Τι επιδιώκει το Μαξίμου με τη συμφωνία για τον EastMed

Πολλαπλά οφέλη βλέπει το Μέγαρο Μαξίμου από τη διακρατική συμφωνία που θα υπογραφεί σήμερα στην Αθήνα μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ για την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου EastMed.

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές αφορά ένα έργο οικονομικά βιώσιμο και στηριγμένο στο διεθνές δίκαιο, το οποίο υπηρετεί τα συμφέροντα της Ε.Ε. όσον αφορά την ενεργειακή τροφοδοσία και ασφάλεια, παρέχει βάση ευρύτερης συνεργασίας της Ελλάδας με όλες τις χώρες της περιοχής, αναβαθμίζει τη γεωπολιτική θέση της χώρας μας και της επιφυλάσσει σημαντικά οικονομικά οφέλη.

Σε συνδυασμό, μάλιστα, με την κατασκευή του πλωτού σταθμού αεριοποίησης ανοιχτά της Αλεξανδρούπολης και τη λειτουργία του αγωγού TAP, η συμφωνία για κατασκευή του συγκεκριμένου αγωγού, κατά τις ίδιες πηγές, βελτιώνει τη θέση της Ελλάδας στον παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη.

Παράλληλα, η συνεργασία της χώρας μας με άλλες της ανατολικής Μεσογείου ενισχύει τις διεθνείς συμμαχίες που επιδιώκει σταθερά η κυβέρνηση (όπως άλλωστε και οι προηγούμενες), ωστόσο η σημερινή χρονική συγκυρία σχετίζεται άμεσα με τις κλιμακούμενες τουρκικές προκλήσεις.

Η συμφωνία για τον EastMed ουσιαστικά αποτελεί την απάντηση στη συμφωνία Άγκυρας και κυβέρνησης της Τρίπολης, με την Τουρκία να ζητά να έχει λόγο και για τον συγκεκριμένο αγωγό. Όπως απαντά το πρωθυπουργικό επιτελείο, ο ισχυρισμός αυτός με βάση το διεθνές δίκαιο και ειδικότερα το δίκαιο της θάλασσας «δεν ισχύει. Δεν υπάρχει περίπτωση να μπλοκάρει ένα κράτος τη βούληση άλλων κρατών, που βασίζονται στο διεθνές δίκαιο. Αντίθετα, χώρες οι οποίες βλέπουν να θίγεται το διεθνές δίκαιο από τουρκικές προκλητικές ενέργειες, μπορούν να κινήσουν οποιαδήποτε διπλωματική ομπρέλα προστασίας».

Η εκτίμηση που υπάρχει στην κυβέρνηση είναι ότι μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, οι χώρες της περιοχής δείχνουν αντανακλαστικά απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα, υποδηλώνοντας την απόφασή τους να προχωρήσουν και στα έργα που χρειάζεται να κάνουν και στις πρωτοβουλίες που πρέπει να αναλάβουν.

Ιταλία και ΗΠΑ

Έμφαση η ελληνική πλευρά δίνει στη στάση της Ιταλίας αλλά και των ΗΠΑ. Η Ρώμη φέρεται ανοιχτή για να ακολουθήσει αμέσως μετά την υπογραφή της συμφωνίας, καθώς είναι θετική επί της αρχής, αλλά έχει κάποια ζητήματα που αφορούν την εσωτερική και περιβαλλοντική πολιτική της, ενώ έχει συμφωνήσει στη χρηματοδότηση από την Ε.Ε. των προκαταρκτικών μελετών για τον EastMed. Σχετική επιστολή μάλιστα έστειλε την Τρίτη ο υπουργός Οικονομικής Ανάπτυξης της Ιταλίας κος Stefano στον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστή Χατζηδάκη.

Από την άλλη, σύμφωνα με το Μέγαρο Μαξίμου, οι πρόσφατες ενέργειες της Ουάσιγκτον για επιβολή κυρώσεων σχετικά με τους υπό κατασκευή αγωγούς Nord Stream 2 και TurkStream καταδεικνύουν τη στάση των ΗΠΑ όσον αφορά την κυριαρχία του ρωσικού αερίου στην ευρωπαϊκή αγορά. Επίσημη θέση στο θέμα πήρε πρόσφατα ο ίδιος ο πρωθυπουργός (στο Βήμα της Κυριακής), σημειώνοντας ότι «η στήριξη στον αγωγό EastMed από τις Ηνωμένες Πολιτείες αναγνωρίζει την ανάγκη να διαφοροποιηθούν οι πηγές ενέργειας της Ευρώπης».

Τη συμφωνία θα υπογράψουν το απόγευμα στο Ζάππειο ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης και ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου. Το κόστος της επένδυσης εκτιμάται περίπου σε 5,2 δισεκατομμύρια ευρώ για χωρητικότητα 10 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων αερίου ανά έτος.

Κοινός στόχος των χωρών που συνυπογράφουν τη διακρατική συμφωνία για τον EastMed είναι να μετατραπεί η Νοτιοανατολική Μεσόγειος σε μία ζώνη συνεργασίας, πρωτίστως οικονομικής. Αυτό αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι έχει ήδη προγραμματιστεί η διεξαγωγή του EastMed Gas Forum στο Κάιρο στις 15-16 Ιανουαρίου.

Ο αγωγός θα έχει μήκος 1.872 χλμ., εκ των οποίων 1.335 χλμ. περίπου θα αφορούν υποθαλάσσιο τμήμα και 537 χλμ. περίπου χερσαίο.

Συγκεκριμένα, θα αποτελείται από τα παρακάτω επιμέρους τμήματα: 165 χλμ. υποθαλάσσιου αγωγού από τη Λεκάνη της Λεβαντίνης μέχρι την Κύπρο, 732 χλμ. από την Κύπρο έως την Κρήτη, 421 χλμ. από την Κρήτη μέχρι την Πελοπόννησο, 292 χλμ. για τη διάσχιση της Πελοποννήσου μέχρι τα παράλια του Πατραϊκού κόλπου, 17 χλμ. υποθαλάσσιου αγωγού για τη διάσχιση του Πατραϊκού κόλπου και 245 χλμ. για τη διάσχιση της Δυτικής Ελλάδας μέχρι το Φλωροβούνι Θεσπρωτίας.