Η Ελλάδα μπορεί να μην καταφέρει ποτέ να αποπληρώσει το τεράστιο χρέος της, τα ομόλογά της όμως -τα οποία εδώ και καιρό περιφρονούν οι επενδυτές- προσελκύουν ξαφνικά το εντονότατο ενδιαφέρον των hedge funds, σύμφωνα με τον δημοσιογράφο των «New York Times», κ. Landon Thomas Jr.

Όπως αναφέρει στο σχετικό άρθρο του, «αφότου ορισμένοι επενδυτές "χτύπησαν φλέβα χρυσού" στοιχηματίζοντας κατά των ευρωπαϊκών τραπεζών, πολλοί έχουν στρέψει την προσοχή τους στο "καυτό", αλλά και επικίνδυνο trade της ώρας: στην αγορά ελληνικών κρατικών ομολόγων που, σύμφωνα με traders, αλλάζουν χέρια στην τιμή των 36 σεντς για κάθε ευρώ ονομαστικής αξίας.

Οι επενδυτές ελπίζουν να βγάλουν "χοντρά κέρδη" από τις προσδοκίες ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θα σώσουν και πάλι την Ελλάδα, φοβούμενοι την παγκόσμια οικονομική καταστροφή αν δεν το κάνουν.

Στο πλαίσιο της συμφωνίας που πέτυχε η Ελλάδα τον Ιούλιο με τις τράπεζες, στο πλαίσιο του σχεδίου διάσωσης της Ευρώπης, ένα σημαντικό ποσοστό των υφιστάμενων ομολόγων αναμένεται να μετακυλιστεί σε νέα, πιο μακροπρόθεσμης λήξης, ομόλογα τα οποία θα μπορούσαν να αποτιμηθούν σε άνω των 70 σεντς ανά ευρώ. Αν αυτή η συμφωνία οριστικοποιηθεί στα τέλη Οκτωβρίου -υποθέτοντας ότι το τελευταίο πακέτο διάσωσης θα επικυρωθεί από τα κοινοβούλια των 17 χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που χρησιμοποιούν το ευρώ-, αυτοί που αγόρασαν τα ομόλογα πρόσφατα σε εξευτελιστικές τιμές μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμα και να διπλασιάσουν τα χρήματά τους».

Βέβαια, κάτι που είναι καλό για τα hedge funds δεν είναι απαραίτητα καλό και για την Ελλάδα.

Η δημοφιλία αυτού του trade -τονίζεται στο άρθρο- αποτελεί απλώς την πιο πρόσφατη ένδειξη ότι η προσεκτικά δομημένη ανταλλαγή ομολόγων στην οποία συμφώνησαν η Ελλάδα και οι ιδιώτες πιστωτές της μπορεί να είναι μια πολύ πιο γλυκιά συμφωνία για τους επενδυτές παρά για τους φορολογουμένους.

«Όλοι γνωρίζουμε πως αυτή ήταν μια καλή συμφωνία για τις τράπεζες», δήλωσε ο κορυφαίος Γερμανός οικονομολόγος κ. Otmar Issing, ο οποίος είχε διατελέσει μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. «Δεν θα βοηθήσει καθόλου την Ελλάδα».

Σύμφωνα με πηγή που έχει άμεση γνώση του θέματος της ανταλλαγής των ομολόγων, περίπου το 30% των επενδυτών που αναμένεται να συμμετάσχουν στην ανταλλαγή αγόρασε τα ομόλογά του μετά την 21η Ιουλίου. Δεν είναι οι αρχικοί κάτοχοι ομολόγων -κυρίως μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες-, αλλά επενδυτές με πιο κερδοσκοπικές διαθέσεις, που θέλουν να βγάλουν λεφτά από τη βαθιά πτώση των τιμών των ελληνικών ομολόγων.

Η ανταλλαγή των ομολόγων αναμένεται να καλύψει περίπου 135 δισ. ευρώ υφιστάμενων ομολόγων, υποδηλώνοντας ότι διάφορα hedge funds και άλλοι επενδυτές έχουν αγοράσει από τις 21 Ιουλίου ελληνικά ομόλογα αξίας έως και 40 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με το άρθρο, «οι παρασκηνιακές συμφωνίες μπορεί να παραμένουν κρυφές, ωστόσο βοηθούν να εξηγηθεί το γιατί η Γερμανίδα καγκελάριος Angela Merkel αντιμετωπίζει τόσο μεγάλη δυσκολία στο να πείσει Γερμανούς βουλευτές-κλειδιά να ψηφίσουν υπέρ της διάσωσης της Ελλάδας σήμερα, Πέμπτη.

Με ανθρώπους σαν τον κ. Issing να ισχυρίζονται ότι οι τράπεζες και άλλοι πιστωτές δεν αναγκάστηκαν να συνεισφέρουν περισσότερα στον ολοένα και αυξανόμενο "λογαριασμό" της διάσωσης, δεν αποτελεί έκπληξη το ότι οι πολιτικοί φοβούνται τις σκληρές δημόσιες αντιδράσεις. Ο κ. Issing υποστηρίζει ότι οι κάτοχοι ελληνικών ομολόγων θα πρέπει να υποχρεωθούν να δουν "κούρεμα" περίπου 50% επί των ομολόγων που κατέχουν, στο πλαίσιο ελεγχόμενης χρεοκοπίας που θα μείωνε το συνολικό χρέος της Ελλάδας, επιτρέποντας έτσι στη χώρα να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της χωρίς περαιτέρω δανεισμό.

Στο πλαίσιο της υφιστάμενης συμφωνίας, το επίπεδο χρέους της Ελλάδας θα μειωνόταν στο 122% του ΑΕΠ μέχρι το 2015 - και η χώρα θα παρέμενε η πιο χρεωμένη της Ευρώπης. Μιλώντας σε συνέδριο στο Βερολίνο την Τρίτη, ο κ. Issing κούνησε εκνευρισμένος το κεφάλι του, τονίζοντας ότι, λόγω της πρόσφατης κατάρρευσης των τιμών των ελληνικών ομολόγων, ορισμένες τράπεζες μπορεί να εγγράψουν απώλειες που θα είναι σημαντικά χαμηλότερες του "διαφημιζόμενου" 21%.

Ωστόσο, οι υποστηρικτές της ελληνικής διάσωσης λένε ότι είναι πολύ αργά για να αλλάξουν οι όροι και πως οποιαδήποτε προσπάθεια αλλαγής θα κατέστρεφε την προσεκτικά δομημένη συμφωνία. Ισχυρίζονται επίσης πως πολλές από τις ευρωπαϊκές τράπεζες που κατέχουν ελληνικά κρατικά ομόλογα -και ιδιαίτερα οι ελληνικές τράπεζες- δεν έχουν αρκετή κεφαλαιοποίηση ώστε να απορροφήσουν οποιαδήποτε μεγαλύτερη απώλεια τώρα.

Οι αναλυτές εκτιμούν πως περαιτέρω "κούρεμα" του χρέους μπορεί να καθυστερήσει μέχρι και τον επόμενο χρόνο, και αφού η Ευρώπη θα έχει θέσει σε εφαρμογή ένα νέο χρηματοοικονομικό σύστημα που θα μπορούσε να ενισχύσει τις τράπεζες της περιοχής.

Το γεγονός ότι η συμφωνία είναι ευνοϊκή για τις τράπεζες, βεβαίως, δεν θα πρέπει να εκπλήσσει.

Η Ελλάδα είχε μικρή "συμμετοχή" στον καθορισμό των όρων της συμφωνίας, οι οποίοι σε μεγάλο βαθμό καθορίστηκαν από τους εκπροσώπους του IIF, πρόεδρος του οποίου είναι ο απερχόμενος διευθύνων σύμβουλος της Deutsche Bank, Josef Ackermann.

Οι υποστηρικτές της ανταλλαγής ομολόγων δηλώνουν πως, αν και μπορεί να μην είναι ιδανική, είναι η καλύτερη συμφωνία που θα μπορούσε να επιτευχθεί τη δεδομένη στιγμή. Αν τα hedge funds βγάλουν στην πορεία και κέρδη -όπως λένε-, αυτό θα είναι ένα μικρό τίμημα για τη διασφάλιση συνεισφοράς από τον ιδιωτικό τομέα.

Τώρα, όμως, που οι αναλυτές έχουν κάτσει κάτω να υπολογίσουν την επίπτωση της ανταλλαγής ομολόγων, αυτή η συνεισφορά φαίνεται πως θα είναι ακόμα μικρότερη από εκείνη που είχε αρχικώς διαφημιστεί. Ορισμένοι υπολογίζουν πως οι περισσότερες από τις τράπεζες που θα συμμετέχουν θα έχουν απώλειες πιο κοντά στο 10% ή και λιγότερο επί ομολόγων που είναι διαπραγματεύσιμα τώρα με discount περίπου 60%.

Το ότι αυτή θα ήταν μια σχετικά ελκυστική συμφωνία για τον ιδιωτικό τομέα, οι policy makers το γνώριζαν καλά. Λιγότερο κατανοητό, όμως, είναι το πώς τα hedge funds θα τα καταφέρουν αν ολοκληρωθεί η συμφωνία και ανταλλάξουν ομόλογα που αγόρασαν με 40 σεντς ή και λιγότερο, για ομόλογα που -αναλόγως διαφόρων μεταβλητών- θα μπορούσαν να αξίζουν τα 60 έως 80 σεντς.

Αυτοί που κερδοσκοπούν με τα ελληνικά ομόλογα παίρνουν γνωστότατα ρίσκα, μεταξύ των οποίων και η πιθανότητα η Ελλάδα να μην καταφέρει να συμφωνήσει με την τρόικα και να μη λάβει την επόμενη δόση του δανείου που χρειάζεται η χώρα για να αποφύγει τη χρεοκοπία. Όμως, πλέον αυξάνονται οι εκτιμήσεις ότι η Ελλάδα έχει κάνει αρκετά για να εξασφαλίσει τα 8 δισ. ευρώ που χρειάζεται τον επόμενο μήνα και πως ο μηχανισμός διάσωσης για τη στήριξη ενός πιο μακροπρόθεσμου σχεδίου διάσωσης θα πάρει το "πράσινο φως" στα τέλη Οκτωβρίου».

«Στην περίπτωση αυτή, δεν θα είναι μόνο οι αξιωματούχοι από την Ουάσιγκτον, τις Βρυξέλλες και την Αθήνα που θα πανηγυρίζουν την επιτυχία αυτή, αλλά και πολλοί επενδυτές hedge funds», καταλήγει το άρθρο των «New York Times».