Από τη "Σκύλλα" της αδυναμίας δανεισμού στη "Χάρυβδη" της ύφεσης ρίχνει το Χρηματιστήριο Αθηνών το Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης με αποτέλεσμα οι ξένοι να πωλούν πλέον όλο το εύρος των ελληνικών μετοχών, εγκαταλείποντας την τακτική short τράπεζες, long στις υπόλοιπες μετοχές.

Ξένα Αμοιβαία Κεφάλαια, συνταξιοδοτικά ταμεία, ασφαλιστικές εταιρίες και τμήματα asset management, το σύνολο δηλαδή των long only χαρτοφυλακίων, μειώνουν εδώ και μία εβδομάδα τις θέσεις τους σε ελληνικούς τίτλους. Η διαφοροποίηση σε σχέση με τον Δεκέμβριο είναι ότι οι πωλήσεις επεκτείνονται στο σύνολο σχεδόν του ταμπλό, καθώς ο κίνδυνος της ύφεσης καθιστά μη θελκτικές και τις εμποροβιομηχανικές εισηγμένες.

Οι πωλήσεις μετοχών Jumbo από τα Αμοιβαία της Capital και η συνεχιζόμενη προσφορά από τα ίδια στον τίτλο του ΟΠΑΠ, η μεθοδική πίεση που ασκείται από μεγάλα θεσμικά χαρτοφυλάκια στον τίτλο της ΔΕΗ και το βίαιο γύρισμα κατά τις τελευταίες δύο συνεδριάσεις τίτλων όπως ο ΟΤΕ και ο Μυτιληναίος αποτυπώνουν ανάγλυφα το "πουλήστε Ελλάδα", και όχι πια μόνο τράπεζες, που επικρατεί μεταξύ των ξένων.

Οι πωλήσεις από τα long only χαρτοφυλάκια συνιστούν τη μεγαλύτερη απειλή για το Χ.Α. καθώς αποτελούν μακροχρόνιου ορίζοντα επενδεδυμένα κεφάλαια, η ύπαρξη των οποίων λειτουργεί σταθεροποιητικά στο σύστημα, ελλείψει ισχυρών εγχώριων θεσμικών κεφαλαίων. Ταυτόχρονα, από χθες έγινε και ορατό σορτάρισμα του 20άρη από hedge funds που παίζουν σενάριο κίνησης σε χαμηλότερα επίπεδα.

Χαρακτηριστικό της αυξανόμενης ανησυχίας είναι ότι το Χ.Α. έσπασε τη στήριξη των 2.175 μονάδων μία ημέρα μετά την ανακοίνωση των βασικών σημείων του Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Οι τράπεζες δέχονται τη μεγαλύτερη πίεση μια και στην ανησυχία για την επίπτωση στην καθαρή θέση από τη διεύρυνση των spreads προστίθενται και αμφιβολίες για την πορεία χορηγήσεων, επισφαλειών και προβλέψεων από ενδεχόμενη βαθύτερη ύφεση.

Ο Ιανουάριος είναι παραδοσιακά μήνας αναδιάρθρωσης θέσεων για τα θεσμικά χαρτοφυλάκια και η διπλή απειλή από τη μία αδυναμίας δανεισμού και από την άλλη βαθύτερης ύφεσης οδηγεί τους ξένους διαχειριστές σε μείωση της έκθεσής τους σε ελληνικές μετοχές.

Αποτέλεσμα είναι να διευρύνεται το discount αξίας στο οποίο διαπραγματεύεται η ελληνική αγορά έναντι των ανεπτυγμένων ευρωπαϊκών και το discount με το οποίο διαπραγματεύονται οι ελληνικές τράπεζες έναντι ακόμη και των αυστριακών.

Ενδεικτικό της μεγάλης ανησυχίας για την πορεία των ελληνικών μακροοικονομικών είναι ότι στις πρόσφατες παρουσιάσεις που διοργάνωσε η Proton AΧΕΠΕΥ στη Λιόν οι περισσότερες ερωτήσεις που δέχονταν σε κάθε ραντεβού οι διοικήσεις των εισηγμένων που συμμετείχαν αφορούσαν στη δυνατότητα της ελληνικής οικονομίας να επιτύχει την αναγκαία προσαρμογή.

Αντίστοιχο είναι το κλίμα και στις παρουσιάσεις που διενεργούν παραδοσιακά στην Αθήνα το δίμηνο Ιανουαρίου - Φεβρουαρίου οι μεγάλοι ξένοι brokers.

Αντίστοιχα, οι εγχώριοι θεσμικοί μειώνουν την έκθεσή τους σε τράπεζες στρεφόμενοι σε υποψήφιες προς ιδιωτικοποίηση εταιρίες (Τ.Τ., ΟΠΑΠ, ΟΤΕ, ΕΥΔΑΠ) και σε αμυντικούς τίτλους.

Ο στόχος αύξησης των εσόδων φέτος κατά 7,34 δισ. ευρώ, με τις δαπάνες να μειώνονται μόλις κατά 3,68 δισ. ευρώ, ενδέχεται να εξουθενώσει την ελληνική οικονομία, μειώνοντας έτι περαιτέρω την οικονομική δραστηριότητα. Ήδη, κατά την εορταστική περίοδο οι τζίροι μειώθηκαν έως και 30%.

Η κάμψη της οικονομικής δραστηριότητας, σε συνδυασμό με την πρόβλεψη μεγαλύτερης καθίζησης του ρυθμού πιστωτικής επέκτασης στο 2% φέτος, έναντι 4% πέρυσι, δημιουργεί εκρηκτικό μίγμα που απειλεί να οδηγήσει σε μείωση του ΑΕΠ έως και 3% - 4% έναντι στόχου 0,3% που προβλέπει ο προϋπολογισμός και το ΠΣΑ.

Για να μειωθεί ο παραπάνω κίνδυνος θα πρέπει, σύμφωνα με κορυφαίο τραπεζίτη, ο οποίος επιθυμεί να διατηρήσει την ανωνυμία του, παράλληλα με τα μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης να προωθηθούν διαρθρωτικές αλλαγές και τολμηρές μεταρρυθμίσεις (άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων, δραστικός περιορισμός της γραφειοκρατίας στις επενδύσεις) ώστε να αναζωογονηθούν τομείς της οικονομίας και να υπάρξουν επενδύσεις.

Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τον ίδιο, αποτελεί ζωτικής σημασίας θέμα η ενίσχυση της ρευστότητας της αγοράς με άμεση ενεργοποίηση του προγράμματος ΕΣΠΑ, επεξεργασία και κατάθεση ενός νέου αναπτυξιακού νόμου και υιοθέτηση πολιτικής που θα προσελκύει και δεν θα διώχνει κεφάλαια από την Ελλάδα.

Προς το παρόν, σύμφωνα με στελέχη τμημάτων ιδιωτικής τραπεζικής και asset management, το οικονομικό επιτελείο "πέτυχε" με τα νομοσχέδια για ρύθμιση χρεών επιχειρήσεων και νοικοκυριών και την πρόθεση επιβολής πόθεν έσχες το ακριβώς αντίθετο.

Η φυγή κεφαλαίων από την Ελλάδα συνεχίζεται, ενώ το νομοσχέδιο για τη ρύθμιση χρεών επιχειρήσεων, ακόμη και μετά τις τροποποιήσεις που έφεραν οι παρατηρήσεις της ΕΚΤ, θα αναγκάσει τις τράπεζες να εξασφαλίσουν επιπλέον ρευστότητα της τάξης των 2 - 4 δισ. ευρώ.