Ελεύθερα, σε όλη την ενδοχώρα και τα νησιά μπορούν να κυκλοφορούν με απόφαση του ΣτΕ, οι πρόσφυγες που έχουν έρθει στη χώρα μας μετά τις 20 Μαρτίου του 2016.
Στο ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο είχε προσφύγει το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες και ζητούσε να ακυρωθεί η υπ΄ αριθμ 10464/31.5.2016 απόφαση της διευθύντριας της υπηρεσίας ασύλου με οποία τέθηκε περιορισμός στην κυκλοφορία των αιτούντων διεθνή προστασία προσφύγων σε hotspots που δημιουργήθηκαν στην Λέσβο,τη Σάμο, τη Χίο, τη Λέρο , τη Ρόδο και την Κω.
Η απόφαση του ΣτΕ δεν έχει αναδρομική ισχύ. Όσοι είναι στα hotspots θα παραμείνουν , ενώ όσοι υποβάλλουν εφεξής αιτημα ασύλου θα μπορούν να μετακινούνται ελεύθερα.
Αναλυτικότερα το Δ΄ Τμήμα του ΣτΕ, με πρόεδρο τον αντιπρόεδρο Χρήστο Ράμμο και εισηγητή τον σύμβουλο Επικρατείας Διομήδη Κυριλλόπουλο, δημοσίευσαν την υπ΄ αριθμ. 805/2018 απόφασή του με την οποία ακυρώθηκε κατα πλειοψηφία η επίμαχη απόφαση της διευθύντριας της υπηρεσίας ασύλου.
Οι σύμβουλοι Επικρατείας έκριναν ότι ο περιορισμός της κυκλοφορίας δεν απαγορεύεται από το Σύνταγμα ή από άλλη διάταξη υπερνομοθετικής ισχύος, αλλά πρέπει όμως για να επιβληθεί ο περιορισμός αυτός να υπάρχουν συγκεκριμένοι λόγοι.
Ο περιορισμός στην κυκλοφορία που επιβλήθηκε στα άτομα που αιτούνται διεθνή προστασία έχει ως συνέπεια το μη επιμερισμό των προσώπων αυτών σε ολόκληρη την Ελληνική επικράτεια, αλλά αντιθέτως στην άνιση συγκέντρωση τους σε ορισμένες μόνο περιφέρειες, κάτι που επιφέρει σημαντική επιβάρυνση και υποβάθμιση τους σε σχέση τις άλλες περιοχές της χώρας.
Πράγματι, σημειώνουν οι σύμβουλοι Επικρατείας, τα 6 αυτά νησιά καλούνται να διαχειριστούν και να αντιμετωπίσουν με τις υπάρχουσες υποδομές και μάλιστα εν μέσω της σοβαρής δημοσιονομικής κρίσης που διέρχεται η χώρα, την είσοδο και παραμονή σε αυτές σημαντικού αριθμού προσώπων που αιτούνται διεθνή προστασία, με συνέπεια να υφίσταται σοβαρός κίνδυνος προκλήσεων κοινωνικών εντάσεων με επιπτώσεις στη δημόσια τάξη και την οικονομική ζωή των επίμαχων περιφερειών, οι οποίες αποτελούν και τουριστικούς περιορισμούς.
Συμφωνα με τους δικαστές, από πουθενά δεν προκύπτουν οι νόμιμοι λόγοι που υπαγορεύουν την επιβολή του περιοριστικού μέτρου της κυκλοφορίας. Συγκεκριμένα επισημαίνουν ότι εφόσον δεν προκύπτουν οι σοβαροί και επιτακτικοί λόγοι δημοσίου συμφέροντος και μεταναστευτικής πολιτικής, οι οποίοι θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν την επιβολή του περιορισμού κυκλοφορίας των αιτούντων διεθνή προστασία που εισέρχονται στην Ελληνική Επικράτεια μετά την 20η Μαρτίου 2016, πρέπει να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη απόφαση.
Η μειοψηφία (Χρήστος Ράμμος, Όλγα Παπαδοπούλου και Χριστίνα Μπολόφη) υποστήριξαν ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι νόμιμη, καθώς αφενός απαιτείται χρόνος για την εξέταση των αιτήσεων και αφετέρου λόγω της κοινής δήλωσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία για σχέδιο δράσης ενίσχυσης της συνεργασίας στον τομέα στήριξης των Σύριων υπηκόων.