Διεθνείς πλέον οι αντιδράσεις για την περιβόητη «λίστα Πέτσα»

Σοβαρή ζημία στο διεθνές κύρος της ελληνικής κυβέρνησης αλλά και του πρωθυπουργού προκαλεί πλέον η περίφημη «λίστα Πέτσα», μετά την παρέμβαση-ράπισμα του Διεθνούς Ινστιτούτου Τύπου (IPI) και του MFRR, που καταδικάζουν τον απαράδεκτο τρόπο με τον οποίο μοιράστηκε κρατικό χρήμα στα Μέσα Ενημέρωσης, για τις καμπάνιες «Μένουμε Σπίτι» και «Μένουμε Ασφαλείς».

Σε επιστολή που απέστειλε προσωπικά στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και στον κυβερνητικό εκπρόσωπο Στέλιο Πέτσα, δημοσιοποιώντας την ταυτόχρονα (σ.σ. επισυνάπτεται ολόκληρη στο τέλος του κειμένου), το MFRR και το ΙΡΙ τούς καλούν να δώσουν εξηγήσεις για τα κριτήρια με τα οποία η κυβέρνηση διένειμε τα 20 εκατ. ευρώ της χρηματοδότησης.

Δηλαδή, πώς αξιολόγησε ποια Μέσα Ενημέρωσης έπρεπε να ενισχυθούν πόσο, για την προσφορά τους στην ενημέρωση της κοινής γνώμης γύρω από την πανδημία. Ερώτημα επί του οποίου βεβαίως ουδεμία απάντηση έχει δοθεί από τον κ. Πέτσα και την κυβέρνηση έως και σήμερα.

Τονίζοντας σχεδόν ευθέως ότι τα κριτήρια στη διανομή των 20 εκατ. ευρώ ήταν εξώφθαλμα υποκειμενικά, οι δύο διεθνείς μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί επικαλούνται πρόσφατη ανάλυσή τους, η οποία έδειξε ότι «πολλά Μέσα Ενημέρωσης που θεωρούνταν "αντιπολιτευόμενα" έλαβαν δυσανάλογα μικρότερα ποσά σε σχέση με πιο φιλικά προς την κυβέρνηση Μέσα, που έχουν μικρότερη κυκλοφορία και αναγνωσιμότητα».

H κριτική γλώσσα με την οποία απευθύνονται στην κυβέρνηση είναι εντυπωσιακά σκληρή, καθώς αναδεικνύεται η ενίσχυση ακόμα και ανύπαρκτων ιστοσελίδων και, αντίστοιχα, η «τιμωρία» Μέσων Ενημέρωσης που ασκούν κριτική στην κυβέρνηση!

Κατηγορίες που, όπως είναι προφανές, εκθέτουν τη χώρα διεθνώς καθώς την εμφανίζουν να στερείται πολυφωνίας, αντικειμενικότητας στη σχέση κυβέρνησης - Μέσων Ενημέρωσης και διαφάνειας στη διαχείριση του δημόσιου χρήματος.

Τι είναι το MFRR και το ΙPI και ο διεθνής ρόλος τους

Έχει ωστόσο σημασία να επισημανθεί ποιοι είναι οι οργανισμοί που προέβησαν σε αυτή την κίνηση. Το Μedia Freedom Rapid Response (MFRR) είναι μηχανισμός που υποστηρίζεται και χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προκειμένου να παρακολουθεί και να αντιδρά σε παραβάσεις επί θεμάτων ελευθερίας του Τύπου στις χώρες-μέλη της ΕΕ και σε υποψήφια κράτη.

Αντίστοιχα, το Διεθνές Ινστιτούτο Τύπου (International Press Institute-IPI) είναι διεθνής μη κερδοσκοπικός οργανισμός, αποτελούμενος από δημοσιογράφους, o οποίος δρα σε παγκόσμια κλίμακα υπέρ της ελευθερίας του Τύπου, με ιστορία σχεδόν... 70 ετών, καθώς ιδρύθηκε το 1950, στις εγκαταστάσεις του Πανεπιστημίου Κολούμπια στις ΗΠΑ.

Στο Executive Board του, συμμετέχουν διαχρονικά «βαριές» δημοσιογραφικές υπογραφές, από διεθνώς κορυφαία Μέσα όπως το BBC, οι New York Times, το γερμανικό ZDF, το Politico, αλλά και εθνικά Μέσα της Ευρώπης, της Ασίας, της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής.

Τα πιο ενδεικτικά σημεία της επιστολής:

• Η 18σέλιδη λίστα με τα 1.232 Μέσα που έλαβαν οικονομική βοήθεια περιείχε περισσότερα από 200 ψηφιακά μέσα που δεν περιλαμβάνονται στο Μητρώο Online Media της χώρας (κάτι που αποτελούσε προϋπόθεση συμμετοχής), συμπεριλαμβανομένων ανενεργών ή ανύπαρκτων ιστοτόπων ή ιστοσελίδων με ελάχιστους ή καθόλου αναγνώστες.
• Απέχοντας από τις αρχές της αντικειμενικότητας ή της δικαιοσύνης, φαίνεται ότι τα κριτήρια που χρησιμοποιήθηκαν για να επιλεγούν ποια ελληνικά Μέσα Ενημέρωσης έλαβαν κρατική χρηματοδότηση κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19 ήταν στην καλύτερη περίπτωση αυθαίρετα και, στη χειρότερη περίπτωση, τιμωρούσαν όσα είχαν επικριτικό προς την κυβέρνηση περιεχόμενο.
• Εξίσου ανησυχητικές ήταν και οι δικαιολογίες του εκπροσώπου της κυβέρνησης Στέλιου Πέτσα για τον λόγο που αποκλείσθηκε η εφημερίδα Documento. To επιχείρημα ότι διαδίδει “ψεύτικες ειδήσεις” υπονομεύει το ανεξάρτητο και κριτικό δημοσιογραφικό έργο του και δεν υποστηρίζεται από ανάλυση που πραγματοποιήθηκε από τους εταίρους του MFRR.
• Κάθε κρατική χρηματοδότηση για Μέσα Ενημέρωσης πρέπει να γίνεται μέσα από διαφανή και προσβάσιμη διαδικασία βάσει αντικειμενικών κριτηρίων. Αυτό δεν φαίνεται ότι ισχύει σ' αυτή την περίπτωση.
• Αναρωτιόμαστε επίσης, σημειώνουν, γιατί επελέγη μία ιδιωτική διαφημιστική εταιρεία για τη διανομή της κρατικής χρηματοδότησης, αντί ενός διαφανούς δημόσιου φορέα.

Κατόπιν τούτων, γίνεται σαφές ότι η κυβέρνηση οφείλει να δώσει εξηγήσεις για τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίστηκαν την κρατική χρηματοδότηση της καμπάνιας για την πανδημία, τόσο ο κ. Πέτσας όσο και οι «σύμβουλοι». Και, μάλιστα, άμεσα, καθώς η περίφημη «λίστα Πέτσα» πήρε διεθνείς διαστάσεις που εκθέτουν τη χώρα.

Σε βαθμό που να αναφέρεται στην κατακλείδα της ίδιας επιστολής ότι το MFRR «με χαρά θα προσέφερε τις συνδυασμένες εξειδικευμένες γνώσεις των μελών του, προκειμένου να εγκαθιδρυθεί (στη χώρα μας) ένα σύστημα διανομής κρατικών πόρων στα Media με τρόπο που να παρέχει διαφάνεια, λογοδοσία και δίκαιη μεταχείριση»!

Ολόκληρη η επιστολή του Διεθνούς Ινστιτούτου Τύπου (ΙΡΙ)

“Dear,

Mr. Kyriakos Mitsotakis, Prime Minister of Greece

Mr. Stelios Petsas, Deputy Minister to the Prime Minister and Government Spokesman

We, the undersigned partners of the Media Freedom Rapid Response (MFRR), which tracks, monitors and responds to violations of press and media freedom in EU Member States and Candidate Countries, would like to express our serious concern over the recent exclusion and side-lining of critical media outlets during a recent government support package in Greece.

While we welcome in principle the efforts by the Greek government to financially support the media industry through a €20 million public health advertising campaign during the COVID-19 crisis, the process in which these funds were distributed raises a number of worrying issues about government transparency and media pluralism.

A recent analysis has shown that many outlets perceived as “opposition” media received disproportionately lower levels of advertising revenue compared to more government-friendly media, despite the fact that many had higher circulation and readership.

As the clearest example, Documento, a weekly investigative newspaper, was excluded entirely from state funding. Its editor and publisher allege this was in clear retaliation for its critical coverage and recent investigations into your administration.

Meanwhile, the 18-page list of 1,232 outlets that did receive financial aid, instead included more than 200 digital entities not listed in the country’s Online Media Register, including inactive or non-existent websites or obscure blogs with little or no readers.

Far from being based on principles of objectivity or fairness, it appears the criteria used to select which Greek media outlets received state funding during the COVID-19 pandemic was at best arbitrary and at worst meant to punish media that report unfavourably on the government.

This distortion of the media market in apparent favour of government-friendly websites and newspapers raises serious questions about your administration’s commitment to upholding and supporting media pluralism and freedom.

Equally worrying were the justifications of government spokesman, Stelios Petsas, as to why Documento had been excluded. The dismissal of Documento’s reporting as spreading “fake news” undermines the site’s independent and critical journalistic work and is not supported by analysis conducted by MFRR partners.

Any state funding for media must be distributed via a transparent, accessible and reviewable process based on objective criteria. That does not appear to be the case here. We also question why a private advertising company was hired to distribute state funding rather than a transparent public body. This system was both opaque and led to lengthy delays in releasing vital information. While we welcome the move to finally release the complete list of media included, we believe this should have been published, in full, from the outset.

Moreover, and of critical importance, we note that the government has still not provided further detailed clarification on the exact criteria used by Initiative Media to select which media received state support. We urge your administration to provide this information without delay so as to assess the fairness of the process.

The partners of the MFRR will continue to closely monitor this situation. We would be glad to offer our combined expertise towards establishing a system for the distribution of public funds that provides for transparency, accountability and fairness.

We ask you to take our concerns into consideration and look forward to seeing your response”.