Η στρατηγική της κυβέρνησης για τις τουρκικές προκλήσεις

Πολυεπίπεδη είναι η προσπάθεια της κυβέρνησης να ενημερώσει το διεθνές πολιτικό σύστημα για τις τουρκικές προκλήσεις και να ζητήσει τη στήριξη των εταίρων.

Κατ’ αρχάς ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης χθες έθεσε το θέμα στους Ευρωπαίους ηγέτες που συμμετέχουν στη διάσκεψη για το κλίμα στη Μαδρίτη, καταγγέλλοντας τις ενέργειες της Άγκυρας και υπογραμμίζοντας ότι οι κινήσεις αυτές υπονομεύουν τις πολιτικές αξιοποίησης νέων κοιτασμάτων φυσικού αερίου από την ευρύτερη περιοχή.

Σήμερα, ο πρωθυπουργός, στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Λονδίνο, θα αναφερθεί στις τουρκικές προκλήσεις και θα υπογραμμίσει τις υποχρεώσεις της Συμμαχίας, η οποία -όπως σημειώνει- «δεν μπορεί να στέκεται αδιάφορη, όταν ένα μέλος της παραβιάζει ανοιχτά το Διεθνές Δίκαιο και στρέφεται έτσι κατά άλλου μέλους». Ο πρωθυπουργός το τελευταίο διάστημα συζήτησε για το ζήτημα τόσο με τον Ιταλό πρωθυπουργό κατά τη συνάντησή τους στη Ρώμη, όσο και κατά την τηλεφωνική του συνομιλία με τον Πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν. Οπως έγινε δε γνωστό, θα συναντηθεί αύριο και με τον ίδιο τον Ερντογάν.

Την ίδια ώρα, κινήσεις στη «σκακιέρα» κάνει και ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, ο οποίος προχθές και μετά τις προκλήσεις Ερντογάν στα Ύψαλα, επισκέφθηκε εσπευσμένα την Αίγυπτο, συμφωνώντας με τον ομόλογό του να επιταχυνθούν οι διαδικασίες για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών των δύο χωρών.

Σήμερα, ο κ. Δένδιας θα συναντηθεί στις Βρυξέλλες με τον νέο υψηλό εκπρόσωπο της Ε.Ε. για την Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφαλείας Ζοζέπ Μπορέλ, διάδοχο της Φεντερίκα Μογκερίνι, ενώ την Παρασκευή λήγει το τελεσίγραφο που έχει δώσει στον πρέσβη της Λιβύης, για να φέρει τη συμφωνία της χώρας του με την Τουρκία.

Μητσοτάκης: Ανοιχτά χαρτιά με τον Ερντογάν

Το θέμα των τουρκικών προκλήσεων αναμένεται να θέσει σήμερα και αύριο στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.

Όπως ο ίδιος προανήγγειλε, θα αναφερθεί στις τουρκικές προκλήσεις και θα ζητήσει από τη Συμμαχία να πάρει θέση. «Δεν μπορεί μια συμμαχία να στέκεται αδιάφορη, όταν ένα μέλος της παραβιάζει ανοιχτά το Διεθνές Δίκαιο και στρέφεται έτσι κατά άλλου μέλους της. Η τακτική των ίσων αποστάσεων αδικεί κατάφωρα την πατρίδα μας που ουδέποτε επιδίωκε την ένταση στην περιοχή μας». Ο πρωθυπουργός έχει, ήδη, διαμηνύσει ότι η Ελλάδα «ξέρει να υπερασπίζεται τα δικαιώματά της με αυτοπεποίθηση, ψυχραιμία και αποτελεσματικότητα».

Στο πλαίσιο αυτό, κατόπιν αιτήματος της τουρκικής πλευράς, αύριο 4 Δεκεμβρίου 2019 (14:30 μμ ώρα Λονδίνου), θα πραγματοποιηθεί συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ταγίπ Ερντογάν στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ.

Μιλώντας σε συνεργάτες του ο πρωθυπουργός τόνισε: «θα θέσω στον Πρόεδρο Ερντογάν όλα τα θέματα της τουρκικής προκλητικότητας. Θα μιλήσουμε με ανοιχτά χαρτιά. Και είναι προς το συμφέρον και της Τουρκίας να αναδιπλωθεί από προκλητικές ενέργειες».

Σε ό,τι αφορά στην ουσία του ζητήματος, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, οι θέσεις της Ελλάδας είναι ξεκάθαρες: «Η απόπειρα της Τουρκίας να καταργήσει θαλάσσιες ζώνες νησιών -όπως η Κρήτη, η Ρόδος, η Κάρπαθος, το Καστελόριζο- με τεχνάσματα όπως άκυρα διμερή μνημόνια, δεν παράγει διεθνώς έννομα αποτελέσματα. Δεν μπορεί δηλαδή να θίξει κυριαρχικά δικαιώματα των νησιών μας, που είναι εδραιωμένα στο Διεθνές Δίκαιο και, ειδικότερα, στο Δίκαιο της Θάλασσας» τόνισαν χαρακτηριστικά, επισημαίνοντας πως ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συντονίζει ήδη μια σειρά δράσεων που απαντούν έμπρακτα στις τουρκικές προκλήσεις.

Άκυρα διμερή μνημόνια

Η ελληνική πλευρά, απέναντι στους ισχυρισμούς της Άγκυρας ότι τα νησιά δεν έχουν θαλάσσιες ζώνες πέρα από τα χωρικά ύδατα και ότι είναι έτοιμη για διαπραγματεύσεις, έχει συγκεκριμένη επιχειρηματολογία, προκειμένου να πείσει τους εταίρους.

Σύμφωνα με αυτήν, η επιμονή της Τουρκίας να αποπειράται να καταργήσει θαλάσσιες ζώνες νησιών -όπως η Κρήτη, η Ρόδος, η Κάρπαθος, το Καστελόριζο- ή ακόμα και ολόκληρων νησιών-κρατών, με τεχνάσματα όπως άκυρα διμερή μνημόνια, δεν παράγει διεθνώς έννομα αποτελέσματα. Ούτε, βέβαια, κατά την κυβερνητική ρητορική, μπορεί να θίξει κυριαρχικά δικαιώματα των νησιών μας, που είναι αδιαμφισβήτητα εδραιωμένα στο διεθνές δίκαιο και, ειδικότερα, στο Δίκαιο της Θάλασσας.

Το Μέγαρο Μαξίμου χαρακτηρίζει «θετικό» ότι η Τουρκία δηλώνει έτοιμη για διαπραγμάτευση, όπως προβλέπει το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών μεταξύ κρατών. Οι διαπραγματεύσεις, όμως, όπως διαμηνύουν κυβερνητικές πηγές, δεν μπορεί να γίνονται παρά μόνο στο πλαίσιο της διεθνούς νομιμότητας.

Η κυβέρνηση θεωρεί ότι επιδίωξη της Άγκυρας είναι να δημιουργήσει τετελεσμένα και συγκεκριμένα να φτάσει στη συνδιαχείριση στο Αιγαίο. Και αυτό θα προσπαθήσει να εμποδίσει, με τις προαναφερόμενες κινήσεις, αν και ακόμα και μέσα στη ΝΔ, υπάρχουν φωνές που αποτυπώνουν τη δυσκολία της Ευρωατλαντικής Συμμαχίας να πάρει θέση υπέρ μιας χώρας-μέλους της έναντι μιας άλλης.

Η τακτική που ακολουθεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι της ευρωπαϊκής διάστασης του ζητήματος και της έμπρακτης κινητοποίησης των εταίρων υπέρ της χώρας μας. Τα ελληνικά σύνορα είναι και ευρωπαϊκά σύνορα, σημειώνει σε κάθε ευκαιρία και στο πλαίσιο αυτό θέλει να θέσει την κάθε πλευρά -σε ευρωπαϊκό επίπεδο- προ των ευθυνών της.