Τσίπρας: Ακόμα και ο Φρίντμαν είχε προτείνει «λεφτά από το ελικόπτερο»

«Οι επιχειρήσεις δε μπορούν, η κυβέρνηση δεν θέλει, οι εργαζόμενοι δεν αντέχουν». Με αυτή τη φράση ο Αλέξης Τσίπρας χαρακτήρισε την εικόνα σήμερα της πραγματικής οικονομίας, παρουσιάζοντας από το Ζάππειο το επικαιροποιημένο πακέτο προτάσεων για την αντιμετώπιση της νέας οικονομικής κρίσης, το «Μένουμε Ορθιοι ΙΙ». (σ.σ. Ολόκληρο το πρόγραμμα στη στήλη συνοδευτικό υλικό).

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ έδωσε την κεντρική ιδέα του προγράμματος, ενώ οι αρμόδιοι τομεάρχες Έφη Αχτσιόγλου, Νίκος Παππάς, Ευκλείδης Τσακαλώτος και Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου ανέλαβαν την εξειδίκευση των προτάσεων -με τον κ. Τσακαλώτο να απαντά στο πάγιο ερώτημα «πόθεν η χρηματοδότηση».

Το «πακέτο» είναι άμεσης δημοσιονομικής επέκτασης 13,4 δισ. ευρώ και σύμφωνα με το κόμμα, είναι στοχευμένο σε δράσεις που θα έχουν πολλαπλασιαστική επίδραση στην πραγματική οικονομία αλλά και στήριγμα σε κάθε νοικοκυριό, εργαζόμενο, άνεργο, επιχειρηματία, αυτοαπασχολούμενο.

«Λεφτά από το ελικόπτερο»

Για να αναδείξει την κρισιμότητα της κατάστασης, ο κ. Τσίπρας, στην αρχή της ομιλίας του, επικαλέσθηκε «έναν νομπελίστα οικονομολόγο, ο οποίος πριν από 50 χρόνια, σε μία έκτακτη περίσταση, πρότεινε ως λύση, "για μία και μοναδική φορά", ένα ελικόπτερο να πετάξει στους κατοίκους χρήματα από την κυβέρνηση, ώστε να ενισχυθεί άμεσα η ζήτηση. Πρόταση που ονομάστηκε τότε συμβολικά "λεφτά από το ελικόπτερο"».

«Ίσως σας σοκάρει, αλλά ήταν ο Μίλτον Φρίντμαν. Δηλαδή ακόμα και ο πατέρας της νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας θεωρούσε ότι όταν βρίσκεσαι αντιμέτωπος με το φάσμα μιας τέτοιας καθίζησης, πρέπει να δράσεις άμεσα, ακόμα και ανορθόδοξα», τόνισε. Για να προσθέσει γελώντας ότι… δεν πρόκειται να εισηγηθεί μία τέτοια λύση.

Ο κ. Τσίπρας απευθύνθηκε ιδιαίτερα στους νέους που ζουν οικονομική κρίση για δεύτερη φορά μετά από οκτώ μνημονιακά χρόνια. «Είναι κοινωνικά αδιανόητο και εθνικά επικίνδυνο, μια ακόμα γενιά Ελληνίδων και Ελλήνων να ενηλικιωθεί θεωρώντας δεδομένο ότι θα ζει σε μια χώρα με διαρκή ύφεση, υψηλή ανεργία και κραυγαλέες κοινωνικές ανισότητες. Εμείς λέμε ότι δεν γίνεται οι 18άρηδες, οι 20άρηδες, οι 30άρηδες να συνεχίσουν να θεωρούν στο επέκεινα ότι θα ζουν και θα ζήσουν χειρότερα από τις προηγούμενες γενιές.
Δεν γίνεται κάθε μήνα να γράφεις ζημιές και να σου λένε κόψε τον λαιμό σου. Δεν γίνεται να θες να κάνεις οικογένεια και να δουλεύεις 10ωρα για 480 ευρώ βασικό. Δεν γίνεται πάντα να υπάρχει μια δικαιολογία για να ζεις χειρότερα. Αλλά ποτέ καμία για να ζήσεις καλύτερα».

Τρεις κατηγορίες επιχειρήσεων

Η έμφαση δόθηκε στην ενίσχυση των επιχειρήσεων, ώστε να αντέξει η πραγματική οικονομία και να διατηρηθούν οι θέσεις (αλλά και οι σχέσεις) εργασίας. Έτσι, το πρόγραμμα διακρίνει τρεις κατηγορίες επιχειρήσεων:

• Αυτές που αναγκαστικά παραμένουν σε αναστολή λειτουργίας: η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ είναι η πλήρης κάλυψη του ασφαλιστικού και μισθολογικού τους κόστους από το κράτος.
• Αυτές που επανεκκινούν αλλά με βαρύτατα πλήγματα στον τζίρο τους, όπως οι επιχειρήσεις στην εστίαση, στον τουρισμό και στις μεταφορές. Η πρόταση είναι πλήρης κάλυψη του ασφαλιστικού κόστους και του 40% του μισθολογικού κόστους από το κράτος.
• Όλες τις υπόλοιπες που επανεκκινούν μετά την αναστολή. Η πρόταση είναι κάλυψη για τους επόμενους 4 μήνες του 40% του ασφαλιστικού και μισθολογικού τους κόστους από το κράτος.

Προϋπόθεση για την παραπάνω στήριξη παραμένει η διατήρηση των θέσεων εργασίας.

Τα βασικά προτεινόμενα μέτρα για τις επιχειρήσεις είναι:

1. Μη Επιστρεπτέα Ενίσχυση ύψους 3 δισ. ευρώ
2. Μόνιμη μείωση της προκαταβολής φόρου στο 50%
3. Εισαγωγή του εργαλείου των μικροχρηματοδότησεων
4. Χρηματοδοτικό εργαλείο ενίσχυσης ρευστότητας μέσω κρατικών εγγυήσεων από 80έως και 100%
5. Εγγυοδοτικό εργαλείο First Loss έως 25% για την ενεργοποίηση ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων.

Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ συμπληρώνεται με την καθιέρωση του Εισοδήματος έκτακτης ανάγκης: «Προτείνουμε να θεσπιστεί και στη χώρα μας, όπως θα θεσπιστεί και σε άλλες χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου, όπως π.χ. στην Ιταλία, την Ισπανία και αλλού. Θα καλύπτει με 400 ευρώ μηνιαίως κάθε πρώτο ενήλικο μέλος νοικοκυριού, 200 ευρώ κάθε πρόσθετο ενήλικο μέλος και με 100 ευρώ το κάθε παιδί».

Θα τεθούν φυσικά εισοδηματικά κριτήρια, όπως και στην έτερη πρόταση του προγράμματος για ενίσχυση του εγχώριου τουρισμού, με επιδότηση (με κουπόνια) της μετακίνησης και της διαμονής στους τόπους προορισμού.

Το «Μένουμε Ορθιοι ΙΙ» έχει ειδική αναφορά στην ανάγκη στήριξης των μεγάλων επιχειρήσεων, κυρίως όσων έχουν στρατηγική σημασία, με τη διαφορά ότι σ' αυτή την περίπτωση πρέπει να ισχύσει η αρχή «κρατική στήριξη με κρατική συμμετοχή» -δηλαδή με μετοχές εν είδει «ενέχυρου». «Φωτογραφίζοντας», μεταξύ άλλων και την Aegean, το πρόγραμμα παραπέμπει στην ανάλογη τακτική που ακολούθησαν οι ΗΠΑ για τη στήριξη των τραπεζών το 2008.

Βασικές Πηγές Χρηματοδότησης

Ως προς το «πόθεν» των χρημάτων, παρουσιάζονται τα εξής στοιχεία:

Ταμειακά Διαθέσιμα 36 δισ. €, εκ των οποίων τα 15,7 είναι δεσμευμένα για την αποπληρωμή δημοσίου χρέους

Νέος δανεισμός του δημοσίου από τις αγορές ομολόγων, εντόκων, σύμφωνα με τον προγραμματισμό της κυβέρνησης, 4,5 δισ. € τουλάχιστον

Ενεργοποίηση και αναπροσανατολισμός πόρων ΕΣΠΑ 6-6,5 δισ. € τουλάχιστον

Πρόγραμμα SURE 1,5 δισ. €

Μερικό σύνολο 32 δισ. €

ΕΚΤ: Pandemic Emergency Purchase Programme (PEPP). Αγορά από την ΕΚΤ ομολόγων του δημόσιου από τη δευτερογενή αγορά. Με τον μηχανισμό αυτό η ΕΚΤ κρατάει χαμηλά τα επιτόκια των ελληνικών ομολόγων και διευκολύνει την πρόσβαση σε ρευστότητα των ελληνικών τραπεζών (12 δισ. €)

Νέο Ταμείο Εγγυοδοσίας της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (3 δισ. €)

Μερικό σύνολο 15 δισ. €

Παραδείγματα ανά περίπτωση

Στο πρόγραμμα παρατίθενται παραδείγματα για το τι προτείνει ανά περίπτωση ο ΣΥΡΙΖΑ (για το διάστημα Ιούνιος-Σεπτέμβριος) και τι εφαρμόζει η κυβέρνηση.

Όπως:

- Αυτοαπασχολούμενος που διατηρεί γραφείο εκτός της οικίας του ή κατάστημα, παντρεμένος με 1 παιδί, με περσινό καθαρό εισόδημα 10.000 €

ΣΥΡΙΖΑ

• 2.000 € από μη επιστρεπτέα ενίσχυση
• 2.800 € από το εισόδημα έκτακτης ανάγκης
• 1.100 € από τη μείωση της προκαταβολής φόρου στο 50%

Σύνολο: 5.900€

ΝΔ
• Μείωση προκαταβολής φόρου: Άγνωστη

Δικηγόρος με έδρα την κατοικία του, παντρεμένη χωρίς παιδί, με περσινό καθαρό εισόδημα 10.000 €

ΣΥΡΙΖΑ
• 2.400 € από το εισόδημα έκτακτης ανάγκης
• 1.100 € από τη μείωση της προκαταβολής φόρου στο 50%

Σύνολο: 3.500 €

ΝΔ
• Μείωση προκαταβολής φόρου: Άγνωστη

Εργαζόμενη σε πληττόμενη επιχείρηση που μπαίνει σε εκ περιτροπής εργασία

• ΣΥΡΙΖΑ: Καμία μείωση του εισοδήματός της και προστασία της θέσης και των όρων εργασίας της

• ΝΔ: Μείωση του μισθού της κατά 20%

Εποχικά εργαζόμενος με 2 παιδιά

• ΣΥΡΙΖΑ: 3.200 € από το εισόδημα έκτακτης ανάγκης

• ΝΔ: 1.920 € από επιδόματα ανεργίας

Καλλιτέχνις εργαζόμενη με 2 παιδιά που δεν θα βρει δουλειά τους μήνες Ιούνιο - Σεπτέμβριο

• ΣΥΡΙΖΑ: 3.200 € από το εισόδημα έκτακτης ανάγκης

• ΝΔ: 1.000 € από πρόγραμμα κοινωνικής εργασίας (εξαγγελία αλλά χωρίς λεπτομέρειες εφαρμογής)

Επισφαλώς εργαζόμενος άγαμος χωρίς παιδιά

• ΣΥΡΙΖΑ: 1.600 € από το εισόδημα έκτακτης ανάγκης

• ΝΔ: κανένα έσοδο

Κτηνοτρόφος παντρεμένος με 2 παιδιά, με καθαρό περσινό εισόδημα 9.000 €

ΣΥΡΙΖΑ:

• 3.200 € από το εισόδημα έκτακτης ανάγκης

• Ενίσχυση με βάση μέσο ποσό ανά κτηνοτροφική εκμετάλλευση: 1.800 €

Σύνολο: 5.000 €

ΝΔ:
• Ενίσχυση με βάση μέσο εκτιμώμενο ποσό ανά κτηνοτροφική εκμετάλλευση: 720 €

Σύνολο: 720 €

Επιχείρηση εστίασης με 10 εργαζόμενους με 12.000 € κέρδη το 2019 (Ο.Ε)

ΣΥΡΙΖΑ:

• Κάλυψη 40% του μισθού και 100% των ασφαλιστικών εισφορών των εργαζομένων του: 28.500 €

• Μείωση προκαταβολής φόρου στο 50%: 1.440 €

• Μη επιστρεπτέα ενίσχυση: 20.000 €

• Ενίσχυση ζήτησης λόγω μειωμένου ΦΠΑ στο 6%

• Ενίσχυση ζήτησης λόγω πακέτου εσωτερικού τουρισμού

Σύνολο: 49.940 €

Σύνολο καθαρής (χωρίς δάνεια) ενίσχυσης: 49.940 €

ΝΔ:

• Καμία στήριξη του εργατικού κόστους της επιχείρησης, αφού για όσες ώρες ο εργαζόμενος εργάζεται, ο επιχειρηματίας καλύπτει εξ ολοκλήρου τον μισθό και τις ασφαλιστικές εισφορές των εργαζομένων

• Μείωση προκαταβολής φόρου: Άγνωστη

• Ενίσχυση ζήτησης (αλλά μικρότερη) λόγω μειωμένου ΦΠΑ για καφέ και αναψυκτικά στο 13%

• Επιστρεπτέα προκαταβολή: 8.000 €

Σύνολο: 8.000 €

Σύνολο καθαρής (χωρίς δάνεια) ενίσχυσης: 0 €

Επιχείρηση Λιανικής/Χονδρικής με 4 εργαζόμενους με μηδενικά κέρδη το 2019, που ανήκει στις πληττόμενες επιχειρήσεις και η ιδιοκτήτρια είναι έγγαμη με 2 τέκνα

ΣΥΡΙΖΑ:

• 3.200 € από το βασικό εισόδημα έκτακτης ανάγκης

• Κάλυψη του 40% του μισθού και των ασφαλιστικών εισφορών των εργαζομένων της: 7.680 €

• Μη επιστρεπτέα ενίσχυση: 8.000 €

Σύνολο: 18.880 €

Σύνολο καθαρής (χωρίς δάνεια) ενίσχυσης: 18.880 €

ΝΔ:

• Καμία στήριξη του εργατικού κόστους της επιχείρησης, αφού για όσες ώρες ο εργαζόμενος εργάζεται, ο επιχειρηματίας καλύπτει εξ ολοκλήρου τον μισθό και τις ασφαλιστικές εισφορές των εργαζομένων

• Επιστρεπτέα προκαταβολή: 4.000 €

Σύνολο: 4.000 €

Σύνολο καθαρής (χωρίς δάνεια) ενίσχυσης: 0 €