«Nein» από Μέρκελ σε Σύνοδο Κορυφής και κυρώσεις κατά Τουρκίας

Επισήμως, η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ κρατά τη διπλωματική οδό για την ένταση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Ανεπισήμως, όμως, όπως αναφέρουν διπλωματικές πηγές από το Βερολίνο, υπήρξαν επαφές και συνεννοήσεις με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Επισήμως, η τουρκική προκλητικότητα συζητήθηκε από τα αρμόδια υπουργεία Εξωτερικών και Άμυνας. Όπως είχε αποκαλύψει το euro2day.gr, κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής για το Ταμείο Ανάκαμψης, όταν η προκλητικότητα των Τούρκων έφτασε στο «κόκκινο», ο Τούρκος πρέσβης στο Βερολίνο κλήθηκε για εξηγήσεις στο γερμανικό ΥΠΕΞ, ενώ διαψεύστηκε από πηγές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ότι θα γινόταν έκτακτη Σύνοδος Κορυφής για την Τουρκία το Σεπτέμβριο.

Παράλληλα, η Γερμανίδα υπουργός Άμυνας σε συνέντευξή της στην Deutsche Welle έδωσε μια αόριστη απάντηση σε ερωτήσεις για το πώς θα αντιδράσει η ΕΕ προς την Άγκυρα, ενώ η καγκελαρία διέψευσε ότι η κα Μέρκελ παρενέβη «στο πάρα ένα» και απέτρεψε θερμό επεισόδιο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Από την ελληνική πλευρά, η διάψευση αποδίδεται στο ότι η Γερμανία δεν θέλει να αναδείξει το «επείγον» του θέματος.

Νεότερες πληροφορίες από διπλωματικές πηγές του Βερολίνου αναφέρουν τα εξής:

1. Η κα Μέρκελ δεν έχει πρόθεση να συγκαλέσει Έκτακτη Σύνοδο Κορυφής για τα Ελληνοτουρκικά. Ούτε θα πει το «ναι» σε κυρώσεις κατά της Τουρκίας. Η άποψη της καγκελαρίου είναι ότι για τη Γερμανία, η Τουρκία είναι «απαραίτητη». Το βλέμμα του Βερολίνου τείνει να βλέπει περισσότερο προς την κατάσταση στη Συρία, το προσφυγικό και την Αφρική παρά στις ελληνοτουρκικές διαφορές.

2. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές του Βερολίνου, που διασταυρώνονται από αξιωματούχους της ΕΕ, η κα Μέρκελ έχει συνομιλήσει με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ενώ φέρεται να του ζήτησε την αποκλιμάκωση της έντασης με την Ελλάδα, ώστε να τον «βοηθήσει». Φαίνεται πως αυτό εισακούστηκε από την Άγκυρα. Προς το παρόν τουλάχιστον.

3. Η κα Μέρκελ δεν κινείται μόνο με γνώμονα την προεδρία της στην ΕΕ, αλλά σε μια ριζική αναδιάρθρωση του ρόλου της Γερμανίας παγκοσμίως και την ανάληψη πρωτοβουλιών τη στιγμή που -κατά το Βερολίνο- οι ΗΠΑ θα μπουν σε μια φάση εσωστρέφειας, ακόμα και με την εκλογή του Δημοκρατικού Τζο Μπάιντεν. Αρκεί να δει κανείς τον ρυθμό με τον οποίο μαζεύει χρυσό η Bundesbank.

Διπλωματικές πηγές του Βερολίνου αναφέρουν ότι η θέση της Κύπρου διαχωρίζεται από τα ελληνοτουρκικά και θεωρείται πιο «ιδιαίτερη, γιατί είναι αναμεμειγμένα μεγάλα πετρελαϊκά lobbies». Οι κινήσεις του πρώην προέδρου της Kύπρου Δημήτρη Χριστόφια να οριοθετήσει ΑΟΖ με το Ισραήλ (2012), τον Λίβανο και την Αίγυπτο, να ξεκινήσει έρευνες υδρογονανθράκων και να προκηρύξει και να αναθέσει τις έρευνες σε διεθνείς εταιρείες-κολοσσούς, προσέδωσαν μια διαφορετική διάσταση στο κυπριακό πρόβλημα στη Μεγαλόνησο.

Η στρατηγική αυτή ακολουθείται και σήμερα από τον νυν πρόεδρο της Κύπρου Νίκο Αναστασιάδη, ο οποίος έδρασε και ως καταλύτης για να αυξηθεί η ρητορική της Γαλλίας (η γαλλική TOTAL δραστηριοποιείται στο κυπριακό φυσικό αέριο) και να συγκληθεί η περίφημη Σύνοδος του Νότου από τον Εμανουέλ Μακρόν στα τέλη Αυγούστου ή τον Σεπτέμβριο.

4. Η ιδέα του Γάλλου προέδρου για τη Σύνοδο του Νότου φαίνεται πως βολεύει την κα Μέρκελ, με την έννοια ότι εξαγοράζει χρόνο και αποφεύγει τις πιέσεις για μια Σύνοδο Κορυφής εκτάκτου χαρακτήρα, για να συζητηθεί η τουρκική συμπεριφορά απέναντι σε Ελλάδα και Κύπρο.

Τα τηλεφωνήματα Μέρκελ και η «παγίδα»

Τις τελευταίες 4 μέρες, τα τηλέφωνα έχουν πάρει «φωτιά» με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και το Βερολίνο να τάσσονται υπέρ της υπομονής, για να δούμε εάν θα υπάρξει αποκλιμάκωση. Οι διπλωματικές πηγές ανέφεραν στο Εuro2day.gr ότι οι σχέσεις Ερντογάν και Μέρκελ δεν βρίσκονται σε οριακό σημείο. Αντιθέτως μάλιστα. Η κα Μέρκελ φέρεται να έχει δώσει διαβεβαιώσεις προς τον Ερντογάν πως εάν κρατηθούν χαμηλοί τόνοι, δεν θα υπάρξουν ούτε κυρώσεις ούτε έκτακτη σύνοδος των ηγετών της ΕΕ για τα ελληνοτουρκικά.

Αυτό που φαίνεται πως υποστήριξε η κα Μέρκελ, και στην ελληνική πλευρά αλλά και στο περιθώριο της Συνόδου για το Ταμείο Ανάκαμψης, είναι ότι πολλές χώρες έχουν διάφορα θέματα με την Τουρκία, γι’ αυτό εάν θα γίνει Σύνοδος, θα πρέπει να μπουν όλα τα θέματα στο καλάθι.

Αυτό είναι και η μεγάλη παγίδα.

Αυτό είναι που επιδιώκει και η Τουρκία, γνωρίζοντας πολύ καλά πως για να «πάρει» η ΕΕ κάτι από τη Λιβύη, το προσφυγικό και την Αφρική, θα πρέπει να υποχωρήσει σε άλλα σημεία.

Με άλλα λόγια, εάν συγκληθεί τέτοια σύνοδος, θα είναι προς όφελος της γείτονος χώρας καθώς εκπληρώνει την πάγια τουρκική εξωτερική πολιτική, την οποία προσπαθεί να αποφύγει τόσο η Ελληνική Κυβέρνηση όσο και η Κυπριακή.

Η γερμανική ντρίμπλα της επίσημης αλλά και ανεπίσημης πολιτικής τακτικής επιβεβαιώνεται και από το ρεπορτάζ του συναδέλφου Κώστα Βενιζέλου, στην κυπριακή εφημερίδα Φιλελεύθερος, όπου γράφει: «Σε διπλωματικό επίπεδο, οι πρώτες κινήσεις, που δεν φαίνεται να δόθηκε συνέχεια, ήταν η τριμερής μυστική συνάντηση στο Βερολίνο με τη συμμετοχή του εκπροσώπου της καγκελαρίας Γιαν Χέκερ, της διπλωματικής συμβούλου του Έλληνα πρωθυπουργού Ελένης Σουρανή και του εξ απορρήτων του Ερντογάν, Ιμπραχίμ Καλίν».

«Η γερμανική προεδρία θέλησε να δώσει προτεραιότητα στον διάλογο, με στόχο να αποφευχθεί περαιτέρω κλιμάκωση της έντασης. Δεν βρήκε από τουρκικής πλευράς πρόσφορο έδαφος, αν και η Άγκυρα άφησε ανοικτό παράθυρο. Η Τουρκία δεν αποκλείει τον διάλογο, αλλά χωρίς αυτό να σημαίνει πως θα σταματήσει την εφαρμογή των σχεδίων της».

Τι θα γίνει από εδώ και πέρα

Με το γαλλικό πετρελαϊκό λόμπι να πιέζει τον Ε. Μακρόν, υπάρχει μια πιθανότητα οι όποιες αποφάσεις της Συνόδου του Νότου να πάρουν σειρά και για μια Σύνοδο Κορυφής, μετά από απαίτηση βέβαια των συγκεκριμένων χωρών-μελών.

Για να γίνει αυτό όμως, ο κ. Μακρόν πρέπει να αποδείξει ότι μπορεί να λειτουργήσει και εκτός του γαλλογερμανικού άξονα.

Για να μπορέσει η ΕΕ να επιβάλει κυρώσεις στην Τουρκία, πρέπει να έχει την ομόφωνη απόφαση όλων των αρχηγών κρατών, κάτι που φαντάζει δύσκολο. Αξίζει επίσης να σημειωθεί πως άλλο είναι να καταρτιστούν από την Κομισιόν κυρώσεις (το ζήτησε ο κ. Μητσοτάκης) και άλλο να επιβληθούν.

Πάντως, κατά ορισμένες πηγές, με την αποδυνάμωση του Ντόναλντ Τραμπ, υπήρχε μια μοναδική ευκαιρία για πραγματική απομόνωση του Ερντογάν (όχι της Τουρκίας).

Μέχρι που η Αγκελα Μέρκελ φέρεται να αποφάσισε να του δώσει μια νέα χείρα βοηθείας.