Η Γερμανία τορπιλίζει τα σχέδια Μ. Σχοινά στο προσφυγικό

Βρυξέλλες, ανταπόκριση

Το σχέδιο της ελληνικής κυβέρνησης να δημιουργηθούν πλωτά φράγματα ώστε να ανακόπτονται οι προσφυγικές ροές ξεκίνησε, σύμφωνα με πληροφορίες, από ιδέα του αρμόδιου επιτρόπου και αντιπροέδρου της Κομισιόν Μαργαρίτη Σχοινά. Αποτελεί μέρος του νέου προσχεδίου για το προσφυγικό, καθώς η νέα Επιτροπή θεωρεί ότι η συμφωνία του Δουβλίνου «πέθανε». Όμως άλλο το προσχέδιο και άλλο το τελικό σχέδιο.

Ο Μαργαρίτης Σχοινάς φαίνεται πως συνεργάζεται στενά με την ελληνική κυβέρνηση για το πώς θα προχωρήσει στο θέμα του ελέγχου των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών, που αναμένεται να φτάσουν σε επίπεδα-ρεκόρ φέτος. Και ξαφνικά, τα πλωτά φράγματα έγιναν πλάνο της κυβέρνησης, ώστε να αποφευχθεί κάποιο μπλόκο από άλλες χώρες της ΕΕ.

Διασταυρωμένες πληροφορίες του Euro2day.gr αναφέρουν ότι εάν τα πλωτά φράγματα γίνουν μέρος μόνο του σχεδίου της Κομισιόν, τότε θα υπάρξουν βέτο, με πρώτο «υποψήφιο» αυτό από τη Γερμανία, που δεν θέλει σε καμία περίπτωση να εκνευρίσει τον Ερντογάν, ούτε όμως να «διευκολύνει» τους διακινητές στο να βρίσκουν εναλλακτικές οδούς για τους πρόσφυγες και να τους φέρνουν πιο κοντά στον Βορρά.

Το προσφυγικό έχει μετατραπεί σε μάστιγα και απειλεί τη συνοχή της ΕΕ. Γιατί αυτό; Κυρίως επειδή δεν υπάρχει ομοφωνία στη διαχείρισή του από τα κράτη-μέλη της ΕΕ. Υπό αυτό το πρίσμα, το νέο σχέδιο της Κομισιόν αναμένεται να έχει «τυράκια» για τις χώρες που δέχονται ισχυρή πίεση όπως η Ελλάδα, αλλά και «μαστίγιο». Δηλαδή περισσότερους πρόσφυγες.

Το κυριότερο; Το νέο σχέδιο δεν αναμένεται να πιέζει τις χώρες που δεν θέλουν μετανάστες στα εδάφη τους να τους δεχθούν. Θα τους δίνει επιλογές, ώστε να καλύπτουν τις υποχρεώσεις τους είτε με το να πληρώνουν επιπλέον κονδύλια είτε με την υποχρέωση διάθεσης ανθρώπινου δυναμικού. Με άλλα λόγια, επιβαρύνεται ο Νότος και γλιτώνει ο Βορράς.

Τα πλωτά φράγματα, όμως, έχουν ήδη λάβει «κόκκινη κάρτα» από το Βερολίνο. Αποκλειστικές πληροφορίες του Euro2day.gr αναφέρουν ότι η Γερμανία σπρώχνει -και ήδη το καταφέρνει- να ληφθούν οι αποφάσεις για την αλλαγή του προσφυγικού σχεδίου στο δεύτερο εξάμηνο του έτους, όταν και θα έχει την κυλιόμενη προεδρία της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Εξέλιξη που ελλοχεύει κινδύνους για τη χώρα μας.

Ήδη οι διαρροές από την καγκελαρία σε γερμανικά μέσα έχουν αρχίσει. Η Sueddeutsche Zeitung κάνει λόγο για «Μεσαίωνα» ώστε να κρατηθεί μακριά ο εχθρός και για «παράλογη και ακριβή ιδέα», για να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι «το φράγμα που θα αναβοσβήνει και εκτείνεται σε μήκος τριών χιλιομέτρων μάλλον δεν πρόκειται να γίνει φόβητρο, γιατί εύκολα μπορεί να παρακαμφθεί. Άλλωστε η Ελλάδα δεν μπορεί να περιφράξει όλα της τα νησιά μπροστά στα τουρκικά παράλια».

Το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel προχωράει ένα βήμα παρακάτω, λέγοντας ότι «το σχέδιο που έδωσαν στη δημοσιότητα οι ελληνικές αρχές θυμίζει το συνοριακό τείχος του Ντόναλντ Τραμπ. Ούτε στην Ελλάδα γνωρίζουν πώς ακριβώς μπορεί να λειτουργήσει. Αλλά αυτό που ήδη γνωρίζουμε, είναι ότι πρόκειται για πράξη απελπισίας, η οποία διαβρώνει ακόμη περισσότερο τις ευρωπαϊκές αξίες».

H Tageszeitung (TAZ) του Βερολίνου αναφέρει ότι οργανώσεις για τους πρόσφυγες και τα ανθρώπινα δικαιώματα επικρίνουν την ιδέα ως «παράνομη».

Ξαφνικά δηλαδή, οι Γερμανοί θυμήθηκαν τις ευρωπαϊκές αξίες και ότι τα ελληνικά σύνορα είναι και ευρωπαϊκά. Ενόχληση υπάρχει και για την προσπάθεια να ελεγχθούν οι ΜΚΟ, όμως γι’ αυτό δεν έχει κανείς το δικαίωμα να διαμαρτυρηθεί.

Η αυστριακή εφημερίδα Der Standard υποστηρίζει ότι «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητεί εξηγήσεις από την Αθήνα για το σχέδιο που αναμένεται να στοιχίσει μισό εκατομμύριο ευρώ» και προσθέτει ότι, όπως δήλωσε εκπρόσωπος της Επιτροπής, «η Κομισιόν πληροφορήθηκε το σχέδιο από τα μέσα ενημέρωσης, ενώ ο σκοπός του εγχειρήματος δεν είναι ακόμη σαφής». Αυτό όμως δεν είναι αλήθεια.

Κίνηση «ματ» Μ. Σχοινά;

Το σχέδιο για μια διαφορετική και πιο παρεμβατική Frontex, αλλά και χρήση μέτρων όπως τα φράγματα είναι αυτό που μελετά ο Μαργαρίτης Σχοινάς. Είναι δηλαδή ένας από τους άξονες που θέλει να βάλει στο νέο σχέδιο. Ως «παλιός» στην Κομισιόν, όμως, ο αρμόδιος επίτροπος φαίνεται πως έχει αντιληφθεί ήδη ότι αυτό το μέτρο δεν μπορεί να πάρει «πράσινο φως».

Τα παραπάνω στοιχεία συνηγορούν στο ότι υπάρχει συνεννόηση με την ελληνική κυβέρνηση. Και φαίνεται πως η ιδέα για τα πλωτά φράγματα πέρασε στην κυριότητα της Αθήνας και «εθνικοποιείται», ώστε να μην μπορεί άλλη χώρα-μέλος να την μπλοκάρει. Το εάν θα αποδώσει, βέβαια, είναι άλλο θέμα.

Το στοιχείο που προκύπτει από το ρεπορτάζ είναι ότι οι κινήσεις αυτές ενόχλησαν την καγκελάριο Αγκελα Μέρκελ, γιατί ενδέχεται να ενοχλήσουν και την Τουρκία. Και αυτή τη στιγμή, η γειτονική χώρα είναι ο μεγάλος πρωταγωνιστής στην περιοχή. Η κα Μερκελ, δε, επιμένει ότι η λύση του προσφυγικού ξεκινά και τελειώνει στην Αγκυρα.

Ήδη γράψαμε ότι παρά τις διαβεβαιώσεις, η Αθήνα δεν προσκλήθηκε στη νέα διάσκεψη για τη Λιβύη, που θα γίνει την άλλη εβδομάδα στο Μόναχο. Ξεκάθαρα δηλαδή απαξιώνονται όλες οι διαβεβαιώσεις που έχουμε λάβει από τους εταίρους μας και δη από τη Γερμανία και τη Γαλλία, ότι από εδώ και πέρα θα συμμετέχουμε και ότι τα ελληνικά συμφέροντα και το διεθνές δίκαιο είναι σεβαστό.

Δίκοπο μαχαίρι οι κλειστοί χώροι για τους πρόσφυγες

Τα πλωτά φράγματα φαίνεται πως θα αποτελέσουν κίνητρο για διαπραγμάτευση της Αθήνας με την ΕΕ. Οι κλειστοί χώροι, όμως, όχι. Οι περισσότερες χώρες με μεγάλες ροές έχουν ακολουθήσει την ίδια μέθοδο. Και όπως αναφέρει η Κομισιόν, είναι δικαίωμα κάθε χώρας να αντιμετωπίσει τις ροές ώστε να υπάρχει λειτουργικότητα σε ένα ευνομούμενο κράτος. Βεβαίως πρέπει να γίνεται με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα.

Το δίκοπο μαχαίρι, όμως, αφορά στην αποσυμφόρηση των ελληνικών νησιών. Η Γερμανία καραδοκεί και μόλις η Αθήνα χτίσει και «συγυρίσει» τους χώρους και μεταφέρει πρόσφυγες στην ενδοχώρα, αναμένεται να πιέσει για να δεχθούμε ακόμα περισσότερους. Ήδη, Έλληνες δημοσιογράφοι άκουσαν από πρώτο χέρι υψηλά ιστάμενο αξιωματούχο της ΕΕ να λέει ότι «130 χιλιάδες πρόσφυγες που έχετε στην Ελλάδα δεν είναι πολλοί».

Ο ρόλος της νέας προέδρου της Κομισιόν

Η Ούρσουλα φον Ντερ Λέιεν τηρεί σιγή ιχθύος και πολύ χαμηλό προφίλ. Τόσο χαμηλό που πολλοί διερωτώνται αν είναι παρούσα στα μεγάλα θέματα. Αυτό, όμως, που διαπιστώνεται είναι ότι διατηρεί τη γερμανική γραμμή.

Τι «τρικ» θα κάνει η Κομισιόν ώστε να μεταφέρει το προσφυγικό στη γερμανική προεδρία; Αυτό που μαθαίνουμε είναι ότι το νέο σχέδιο της Κομισιόν για την αντιμετώπιση του προσφυγικού θα τεθεί στη Σύνοδο Κορυφής των ηγετών της ΕΕ τον Μάρτιο, αλλά θα αποσυρθεί από το τραπέζι, εάν δεν υπάρξει ομοφωνία. Η Κομισιόν θέλει να αποποιηθεί το πιθανό ναυάγιο και να ρίξει «το μπαλάκι» στους ηγέτες για την έλλειψη αλληλεγγύης.

Υπενθυμίζουμε ότι ήδη εδώ και χρόνια δεν υπάρχει ομοφωνία. Και η αντιμετώπιση των προσφυγικών ροών κατάντησε μπαλάκι ευθυνών μεταξύ Βρυξελλών και χωρών-μελών, επιβαρύνοντας έτσι κράτη όπως η Ελλάδα.

Σε μια δεύτερη ανάγνωση όμως, μια πιθανή απόσυρση του σχεδίου από το τραπέζι, το μεταφέρει στην επόμενη προεδρία. Δηλαδή τη γερμανική. Και εκεί η χώρα μας θα χρειαστεί μεγάλα αποθέματα ψυχραιμίας, διπλωματικών ελιγμών, πιέσεων και -κυρίως- συμμαχιών.

Ήδη η Ιταλία μάς γύρισε την πλάτη, καθώς καλύπτεται από τη συμφωνία των «5» της Μάλτας για τους πρόσφυγες που προέρχονται από τη Λιβύη. Κίνηση που της εξασφάλισε και θέση στις διασκέψεις για τη Λιβύη. Κάνοντας λάθος εκτίμηση, η Αθήνα υποτίμησε τη συμφωνία των 5 της Μάλτας, δεν παραβρέθηκε και τώρα έχει απομονωθεί από τους γείτονες.

Η Γερμανία διανύει περίοδο πολιτικής αστάθειας. Οι παρατηρητές των Βρυξελλών όμως επισημαίνουν ότι η αυστηροποίηση των κανόνων αποδοχής προσφύγων είναι «must» για το Βερολίνο και δεν θα αλλάξει παρά τις όποιες πολιτικές αλλαγές. Και η άνοδος της ακροδεξιάς πρόσφατα κρούει τον κώδωνα του κινδύνου.

Το 2020 αναμένεται να είναι ορόσημο για τη χώρα μας ως προς το προσφυγικό. Και είναι επιτακτική ανάγκη να μη συνδεθεί με άλλα θέματα εξωτερικής πολιτικής και οικονομίας. Πρέπει δηλαδή, να «σπάσει» η τακτική του πάρε-δώσε που εφάρμοσαν με επιτυχία οι εταίροι μας μέχρι σήμερα.