Δίαιτα στα μερίσματα αλλά και μπαράζ κεφαλαιοποιήσεων κερδών εις νέον και αποθεματικών, ως προετοιμασία για επιστροφές κεφαλαίου, επέλεξαν φέτος αρκετές εισηγμένες επιχειρήσεις, για να αντιμετωπίσουν αφενός τη δυσχερή οικονομική συγκυρία και την έλλειψη ρευστότητας και αφετέρου τη φορολαίλαπα που εξαπέλυσε η κυβέρνηση.

Οι περισσότερες εισηγμένες επέλεξαν να μοιράσουν φέτος χαμηλότερο μέρισμα χρήσης 2009 στους μετόχους τους. Κάποιες προχώρησαν ένα βήμα παραπάνω αποφασίζοντας με αυξημένη απαρτία (πάνω από τα δύο τρίτα του μετοχικού κεφαλαίου) τη μη διανομή μερίσματος χρήσης 2009. Και στις δύο περιπτώσεις πάχυναν τα ίδια κεφάλαια μέσω τακτικών ή ειδικών αποθεματικών ή απλώς των κερδών εις νέον.

Ρόλο στην παραπάνω επιλογή έπαιξε η απόφαση της κυβέρνησης να φορολογήσει με εταιρικό φόρο 40% τα προς διανομή κέρδη, από την τρέχουσα χρήση και εντεύθεν, σε συνδυασμό με τον συνυπολογισμό των μερισμάτων στην κλίμακα και τη θέσπιση ανώτατου φορολογικού συντελεστή 45%.

Απόφαση που προκάλεσε έντονη δυσαρέσκεια σε επιχειρηματίες και ξένους ομίλους που έχουν επενδύσει στην Ελλάδα. Και αυτό γιατί από τη στιγμή που οι εταιρίες υποχρεούνται να διανέμουν, τουλάχιστον, το 35% των κερδών τους, ο φορολογικός συντελεστής τους αυξάνεται στο 29,6%.

Για περιπτώσεις δε εταιριών όπως ο ΟΠΑΠ, που διανέμουν ως και το 96% των κερδών τους, ο φορολογικός συντελεστής διπλασιάζεται και φτάνει στα επίπεδα του 46% με 50% από 24%. Δηλαδή, όσο περισσότερα κέρδη διανέμουν οι επιχειρήσεις τόσο αυξάνεται ο φορολογικός συντελεστής!

Ο μόνος τρόπος για να αντιμετωπίσουν την εξοντωτική φορολόγηση στα διανεμόμενα κέρδη είναι πλέον η επιστροφή κεφαλαίου, η οποία δεν επιβαρύνεται από τον εταιρικό φόρο καθώς πρόκειται για αδιανέμητα κέρδη, που έχουν ήδη φορολογηθεί. Η επιστροφή απαλλασσόταν, άλλωστε, και με το προηγούμενο καθεστώς από την παρακράτηση φόρου.

Το γεγονός όμως ότι από την 1η/1/2010 η κεφαλαιοποίηση κερδών εις νέον ή αποθεματικών θα φορολογείται επιπρόσθετα, ώστε ο συνολικός συντελεστής φορολόγησης να φτάνει το 40%, οδηγεί τις επιχειρήσεις να σπεύδουν φέτος σε κεφαλαιοποίηση κερδών παρελθουσών χρήσεων καθώς και αποθεματικών.

Όπως προκύπτει από τις διευκρινιστικές εγκυκλίους του νέου φορολογικού νόμου, από του χρόνου η κεφαλαιοποίηση θα βαρύνεται με επιπλέον φορολογία με στόχο ο συνολικός συντελεστής των κερδών ή των αποθεματικών που κεφαλαιοποιούνται να φτάνει στο 40%.


Χαμηλότερο ή καθόλου μέρισμα

Η απόφαση της διοίκησης του ΟΤΕ να περικόψει το προτεινόμενο μέρισμα για τα κέρδη χρήσης 2009 από το 0,50 ευρώ στο 0,19 ευρώ μερικές ημέρες πριν από την τακτική γενική συνέλευση ήταν η πιο χαρακτηριστική περίπτωση. Αντίστοιχες αποφάσεις είχαν λάβει νωρίτερα και επομένως χωρίς τον αντίστοιχο θόρυβο και άλλες εισηγμένες (Γρ. Σαράντης, Πλαστικά Κρήτης κ.ά.).

Άλλες εισηγμένες, κάνοντας χρήση της δυνατότητας αυξημένης απαρτίας (τα δύο τρίτα του μετοχικού κεφαλαίου) αποφάσισαν να μη διανείμουν καν μέρισμα χρήσης 2009 ενισχύοντας τα ίδια κεφάλαιά τους. Επιχειρήσεις όπως οι Μυτιληναίος, ΚΑΕ, Κρι Κρι, Intrakat, Δίας Ιχθυοκαλλιέργειες, Profile, Reds, Ιατρικό Αθηνών, Κλουκίνας Λάππας, Sato, Cyclon ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία.

Όσες εξ αυτών (Profile, Sato, Έλαστρον κ.ά.) έχουν δρομολογήσει επενδύσεις, που υπάγονται στα κίνητρα του αναπτυξιακού νόμου, προτίθενται να χρησιμοποιήσουν τα αποθεματικά για κάλυψη της ίδιας συμμετοχής στο επενδυτικό σχέδιο. Η Vivartia αποτελεί την πιο χαρακτηριστική περίπτωση, καθώς αποφασίστηκε από τους μετόχους της η δημιουργία ειδικού αποθεματικού ποσού 15.635.000 ευρώ που θα χρησιμοποιηθεί ως ιδία συμμετοχή για την υλοποίηση επενδυτικών έργων.

Προετοιμασία για επιστροφή κεφαλαίου

Κάποιες άλλες έσπευσαν να κεφαλαιοποιήσουν φέτος κέρδη εις νέον, αφορολόγητα αποθεματικά και υπέρ το άρτιον αυξάνοντας την ονομαστική αξία της μετοχής τους. Με την ολοκλήρωση της παραπάνω διαδικασίας θα είναι έτοιμες για επιστροφή κεφαλαίου με μείωση της ονομαστικής αξίας της μετοχής ανά πάσα στιγμή.

Η λύση της επιστροφής κεφαλαίου αποδεικνύεται η πιο πρόσφορη φορολογικά, καθώς δεν επιβαρύνεται με εταιρικό φόρο 40% μια και τα κεφαλαιοποιηθέντα κέρδη έχουν ήδη φορολογηθεί.

Η Motor Oil αποφάσισε πρόσφατα την αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου κατά 99,7 εκατ. ευρώ με αύξηση της ονομαστικής αξίας της μετοχής από το 0,30 ευρώ στο 1,20 ευρώ μέσω κεφαλαιοποίησης κερδών εις νέον, αφορολόγητων αποθεματικών και διαφοράς υπέρ το άρτιο.

Αντίστοιχα, η Mevaco αποφάσισε αύξηση κεφαλαίου με κεφαλαιοποίηση ποσού 3,15 εκατ. ευρώ από αφορολόγητα αποθεματικά και από τη διαφορά υπέρ το άρτιο. Την ίδια τακτική επέλεξε και η Πλαστικά Κρήτης, η οποία κεφαλαιοποιεί 2,19 εκατ. ευρώ, αυξάνοντας την ονομαστική αξία της μετοχής στο 0,40 ευρώ από 0,32 ευρώ.


Επιστροφή κεφαλαίου αντί για μέρισμα

Πιστή στην τακτική της επιστροφής κεφαλαίου παρέμεινε η ΕΧΑΕ. Η συνέλευση ενέκρινε τη μείωση του μετοχικού κεφαλαίου κατά 8.497.913,19 ευρώ με μείωση της ονομαστικής αξίας κάθε μετοχής κατά 0,13 ευρώ και επιστροφή του παραπάνω ποσού στους μετόχους.

Τη λύση της επιστροφής κεφαλαίου επέλεξε η MIG (0,10 ευρώ ανά μετοχή) καθώς και η ελεγχόμενη από τη MIG Υγεία (0,15 ευρώ ανά μετοχή). Το Θεραπευτήριο Υγεία προσφέρει τη δυνατότητα επανεπένδυσης της επιστροφής κεφαλαίου μέσω αύξησης κεφαλαίου και έκδοσης νέων μετοχών.

Η Μύλοι Λούλη επέλεξε για δεύτερη συνεχόμενη χρήση την πρακτική της επιστροφής κεφαλαίου. Στις αρχές του 2009 είχε επιστρέψει στους μετόχους της κεφάλαια 8,3 εκατ. ευρώ (0,50 ευρώ ανά μετοχή). Φέτος, το σώμα των μετόχων της αποφάσισε επιστροφή κεφαλαίου ύψους 0,12 ευρώ ανά μετοχή ή συνολικού ποσού 1,99 εκατ. ευρώ. Δικαιούχοι της επιστροφής είναι οι μέτοχοι που είναι εγγεγραμμένοι στα αρχεία του ΣΑΤ στις 2 Ιουλίου, ενώ η καταβολή του ξεκινά στις 8 Ιουλίου.

Τη λύση της επιστροφής κεφαλαίου λόγω ζημιών παρελθουσών χρήσεων επέλεξε και η Κυριακίδης Μάρμαρα. Η εισηγμένη επιστρέφει στους μετόχους της το ποσό των 1.238.600 ευρώ ή 0,05 ευρώ ανά μετοχή.

Επιστροφή κεφαλαίου ύψους 0,12 ευρώ ανά μετοχή επέλεξε και η Κρι Κρι, με μείωση του μετοχικού της κεφαλαίου κατά 2,8 εκατ. ευρώ. Ταυτόχρονα, η σερραϊκή γαλακτοβιομηχανία αποφάσισε την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρίας κατά 3,69 εκατ. ευρώ με κεφαλαιοποίηση αφορολόγητων αποθεματικών και διανομή δωρεάν μετοχών σε αναλογία 5 νέες για κάθε 12 παλαιές. Ο χρόνος της κεφαλαιοποίησης άπτεται των αλλαγών στη φορολογία καθώς η κεφαλαιοποίηση αφορολογήτων φορολογείται με συντελεστή 24%.