και το χάος. Αφορά εκείνους που πιστεύουν στην προστασία της ανθρώπινης ζωής και εκείνους που δεν πιστεύουν σε τίποτα άλλο παρά μόνο στο δικό τους συμφέρον, απερίσκεπτα.

Υπάρχει ένας φυσικός συνασπισμός κρατών που βρίσκονται στη σωστή πλευρά αυτών των διαχωριστικών γραμμών. Και πιστεύω ότι, τελικά, είμαστε πλειοψηφία και το μέλλον μας έγκειται σε αυτόν τον συνασπισμό. Το μέλλον μας έγκειται στη συνεργασία μας προς όφελος όλων.