Την ώρα που η όρεξη για ρίσκο διεθνώς επιστρέφει, το δολάριο υποχωρεί και οι εισροές ξένων κεφαλαίων εκτινάσσουν τις ευρωπαϊκές αναδυόμενες αγορές, η όρεξη για ελληνικές μετοχές πέφτει στο χαμηλότερο σημείο του τελευταίου διμήνου.

Τη Δευτέρα το Χ.Α. δεν συμμετείχε στο πάρτι των αγορών, κλείνοντας τη συνεδρίαση με υποχώρηση 0,48%, ενώ η ρωσική αγορά κατέγραφε κέρδη της τάξης του 5%, οι μεγάλες ευρωπαϊκές αγορές βρίσκονταν σε υψηλά δύο εβδομάδων και ο Dow μερικές ώρες αργότερα έκλεισε σε υψηλό 13 μηνών.

Και ενώ πρωταγωνιστές της ανόδου στην Ευρώπη είναι οι τράπεζες μαζί με τα εμπορεύματα, οι ελληνικές τράπεζες διολισθαίνουν σε χαμηλότερα επίπεδα. Ο καθαρός τζίρος υποχώρησε τη Δευτέρα κάτω από τα 200 εκατ. ευρώ, ενδεικτικό της κατακόρυφης πτώσης στη συναλλακτική δραστηριότητα των ξένων.

Τι άλλαξε και οι ελληνικές μετοχές σταμάτησαν να συμπεριλαμβάνονται στις αγαπημένες επιλογές των ξένων, ιδιαίτερα σε περιόδους με όρεξη για ρίσκο;

Οι αποτιμήσεις των μετοχών στο Χ.Α., βάσει της εκτιμώμενης κερδοφορίας του 2010, παραμένουν θελκτικές, ενώ η διόρθωση εξορθολόγισε τις τραπεζικές αποτιμήσεις χωρίς ο τραπεζικός δείκτης να χάσει το ανοδικό του σήμα, χάρη στο "κατενάτσιο" από εγχώριες κυρίως δυνάμεις με "πύργους" στην άμυνα τους τίτλους της Εθνικής Τράπεζας και της Alpha Bank.

Αυτό που άλλαξε είναι η αντίληψη των ξένων για την πορεία της ελληνικής οικονομίας τα επόμενα χρόνια. "Η αγορά χάνει το story της, γιατί οι ξένοι βλέπουν πια το ποτήρι για την ελληνική οικονομία μισοάδειο", σημειώνει χαρακτηριστικά διευθύνων σύμβουλος μεγάλης χρηματιστηριακής, συμπληρώνοντας πως "η αλλαγή της παραπάνω αντίληψης θα απαιτήσει χρόνο και κυρίως απτά δείγματα δημοσιονομικής προσαρμογής και δημιουργίας συνθηκών ανάπτυξης, από την πλευρά της κυβέρνησης".


"Μαύρες" εκτιμήσεις για την Ελλάδα, κίνδυνος επιτήρησης

Ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός της χώρας, η υποβάθμιση της πιστοληπτικής της ικανότητας, και κυρίως οι εκτιμήσεις της Κομισιόν για διατήρηση υψηλών ελλειμμάτων και χρέους την επόμενη τριετία, σε συνδυασμό με αρνητικούς ή με οριακά θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, εξηγούν την απουσία των ελληνικών μετοχών από το πάρτι που προκάλεσε η επαναφορά της αυξημένης διάθεσης ανάληψης ρίσκου.

Τα αρνητικά δημοσιεύματα για την ελληνική οικονομία είναι πλέον συνεχή, ενώ consensus απαισιοδοξίας δημιουργείται και στα τμήματα ανάλυσης των ξένων τραπεζών. Κοινή εκτίμηση είναι ότι η ελληνική οικονομία έχει μπροστά της δύο χρόνια χαμηλών ή αρνητικών ρυθμών ανάπτυξης, υψηλών ελλειμμάτων και χρέους.

Η Κομισιόν εκτιμά ότι το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης θα φθάσει στο 12,7% φέτος και θα διαμορφωθεί στο 12,2% το 2010 και στο 12,8% το 2011. Ως αποτέλεσμα το δημόσιο χρέος θα κυμανθεί στο 112,6% του ΑΕΠ φέτος, 124,9% το 2010 και 135,4% το 2011. Το ΑΕΠ θα μειωθεί 1,1% φέτος και 0,3% το 2010 για να ανακάμψει κατά 0,7% το 2011.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα της απαισιοδοξίας είναι η έκθεση της Morgan Stanley, η οποία προβλέπει ότι εφόσον η Ελλάδα δεν προχωρήσει σε διαρθρωτικές αλλαγές θα επέλθουν πλήρης δημοσιονομικός εκτροχιασμός και κοινωνική αναταραχή. Ουσιαστικά, οι οικονομολόγοι της Morgan Stanley προβλέπουν μέση ανάπτυξη 0,5% για την επόμενη δεκαετία χαμηλότερη του μέσου πληθωρισμού (2,2%).

Αμφιβολίες για το αν η ελληνική οικονομία διαθέτει την ικανότητα να δημιουργήσει ανάπτυξη τα επόμενα δέκα χρόνια καθώς και επίπεδο δημοσιονομικής προσαρμογής που θα κρατήσει το χρέος στα τρέχοντα επίπεδα διατύπωσε πρόσφατα και αναλυτής της Moody’s. Ο οίκος υπενθυμίζεται ότι έθεσε υπό αναθεώρηση προς πιθανή υποβάθμιση την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας στις 29 Οκτωβρίου.


Τα κυβερνητικά μέτρα πλήττουν την κερδοφορία

Την κακή εικόνα επιτείνουν τα κυβερνητικά μέτρα. Η επιβολή της έκτακτης εισφοράς στα κέρδη του 2008 των επιχειρήσεων εξέπληξε αρνητικά τους ξένους, καθώς μέτρα αναδρομικής φορολόγησης χρησιμοποιούνται σπάνια και σε συνθήκες εκτάκτου ανάγκης από τις κυβερνήσεις.

Το γεγονός ότι τα έσοδα από την έκτακτη εισφορά θα κατευθυνθούν για την καταβολή εφάπαξ επιδόματος κοινωνικής αλληλεγγύης, σε συνδυασμό με τις διατάξεις του σχεδίου νόμου για τη στήριξη των υπερχρεωμένων καταναλωτών, δημιουργούν την αίσθηση στους ξένους ότι επιχειρήσεις και τράπεζες θα κληθούν να πληρώσουν την άσκηση κοινωνικής πολιτικής. Και αυτό μεσοπρόθεσμα φοβίζει για τις επόμενες επιλογές της κυβέρνησης.

Τέλος, ανησυχία προκαλούν οι χειρισμοί στο θέμα του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς και της επαναδιαπραγμάτευσης της σύμβασης με την Cosco καθώς και η απουσία επαρκών διευκρινίσεων σε σχέση με το νέο φορολογικό καθεστώς για τις συναλλαγές επί μετοχών.

Μεγάλες ξένες τράπεζες που λειτουργούν στην Ελλάδα ως εξ αποστάσεως μέλη του Χ.Α. έχουν προειδοποιήσει ότι θα κόψουν τις συναλλαγές τους αν μέσω του νέου φορολογικού καθεστώτος προκύψει επιπλέον αύξηση στο κόστος συναλλαγών.


Μειώνουν παρουσία τα hedge funds - κακή ψυχολογία σε εγχώριους θεσμικούς

Η μείωση των συναλλαγών από την πλευρά των ξένων στο Χ.Α. εξηγείται τεχνικά και από το κλείσιμο βιβλίων των hedge funds.

Τα hedge funds υπήρξαν οι μεγαλύτεροι πωλητές στο Χ.Α. κατά τη διάρκεια της πτώσης, το γεγονός όμως ότι δεν επανήλθαν εν συνεχεία σε αντίθεση με το τι έπραξαν στις υπόλοιπες αγορές δείχνει πως ο πραγματικός λόγος της μείωσης της παρουσίας τους στο Χ.Α. δεν είναι το κλείσιμο βιβλίων αλλά η απουσία άμεσων προοπτικών.

Με κακή ψυχολογία αναφορικά με την πορεία της αγοράς διατελούν και οι εγχώριοι θεσμικοί επενδυτές. Οι περισσότεροι εξ αυτών θεωρούν ότι το Χ.Α. θα υποαποδώσει στην άνοδο με ορατό το ενδεχόμενο να κινηθεί σε στενό εύρος, ακόμη και αν ο S&P βρεθεί προς την περιοχή των 1.200 μονάδων.

Σε ενδεχόμενο νέας διόρθωσης το Χ.Α. ίσως, σύμφωνα με τους ίδιους να προσεγγίσει την περιοχή των 2.300 - 2.200 μονάδων σε επίπεδο Γενικού Δείκτη, με τις τράπεζες να καταγράφουν τη μεγαλύτερη υποχώρηση.

Στον αντίποδα, τα αμυντικά χαρτιά (ΟΠΑΠ, ΟΤΕ, ΔΕΗ) θα εμφανίσουν καλύτερη συμπεριφορά σε ενδεχόμενη νέα διόρθωση καθώς δεν διαθέτουν σημαντικά περιθώρια μεγαλύτερης πτώσης λόγω και της προηγούμενης υποαπόδοσής τους.