H πλειονότητα των αναλυτών προβλέπει ότι τα κέρδη των εισηγμένων επιχειρήσεων στο Χ.Α. για το 2010 «θα πιάσουν πάτο» και πως από φέτος θα αρχίσουν σταδιακά να ανακάμπτουν, επιτυγχάνοντας ακόμη καλύτερο αποτέλεσμα μέσα στο 2012.

Ενδεικτικά αναφέρουμε τις συγκλίνουσες εκτιμήσεις των αναλυτών για 36 εταιρείες (στοιχεία από την έκθεση της Πειραιώς ΑΧΕΠΕΥ), όπου ο δείκτης EV/EBITDA βελτιώνεται από το 5,73 για το 2010 στο 5,31 για το 2012.

Η Alpha Finance επίσης προβλέπει για φέτος +26% στα κέρδη ανά μετοχή και ειδικότερα για τις τράπεζες άνοδο 57%.

Όσον αφορά στη Citigroup, τα προβλεπόμενα P/E της περιόδου 2010 - 2012 για πέντε χαρακτηριστικά παραδείγματα εισηγμένων έχουν ως εξής: EFG Eurobank από 46,8 το 2010 σε 20,3 φέτος και 8,3 το 2012, Ελλάκτωρ από 39,3 πέρυσι σε 18,1 φέτος και 15,3 το 2012, Motor Oil από 13,2 το 2010 σε 8,5 φέτος και σε 7 το 2012, Fourlis Συμμετοχών από 17,2 το 2010 σε 15,8 φέτος και 11,8 το 2012 και ΟΤΕ από 15,9 πέρυσι σε 12,8 το 2011 και 11,2 το επόμενο έτος.

Αυτή η σχετική αισιοδοξία των αναλυτών, βέβαια, βασίζεται στο ότι δεν θα επαναληφθούν οι έκτακτες αρνητικές επιδράσεις του 2010 (έκτακτη φορολόγηση κερδών, ζημίες από trading κ.λπ.), στις εκτιμήσεις πως τα «εξαγωγικά χαρτιά» θα τα πάνε καλύτερα, δεν θα έχουμε «κούρεμα» στα ελληνικά κρατικά ομόλογα, οι κρατικές εταιρείες θα καταφέρουν να μειώσουν σημαντικά το κόστος τους και κυρίως ότι η πτώση του φετινού ΑΕΠ δεν θα ξεπεράσει το 3%, που σημαίνει πως η πτωτική πορεία της οικονομίας θα αρχίσει να αναστρέφεται από το δεύτερο φετινό εξάμηνο...

Οι ενστάσεις

Στο σημείο αυτό, όμως, εκφράζονται οι σοβαρές αντιρρήσεις των παραγόντων της αγοράς, που έχουν αρχίσει να αμφιβάλλουν έντονα για το κατά πόσον το 2011 θα είναι η τελευταία χρονιά της ύφεσης.

Οι υποστηρικτές του θετικού σεναρίου επικεντρώνονται κυρίως στα παρακάτω επιχειρήματα:

1) Μπορεί το 2011 να ξεκίνησε με σημαντική ύφεση, αλλά το περυσινό πρώτο εξάμηνο ήταν ιδιαίτερα ισχυρό σε σχέση με το δεύτερο, άρα είναι πολύ πιθανό να δούμε εξομάλυνση της κατάστασης από το καλοκαίρι και μετά, ιδίως αφού φέτος αναμένεται αύξηση στον εισερχόμενο τουρισμό.

2) Σε πολλούς κλάδους της οικονομίας, η πτώση της τελευταίας διετίας κυμαίνεται στο 30% - 60%, με αποτέλεσμα τα περιθώρια για περαιτέρω υποχώρηση της ζήτησης να μην είναι μεγάλα σε σχέση με τα επίπεδα στα οποία θα έχουν φτάσει το προσεχές φθινόπωρο.

Αυτή, ωστόσο, φαίνεται να είναι μόνο η... μισή αλήθεια. Ο βουλευτής Επικρατείας του ΠΑΣΟΚ, πρόεδρος του ΙΣΤΑΜΕ, καθηγητής στο London School of Economics και έχων πολύ στενές σχέσεις με τον Έλληνα πρωθυπουργό, κ. Ηλίας Μόσιαλος, μίλησε ξεκάθαρα για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας στην κρατική τηλεόραση.

Τι είπε, ή καλύτερα τι άφησε να εννοηθεί με σαφήνεια: ό,τι και να λέμε για το αν θα πετύχει το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων των 50 δισ. ευρώ, ό,τι και να συζητάμε για το κατά πόσον θα καταφέρουμε να μειώσουμε το δημοσιονομικό έλλειμμα, θα πρέπει να ξεχάσουμε την υπόθεση της ανάπτυξης αν δεν υπάρξουν θετικές εξελίξεις στη σύνοδο κορυφής του Μαρτίου στις Βρυξέλλες.

Παρόμοιες θέσεις, βέβαια, κατά το παρελθόν έχουν εκφράσει τόσο ο υπουργός Οικονομικών, κ. Γιώργος Παπακωνσταντίνου, όσο και πολλοί επιχειρηματίες, αναρωτώμενοι πώς είναι δυνατόν να επενδυθούν μεγάλα ποσά από εγχώριους και ξένους φορείς στην Ελλάδα όταν δεν έχουν ξεκαθαρίσει αν και πώς θα ρυθμιστεί το πρόβλημα χρέους της χώρας.


ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΤΩΡΑ

Ενδεικτική, άλλωστε, είναι και η κατάσταση που επικρατεί όσον αφορά στην υλοποίηση των μεγάλων οδικών αξόνων, η οποία υποτίθεται ότι θα συμβάλει στην τόνωση της οικονομίας από φέτος έως και το 2015: η κατασκευή των έργων γίνεται με ρυθμούς χελώνας, το κράτος δεν έχει προχωρήσει στις απαραίτητες απαλλοτριώσεις, οι τράπεζες δεν έχουν ξεκινήσει να χρηματοδοτούν τα projects και η χρηματοδότηση του Δημοσίου γίνεται με το σταγονόμετρο (οφείλει μεγάλα ποσά στις κατασκευάστριες κοινοπραξίες).

Από την πλευρά τους, μάλιστα, οι εργολάβοι προτείνουν να διακοπούν τα έργα μέχρις ότου ολοκληρωθεί η αναπροσαρμογή των παλαιότερων συμβάσεων, η οποία φυσικά θα χρειαστεί από πολλούς μήνες έως... Δεν λείπουν μάλιστα και οι «κακές γλώσσες» που υποστηρίζουν ότι οι εργολάβοι, βλέποντας την πτώση των μετακινήσεων, θεωρούν ασύμφορα πλέον τα έργα, οπότε «πατάνε» πάνω στην κυβερνητική ασυνέπεια και στην τραπεζική απραξία προκειμένου είτε να τα σταματήσουν είτε να τα εκτελέσουν με πολύ καλύτερους όρους σε κάποια μελλοντική χρονική στιγμή!

Γενικότερα, η έλλειψη ρευστότητας στα κρατικά ταμεία «στραγγαλίζει» συνεχώς τόσο τις δημόσιες επενδύσεις όσο και τις επιχειρήσεις, οι οποίες συσσωρεύουν ολοένα και μεγαλύτερες απαιτήσεις από το ελληνικό δημόσιο, ενώ παράλληλα η προσπάθεια μαζέματος του δημοσιονομικού ελλείμματος οδηγεί σε συνεχή μείωση στις τραπεζικές καταθέσεις και στην καταναλωτική ζήτηση.

Χαρακτηριστική είναι η δήλωση βασικού μετόχου μεγάλης εισηγμένης εταιρείας από τον χώρο της ένδυσης: «Το 2011 ξεκίνησε με νέα πτώση 10% στις συγκρίσιμες πωλήσεις μας, ενώ, αν συνεκτιμήσουμε και τα μαγαζιά που κλείσαμε πέρυσι, η κάμψη ξεπερνά ελαφρά το 20%. Αν τώρα υπολογίσουμε τα πράγματα στη διετία (δηλαδή την περίοδο Ιανουαρίου 2009 - Ιανουαρίου 2011), η συνολική υποχώρηση των πωλήσεων κυμαίνεται γύρω στο 35%». Και συνεχίζει: «Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι πότε η κατάσταση στην αγορά θα αρχίσει να σταθεροποιείται. Θέλουμε να ελπίζουμε ότι κάτι τέτοιο θα συμβεί έως το τέλος του έτους, αλλά μέχρι πρότινος πιστεύαμε ότι αυτό θα γινόταν γύρω στον Ιούνιο»...

Ενδεικτικό στοιχείο της επιταχυνόμενης ύφεσης είναι και ο βαθμός στον οποίο έχει επιδεινωθεί η κατάσταση στα ενοίκια των εμπορικών καταστημάτων. Πολλές μεγάλες αλυσίδες, που πέρυσι κατάφεραν να επιτύχουν μειώσεις ενοικίων κατά 20% - 30%, επανέρχονται τώρα ζητώντας στην καλύτερη περίπτωση νέα αναπροσαρμογή. Και λέμε στην καλύτερη περίπτωση, γιατί αρκετά από αυτά τα καταστήματα που το 2010 πέτυχαν μειώσεις ενοικίων έρχονται φέτος και... επιστρέφουν τα κλειδιά στον ιδιοκτήτη.

Γνωστός παράγοντας της αγοράς αναφέρει το παράδειγμα γνωστής αλυσίδας λιανικής, που νοίκιαζε από ίδρυμα κατάστημα στον Πειραιά έναντι 22.000 ευρώ τον μήνα. Η αλυσίδα είχε προτείνει τη μείωση του ενοικίου στα 18.000 ευρώ, το ίδρυμα-ιδιοκτήτης αρνήθηκε, το κατάστημα «έφυγε» και τώρα το ίδιο ίδρυμα καλεί την εταιρεία να επανέλθει με ενοίκιο μόλις 8.500 ευρώ... «Τέτοια παραδείγματα όπου καταστήματα μετακόμισαν στα απέναντι μαγαζιά με 60% χαμηλότερο ενοίκιο αποτελούν καθημερινές περιπτώσεις», καταλήγει ο ίδιος.