Τα νέα δεδομένα μετά το σκληρό παζάρι της Συνόδου Κορυφής

«Δεν έχει δρομολογηθεί κάποια συνάντηση με τον κ. Ερντογάν. Θεωρώ πιο λογικό αυτή τη στιγμή να εκκινήσουν οι διερευνητικές, να πάρουμε λίγο τη θερμοκρασία του κλίματος που υπάρχει στις σχέσεις μας και στη συνέχεια να δούμε το χρονοδιάγραμμα των όποιων πολιτικών επαφών».

Σε αυτές τις φράσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη, κατά τη συνέντευξη τύπου μετά την ολοκλήρωση των εργασιών της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες, συνοψίζονται τα επόμενα βήματα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Ήταν ένα δύσκολο διήμερο αυτό που πέρασε, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Νίκο Αναστασιάδη να έχουν να αντιμετωπίσουν αρκετές χώρες, προεξαρχούσης της Γερμανίας, που διαφωνούσαν με τις κυρώσεις κατά της Τουρκίας. Το σκληρό παζάρι τελικά κατέληξε στην αλλαγή -δύο φορές- του προσχεδίου συμπερασμάτων, με το τελικό κείμενο που υιοθετήθηκε, σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, να «είναι πολύ καλύτερο για τις θέσεις της Ελλάδας και της Κύπρου απ’ αυτό που είχε αρχικά προταθεί».

Ουσιαστικά, πρόκειται, όπως άλλωστε συνηθίζεται σε αντίστοιχες περιπτώσεις, για έναν συμβιβασμό, μέσω του οποίου επί της ουσίας δίνεται περαιτέρω χρόνος στην Τουρκία να αποσαφηνίσει τις… διαθέσεις της, να καλείται να σταματήσει τις προκλήσεις και οι όποιες αποφάσεις σε βάρος της να λαμβάνονται μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου.

Η πολυσυζητημένη πάντως λέξη «κυρώσεις» δεν περιλήφθηκε στα συμπεράσματα της Συνόδου, προκαλώντας την έντονη αντίδραση των κομμάτων της αντιπολίτευσης, αλλά και την ανταπάντηση του κ. Μητσοτάκη: «Γίνεται σαφέστατη αναφορά στα άρθρα των συνθηκών, το 29 και το 215. Γνωρίζετε ότι αυτά είναι τα άρθρα τα οποία αφορούν κυρώσεις. Και ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα χρησιμοποιήσει, σε αυτή την περίπτωση, όλα τα εργαλεία τα οποία έχει στη διάθεσή της για να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της αλλά και τα συμφέροντα των κρατών μελών», σημείωσε χαρακτηριστικά. Η κύρωση αυτή καθ’ αυτή, σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, «δεν είναι αυτοσκοπός. Η απειλή της κύρωσης είναι αυτή η οποία μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγή συμπεριφοράς και αυτό θέλουμε».

Αυτή ωστόσο η συμπεριφορά των Τούρκων, θα φανεί εν πολλοίς στις επικείμενες διερευνητικές επαφές, για τις οποίες ακόμα δεν έχει προσδιοριστεί ημερομηνία έναρξής τους από τα δύο υπουργεία Εξωτερικών, σε υπηρεσιακό επίπεδο. Η ελληνική πλευρά ξεκαθαρίζει πως σε αυτές θα συζητηθεί η μία και μοναδική κρίσιμη νομική διαφορά μεταξύ των δύο χωρών, η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, όπως αποτυπώνεται στην παράγραφο 16 των συμπερασμάτων της Συνόδου.

«Και αυτό είναι κάτι το οποίο, όταν ξεκινήσουν, θα το θέσουμε με απόλυτη σαφήνεια», ξεκαθαρίζει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, μολονότι ήδη η Άγκυρα έχει αρχίσει να διευρύνει κατά πολύ την ατζέντα, βάζοντας στο τραπέζι θέματα που απορρίπτει ασυζητητί η Ελλάδα.

Τεχνικές συναντήσεις

Σε περίπτωση που και πάλι δεν προκύψει συμφωνία, όπως συνέβη και στους προηγούμενους 60 γύρους των διερευνητικών, η Ελλάδα είναι διατεθειμένη να παραπέμψει το θέμα στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, κάτι που επαναλαμβάνει σε κάθε ευκαιρία ο πρωθυπουργός.

Και αν δεν έχουν ξεκινήσει ακόμα οι διερευνητικές, δεν ισχύει το ίδιο και με τους στρατιωτικούς αντιπροσώπους Ελλάδας και Τουρκίας, οι οποίοι, ύστερα από σειρά τεχνικών συναντήσεων στα κεντρικά γραφεία του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, συμμετέχουν στον νεοϊδρυθέντα διμερή στρατιωτικό μηχανισμό αποσυμπίεσης.

Στο πλαίσιο αυτό, την Τρίτη θα επισκεφθεί την Αθήνα ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ. Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Συμμαχία, ο κ. Στόλτενμπεργκ θα συναντηθεί με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τους υπουργούς Εξωτερικών Νίκο Δένδια και Εθνικής Άμυνας Νίκο Παναγιωτόπουλο. Μία ημέρα νωρίτερα, στις 5 Οκτωβρίου, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ θα επισκεφτεί την Άγκυρα, όπου θα συναντηθεί με τον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου και άλλους υψηλόβαθμους κυβερνητικούς αξιωματούχους.

Όσον αφορά την Κύπρο, σύμφωνα με την κυβέρνηση, υπάρχει από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο μια ξεκάθαρη καταδίκη της τουρκικής επιθετικότητας, την οποία και το Συμβούλιο καλεί να σταματήσει αμέσως. Και μία πολύ σημαντική αναφορά και ως προς την μεγαλόνησο, ότι ο τρόπος που μπορεί η Κύπρος να λύσει τις διαφορές της σχετικά με την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών είναι μέσα από διαπραγματεύσεις, πάντα με σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο.