Ένα κρίσιμο και εξαιρετικά δύσκολο -όπως όλα δείχνουν- χρονικό διάστημα έχει μπροστά της η κυβέρνηση προκειμένου να αντιμετωπίσει μόνη της, χωρίς ευρωπαϊκή βοήθεια, όπως θα ήθελε, το μείζον πρόβλημα της ενεργειακής κρίσης και των πρωτόγνωρων ανατιμήσεων των προϊόντων.
Η Σύνοδος Κορυφής της Παρασκευής, παρά τις σχετικές αναφορές -περιλαμβανομένων και των ελληνικών προτάσεων- στο κείμενο των συμπερασμάτων, δεν έλαβε συγκεκριμένη απόφαση, μεταθέτοντας ενδεχόμενες πρωτοβουλίες σε ευρωπαϊκό επίπεδο στην καλύτερη περίπτωση για την επόμενη Σύνοδο που θα γίνει στο τέλος Μαΐου.
«Έγινε ένα πρώτο σημαντικό, αλλά και δύσκολο βήμα», λένε στο Μέγαρο Μαξίμου, διαμηνύοντας ότι «εάν δεν υπάρξει κοινή λύση για όλους στο πρόβλημα του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας, καμιά κυβέρνηση από μόνη της δεν θα μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις και τις ανάγκες των πολιτών τους».
Την έντονη αντίδραση πάντως της αντιπολίτευσης προκάλεσε η διαφορετική αντιμετώπιση της Ισπανίας και της Πορτογαλίας, έναντι της χώρας μας, όσον αφορά τη δυνατότητα που τους παρέχεται να διαχειρίζονται τις δικές τους τιμές ηλεκτρικής ενέργειας.
Κυβερνητικό στέλεχος κάνει λόγο για διαφορετικές περιπτώσεις της Ελλάδας και των Ιβηρικών χωρών και υπενθυμίζει την τοποθέτηση της προέδρου της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντε Λάιεν, σύμφωνα με την οποία Ισπανία και Πορτογαλία έχουν σχετικά υψηλό μερίδιο ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο ενεργειακό τους μείγμα και πολύ λίγες διασυνδέσεις με άλλα μέρη του δικτύου της Ε.Ε.
«Η μεγάλη διαφορά είναι ότι (στην Ιβηρική) δεν υπάρχει διασύνδεση με φυσικούς αγωγούς μεταφοράς αερίου ικανούς, ώστε να διασφαλίζουν την απρόσκοπτη ροή φυσικού αερίου και να έχουν πολλαπλές πηγές εφοδιασμού. Κυρίως εισάγουν φυσικό αέριο σε υγροποιημένη μορφή, με καράβια», ανέφερε χθες ο υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος, Κώστας Σκρέκας (ΟΡΕΝ), θέλοντας να εξηγήσει τη στάση των 27.
Από το Μέγαρο Μαξίμου παραπέμπουν και στην ανακοίνωση του υπουργείου που κάνει λόγο για «παραπλανητικούς ισχυρισμούς» της αντιπολίτευσης, σημειώνοντας: «Πολλές από τις προτάσεις που αναφέρονται στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και περιλαμβάνουν τρόπους για την αποσύνδεση των ορυκτών καυσίμων από τον προσδιορισμό των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας, ιδίως σε περιοχές περιορισμένης διασύνδεσης με την κοινή ηλεκτρική αγορά, όπως η Ιβηρική Χερσόνησος, μεταφέρουν μεγαλύτερο οικονομικό βάρος στους κρατικούς προϋπολογισμούς και άρα στους φορολογούμενους που είναι και οι καταναλωτές ενέργειας».
Πεπερασμένες δυνατότητες
Η ουσία πάντως είναι ότι η χώρα μας το επόμενο διάστημα θα συνεχίσει να πορεύεται με τις δικές της, πεπερασμένες δυνατότητες, λόγω και των στενών δημοσιονομικών περιθωρίων που υπάρχουν, υπό την αβεβαιότητα της χρονικής διάρκειας του πολέμου στην Ουκρανία και ταυτόχρονα της παγκόσμιας κρίσης με αιχμή την ενέργεια.
Η κυβέρνηση διαβεβαιώνει ότι έχει φροντίσει να υπάρχει το αναγκαίο απόθεμα και ότι η στήριξη προς τους πολίτες, είτε σε οριζόντιο επίπεδο, είτε με πιο εξειδικευμένα μέτρα στήριξης των πιο αδύναμων οικονομικά ομάδων, θα συνεχιστεί για όσο διαρκεί αυτή η κατάσταση.
Έτσι, πέραν των μέτρων που ανακοινώθηκαν την περασμένη εβδομάδα από τον πρωθυπουργό, ανάμεσα στα άλλα, θα συνεχιστεί η επιδότηση του ηλεκτρικού ρεύματος και του φυσικού αερίου, θα επεκταθεί ο μειωμένος ΦΠΑ στην εστίαση και στις μεταφορές για άλλους 6 μήνες, ενώ όσον αφορά τις επιστρεπτέες προκαταβολές, όπως έκανε γνωστό ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας (Mega), οι οφειλές στην πλατφόρμα θα είναι πλέον σε 96 δόσεις. Ενδέχεται μάλιστα να δοθεί παράταση έως τέλος Μαΐου, για όσους πολίτες θέλουν να πληρώσουν και να έχουν μία περαιτέρω έκπτωση 15% και έκτοτε από τον Ιούνιο οι οφειλές του καθενός θα είναι σε 96 δόσεις, αντί για 60.
Παράλληλα, πολλά ποντάρει το οικονομικό επιτελείο στον «κόφτη» του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων στο περιθώριο κέρδους μιας σειράς αγαθών και υπηρεσιών, στην ένταση των ελέγχων στην αγορά και στη διάταξη για τον έλεγχο των αποθεμάτων σε σειρά προϊόντων για την αποτροπή φαινομένων αισχροκέρδειας. Μάλιστα, τη Δευτέρα θα πραγματοποιηθεί σύσκεψη υπό τον Πρωθυπουργό με τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης για το θέμα των αποθεμάτων και των πιθανών κινδύνων στην περίπτωση που η κρίση δεν τελειώσει γρήγορα.
Το ζητούμενο για τον πρωθυπουργό είναι να μπορέσουν να διατηρηθούν οι λεπτές ισορροπίες προκειμένου να κρατηθούν όρθιες τόσο η κοινωνία όσο και η οικονομία. Εξίσωση ιδιαίτερα δύσκολη, αλλά αναγκαία να επιλυθεί, όπως χαρακτηριστικά λένε στο Μέγαρο Μαξίμου, ώστε να επιτευχθεί γρήγορη ανάκαμψη, μετά την επικράτηση της ειρήνης στην Ουκρανία.