Μπορεί η ορατότητα να είναι χαμηλή και ο κίνδυνος να παραμένει υψηλός, ωστόσο ένα ευνοϊκό σενάριο για την ελληνική οικονομία θα μπορούσε κάτω από προϋποθέσεις να "γεμίσει με χρυσάφι" όσους επιλέξουν το Χ.Α. στα τρέχοντα επίπεδα αποτιμήσεων.

Αναμφίβολα, το προσεχές πεντάμηνο θα είναι από τα κρισιμότερα στην ιστορία της Σοφοκλέους, καθώς αναμένεται να ξεκαθαρίσουν σε μεγάλο βαθμό τα πράγματα για το πώς θα πορευτεί στο μέλλον ο Γενικός Δείκτης στο Χρηματιστήριο της Αθήνας.

Και αυτό γιατί όλοι συμφωνούν στο ότι: α) ο βασικότερος παράγοντας επηρεασμού των τιμών των μετοχών είναι ο μακροοικονομικός κίνδυνος της χώρας και β) μέσα στο επόμενο τρίμηνο ή πεντάμηνο θα έχουμε μια καλή "γεύση" σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο πραγματικά προτίθεται να αντιμετωπίσει το όλο θέμα η νέα κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, για το πώς αυτό θα αξιολογηθεί από τις αγορές αλλά και σχετικά με το ποιες αντιδράσεις θα συναντήσει στο εσωτερικό της χώρας.

"Η επάνοδος στο μακροοικονομικό μέτωπο δεν θα γίνει πριν από το τέλος του πρώτου φετινού τριμήνου" υποστηρίζουν οι αναλυτές της Alpha Bank.

Αν λοιπόν η έλλειψη ορατότητας είναι το πρώτο σημαντικό χαρακτηριστικό της Σοφοκλέους, το δεύτερο βασικό δεδομένο είναι ότι η ελληνική οικονομία έχει ήδη μπει από το φθινόπωρο του 2009 σε δεύτερη φάση ύφεσης, η οποία μάλιστα είναι βαθύτερη από την πρώτη.

Ενδεικτικό είναι το στοιχείο πως στο τελευταίο τρίμηνο της περασμένης χρονιάς η πτώση στον όγκο των λιανικών πωλήσεων προσέγγισε το 6% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2008. Αυτή είναι δυσάρεστη εξέλιξη, αφού για πρώτη φορά είχαμε σύγκριση κρίσης με κρίση, με δεδομένο ότι η δυσπραγία στην πραγματική ελληνική οικονομία ξεκίνησε το φθινόπωρο του 2008.

Επιβεβαίωση όλων αυτών αποτελεί το γεγονός ότι η νέα χρονιά άρχισε από την πρώτη κιόλας μέρα της με μεγάλες προσφορές και προεκπτώσεις (από 40% - 70% στις επώνυμες αλυσίδες), πριν καν από το επίσημο ξεκίνημα των εκπτώσεων στις 15 Ιανουαρίου.

Επίσης, η αυξημένη φορολόγηση των ακινήτων αναμένεται να παγώσει ακόμη περισσότερο την κτηματαγορά, με αποτέλεσμα οι πλέον αισιόδοξοι να προβλέπουν πτώση των επενδύσεων για κατοικίες από 7% και πάνω, όταν η αντίστοιχη υποχώρηση το 2009 κυμάνθηκε γύρω στο 25%.

Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι οι αναλυτές να έχουν ψαλιδίσει τις προβλέψεις τους για τις φετινές οικονομικές επιδόσεις στους περισσότερους κλάδους της οικονομίας, συμπεριλαμβανομένων και των τραπεζών (φόβοι για αύξηση επιτοκίων καταθέσεων και για διατήρηση των προβλέψεων σε στάσιμα επίπεδα), των τηλεπικοινωνιών (φοβούνται το ενδεχόμενο ξεσπάσματος ενός νέου πόλεμου τιμών), της υγείας (επιπτώσεις από το μειωμένο διαθέσιμο εισόδημα και την όξυνση του ανταγωνισμού) αλλά και του εμπορίου, καθώς όσοι προσδοκούσαν ανάκαμψη πωλήσεων από φέτος έχουν μεταφέρει τις προσδοκίες τους για το 2011.

Το αισιόδοξο σενάριο

Παρ' όλα αυτά, δεν είναι λίγοι εκείνοι που έχουν αρχίσει να εξετάζουν και το αισιόδοξο σενάριο για την ελληνική οικονομία και το Χ.Α.

Αυτό το σενάριο θέλει: α) μέσα στους επόμενους μήνες η αγορά των ελληνικών κρατικών ομολόγων να σταθεροποιείται, β) η αγορά να πείθεται για την καθοδική πορεία του δημοσιονομικού ελλείμματος κοντά στο όριο του Προγράμματος Σταθερότητας, γ) από το δεύτερο εξάμηνο του έτους να ξεκινήσει σταδιακή ανάταξη της οικονομίας, η οποία θα οδηγήσει σε θετικό πρόσημο την πορεία του ΑΕΠ από το 2011 και μετά.

Σε μια τέτοια περίπτωση θα μπορούσαν να προκύψουν πολύ σημαντικά χρηματιστηριακά κέρδη μέσα στα επόμενα χρόνια, δηλώνει γνωστός χρηματιστηριακός παράγοντας, καθώς στα τρέχοντα επίπεδα αποτιμήσεων έχει προεξοφληθεί κατά μεγάλο ποσοστό το χειρότερο δυνατό σενάριο!

Προς επίρρωσιν αυτού αναφέρονται πολλά στοιχεία, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται:

• Το P/E της Σοφοκλέους στο τέλος του 2009 βρισκόταν στο 8,9, όταν ο μέσος αντίστοιχος δείκτης στην Ευρώπη ανερχόταν στο 13,2.

• Η κεφαλαιοποίηση του Χ.Α. στο τέλος του 2009 αντιστοιχούσε στο 34% του ΑΕΠ, σε σύγκριση με το 73,8% στο τέλος του 2006 και το 85,4% στα τέλη του 2007.

• Ακόμη και αν παρατηρηθεί πτωτική πορεία στην εγχώρια ζήτηση, η φετινή κερδοφορία των εισηγμένων ενδέχεται να μην πέσει εξαιτίας των έκτακτων ζημιών που υπέστησαν πέρυσι πολλές εισηγμένες (ζημίες αποθεμάτων στις μεταλλουργικές, αρνητικές συναλλαγματικές διαφορές για τις θυγατρικές στα Βαλκάνια κ.λπ.).

Ειδικότερα για τις μεγάλες τράπεζες του Χ.Α. και του ΧΑΚ, τα κέρδη του 2009 ήταν περίπου τα μισά σε σύγκριση με εκείνα του 2007. Η Alpha Bank λοιπόν αν και θεωρεί πρόωρη μια μαζική αγορά μετοχών ελληνικών τραπεζών, αναμένει ως πιθανότερο σενάριο τον διπλασιασμό των τραπεζικών κερδών (να φτάσουν δηλαδή στα επίπεδα του 2007) έως το 2012, γεγονός που αν συμβεί θα σημαίνει P/E γύρω στο 5 - 6, τιμή προς λογιστική αξία πολύ χαμηλότερη της μονάδας κ.λπ.

Υπάρχουν φυσικά και άλλες κυκλικές εταιρίες οι οποίες φαίνεται να βρίσκονται αρκετά κοντά στο χαμηλότερο σημείο του κύκλου, τα κέρδη των οποίων θα μπορούσαν να αυξηθούν κατακόρυφα μέχρι π.χ. το 2012.

Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα της Τσιμεντοβιομηχανίας Τιτάν και η παρουσία που διαθέτει στις ΗΠΑ:

Μάλιστα, ο διευθυντής επενδυτικών σχέσεων του ομίλου κ. Τάκης Κανελλόπουλος, στα τέλη της προηγούμενης χρονιάς, είχε δηλώσει: "Παλαιότερα στις ΗΠΑ σημειώναμε EBITDA ανώτερο των 100 εκατ. ευρώ και μάλιστα στο έτος-κορυφή, το 2006, η σχετική επίδοση είχε εκτιναχτεί στα 186 εκατ. ευρώ. Το 2009, όμως, θα κλείσουμε μόλις στα 40 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, πιστεύουμε στις μακροπρόθεσμες προοπτικές της χώρας και ας μην ξεχνάμε πως η αγορά του τσιμέντου είναι κυκλική. Πιστεύω ότι θα δούμε κάποια στιγμή στο μέλλον στις ΗΠΑ επιδόσεις από το παρελθόν, αλλά δεν γνωρίζω πότε".