Στην τελική ευθεία μπήκε η επισημοποίηση της συμφωνίας Αθήνας-Σκοπίων σε επίπεδο κυβερνήσεων. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό και πλην... νέου απρόοπτου, το τελικό «ναι» θα ειπωθεί από τον Αλέξη Τσίπρα και τον Ζόραν Ζάεφ στη νέα τηλεφωνική επικοινωνία που θα έχουν σήμερα.
Νεώτερες πληροφορίες αναφέρουν ότι το νέο τηλεφώνημα θα γίνει το απόγευμα, καθώς, λόγω της διαφοράς ώρας, θα πρέπει να ενημερωθεί αμέσως ο διαμεσολαβητής του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς.
Από τη χθεσινή τους ωριαία συζήτηση «προέκυψε σημαντική πρόοδος, αλλά όχι τελική συμφωνία», όπως έσπευδαν να διευκρινίζουν κυβερνητικά στελέχη, σε μία προσπάθεια να κρατήσουν τους τόνους χαμηλά μέχρι το «παρά ένα».
Εάν όλα κυλήσουν ομαλά σήμερα, οι δύο πρωθυπουργοί θα καθορίσουν και τις λεπτομέρειες της συνάντησης που θα έχουν μέσα στις επόμενες ημέρες στις Πρέσπες, παρουσία, κατά τις πληροφορίες, και παραγόντων από τη διεθνή κοινότητα, κυρίως από ΟΗΕ και ΕΕ.
Ο κ. Τσίπρας θα ενημερώσει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο και τους πολιτικούς αρχηγούς, ενώ θα απευθυνθεί στον ελληνικό λαό μέσω διαγγέλματος. Παραμένει ανοικτό το ενδεχόμενο να προκαλέσει ο ίδιος ο κ. Τσίπρας συζήτηση στη Βουλή, όπου θα υπάρξει αναλυτική συζήτηση για την εξέλιξη.
Η επίμαχη ψηφοφορία ωστόσο δεν πρόκειται να γίνει πριν από τον ερχόμενο Νοέμβριο (ή και Δεκέμβριο) καθώς η κύρωση της συμφωνίας από την ελληνική Βουλή θα γίνει μετά το δημοψήφισμα στην ΠΓΔΜ (Σεπτέμβριο ή Οκτώβριο) και εάν το αποτέλεσμά του είναι θετικό, μετά τις αλλαγές στο Σύνταγμα της γείτονος, για τις οποίες θα χρειαστούν «κάποιες εβδομάδες».
Σύμφωνα με όλες τις πληροφορίες, η συμφωνία περιλαμβάνει το όνομα Βόρεια (Severna) Mακεδονία, δηλαδή σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό, κατά την εθνική γραμμή του 2007, που θα ισχύει τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό της χώρας (erga omnes). Η γλώσσα θα ορίζεται ως μακεδονική-σλαβική και η ταυτότητα θα προκύπτει από το όνομα και θα εμπεριέχεται το στοιχείο «Μακεδόνες».
Όπως διευκρίνισε χθες ο ΥΠΕΞ Νίκος Κοτζιάς (στον τηλεοπτικό σταθμό Kontra), στο κείμενο της συμφωνίας που έχει ήδη επεξεργασθεί με τον ομόλογό του Νίκολα Ντιμιτρόφ αποσαφηνίζεται ότι «η γλώσσα δεν έχει καμία σχέση με την αρχαία ελληνική, δεν διεκδικεί καμία κληρονομιά ή οτιδήποτε που έχει σχέση με την αρχαία Μακεδονία, με την ελληνική Μακεδονία, και ότι είναι μια γλώσσα που ανήκει στις σλαβικές οικογένειες». Κατά τον υπουργό, με τους όρους της συμφωνίας και τις συνταγματικές αλλαγές «θα μπει οριστικό τέλος στον αλυτρωτισμό».
Το «όπλο» της κυβέρνησης εν προκειμένω είναι ότι η «μακεδονική γλώσσα» αναγνωρίσθηκε από τον ΟΗΕ το 1977, χωρίς έκτοτε το ελληνικό κράτος να εγείρει οποιοδήποτε θέμα.
Τέλος του 2018 η έγκριση από τη Βουλή
Ειδικό βάρος πέφτει στις ασφαλιστικές δικλίδες τήρησης της συμφωνίας από τα Σκόπια. Τα χρονοδιάγραμμα και οι κινήσεις καλής θέλησης της Αθήνας προσδιορίζονται ως εξής:
1. Στις αμέσως επόμενες ημέρες (μετά τη συνάντηση των δύο πρωθυπουργών), η κυβέρνηση Ζάεφ φέρνει προς έγκριση στο Κοινοβούλιο της ΠΓΔΜ τη συμφωνία. Θεωρείται βέβαιο ότι θα την περάσει, καθώς απαιτείται απλή πλειοψηφία, την οποία διαθέτει. Στη συνέχεια θα προκηρύξει δημοψήφισμα για την έγκριση της ονομασίας και των αλλαγών στο Σύνταγμα.
2. Η ελληνική κυβέρνηση δίνει το «οκέι» (όπως είπε χθες ο κ. Κοτζιάς) στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις 28 Ιουνίου και στη ΓΣ του ΝΑΤΟ στις 12 Ιουλίου για την ενταξιακή πορεία της γείτονος. Για την ακρίβεια, η Αθήνα θα δώσει «πρόσκληση για ένταξη» που θα ορίζει ρητώς και επισήμως ότι «θα είναι αυτοδικαίως άκυρη, αν η ΠΓΔΜ δεν τηρήσει τη συμφωνία», δηλαδή εάν δεν ολοκληρώσει τις αλλαγές στο Σύνταγμά της.
3. Τον Σεπτέμβριο ή Οκτώβριο θα γίνει το δημοψήφισμα. Εάν το αποτέλεσμα είναι «ναι», τότε η κυβέρνηση Ζάεφ θα δρομολογήσει τις διαδικασίες αλλαγής του Συντάγματος, οι οποίες απαιτούν «κάποιες εβδομάδες».
4. Όταν ολοκληρωθούν και οι συνταγματικές αλλαγές, τότε η κυβέρνηση Τσίπρα θα φέρει τη συμφωνία προς έγκριση στην ελληνική Βουλή.
Όπως προκύπτει, αυτό θα γίνει προς το τέλος του έτους, «στην καλύτερη περίπτωση».
Δεν ανησυχούν για τον Π. Καμμένο
Συνεπώς, σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη, ουδείς μπορεί να μιλάει από τώρα για το κλίμα που θα έχει διαμορφωθεί τότε γύρω από το συγκεκριμένο ζήτημα «αλλά και συνολικά».
Για τον λόγο αυτό, το Μαξίμου ουδόλως ανησυχεί για τη στάση που θα κρατήσει ο κυβερνητικός εταίρος, οι ΑΝΕΛ, στους επόμενους μήνες… της αναμονής, ενδεχομένως και την ώρα της ψηφοφορίας.
Επ' αυτού, ο Πάνος Καμμένος ξεκαθάρισε ότι δεν θα κάνει κάτι σε αυτή τη φάση καθώς εκτιμά ότι το θέμα δεν θα φτάσει στην ελληνική Βουλή.