«Η δημόσια συγγνώμη μου ήταν μια προσωπική, ηθική στάση, αλλά πάνω απ’ όλα πολιτική πράξη με μήνυμα. Η συγγνώμη δεν είναι μόνο αναγνώριση ευθύνης, αλλά και σύνθημα για δράση, κάλεσμα να διδαχθούμε από μια αρνητική εμπειρία, ώστε να μπορέσουμε να γίνουμε καλύτεροι».
Αυτό τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας στη Βουλή, κατά τη συζήτηση σε επίπεδο αρχηγών για τις καταστροφικές πυρκαγιές του προηγούμενου διαστήματος. Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι «πρώτη μας προτεραιότητα ήταν και παραμένει η προστασία της ανθρώπινης ζωής. Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί υπήρξε προσπάθεια αμφισβήτησης αυτής της προσπάθειας. Τα σπίτια και τα δέντρα ξαναγίνονται, οι άνθρωποι όμως δεν γυρίζουν πίσω», τόνισε.
Στάθηκε δε σε τέσσερα ερωτήματα, που αφορούν στην προετοιμασία, στα λάθη που μπορεί να έγιναν, στο τι πρέπει να γίνει για τη στήριξη των πυρόπληκτων και στις κινήσεις που πρέπει να γίνουν μεσοπρόθεσμα.
Αναφορικά με την προετοιμασία, ο κ. Μητσοτάκης δήλωσε ότι η κυβέρνηση προστάτευσε χιλιάδες συμπολίτες μας. «Καταστράφηκαν περιουσίες αλλά όχι όσες περιμέναμε, αλλά και πάνω από ένα εκατομμύριο στρέμματα πρασίνου».
Υποστήριξε ότι και άλλες χώρες αντιμετώπισαν καταστροφικές πυρκαγιές και εξέφρασε τη διαπίστωση ότι «ο παρατεταμένος καύσωνας μετέτρεψε ουσιαστικά τα δάση σε πυριτιδαποθήκες». Επεσήμανε ότι η Πολιτική Προστασία οργανώθηκε σε σωστά πλαίσια και αναρωτήθηκε αν «θυμάται κανείς το όνομα του προκατόχου του Νίκου Χαρδαλιά».
Στάθηκε στην ενεργοποίηση του 112, που είπε πως απέδειξε την αξία του και δήλωσε ότι η χώρα είχε 74 εναέρια μέσα, περισσότερα από κάθε άλλη χρονιά. «Το αν είναι αρκετά, το συζητώ, αλλά η χώρα είχε προνοήσει να εξοπλιστεί με περισσότερα μέσα», είπε και επανέλαβε ότι η χώρα είχε προνοήσει να καθαρίσει τα δάση σε 21 περιοχές που είχαν χαρακτηριστικά παρόμοια με αυτά στο Μάτι.
Παρά την ένταση των πυρκαγιών, κανείς οικισμός δεν καταστράφηκε ολοσχερώς. «Πετύχαμε τον στόχο μας να προστατεύσουμε την ανθρώπινη ζωή, τους οικισμούς και τις κρίσιμες υποδομές», τόνισε. Τι πρώτες μέρες του Αυγούστου, όπως είπε, «κληθήκαμε να διαχειριστούμε 1.279 πυρκαγιές τις πρώτες μέρες του Αυγούστου, σχεδόν 60 την ημέρα. Στα Βίλια ενεργοποιήθηκε ολόκληρος ο κρατικός μηχανισμός, παρά ταύτα χρειάστηκαν τρεις μέρες για να οριοθετηθεί η φωτιά. Έγινε κάποιο λάθος; Αν υπάρχει, να μας το υποδείξετε», σημείωσε.
Η κυβέρνηση, όπως είπε, κλήθηκε να αντιμετωπίσει φωτιές «με διαφορετικά χαρακτηριστικά. Αυτές οι φωτιές, όταν ξεφεύγουν από δυνατότητα παρέμβασης στην αρχή, γίνονται εξαιρετικά δύσκολες στη διαχείρισή τους».
Αναφερόμενος στην Πυροσβεστική και σε «υποτιμητικά σχόλια» γι’ αυτήν, ο πρωθυπουργός, υπογράμμισε: «Η Πυροσβεστική κατάφερε να ελέγξει εν τη γενέσει τους τη συντριπτική πλειοψηφία των πυρκαγιών, δυστυχώς κάποιες ξέφυγαν και βρεθήκαμε αντιμέτωποι με την πραγματικότητα να πρέπει να αντιμετωπίσουμε ταυτόχρονα τέσσερις διαφορετικές μεγάλες πυρκαγιές σε όλη τη χώρα. Η προετοιμασία μας εμφανώς δεν ήταν αρκετή για να αντιμετωπίσουμε την ένταση του φαινομένου. Να δούμε σε λεπτομέρεια τι πήγε λάθος και να δούμε τι πρέπει να κάνουμε από εδώ και στο εξής».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης στάθηκε στην αναζωπύρωση στη Βαρυμπόμπη, η οποία είχε ως αποτέλεσμα να κατευθυνθούν εκεί δυνάμεις που είχαν σπεύσει στην Εύβοια.
Στον τομέα της πρόληψης, αναγνώρισε ότι αναδείχθηκαν κενά και έκανε γνωστό ότι η ευθύνη περνά τώρα στην Πολιτική Προστασία. Σημείωσε ότι δόθηκαν κονδύλια για δασοπροστασία, αλλά αυτά δεν αξιοποιήθηκαν με τον καλύτερο τρόπο. Γι’ αυτό τα δασαρχεία περνούν στο υπουργείο Περιβάλλοντος. Δήλωσε ότι θα δημιουργηθεί ειδική ομάδα στην Πυροσβεστική, η οποία θα παρεμβαίνει σε δασικές πυρκαγιές. Αν δεν είναι έτοιμη μέχρι το επόμενο καλοκαίρι, η χώρα μπορεί να ζητήσει βοήθεια από άλλες χώρες.
Τόνισε δε την ανάγκη απόκτησης περισσότερων εναέριων μέσων και υπενθύμισε ότι το εν λόγω πρόγραμμα, ύψους 1,76 δισ. ευρώ, έχει εγκριθεί από το υπουργικό συμβούλιο πριν από τις καταστροφικές πυρκαγιές.
Οι κάτοικοι, σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, θα μπορούν πλέον να καθαρίσουν τα οικόπεδά τους χωρίς να χρειάζεται η πολύπλοκη διαδικασία και η ανάγκη αδειοδότησης από το δασαρχείο. «Τα δάση μας θα αναγεννηθούν σε πολύ μεγάλο βαθμό. Οι οικισμοί αλλά και τα σπίτια κοντά ή μέσα στις δασικές εκτάσεις θα οφείλουν να διέπονται από ειδικές πυρίμαχες προδιαγραφές, θα πρέπει να μας απασχολήσει στο μέλλον και η ασφάλισή τους». Ξεκαθάρισε δε ότι θα δημιουργηθούν ζώνες όπου δεν θα φυτευτούν πεύκα. «Θα πρέπει να μας απασχολήσει συνολικά η ασφάλιση της ακίνητης περιουσίας έναντι των φυσικών καταστροφών».
Για την «επούλωση» των πληγών, τόνισε ότι έχει ήδη ολοκληρωθεί η καταγραφή των ζημιών, έγιναν αυτοψίες και επανέλεγχοι, ενώ στη σχετική πλατφόρμα κατατέθηκαν 1.735 αιτήσεις ως τώρα, που αντιστοιχούν σε 10,5 εκατομμύρια ευρώ αποζημιώσεων. «Ποτέ το ελληνικό κράτος δεν έχει κινηθεί ταχύτερα», είπε.
Απευθυνόμενος στους πολίτες που «με οργή και καχυποψία αντιμετωπίζουν τις εξαγγελίες μας, τους λέω ότι όπως στηρίξαμε τους συμπολίτες μας σε Καρδίτσα (με την κακοκαιρία) και Σάμο (με τον σεισμό) και δεν τους αφήσαμε απροστάτευτους, το ίδιο θα κάνουμε και τώρα».
Ο κ. Μητσοτάκης θέλοντας, όπως υποστήριξε, να διαλύσει κάποιους μύθους που δηλητηριάζουν τον δημόσιο διάλογο, ανέφερε ότι «το Σύνταγμα κηρύσσει ρητά όλες τις καμένες εκτάσεις αναδασωτέες. Ούτε γίνεται σήμερα να συνωμοσιολογούν πολλοί για ανεμογεννήτριες, όταν γνωρίζετε καλά ότι οι ανεμογεννήτριες μπορούν να συνυπάρχουν με τα δάση. Δεν μπορούμε να θεωρούμε τις πιο καθαρές πηγές ενέργειας εχθρούς του δάσους», τόνισε.
Μητσοτάκης: Ποτέ δεν ζητήσατε συγγνώμη για το Μάτι
Σφοδρή επίθεση στον Αλέξη Τσίπρα, με αφορμή όσα είπε αυτός από το βήμα της Βουλής, εξαπέλυσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη δευτερολογία του, κατά τη συζήτηση για τις καταστροφικές πυρκαγιές. «Είναι πολύ κακή συνήθεια να μοιράζεται την ομιλία σας, πριν καν ακούσετε τη δική μου. Κάνατε σαν να μην ακούσατε τι είπα. Αναγνώρισα με μεγάλο θάρρος τα λάθη που κάναμε, ζήτησα για μια ακόμη φορά συγγνώμη για τα λάθη του κρατικού μηχανισμού και πρότεινα μέτρα για το τι πρέπει να κάνουμε από εδώ και πέρα. Εσείς επιλέγετε να διαστρεβλώνετε τα λεγόμενά μου. Η συγγνώμη είναι και προσωπική ανάγκη και πολιτική ενέργεια, δηλώνει και συναίσθημα και τη βούλησή μου την επόμενη φορά να τα κάνουμε πιο καλά».
Ο πρωθυπουργός, απευθυνόμενος στον αρχηγό του ΣΥΡΙΖΑ, ανέφερε πως «δεν είστε το μέτρο σύγκρισής μου εσείς. Έβαλα τον πήχη ψηλά και με θάρρος λέμε ότι παρά την προσπάθεια που κάναμε, στο ζήτημα της προστασίας του περιβάλλοντος περάσαμε κάτω από τον πήχη που βάλαμε εμείς».
Έκανε ιδιαίτερη αναφορά στο Μάτι: «Εσείς τρία χρόνια μετά το Μάτι, ούτε σήμερα δεν καταλάβατε τι έγινε επί ημερών σας πριν από τρία χρόνια και μιλάτε σε μένα για ενσυναίσθηση. Εσείς που στήνατε τα σόου με τους υπουργούς σας, όταν λέγατε στον πυρόπληκτο τι θα κάνει τα τρία χιλιάρικα. Εμείς σε αυτή την τραγωδία για τέσσερις μέρες δεν είπαμε κουβέντα και όταν σας ασκήσαμε κριτική, το κάναμε για δύο λόγους, πρώτον για παντελή αδυναμία να εκκενώσετε το Μάτι από τον κόσμο και δεύτερον για το άθλιο σόου που στήσατε εκείνο το βράδυ, όταν γνωρίζατε ότι υπήρχαν νεκροί. Ποτέ δεν ζητήσατε συγγνώμη, μακάρι για να κλείσει αυτή η πληγή να έχετε το θάρρος να το κάνετε σήμερα. Προσέξτε πολύ όταν απευθύνεστε σε άλλους και κρίνετε τον χαρακτήρα τους, ο ελληνικός λαός θα μας κρίνει και τους δύο, στη μια τραγωδία μετρούσαμε στρέμματα και στην άλλη φέρετρα», τόνισε.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επικαλέστηκε δήλωση του περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδας Φάνη Σπανού ότι ουδέποτε ισχυρίστηκε ότι δεν ήθελαν να σβήσουν τη φωτιά και διερωτήθηκε: «Πιστεύετε πραγματικά ότι υπάρχει πολιτική ηγεσία ή διεύθυνση πυροσβεστικής να δώσει εντολή μη κατάσβεσης; Βεβαίως και έγιναν λάθη και στην Εύβοια, με σημαντικότερο ότι δυστυχώς έπρεπε να πάρουμε εναέρια μέσα για να παλέψουμε την αναζωπύρωση της Αττικής».
Ο πρωθυπουργός, αναφερόμενος στο γενικότερο πολιτικό κλίμα και με αφορμή τις καταγγελίες ότι η κυβέρνηση διχάζει, σχολίασε: «Δεν διχάζουμε κανέναν. Αντιμετωπίζουμε μια πραγματικότητα που λέει ότι παρά τους φιλότιμους κόπους και προσπάθειές μας, βρισκόμαστε λίγο κάτω από τον μέσο όρο της Ευρώπης στους εμβολιασμούς. Κάναμε πολλές προσπάθειες να ενημερώσουμε το κοινό, επιστρατεύοντας τους ειδικούς».
Όπως είπε, «δεν είδα την αντιπολίτευση να βάζει πλάτη σε αυτή την επιχειρηματολογία, έχω βάσιμες αμφιβολίες στο κατά πόσο συμμετέχετε στην προσπάθεια πειθούς της κοινωνίας» και έκανε λόγο από τη μία για τη «μεγάλη πλειοψηφία υπεύθυνων πολιτών και από την άλλη, μια μειοψηφία πολιτών που ακόμα αρνούνται και προσπαθούμε να τους πείσουμε». Ο κ. Μητσοτάκης εκτίμησε ότι «αυτοί που επιδιώκουν αυτή την κουβέντα, αυτοί επιδιώκουν τον διχασμό». Όσο για τους εμβολιασμένους, όπως είπε, «αυτοί που φέρθηκαν υπεύθυνα δεν θα πληρώσουν τη νύφη».