Σε Ελντοράντο για διεθνείς "κεφαλοκυνηγούς", που επιδιώκουν να αγοράσουν στη φθήνια επιχειρήσεις ή περιουσιακά τους στοιχεία, μετατρέπεται η Ελλάδα, σε μια περίοδο όπου η θηλιά ύφεσης και της κρίσης ρευστότητας απειλεί να πνίξει ακόμη και μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους, οι αποτιμήσεις παραμένουν χαμηλές και οι τράπεζες δείχνουν πρόθυμες να ξεφορτωθούν "κακά" δάνεια.

Έναν χρόνο μετά το ξέσπασμα της δημοσιονομικής κρίσης οι περισσότεροι ξένοι υποψήφιοι αγοραστές ελληνικών επιχειρήσεων, οι οποίες αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας, είναι, σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, distress funds ή ιδιωτικά κεφάλαια με αντίστοιχη λογική.

Πρόκειται, σύμφωνα με τους ίδιους, για funds και κεφάλαια στην πλειονότητά τους άγνωστα μέχρι σήμερα στην Ελλάδα, είτε γιατί συστάθηκαν πρόσφατα, είτε γιατί δεν είχαν δραστηριοποιηθεί στην ελληνική αγορά τα προηγούμενα χρόνια. Ελλείψει, όμως, αγοραστικού ενδιαφέροντος από οποιονδήποτε άλλον και υπό την πίεση να σωθούν επιχειρήσεις και μη εξυπηρετούμενα δάνεια, ανάγονται σε… προνομιακούς συνομιλητές του τραπεζικού συστήματος.

Στο στόχαστρό τους έχουν μπει επιχειρήσεις στους κλάδους ενέργειας, τουρισμού, ακινήτων, κατασκευών, ιχθυοκαλλιεργειών, χημικών κ.ά. και επιδιώκουν είτε να προχωρήσουν με επιθετικές αγορές σε αναδιάρθρωση κλάδων (ψάρια), είτε να αγοράσουν με σημαντική έκπτωση τα δάνεια προβληματικών επιχειρήσεων από τις τράπεζες.

Και στις δύο περιπτώσεις το όπλο τους είναι η κατοχή ρευστότητας σε μια περίοδο όπου το ζεστό χρήμα στην Ελλάδα είναι δυσεύρετο και ως εκ τούτου οι αντιστάσεις απέναντι στην προέλευσή του και στις στοχεύσεις του μειωμένες. Το γεγονός ότι συνήθως εκπροσωπούνται από Έλληνες, με προηγούμενη θητεία στον χρηματοοικονομικό τομέα, ή διαθέτουν δίκτυο συνεργατών στην Ελλάδα τους εξασφαλίζει και την απαραίτητη ατζέντα επαφών με τράπεζες και επιχειρηματίες.

Αξιοσημείωτο είναι ότι κάποια από τα distress funds, που το τελευταίο διάστημα διενεργούν επαφές στην Ελλάδα, φέρεται να έχουν συσταθεί, σύμφωνα με πληροφορίες, από εγχώρια κεφάλαια με έδρα χώρες του εξωτερικού.

Πρόκειται, με βάση τις ίδιες πηγές, για την ελληνική εκδοχή των distress funds, καθώς αντικείμενό τους είναι η αγορά δανείων επιχειρήσεων από τις τράπεζες και εν συνεχεία η μεταπώλησή τους στους μεγαλομετόχους των εταιριών(!) έναντι προμήθειας που υπολογίζεται ως ποσοστό επί της έκπτωσης που έχουν επιτύχει. Λειτουργούν, δηλαδή, σαν... λαγοί των επιχειρηματιών με τους οποίους έχουν προσυμφωνήσει για την επαναγορά των δανείων τους με discount από τις τράπεζες.

Μαζί με τα distress funds στην Αθήνα "παρελαύνουν" ιδιωτικά και επιχειρηματικά κεφάλαια από χώρες της ανατολικής Ευρώπης -κυρίως από χώρες της πρώην Σοβιετίας- αναζητώντας ευκαιρίες τοποθετήσεων σε σειρά κλάδους.

Στον τραπεζικό τομέα τα ρωσικά κεφάλαια έχουν ήδη χτίσει θέσεις επενδυτικού χαρακτήρα σε κυπριακές τράπεζες (Τράπεζα Κύπρου), ενώ έχουν εκδηλώσει, σύμφωνα με πληροφορίες, ενδιαφέρον να συμμετάσχουν και σε αυξήσεις κεφαλαίου και άλλων τραπεζών.

Οι αγορές με discount από το ταμπλό και τα "παζάρια" με τις τράπεζες

Στις ιχθυοκαλλιέργειες, η Linnaeus Capital του Γεωργιανού πρώην υπουργού και νυν επενδυτή, κ. Kakha Bendukidze, επιδιώκει να βγάλει κρυμμένη αξία αγοράζοντας πακέτα μετοχών των εταιριών Δίας, Νηρεύς και Σελόντα, με στόχο να συγκεντρώσει τον κλάδο και να υπάρξει καλύτερος έλεγχος της προσφοράς ψαριών, ώστε να βελτιωθούν τα περιθώρια κέρδους.

Το fund ενήργησε με λογική distress, αγοράζοντας από βασικούς μετόχους (Πιτάκας - Δίας) και από το ταμπλό μετοχές εταιριών του κλάδου (Νηρεύς, Σελόντα) σε αποτιμήσεις χαμηλές σε σύγκριση με αυτές που μπορούν να επιτευχθούν, εφόσον υπάρξει συγκέντρωση δυνάμεων και καλύτερος έλεγχος της προσφοράς.

Κρούση στις πιστώτριες τράπεζες της Μηχανικής, για εξαγορά δανείων της θυγατρικής της, τα οποία έχουν ληφθεί για να χρηματοδοτήσουν την ανάπτυξη εμπορικών και οικιστικών projects στο εξωτερικό, ακούγεται ότι υπέβαλε νεοσύστατο distress fund.

Αυτή προς το παρόν δεν προχωρά γιατί οι πιστώτριες τράπεζες της Μηχανικής έχουν συμφωνήσει για αναχρηματοδότηση μέρους των δανείων της (περίπου 80 εκατ. ευρώ) με χορήγηση πρόσθετης ρευστότητας ύψους 7 εκατ. ευρώ για την αντιμετώπιση των άμεσων οφειλών της.

Προτάσεις από distress funds και επιχειρηματικά κεφάλαια εξ Ανατολών δέχονται οι τράπεζες και για δάνεια εταιριών που δραστηριοποιούνται στους τομείς της ενέργειας, του τουρισμού, των ακινήτων κ.λπ.

Στάση αναμονής κρατούν οι τράπεζες, δεκτικοί οι επιχειρηματίες

Οι τράπεζες τηρούν προς το παρόν στάση αναμονής απέναντι στα distress funds και στα κεφάλαια από την αν. Ευρώπη που ενδιαφέρονται να αγοράσουν δάνεια ελληνικών επιχειρήσεων, δίνοντας προβάδισμα στις λύσεις που μπορούν να υπάρξουν σε συνεννόηση με τις επιχειρήσεις.

Η επιφυλακτικότητά τους ενισχύεται από το γεγονός ότι εμφανίζονται στην Ελλάδα μέσω δαιδαλωδών εταιρικών διαδρομών ή μέσω αντιπροσώπων με χαμηλό ειδικό βάρος, ενώ διαπιστώνεται έλλειψη τεχνογνωσίας στη διενέργεια distressed deals.

Στον αντίποδα, περισσότερο δεκτικοί εμφανίζονται κάποιοι επιχειρηματίες οι οποίοι συζητούν την πώληση ποσοστών τους ή ακόμα και συμπράξεις με τα distress funds, ώστε να μειωθεί ο τραπεζικός δανεισμός των επιχειρήσεών τους.