Δεν είναι λίγοι οι πολέμιοι του χρηματιστηριακού θεσμού που έχουν την άποψη ότι στο Χ.Α. χάνουν μόνο οι «μικροί», σε αντίθεση με τους μεγάλους επενδυτές που βγαίνουν πάντα κερδισμένοι.

Ψάχνοντας πάντως κάποιος τα πράματα λίγο καλύτερα, διαπιστώνει ότι η άποψη αυτή δεν ισχύει, ή τουλάχιστον έχει πάρα πολλές εξαιρέσεις. Για παράδειγμα, οι μακροπρόθεσμοι επενδυτές εταιρειών όπως οι μεγάλες τράπεζες, ο Τιτάν κ.ά., έχουν αποκομίσει σημαντικότατες υπεραξίες, έχοντας παράλληλα εισπράξει και τα μερίσματά τους. Και από την άλλη πλευρά, δεν είναι λίγα τα «μεγάλα ψάρια» που έχασαν πολλά λεφτά τοποθετούμενα σε εισηγμένες στο ελληνικό χρηματιστήριο.

Σήμερα θα αναφερθούμε ενδεικτικά σε δέκα τέτοια παραδείγματα (υπάρχουν πολύ περισσότερα).

Η γαλλική απόβαση

Στον τραπεζικό τομέα, δύο γαλλικοί κολοσσοί αποφάσισαν να τοποθετηθούν στην ελληνική αγορά τη δεκαετία που πέρασε.

Η Societe Generale απέκτησε το 2004 την πλειοψηφία της Γενικής Τράπεζας. Συγκεκριμένα, οι Γάλλοι:
α) Κατέβαλαν 36 εκατ. το 2004 για να αγοράσουν τις μετοχές του Μετοχικού Ταμείου Στρατού και επίσης άλλα 89,1 εκατ. το ίδιο έτος για να φτάσουν στο 51%, καθώς κάλυψαν μόνοι τους αύξηση μετοχικού κεφαλαίου.
β) Συμμετείχαν σε νέα αύξηση μετοχικού κεφαλαίου ύψους 96 εκατ. το 2005 και σε μία ακόμα 210,7 εκατ. το 2007.
γ) Ούτε δύο χρόνια δεν πέρασαν και ακολουθεί νέα έκδοση: στα 175,7 εκατ. αυτήν τη φορά, και φέτος η τράπεζα ψήφισε νέα αύξηση κεφαλαίου ύψους 339,7 εκατ. ευρώ.

Αθροιστικά λοιπόν, μέχρι σήμερα, οι Γάλλοι της Societe Generale, πέρα από τα 125 εκατ. ευρώ που κατέβαλαν το 2004 για να αποκτήσουν το 51% της Γενικής, κατέβαλαν πάνω από το μισό των υπόλοιπων αυξήσεων κεφαλαίου, το συνολικό ύψος των οποίων κυμαίνεται γύρω στα 480 εκατ. ευρώ. Έχοντας λοιπόν καταβάλει πάνω από 370 εκατ., διαθέτουν το 54% περίπου της τράπεζας, η συνολική κεφαλαιοποίηση της οποίας στο Χ.Α. υπολογίζεται γύρω στα 170 εκατ. ευρώ. Έχουν δηλαδή υποχρεωθεί σε βαρύτατη ζημία, χωρίς να συνεκτιμήσουμε τις διαφυγούσες αποδόσεις των κεφαλαίων αυτών, αν τοποθετούνταν σε άλλες επιλογές.

Αναφορικά με την Credit Agricole, είχε θέση στρατηγικού συνεταίρου στην Εμπορική Τράπεζα από τις αρχές της δεκαετίας, ωστόσο πλειοψηφικό έλεγχο απέκτησε το 2006, όταν προχώρησε σε δημόσια πρόταση αποκτώντας τις μετοχές της τράπεζας έναντι 25 ευρώ. Όσο και αν κάποιοι μίλησαν τότε για «ξεπούλημα», από τότε έως σήμερα, οι Γάλλοι της Credit Agricole:
α) Δεν έχουν εισπράξει ούτε ένα σεντς μέρισμα.
β) Δεν έχουν σημειώσει ποτέ κερδοφόρο αποτέλεσμα.
γ) Έχουν καλύψει αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου.
δ) Βλέπουν την τιμή της μετοχής να είναι διαπραγματεύσιμη γύρω ή και κάτω από τα 3 ευρώ.

Βέβαια, και παρά τις μέχρι σήμερα απώλειες, κύκλοι της αγοράς υποστηρίζουν ότι η τρέχουσα συγκυρία είναι πρόσφορη για τις δύο αυτές τράπεζες, προκειμένου να ξεκινήσουν μια δυναμική αντεπίθεση, κερδίζοντας μερίδια αγοράς, καθώς λόγω της ένταξής τους σε ισχυρούς διεθνείς ομίλους δεν αντιμετωπίζουν το πρόβλημα ρευστότητας που έχουν πολλοί από τους ανταγωνιστές τους. Επίσης, δεν λείπουν τα σενάρια που θέλουν οι δύο αυτές τράπεζες να παίζουν ρόλο στο μέτωπο των deals, σε μια προσπάθεια των Γάλλων να αντεπιτεθούν και να «κάνουν μουαγέν».

ΟΤΕ των... «ποτών»!

Οι Γερμανοί της Deutsche Telekom αγόρασαν το ποσοστό που κατέχουν στον ΟΤΕ το 2008 προς 26 και 29 ευρώ. Αν και επισήμως έχουν δηλώσει κατά καιρούς «ενθουσιασμένοι» για την τοποθέτησή τους αυτή, στην πράξη εδώ και τρία χρόνια στην Ελλάδα τα έχουν... δει όλα: συνδικαλιστές να εμποδίζουν τη γενική συνέλευση, να καίγεται 2 - 3 φορές το κέντρο της Αθήνας, το ελληνικό δημόσιο να χρωστάει στον Οργανισμό δεκάδες εκατ. ευρώ, την Ανεξάρτητη Αρχή να τους απαγορεύει να μειώσουν τις τιμές των προϊόντων τους, τη μία έκτακτη εισφορά να διαδέχεται την άλλη, τους κάθε λογής φόρους να αυξάνονται συνεχώς και τη χώρα να μπαίνει στο ΔΝΤ.

Και ακόμα, παρά το γεγονός ότι οι μετοχές «ξεπουλήθηκαν» στα 26 και στα 29 ευρώ, σήμερα βλέπουν πως είναι διαπραγματεύσιμες γύρω στα 6,5 - 7 ευρώ... Πτωτική πορεία παρουσιάζουν επίσης και τα κέρδη του ΟΤΕ, με αποκορύφωμα την εικόνα του δεύτερου φετινού τριμήνου.

Ωστόσο, σύμφωνα με κάποιους κύκλους, τα πράγματα ίσως να μην είναι τόσο άσχημα όσο φαίνονται για τους Γερμανούς. Ιδίως στην περίπτωση που αγοράσουν κοντά στα τρέχοντα επίπεδα τιμών το υπόλοιπο ποσοστό του Οργανισμού και φυσικά αν σε βάθος χρόνου (έξοδος από την κρίση) ο ΟΤΕ επανέλθει στα παλιά υψηλά επίπεδα κερδοφορίας του.

«Έμφραγμα» για... Ασκληπιό

Ο διεθνής όμιλος Asklepios εισήλθε για πρώτη φορά στο μετοχικό κεφάλαιο του Ιατρικού Αθηνών τον Νοέμβριο του 2006 και μέσα στο 2007 αύξησε το ποσοστό του, με αποτέλεσμα μαζί με την οικογένεια Αποστολόπουλου να είναι το ισχυρό μετοχικό δίδυμο της εισηγμένης.

Η στρατηγική συνεργασία είχε προκαλέσει αίσθηση και είχε αφήσει υποσχέσεις για μεγάλα πράγματα. Κάποια από τα projects προχώρησαν, ωστόσο από τότε μέχρι σήμερα τα αποτελέσματα του ελληνικού ομίλου επιδεινώνονται από έτος σε έτος και μάλιστα οι αναλυτές προβλέπουν ότι το 2010 το Ιατρικό Αθηνών θα υποχρεωθεί σε ζημιογόνο αποτέλεσμα.

Το μέσο κόστος κτήσης των μετοχών για την Asklepios είναι μεγάλο (ενδεικτικά, το 16,71% της εταιρείας αποκτήθηκε τον Ιούνιο του 2007 προς 5 ευρώ ανά μετοχή) σε σχέση με την τρέχουσα αποτίμηση του τίτλου στο ταμπλό του Χ.Α. (χαμηλότερη του 1 ευρώ).

Οι άλλες περιπτώσεις

- NUTRIART: Ήταν στα τέλη του 2007 όταν η Αλλατίνη του γνωστού επιχειρηματικού ομίλου Δαυίδ υπέβαλε δημόσια πρόταση για την εξαγορά (κατείχε ήδη μειοψηφικό ποσοστό) της πλειοψηφίας της αρτοβιομηχανίας Κατσέλης προς 3,70 ευρώ ανά μετοχή. Τελικά, ύστερα από φασαρία και αντεγκλήσεις, η δημόσια πρόταση στέφθηκε με επιτυχία. Ο όμιλος Δαυίδ στη συνέχεια προχώρησε στη συγχώνευση των εταιρειών Κατσέλης και Αλλατίνη και μάλιστα κάλυψε μόνος (στο ποσοστό που του αναλογούσε) αύξηση κεφαλαίου με καταβολή μετρητών, με σκοπό την κεφαλαιακή ενίσχυση του ενιαίου σχήματος, το οποίο μετονομάστηκε σε Nutriart. Σήμερα, τρία χρόνια μετά τη δημόσια πρόταση, η Nutriart καταγράφει ζημίες, η τιμή της μετοχής της υπολείπεται των 30 λεπτών του ευρώ, ενώ ο αγοραστής έχει μπλέξει σε δικαστικές περιπέτειες με την πλευρά Κατσέλη, η οποία ζητά την αναπροσαρμογή στην τιμή της δημόσιας πρότασης από τα 3,70 στα 5,50 ευρώ...

-ΙΑΣΩ: Ο όμιλος Euromedica, αγοράζοντας από το ταμπλό του Χ.Α., είχε φτάσει τη συμμετοχή του στο ΙΑΣΩ έως και κοντά στο 15%, αποβλέποντας κυρίως σε στρατηγική συνεργασία των δύο ομίλων. Τώρα η συμμετοχή αυτή έχει μειωθεί, ωστόσο παραμένει σε πολύ σημαντικά επίπεδα. Από τότε μέχρι σήμερα:
• Η Euromedica καταγράφει μεγάλες κεφαλαιακές υποαξίες καθώς η τιμή της μετοχής του ΙΑΣΩ έχει απολέσει μεγάλο ποσοστό της αξίας της κατά την τελευταία τριετία.
• Η στρατηγική συνεργασία μεταξύ των δύο πλευρών δεν προωθήθηκε, αλλά ούτε και φαίνεται να «παίζει» κάτι για το άμεσο μέλλον.
• Ο εισηγμένος όμιλος του κ. Θωμά Λιακουνάκου έχει δεσμευμένα σε μετοχές σημαντικά κεφάλαια, σε μια περίοδο όπου μεγάλοι πελάτες του (ασφαλιστικά ταμεία) πληρώνουν με απίστευτες χρονικές καθυστερήσεις.

-ELMEC SPORT: Εξαγοράστηκε από τη Folli Follie προς 4 ευρώ ανά μετοχή και σήμερα αποτιμάται στο ταμπλό κάτι παραπάνω από 0,5 ευρώ. Δρομολογείται η συγχώνευση των δύο ομίλων.

-ΑΓΕΤ ΗΡΑΚΛΗΣ: Οι βασικοί μέτοχοι εξαγόρασαν το ποσοστό μειοψηφίας (26%) που κατείχε η Εθνική Τράπεζα τον Απρίλιο του 2007 προς 17,40 ευρώ, όταν η τρέχουσα τιμή του τίτλου υπολείπεται των 5 ευρώ.

-ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΙΣΤΗ: Η Τράπεζα Πειραιώς απέκτησε το 30% της Ευρωπαϊκής Πίστης μέσω συμμετοχής σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, με 2,30 ευρώ ανά μετοχή. Πέραν αυτού, στόχος της κίνησης ήταν η συνεργασία των δύο πλευρών στον χώρο των γενικών ασφαλίσεων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Η οικονομική κρίση έριξε την τιμή της ΕΥΠΙΚ γύρω στο 0,6 ευρώ, ενώ η Πειραιώς εισέπραξε κάποιες δεκάδες εκατ. ευρώ για να συνάψει συνεργασία με την ασφαλιστική Victoria. Τα θετικά πάντως της υπόθεσης είναι ότι η Ευρωπαϊκή Πίστη παραμένει υγιής εταιρεία, η Πειραιώς αποκόμισε πολύ σημαντικά οφέλη από τη συνεργασία της με τη Vicrotia κι επίσης ότι η Ευρωπαϊκή Πίστη και η Πειραιώς συνεργάζονται και σε άλλα σημεία.

-TRASTOR: Η Pasal απέκτησε στρατηγική θέση στην Trastor ΑΕΕΑΠ εξαγοράζοντας μέρος της συμμετοχής της Πειραιώς. Έκτοτε -λόγω και των μεγάλων discounts με τα οποία διαπραγματεύονται οι εταιρείες του κλάδου- η τιμή της Trastor στο ταμπλό είναι σημαντικά χαμηλότερη από το κόστος εξαγοράς της. Ωστόσο, ο σχεδιασμός της Pasal για την εταιρεία είναι μακροπρόθεσμος και επίσης στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα έχει εισπράξει πολύ σημαντικά μερίσματα.
 
** Αναδημοσίευση από το 646ο φύλλο της εβδομαδιαίας εφημερίδας "ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ", 6 - 10 Αυγούστου 2010.