ΣΥΡΙΖΑ: Κόλαφος για την κυβέρνηση η έκθεση της ΑΔΑΕ

«H τελευταία απολογιστική έκθεση της ΑΔΑΕ για το έτος 2021, αποτελεί κόλαφο για την κυβέρνηση Μητσοτάκη καθώς αποκαλύπτει και τεκμηριώνει την αντιθεσμική της στάση και τον άκρως επικίνδυνο για την δημοκρατία ρόλο της στην υπόθεση των υποκλοπών», καταγγέλλουν οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ που μετέχουν στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας.

«Τα δεδομένα είναι αποκαλυπτικά: Η κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη με τον εκλεκτό της στην ΕΥΠ κ. Κοντολέοντα, εκτόξευσε τις παρακολουθήσεις πολιτών για λόγους εθνικής ασφάλειας, για τις οποίες δεν απαιτείται αιτιολογία, από 11.680 το 2019 σε 15.475 το 2021. Όπως όμως παρατηρεί η Ανεξάρτητη Αρχή, στη περίπτωση τέτοιων μαζικών ή χωρικών» άρσεων ανακύπτουν ζητήματα συμβατότητας της εγχώριας διαδικασίας με τους όρους και τις προϋποθέσεις της ΕΣΔΑ!

Η ΑΔΑΕ στηλιτεύει επίσης την διάταξη με την οποία η κυβέρνηση άλλαξε και μάλιστα με αναδρομική ισχύ, το νόμο ώστε να αποκλείσει την δυνατότητα ενημέρωσης του παρακολουθούμενου. Όπως επισημαίνει η Αρχή «η απουσία υποχρέωσης γνωστοποίησης στο θιγόμενο σε οποιοδήποτε στάδιο είναι ασύμβατη με την ΕΣΔΑ, καθώς στερεί από τον θιγόμενο τη δυνατότητα να αιτηθεί επανόρθωση για παράνομη επέμβαση στο δικαίωμά του βάσει του άρθρου 8 και, ως εκ τούτου, καθιστά τα διαθέσιμα βάσει του εθνικού δικαίου ένδικα μέσα προσχηματικά και απατηλά, παρά πρακτικά και αποτελεσματικά».

Είναι πια απολύτως καταφανές με τον πλέον επίσημο και κατηγορηματικό τρόπο ότι ο κ. Μητσοτάκης, είναι ο αποκλειστικός υπεύθυνος για τον καθεστωτικό κατήφορο και την πρωτοφανή θεσμική εκτροπή, που πλήττουν ευθέως την λειτουργία του κράτους δικαίου και των δημοκρατικών θεσμών. Το ελάχιστο που είχε να κάνει ήταν να καταργήσει άμεσα την κατάπτυστη αντισυνταγματική διάταξη που απαγορεύει την ενημέρωση του θύματος παρακολούθησης για λόγους εθνικής ασφάλειας, αντί να καταθέσει το πρόσφατο νομοσχέδιο που ουσιαστικά θεσμοθετεί την Ομερτά», καταλήγει.

Η απάντηση Οικονόμου

Στα όσα καταγγέλλει ο ΣΥΡΙΖΑ απαντά με ανακοίνωσή του ο κυβερνητικός εκπρόσωπος. 

Οπως αναφέρει ο κ. Γιάννης Οικονόμου, «ο ΣΥΡΙΖΑ, όσο κυβέρνησε, αδιαφόρησε πλήρως για τη ρύθμιση του εξαιρετικά ευαίσθητου -για την εθνική ασφάλεια και τη Δημοκρατία- πεδίου των κρατικών υπηρεσιών πληροφοριών και τα λογισμικά παρακολούθησης. Το γεγονός ότι αυτά είχαν εντοπιστεί να λειτουργούν στη χώρα από το 2016 καθιστά την αδράνεια του ύποπτη αδιαφορία. Η Κυβέρνηση, από την πρώτη στιγμή που έγιναν αντιληπτές και γνωστές αρρυθμίες στο σύστημα, ανέλαβε πολιτικές πρωτοβουλίες για την επίλυση των προβλημάτων, απέδωσε με γενναιότητα πολιτικές ευθύνες, συνέδραμε την ελληνική Δικαιοσύνη μέσω των δημοσίων Αρχών. Παράλληλα, ετοίμασε νομοθετικές πρωτοβουλίες που έρχονται να απαντήσουν στα προβλήματα με τρόπο πειστικό και οριστικό. Είναι προφανές, από την ανακοίνωσή του, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, είτε δεν κατανοεί, είτε -όπως το συνηθίζει- σκοπίμως διαστρεβλώνει αυτό που διαβάζει.

Επισημαίνουμε λοιπόν, σημείο προς σημείο, σε όσα αναφέρει:

- Ως προς την παρατήρηση περί αναδρομικής εφαρμογής: κανένας πολίτης, ο οποίος έχει βρεθεί σε καθεστώς άρσης απορρήτου, δεν εξαιρείται από τη δυνατότητα να ενημερωθεί, ακόμα κι αν η παρακολούθηση, έγινε στο παρελθόν. Το χρονικό όριο των τριών ετών που τίθεται συνδέεται με την ανάγκη να υπάρχει μία αντικειμενική χρονική απόσταση πριν από την ενημέρωση, ώστε να μην υπάρχει οποιοδήποτε επικινδυνότητα για την εθνική ασφάλεια. Χρονικά όρια τίθενται εξάλλου και σε σχετικές νομοθεσίες ευρωπαϊκών κρατών.

- Ως προς το τριμελές όργανο που αποφασίζει: πλην του Διοικητή, δεν πρόκειται για τα ίδια πρόσωπα που κρίνουν εάν υφίσταται διακύβευση εθνικής ασφάλειας. Στο τριμελές όργανο συμμετέχουν ο πρόεδρος της Αρχής Διασφάλισης Απορρήτου Επικοινωνιών, που εξαρχής δεν συμμετείχε στην διαδικασία, και ο εισαγγελικός λειτουργός που υπηρετεί στον οικείο φορέα, ο οποίος, λόγω παρέλευσης του χρόνου θητείας του, θα είναι διαφορετικός από εκείνον που εξέδωσε τη διάταξη. Η επιφύλαξη της μη διακύβευσης του σκοπού υπήρχε εξάλλου αυτούσια και στο πλαίσιο που ίσχυε επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.

- Ως προς την απόφαση για το ποιο κακόβουλο λογισμικό θεωρείται παράνομο: καλό θα είναι να γνωρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ, ότι μία ποινική διάταξη οφείλει να είναι απολύτως ορισμένη, διαφορετικά έχει κίνδυνο να κριθεί αντισυνταγματική λόγω αοριστίας. Συνεπώς, η ύπαρξη καταλόγου είναι αναγκαία συμπλήρωση της ποινικής διάταξης. Επειδή δε η ΕΥΠ είναι ο εθνικός φορέας κυβερνοασφάλειας, είναι σε θέση να γνωρίζει ανά πάσα στιγμή τα κακόβουλα λογισμικά που κυκλοφορούν. Υπό διαφορετική εκδοχή, η διάταξη θα ήταν ανεφάρμοστη και νομικά προβληματική.

- Ως προς την διαγραφή υλικού παρακολουθήσεων: καλό θα ήταν η Αντιπολίτευση να ανατρέξει στη σχετική νομοθεσία, όπως ισχύει επί δεκαετίες. Ο νόμος δεν προέβλεπε χρονικό όριο για την καταστροφή του υλικού της παρακολούθησης, με αποτέλεσμα η καταστροφή να καθίσταται δυνατή από την πρώτη μέρα της λήξη της άρσης. Για πρώτη φορά τυποποιείται η διαδικασία και τίθενται αυστηρά και εύλογα όρια. Εξάλλου, το περιεχόμενο της παρακολούθησης θα πρέπει να καταστρέφεται σε σχετικά εύλογο χρόνο για λόγους προστασίας προσωπικών δεδομένων, στο μέτρο που δεν ανέκυψε ζήτημα εθνικής ασφάλειας. Και καλό είναι να μην συγχέεται το υλικό παρακολούθησης, που καταστρέφεται στους έξι μήνες, με τον φάκελο τεκμηρίωσης της άρσης του απορρήτου, που καταστρέφεται ύστερα από δεκαετία, για το οποίο επίσης δεν υπήρχε προθεσμία στην προηγούμενη νομοθεσία.

Η πολιτική, όπως την αντιλαμβανόμαστε εμείς, είναι επίλυση προβλημάτων, με πράξεις, απόλυτο σεβασμό στους θεσμούς και μετρήσιμα αποτελέσματα. Όχι ακατάσχετη θεωρητικολογία, όχι κραυγές, όχι ψέματα, όχι συκοφαντίες. Και αυτή είναι η τεκτονική ρωγμή που χωρίζει τη Νέα Δημοκρατία από τον ΣΥΡΙΖΑ», καταλήγει. 

Κατρούγκαλος: Θα πέσει στο κενό η προσπάθεια συγκάλυψης

Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και Α’ Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Θεσμών Γιωργος Κατρουγκαλος σχολίασε ως εξής τις πρόσφατες δηλώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου περί, δήθεν, διαστρέβλωσης από το ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ του νομοσχεδίου για τις υποκλοπές.

Οι υπό κρίση δηλώσεις αποτελούν οι ίδιες μνημείο συσκότισης και διαστρέβλωσης της αλήθειας και εντάσσονται στην γενικότερη προσπάθεια συγκάλυψης του σκανδάλου.

Ειδικότερα:

1. Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ κατήγγειλε από την πρώτη στιγμή την τροπολογία Πικραμμένου που απαγόρευε στην αρμόδια από το Σύνταγμα αρχή, την ΑΔΑΕ, να ενημερώνει όσους παρακολουθούνταν όταν δεν συνέτρεχε αντίθετος λόγος εθνικής ασφάλειας, και που είχε τον προφανή σκοπό να συγκαλύψει και μάλιστα αναδρομικά, επισυνδέσεις της ΕΥΠ για τις οποίες δεν υπήρχε λόγος εθνικού συμφέροντος. Η ρύθμιση αυτή, όπως ο ίδιος ο Πρόεδρος της ΑΔΑΕ αλλά και η πρόσφατη έκθεση της Αρχής επεσήμαναν, είναι αντίθετη στο Σύνταγμα και στην ΕΣΔΑ. Για το λόγο αυτό, το κόμμα μας έχει καταθέσει έγκαιρα τροπολογία για την κατάργηση της. Με το νομοσχέδιο δεν καταργείται αυτή η αντίθετη στον ευρωπαϊκό νομικό πολιτισμό διάταξη, αλλά ουσιαστικά θεσμοποιείται η Ομερτά που η κυβέρνηση θέλει να επιβάλλει ως προς τις πρόσφατες παρακολουθήσεις, εφόσον, μέχρι τις εκλογές, δεν θα ξέρουμε ποιος ήταν ο λόγος εθνικής ασφάλειας για τον οποίον παρακολουθούνταν όχι μόνο ο κ. Ανδρουλάκης ή ο κ. Κουκάκης, αλλά και όσα άλλα θύματα παρακολουθήσεων του Predator ενδεχομένως βρίσκονταν και σε παράλληλη επισύνδεση από την ΕΥΠ. Άρα η κυβέρνηση αφήνει σκόπιμα να συντηρείται το τοξικό κλίμα που η ίδια καταγγέλλει, μην επιτρέποντας να δοθούν απαντήσεις στα κρίσιμα ερωτήματα: Για ποιο λόγο εθνικής ασφάλειας παρακολουθούνταν ο κ. Ανδρουλάκης και ο κ. Κουκάκης; Υπάρχουν επισυνδέσεις πολιτικών ή άλλων προσώπων από την ΕΥΠ, παράλληλα με τις παρακολουθήσεις του PREDATOR, όπως αποδεδειγμένα συνέβη στις δύο πιο πάνω περιπτώσεις;

2. Το νομοσχέδιο με βάναυσα αντισυνταγματικό τρόπο επιχειρεί να παραγκωνίσει πλήρως την ΑΔΑΕ, η οποία είναι κατά το Σύνταγμα η αρμόδια αρχή για την προστασία του απορρήτου. Η απόφαση για την ανακοίνωση της παρακολούθησης στον παρακολουθούμενο δεν ανατίθεται πια σε αυτήν, όπως ίσχυε μέχρι την αντισυνταγματική και αντίθετη στην ΕΣΔΑ τροπολογία Πικραμμένου, αλλά σε τριμελές όργανο, όπου την πλειοψηφία θα έχουν ο διοικητής και η εισαγγελέας της ΕΥΠ. Η ΑΔΑΕ δεν συμμετέχει με κανένα τρόπο στον προσδιορισμό του καταλόγου των παράνομων λογισμικών, που αποφασίζεται με ανέλεγκτη κρίση του Διοικητή
της ΕΥΠ. Ο τελευταίος αποφασίζει μόνος του και για άλλα σημαντικά θέματα, όπως η καταστροφή του υλικού παρακολούθησης και πριν από το -ήδη πολύ σύντομο- εξάμηνο που καθιερώνει ο νόμος χωρίς άδεια ούτε ενημέρωση της ΑΔΑΕ.

3. Τέλος, το νομοσχέδιο περιλαμβάνει έναν ορισμό της εθνικής ασφάλειας που είναι προβληματικά ευρύς, ενώ δεν καλύπτει το βασικό κενό που έχει επισημάνει ο Πρόεδρος της ΑΔΑΕ στην Επιτροπή Θεσμών: να υπάρχει συνοπτική αιτιολογία για τον ακριβή λόγο εθνικής ασφάλειας για τον οποίο διατάσσεται η παρακολούθηση, ώστε να μπορεί να ασκήσει έλεγχο η Ανεξάρτητη Αρχή. Και αυτή η προσπάθεια συγκάλυψης του σκανδάλου και των προσωπικών ευθυνών του Πρωθυπουργού θα πέσει στο κενό».