Επιτυχημένα, σε πρώτη ανάγνωση, μπορούν να χαρακτηριστούν τα stress tests για τις ελληνικές τράπεζες αφού, με βάση το δυσμενές σενάριο και συμπεριλαμβάνοντας τις πρόσφατες και τις επικείμενες κεφαλαιακές ενισχύσεις για το 2011, όλες περνούν το όριο του 5% για το Core Tier 1, σχολιάζει η Merit. Αντίθετα, ανησυχίες δημιουργεί το γεγονός ότι οι παραδοχές, αν και πιο αυστηρές από αυτές των περυσινών tests, δεν περιλαμβάνουν πρόβλεψη για την επικείμενη λύση διευθέτησης του ελληνικού χρέους, που βρίσκεται πλέον όλο και πιο κοντά.

Όπως αναφέρει η χρηματιστηριακή, στο δυσμενές σενάριο, με τα νέα κεφάλαια να συμπεριλαμβάνονται, και οι 8 ελληνοκυπριακές τράπεζες πέρασαν τα tests, άλλες με σημαντικό κεφαλαιακό πλεόνασμα, άλλες με μικρότερο. Η σύγκριση αυτών των αποτελεσμάτων με εκείνα χωρίς τα νέα κεφάλαια αποδεικνύει τη σημαντικότητα των κεφαλαιακών ενισχύσεων στις οποίες προέβησαν πρόσφατα ή σχεδιάζουν να κάνουν, αφού, με βάση τα αρχικά αποτελέσματα, 2 τράπεζες δεν περνούν το όριο (Αγροτική, Eurobank), ενώ οι υπόλοιπες δεν απομακρύνονται πολύ από το όριο του 5%.

Τα φετινά stress tests είναι σαφώς πιο αυστηρά από αυτά του 2010 για αρκετούς λόγους: Αρχικά, ο δείκτης επισφαλειών από δάνεια στο δυσμενές σενάριο πλησιάζει το 20%, κάτι που είναι ακραίο, αλλά όχι απίθανο, με βάση την παρούσα ύφεση. Επίσης, δεν λήφθησαν υπ’ όψιν τα υβριδικά κεφάλαια, τα οποία είναι σημαντικά για την Alpha και τη Eurobank, κυρίως, από τις ελληνικές τράπεζες. Μία επιπλέον σημαντική διαφορά από την περυσινή άσκηση είναι ότι οι απαιτήσεις έναντι κεντρικών κυβερνήσεων που περιέχονται στο τραπεζικό χαρτοφυλάκιο των πιστωτικών ιδρυμάτων (banking book) αντιμετωπίζονται με μεθοδολογία αντίστοιχη εκείνης των λοιπών δανειακών χαρτοφυλακίων που ενέχουν πιστωτικό κίνδυνο (επιχειρηματικά, στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια). Αυτό έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την Εθνική και την ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ, οι οποίες έχουν μεγάλες δανειακές απαιτήσεις από το κράτος, πέραν των υψηλών ομολόγων που κατέχουν. Τέλος, υπολογίστηκε μια έστω περιορισμένη απομείωση αξίας σε αξιόγραφα των χαρτοφυλακίων συναλλαγών και διαθεσίμων προς πώληση, όχι όμως και στα διακρατούμενα ως τη λήξη αξιόγραφα. Αντίθετα, δεν αφαιρέθηκαν οι προνομιούχες μετοχές του κράτους, γεγονός που ωφέλησε κυρίως την Αlpha Bank, τη Eurobank και την Αγροτική.

Σύμφωνα με τη Merit, ιδιαίτερα επιτυχημένα μπορούν να κριθούν τα tests για την Εθνική Τράπεζα και την Αlpha Bank. Αυτό αποδεικνύει ότι πιθανή συγχώνευση των δύο ομίλων πιθανότατα θα δημιουργούσε έναν πολύ ισχυρό όμιλο, ίσως τον ισχυρότερο μεταξύ των πιθανών συνδυασμών των αμιγώς ελληνικών τραπεζών.

Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει στην Αγροτική Τράπεζα, που με βάση τις αρχικές παραδοχές οδηγείται σε αρνητικό Core Tier 1, γεγονός που δεν προξενεί έκπληξη αν αναλογιστούμε σε ποια κατάσταση βρισκόταν η τράπεζα πριν από την πρόσφατη ΑΜΚ. Αναφορά πρέπει να γίνει, όμως, στο γεγονός πως οι προνομιούχες μετοχές του κράτους, ύψους 675 εκατ. ευρώ, δεν έχουν αφαιρεθεί από το Core Tier 1. Επομένως, αν ο δείκτης υπολογιζόταν μετά την αφαίρεση των προνομιούχων, οι οποίες πιθανότατα θα επιστραφούν κάποια στιγμή στο κράτος, το αποτέλεσμα των tests θα ήταν αρκετά χαμηλότερο του 5%.

Για τη Eurobank οι πρόσφατες κινήσεις κεφαλαιακής ενίσχυσης αποδεικνύονται τελικά κρίσιμες, αφού στο αρχικό σενάριο το Core Tier 1 τοποθετείται στο 4,9%. Αντίθετα, στο σενάριο με τις νέες κεφαλαιακές ενισχύσεις το Core Τier 1 τοποθετείται στο ικανοποιητικό 7,6%. Ο δείκτης της τράπεζας επλήγη από την αφαίρεση υβριδικών κεφαλαίων, που για τη συγκεκριμένη τράπεζα ανέρχονται σε 775 εκατ. ευρώ, αλλά ευνοήθηκε από τον υπολογισμό των προνομιούχων μετοχών του Δημοσίου στα κεφάλαια Core Tier 1.

Ανάμικτα μπορούν να χαρακτηριστούν τα αποτελέσματα για την Πειραιώς, η οποία, ναι μεν πέρασε με επιτυχία τα tests, όμως το Core Tier 1 τοποθετείται λίγο πάνω από το 6%, ακόμα και με την επικείμενη πώληση των δραστηριοτήτων στην Αίγυπτο και την έκδοση ομολογιακού δανείου.

Εντύπωση προκαλεί η πτώση του Core Tier 1 του Τ.Τ. στο 7,1%, με βάση το δυσμενές σενάριο, από 18,5% στο τέλος του 2010. Η σημαντική αυτή κάμψη οφείλεται κυρίως σε απομείωση της αξίας των ελληνικών ομολόγων που κατέχει και δεν αποτιμώνται στο κόστος. Επίσης, στα αποτελέσματα της Πειραιώς δεν αναφέρεται πουθενά η επίπτωση της απορρόφησης της Τ Bank, τράπεζας με πολύ χαμηλούς δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας.

Επιτυχημένα μπορούν να χαρακτηριστούν τα tests για τις ελληνοκυπριακές τράπεζες και αυτό κρίνεται αναμενόμενο λόγω της μικρής σχετικά έκθεσής τους στην Ελλάδα τόσο σε δάνεια όσο και σε ομόλογα.

Όπως υπογραμμίζει η Merit, ο βασικός λόγος για τον οποίο τα tests ικανοποιούν, αλλά δεν καθησυχάζουν είναι ότι τα σχέδια που βρίσκονται στο προσκήνιο αυτήν την περίοδο για τη λύση του ελληνικού χρέους δεν έχουν περιληφθεί στις παραδοχές. Μεγάλο ενδιαφέρον θα είχε αν εξεταζόταν ποιες επιπλέον επιπτώσεις θα είχε στα πρωτοβάθμια κεφάλαια ένα ενδεχόμενο κούρεμα τουλάχιστον κατά 30% στα ελληνικά ομολόγα σε όλα τα τραπεζικά χαρτοφυλάκια ή, επιπλέον, ένα rollover ομολόγων λήξεως 2012 - 2014, για παράδειγμα.

Παρά τη σημαντική βελτίωση των παραμέτρων σε σχέση με τα περυσινά tests, το γεγονός ότι το ενδεχόμενο haircut υπολογίστηκε μόνο στο χαρτοφυλάκιο συναλλαγών και στο διαθεσίμων προς πώληση και όχι στα διακρατούμενα ως τη λήξη χρεόγραφα εγείρει από μόνο του ζήτημα σχετικά με την αξιοπιστία των tests, τουλάχιστον για τις ελληνικές τράπεζες. Συγκεκριμένα, τα πιστωτικά ιδρύματα της Ελλάδας, από τα ελληνικά ομόλογα ύψους περίπου 55 δισ. ευρώ που περιλαμβάνουν στο ενεργητικό τους, έχουν διατηρήσει ένα μικρό μέρος στα δύο παραπάνω χαρτοφυλάκια, μεταφέροντας το μεγαλύτερο μέρος σε χαρτοφυλάκια αποτιμώμενα στο κόστος κτήσης.

Επίσης, η απομείωση που χρησιμοποιήθηκε στα δύο χαρτοφυλάκια μπορεί να θεωρηθεί σχετικά χαμηλή κρίνοντας και από τις τρέχουσες τιμές των ελληνικών ομολόγων. Για παράδειγμα, σύμφωνα με τους πίνακες των παραδοχών της EBA, η απομείωση στα ελληνικά 10ετή ομόλογα ήταν 17,1%, ενώ στα 5ετή 12,6% κοκ. Έτσι, σε ένα σενάριο καθολικού haircut π.χ. κατά 30% το αποτέλεσμα θα ήταν αρκετά διαφορετικό τουλάχιστον για τις 6 αμιγώς ελληνικές τράπεζες.

Επομένως, σύμφωνα με τη Merit, παρά τη βραχυπρόθεσμη ανάσα που προσέφεραν τα αποτελέσματα των stress tests, η κατάσταση στον τραπεζικό κλάδο κρίνεται ρευστή και παραμένει η ανάγκη για νέες κεφαλαιακές ενισχύσεις ή και για συγχωνεύσεις.