Συγκρίσεις που καίνε με τα έτη 2007, 1999 και 1991 - Οι "πρωταγωνιστές" και οι "ουραγοί" της Σοφοκλέους κατά τη χρονιά που πέρασε - Αυξήσεις κεφαλαίου, μετατρέψιμα ομολογιακά και "εκπαραθυρώσεις" από το ταμπλό.
Χρονιά που δεν θα θέλουν να θυμούνται οι επενδυτές της Σοφοκλέους ήταν το 2010, καθώς όχι μόνο συνεχίστηκε για τρίτο συνεχές έτος η υποχώρηση του Γενικού Δείκτη αλλά και γιατί η υποχώρηση αυτή:
• Έλαβε εντονότατες διαστάσεις (-35,16%). Από κλαδική πλευρά, τις μεγαλύτερες απώλειες κατέγραψαν οι δείκτες υγείας (-82,99%), μέσων ενημέρωσης (-73,7%), τραπεζών (-52,36%) και τεχνολογίας (-50,79%).
• Εξαπλώθηκε σε όλο σχεδόν το ταμπλό του Χ.Α., καθώς από τις 265 μετοχές (μαζί με αυτές της ΕΝ.Α.) μόλις 39 έκλεισαν με κέρδη ή διατηρήθηκαν στα ίδια επίπεδα, ενώ αντίθετα 117(!) κατέγραψαν απώλειες πάνω από 40%...
• Η αξία των συναλλαγών περιορίστηκε σε πολύ χαμηλά επίπεδα.
• Πολλοί ήταν οι τραπεζικοί τίτλοι που σημείωσαν απώλειες μεγαλύτερες του 50% (Εθνική -59,61%, Alpha Bank -52,56%, Eurobank -51,78%, Τράπεζα Πειραιώς -55,01%, ΑΤΕbank -61,86%, Εμπορική 66,36%, Γενική κ.ά.
• Οι θεωρούμενοι μέχρι πρότινος αμυντικοί κλάδοι (ενέργεια, μεγάλοι κατασκευαστικοί όμιλοι, ιδιωτική υγεία κ.ά.) δεν κατάφεραν να αποφύγουν τις πολύ μεγάλες απώλειες (π.χ. J&P Άβαξ -55,6%, Τέρνα Ενεργειακή -51,42%, Ιατρικό -53,44%, Υγεία -59,37%, ΙΑΣΩ -68%, Euromedica -68,7%% κ.λπ.).
• Δεν έλειψαν και φέτος οι εισηγμένες που εγκατέλειψαν το ταμπλό της Σοφοκλέους, χωρίς μέχρι σήμερα να έχουν επιστρέψει σε αυτό (Alma-Ατέρμων, Ενωμένη Κλωστοϋφαντουργία, Πραξιτέλειο, Εμπορικός Δεσμός, Cardico, ΜΑΡΑΚ). Αρκετές επίσης άλλες έχουν ανακοινώσει σοβαρά οικονομικά προβλήματα, μεταξύ των οποίων η Atlantic, η Αττικάτ, η Έδραση, η Ridenco κ.ά.
• Όλα τα παραπάνω συνδυάστηκαν με κάθετη υποχώρηση των οικονομικών επιδόσεων στις κερδοφορίες των εταιρειών και με ακόμη πιο δυσμενείς προοπτικές για τις λειτουργικές επιδόσεις τους μέσα στο 2011.
"Πρωταθλητές" και "ουραγοί"
Στη λίστα των εταιριών με κέρδη (βλέπε στοιχεία παρατιθέμενου πίνακα με πηγή τη SOLIDUS Χρηματιστηριακή) μεταξύ άλλων συγκαταλέγονται:
α) Τίτλοι με χαμηλή εμπορευσιμότητα, η άνοδος των οποίων φαίνεται πως πραγματοποιήθηκε χωρίς κάποιον ιδιαίτερο λόγο (Τσουκαρίδης, Λογισμός, Ευρωσύμβουλοι, ΑΝΕΚΠ κ.ά).
β) Οι ΑΕΕΧ Interinvest και Euroline λόγω της απόφασης για μετατροπή τους σε Α/Κ.
γ) Ορισμένα ισχυρά εξαγωγικά "χαρτιά" (π.χ. Frigoglass, Coca Cola Τρία Έψιλον, Folli Follie).
δ) Τίτλοι εταιριών που σημείωσαν πολύ καλά οικονομικά αποτελέσματα (π.χ. MLS, Κανάκης).
ε) Εταιρίες του κλάδου της ιχθυοκαλλιέργειας λόγω της αγοραστικής διάθεσης του επενδυτικού κεφαλαίου Linnaeus (Δίας, Νηρέας, Σελόντα).
Χ.Α.: Οι 25 μετοχές με τη μεγαλύτερη άνοδο (Από την 1η/1 έως τις 30/12/2010)
Σύμβολο |
Τιμή |
Απόδοση από 1/1 |
ΤΣΟΥΚ |
0,99 |
518,75% |
ΛΟΓΟΣ |
0,63 |
57,50% |
ΕΣΥΜΒ |
3,48 |
53,49% |
ΜΠΟΠΑ |
0,47 |
51,61% |
ΦΡΙΓΟ |
10,2 |
50,00% |
ΧΚΡΑΝ |
0,72 |
46,94% |
ΙΝΤΕΡ |
1,11 |
44,89% |
ΦΟΛΙ |
18,39 |
39,64% |
ΕΔΡΙΠ |
0,98 |
34,25% |
ΜΕΡΚΟ |
5,6 |
30,23% |
ΑΝΕΠ |
2,96 |
27,59% |
ΕΛΑΙΝ |
1,41 |
26,58% |
ΕΕΕΚ |
19,73 |
23,39% |
ΚΕΠΕΝ |
1,02 |
20,00% |
ΕΛΑΣΚ |
9,74 |
17,63% |
ΕΛΣΤΡ |
0,68 |
17,24% |
ΜΛΣ |
2,47 |
16,71% |
ΣΕΛΟ |
0,7 |
16,67% |
ΧΑΙΔΕ |
1,15 |
16,16% |
ΝΑΥΠ |
0,4 |
14,29% |
ΚΑΝΑΚ |
1,68 |
13,51% |
ΦΛΕΞΟ |
8,69 |
10,70% |
ΝΗΡ |
0,73 |
10,61% |
ΔΙΧΘ |
1,63 |
10,14% |
ΚΑΡΤΖ |
1,41 |
9,30% |
Πηγή: Solidus Χρηματιστηριακή, ZTRADE
Αντίθετα, στη λίστα των μετοχών που το 2010 κατέγραψαν τις μεγαλύτερες απώλειες μεταξύ άλλων συγκαταλέγονται (βλέπε παρατιθέμενο πίνακα από τη Solidus Χρηματιστηριακή):
α) Τίτλοι από κλάδους που επλήγησαν σε μεγάλο βαθμό από την οικονομική κρίση, όπως της ακτοπλοΐας (ΑΝΕΚ -67,2%, Attica -67,57%), της υγείας και των φαρμακευτικών εταιριών (ΙΑΣΩ, Euromedica, Alapis -87,01%), των κατασκευών (Μηχανική, Ιντρακάτ, Αττικάτ, Βιοτέρ, ΑΕΓΕΚ), των μέσων μαζικής ενημέρωσης (ΔΟΛ, Πήγασος, Alter).
β) Εταιρίες με προβληματικές οικονομικές επιδόσεις (Χατζηιωάννου, Ridenco, Εικόνα ήχος, Atlantic).
γ) Μετοχές εταιριών με μεγάλη αναγνωρισιμότητα, όπως Sprider, Ηλεκτρονική κ.ά.
X.A.: Οι μετοχές με τη μεγαλύτερη πτώση (1/1/2010 - 30/12/2010)
ΑΝΕΚ |
0,21 |
-67,19% |
ΚΟΥΜ |
0,12 |
-67,57% |
ΑΤΤΙΚΑ |
0,63 |
-67,97% |
ΙΑΣΩ |
1,2 |
-68,00% |
ΕΥΡΟΜ |
1,52 |
-68,72% |
ΑΛΚΟ |
0,36 |
-70,89% |
ΧΑΤΖΚ |
0,11 |
-71,05% |
ΜΗΧΚ |
0,33 |
-71,55% |
ΡΙΝΤΕ |
0,08 |
-73,33% |
ΙΚΟΝΑ |
0,04 |
-73,33% |
ΙΛΥΔΑ |
0,36 |
-73,53% |
ΣΠΡΙ |
0,28 |
-75,44% |
ΒΕΛΛ |
0,13 |
-75,49% |
ΜΗΧΠ |
0,23 |
-76,29% |
ΠΗΓΑΣ |
0,66 |
-76,60% |
ΓΤΕ |
2,09 |
-76,80% |
ΔΟΛ |
0,45 |
-77,27% |
ΕΠΣΙΛ |
0,54 |
-77,31% |
ΙΝΚΑΤ |
0,64 |
-77,78% |
ΑΤΛΑ |
0,18 |
-78,82% |
ΑΛΤΕΡ |
0,38 |
-80,71% |
ΑΤΤΙΚ |
0,07 |
-82,50% |
ΑΕΓΕΚ |
0,21 |
-85,91% |
ΗΛΕΑΘ |
0,35 |
-86,00% |
ΒΙΟΤ |
0,14 |
-86,54% |
ΑΛΑΠΙΣ |
0,53 |
-87,01% |
Πηγή: Solidus Χρηματιστηριακή, ZTRADE
Οδυνηρή σύγκριση
Όπως προκύπτει και από τα στοιχεία του παρατιθέμενου πίνακα, ο Γενικός Δείκτης του Χ.Α. το 2010 έκλεισε ως εξής:
• Χαμηλότερα κατά 73% σε σχέση με το τέλος του 2007, έτος κατά το οποίο εκδηλώθηκε η διεθνής οικονομική κρίση.
• Χαμηλότερα σε ποσοστό 74% από το κλείσιμο του 1999, έτος κατά το οποίο είχαμε την εκδήλωση της χρηματιστηριακής φούσκας.
• Υψηλότερα κατά 76% από το κλείσιμο του 1991.
Ωστόσο, θα πρέπει να τονιστεί ότι για να έχουμε πλήρη εικόνα της απόδοσης του Γενικού Δείκτη θα πρέπει να συνεκτιμήσουμε θετικά το ύψος των μερισμάτων και να αφαιρέσουμε την επίπτωση του πληθωρισμού τη χρονική περίοδο της σύγκρισης.
Με δεδομένο ότι για τον μέσο όρο της αγοράς η μέση μερισματική απόδοση ήταν σαφώς χαμηλότερη του μέσου πληθωρισμού (ειδικά για το 2010 ο πληθωρισμός σκαρφάλωσε στο 5%, όταν οι περισσότερες τράπεζες δεν έδωσαν καθόλου μέρισμα), συνάγεται πως οι πραγματικές αποδόσεις είναι σαφώς χειρότερες από αυτές που προκύπτουν στον σχετικό πίνακα.
Είναι πιθανόν, μάλιστα, το κλείσιμο του 2010 να βρίσκεται πολύ κοντά, ή ακόμη και σε χαμηλότερα επίπεδα από αυτά του 1991...
Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι από το 1991, ή έστω από το 1999, μέχρι σήμερα υπάρχει τεράστια διαφοροποίηση σε ό,τι αφορά τη σύνθεση του Γενικού Δείκτη. Μετοχές, για παράδειγμα, που σήμερα επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τον βασικό χρηματιστηριακό δείκτη (π.χ. Motor Oil, Ελληνικά Πετρέλαια, Eurobank, κυπριακές τράπεζες, Τράπεζα Πειραιώς, Intralot, Μυτιληναίος, Μέτκα, ΟΠΑΠ, ΔΕΗ, ΟΤΕ κ.ά.) το 1991 δεν ήταν διαπραγματεύσιμες καν στο Χρηματιστήριο της Αθήνας.
Αυξήσεις κεφαλαίου και ΜΟΔ
Δεν έλειψαν και φέτος οι εταιρίες που είτε ολοκλήρωσαν αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου και μετατρέψιμα ομολογιακά δάνεια (π.χ. Εθνική Τράπεζα, Τράπεζα Κύπρου, Εμπορική Τράπεζα, Γενική Τράπεζα, Κλουκίνας-Λάππας, Shelman, Plias, Δίας Ιχθυοκαλλιέργειες, ΕΛΒΙΕΜΕΚ, Dionic, Δημητρίου-Vell κ.ά.), είτε έχουν δρομολογήσει ανάλογες εκδόσεις (Τράπεζα Πειραιώς, Marfin-Λαϊκή Τράπεζα, ΑΤΕbank, Attica Συμμετοχών, ΑΝΕΚ, Hellas On Line, Βαράγκης, Κούμπας Συμμετοχών, Ναυτιλιακή Εταιρεία Λέσβου, Μοτοδυναμική, Ιπποτούρ, Cardico κ.ά.) είτε εξετάζουν τέτοιο ενδεχόμενο (π.χ. ΙΑΣΩ, Ηλεκτρονική κ.ά.).
Τέλος, σε αύξηση του μετοχικού τους κεφαλαίου με εισφορά σε είδος προχώρησαν εταιρίες όπως η Centric, η Sciens, η Avenir κ.ά.
Στις περισσότερες περιπτώσεις οι αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου ήταν αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης και της επιλογής των επιχειρήσεων να μειώσουν τη έκθεσή τους προς τις τράπεζες. Τα πιστωτικά ιδρύματα, από την πλευρά τους, θέλησαν να ενισχύσουν την κεφαλαιακή τους επάρκεια σε μια δύσκολη οικονομική φάση. Σε κάποιες περιπτώσεις -με δεδομένη τη μηδενική ή περιορισμένη συμμετοχή των επενδυτών μειοψηφίας- υπάρχει ο φόβος ότι θα οδηγηθούμε σε μεγάλη διάχυση (dilution).
Μεταβολές Γενικού Δείκτη 1991 - 2010 |
Σύμβολο |
Έτος |
Κλείσιμο |
ΓΔ |
1991 |
809 |
ΓΔ |
1992 |
672 |
ΓΔ |
1993 |
958 |
ΓΔ |
1994 |
868 |
ΓΔ |
1995 |
914 |
ΓΔ |
1996 |
933 |
ΓΔ |
1997 |
1479 |
ΓΔ |
1998 |
2737 |
ΓΔ |
1999 |
5.535,09 |
ΓΔ |
2000 |
3.388,86 |
ΓΔ |
2001 |
2.591,56 |
ΓΔ |
2002 |
1.748,42 |
ΓΔ |
2003 |
2.263,58 |
ΓΔ |
2004 |
2.786,18 |
ΓΔ |
2005 |
3.663,90 |
ΓΔ |
2006 |
4.394,13 |
ΓΔ |
2007 |
5.178,83 |
ΓΔ |
2008 |
1.786,51 |
ΓΔ |
2009 |
2.196,16 |
ΓΔ |
2010 |
1.420,00 |
ΥΓ.: Σε αρκετά έτη αναγράφεται το σταθμικό μέσο κλεισίματος του έτους, όπως αυτό υπολογίζεται για την αποτίμηση των θεσμικών χαρτοφυλακίων.
Πηγή: Solidus Χρηματιστηριακή