Η δέσμευση του ΠΑΣΟΚ ότι θα προχωρήσει ως κυβέρνηση στην άμεση εξόφληση των ώριμων οφειλών του Δημοσίου δεν έχει, σύμφωνα με χρηματιστές, προεξοφληθεί στο ταμπλό. Οι ώριμες οφειλές του Δημοσίου προς κατασκευαστικές, εταιρίες φαρμάκων και ιατρικού εξοπλισμού ανέρχονται σε 6 δισ. ευρώ.

Σε αυτά πρέπει να προστεθούν άλλα 2,5 δισ. τα οποία οφείλουν τα ασφαλιστικά ταμεία στα νοσοκομεία καθώς και οφειλές άνω των 380 εκατ. ευρώ του Δημοσίου προς εισηγμένες του ευρύτερου δημόσιου τομέα (ΟΤΕ, ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ, ΟΛΘ, ΟΛΠ, ΔΕΗ ).

Η εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ για θέματα Οικονομίας κ. Λούκα Κατσέλη ανακοίνωσε πρόσφατα ότι η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ θα προχωρήσει άμεσα στην εξόφληση των οφειλών του Δημοσίου προς τις επιχειρήσεις. Το ΠΑΣΟΚ θα προτιμήσει, σύμφωνα με την κ. Κατσέλη, να δανειστεί άμεσα το Δημόσιο περί τα 10 δισ. ευρώ και να εξοφλήσει με μετρητά τις επιχειρήσεις, παρά να το κάνει μέσω της χρονοβόρου διαδικασίας των τιτλοποιήσεων.

Στόχος της κίνησης είναι να ενισχυθεί η ρευστότητα της αγοράς ώστε να δημιουργηθούν οι συνθήκες ανάταξης της οικονομίας, σε συνδυασμό βέβαια με τα άλλα μέτρα που προβλέπει το πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ. Αυτή τη ρευστότητα την έχει ανάγκη η οικονομία καθώς σειρά επιχειρήσεις κυρίως στους κλάδους των κατασκευών και της εμπορίας φαρμάκων εμφανίζουν πρόβλημα ασφυξίας αφού οι τράπεζες δεν δανείζουν και οι προμηθευτές τους περιόρισαν τα όρια πίστωσης.

--- Οφειλές 5 δισ. ευρώ των νοσοκομείων στις φαρμακευτικές

Οι "ώριμες" οφειλές των νοσοκομείων προς φαρμακευτικές και εταιρίες εμπορίας ιατρικού εξοπλισμού, οι οφειλές δηλαδή που ξεπερνούν τις 60 ημέρες και φθάνουν ως και τα έξι έτη(!), ανέρχονται περίπου στα 5 δισ. ευρώ.

Τα χρέη των νοσοκομείων έχουν ξεπεράσει κάθε προηγούμενο και ανέρχονται μόνο για τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις, που είναι μέλη του ΣΦΕΕ, στο αστρονομικό ποσό των 2,68 δισ. ευρώ έως τις 31/12/2008. Ο μέσος χρόνος καθυστέρησης στην εξόφληση των οφειλών για τις επιχειρήσεις του κλάδου φθάνει τις 820 ημέρες!

Οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις έχουν πληρώσει εμπρόθεσμα τον ΦΠΑ (9%), τον φόρο εισοδήματος καθώς και προκαταβολή φόρου εισοδήματος για το επόμενο έτος για πωλήσεις σε νοσοκομεία, που αντιστοιχούν σε ποσά τα οποία δεν έχουν ακόμα εισπραχτεί.

Η εξόφληση οφειλών προς τις φαρμακευτικές μικρό αντίκτυπο θα έχει στο Χ.Α. καθώς μόνο η Alapis, στην οποία τα νοσοκομεία οφείλουν περίπου 200 εκατ. ευρώ, είναι εισηγμένη. Μικρότερες είναι οι οφειλές των νοσοκομείων προς τη Medicon (35 - 40 εκατ. ευρώ, ενώ περί τα 10 εκατ. ευρώ της οφείλει το ΙΚΑ) και ακόμη μικρότερες προς τη Lavipharm. Η εξόφληση των τεράστιων οφειλών του Δημοσίου θα δώσει, όμως, βαθιά ανάσα σε όλη την αγορά.

Πέραν των χρεών των νοσοκομείων, περί τα 400 εκατ. ευρώ οφείλουν τα ασφαλιστικά ταμεία σε προμηθευτές, διαγνωστικά κέντρα, κλινικές και φαρμακεία. Επιπλέον, τα ασφαλιστικά ταμεία χρωστούν και 2,5 δισ. ευρώ στα δημόσια νοσοκομεία!

--- Οφειλές 1 δισ. ευρώ σε κατασκευαστικές

Στο επίπεδο του 1 δισ. ευρώ υπολογίζεται πως ανέρχονται οι οφειλές του Δημοσίου προς τις κατασκευαστικές επιχειρήσεις για έργα που εκτέλεσαν την τελευταία πενταετία. Το "φέσι" έχει φθάσει, σύμφωνα με τους κατασκευαστές, σε επίπεδα-ρεκόρ όλων των εποχών και ευθύνεται σε σημαντικό βαθμό για την κακή οικονομική κατάσταση -ακόμη και για την κατάρρευση σε ορισμένες περιπτώσεις- αρκετών τεχνικών εταιριών.

Στον καθένα από τους μεγάλους κατασκευαστικούς ομίλους το κράτος χρωστά από 50 έως 100 εκατ. ευρώ, στις μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεις από 10 έως 30 εκατ. ευρώ, ενώ στις μικρότερες εταιρίες οφείλει από μερικές χιλιάδες ευρώ μέχρι 2 - 3 εκατ. ευρώ στην καθεμιά.

Επίσης, ο μέσος χρόνος εξόφλησης κυμαίνεται από τρεις έως και έξι μήνες για τα έργα συγχρηματοδότησης και φτάνει τα δύο χρόνια για τα έργα που χρηματοδοτούνται από τον εθνικό προϋπολογισμό. Βέβαια, υπάρχουν και χρήματα που οφείλονται εδώ και πέντε χρόνια, όπως αυτά για τις ολυμπιακές υποδομές των Αγώνων του 2004.

Πάνω από 220 εκατ. ευρώ οφείλει στην ΕΥΔΑΠ το Δημόσιο από επιχορηγήσεις επενδύσεων που δεν έχει καταβάλει, ενώ αν προστεθούν και οι οφειλές των ΟΤΑ, τότε το χρέος ξεπερνά τα 300 εκατ. ευρώ. Περί τα 80 εκατ. ευρώ οφείλει το Δημόσιο στον ΟΤΕ, ενώ χρωστά τις επιχορηγήσεις για επενδυτικά σχέδια και στις εταιρίες ΟΛΠ, ΟΛΘ, ΕΥΑΘ.

--- Μεγάλες προσδοκίες στην ενέργεια

Βασικός άξονας για την ανάπτυξη μιας νέας παραγωγικής βάσης στη χώρα αποτελεί σύμφωνα με το πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ η εστίαση στις πράσινες υποδομές. Ο νέος αναπτυξιακός νόμος και η δέσμευση του ΠΑΣΟΚ ότι θα περιορίσει τα στάδια αδειοδότησης των επενδύσεων σε ανανεώσιμες πηγές από 27 σε 3 με παροχή μόλις 2 μηνών για υποβολή ενστάσεων μπορεί να ξεμπλοκάρει εκατοντάδες επενδυτικά σχέδια και να οδηγήσει σε έκρηξη υποβολής νέων σχεδίων.

Επενδύσεις σε αιολικά και σε φωτοβολταϊκά πάρκα, αγροτικές (θερμοκήπια, ξήρανση) ή αστικές (τηλεθέρμανση) επενδύσεις στη γεωθερμία, στη διαχείριση απορριμμάτων και ανακύκλωση, σε νέες τεχνολογίες και καινοτομία αναμένεται να ευνοηθούν από την υλοποίηση του προγράμματος του ΠΑΣΟΚ

Η συγκυρία παραμένει ευνοϊκή, σημειώνουν στελέχη της αγοράς, καθώς η κρίση είχε ως αποτέλεσμα να υπάρχει πλεόνασμα παραγωγής σε ανεμογενήτριες, σε φωτοβολταϊκά συστήματά κ.ά. και μείωση τιμών. Έτσι, τα επενδυτικά σχέδια που δεν έχουν λάβει ακόμη οριστικές άδειες μπορούν να αναθεωρήσουν ανοδικά το ύψος της παραγόμενης ενέργειας, διατηρώντας σταθερό το μέγεθος της επένδυσης.

Οι όμιλοι ΕΛΛΑΚΤΩΡ, ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ και δευτερευόντως άλλες εισηγμένες όπως Μυτιληναίος, F.G. Europe, Δομική Κρήτης και Πλαστικά Κρήτης έχουν υποβάλει επενδυτικά σχέδια εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ για αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα.

Ταυτόχρονα, μεγάλοι ξένοι και εγχώριοι όμιλοι ενέργειας έχουν προτείνει κατά καιρούς σχέδια για ανάπτυξη μεγάλων πάρκων αιολικής ενέργειας με παράλληλη διασύνδεση των νησιών του Αιγαίου με το εθνικό δίκτυο της ΔΕΗ και ανάπτυξη εργοστασίων παραγωγής ανεμογενητριών στην Ελλάδα. Σχέδια που ταιριάζουν με τη φιλοσοφία του ΠΑΣΟΚ, για δημιουργία μιας νέας παραγωγικής βάσης, η οποία να τροφοδοτεί την πράσινη ανάπτυξη.

--- Νέα έργα αναμένουν οι κατασκευαστικές

Η δέσμευση του ΠΑΣΟΚ για αύξηση των δημόσιων επενδύσεων στο 4,2% του ΑΕΠ αποτυπώνει και την πρόθεσή του να τρέξει γρηγορότερα μεγάλα δημόσια έργα στην προσπάθεια για ανάκαμψη της οικονομίας.

Ο εκσυγχρονισμός του δικτύου του ΟΣΕ, η ολοκλήρωση των μεγάλων οδικών αξόνων (Κάθετοι της Εγνατίας, Ιόνιος Οδός), η επέκταση της Αττικής Οδού, το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλλι Ηρακλείου, επενδύσεις για νέες υποδομές σε λιμάνια και κυρίως στον Πειραιά και στη Θεσσαλονίκη αναμένεται να βρεθούν στις προτεραιότητες του προγράμματος αυτοχρηματοδοτούμενων, συγχρηματοδοτούμενων και δημόσιων έργων.

--- Κλειδί τα έργα και το δημόσιο χρέος για τράπεζες

Η αύξηση του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων και η ευαγγελιζόμενη στροφή της χώρας προς ένα νέο μοντέλο παραγωγικής ανάπτυξης αποτελεί μαζί με το πώς η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ θα χειριστεί το έλλειμμα και το δημόσιο χρέος, τα βασικά κλειδιά για την πορεία των τραπεζών.

Η ενίσχυση των δημοσίων δαπανών εξασφαλίζει για τις τράπεζες χρηματοδότηση για "σίγουρα" έργα, τάση στην οποία έχουν στραφεί μετά την όξυνση της κρίσης και την ύφεση στην οικονομία. Αν η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ επιλέξει να μειώσει τον ρόλο τους στον χειρισμό του δημοσίου χρέους, τότε θα χάσουν κάποια εύκολα έσοδα από το ρεπάρισμα ομολόγων του Δημοσίου στην ΕΚΤ και θα στραφούν εντονότερα προς τις χορηγήσεις.

Αν η ανάκαμψη διεθνώς είναι ισχυρή τότε εκτιμάται ότι θα αφυπνιστούν γρήγορα οι αγορές της ΝΑ. Ευρώπης, ενώ σταδιακά θα αρχίσει να αυξάνεται και η ζήτηση για δάνεια και στην Ελλάδα.

Το πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ για την προστασία των δανειοληπτών δεν ανησυχεί και ιδιαίτερα τους τραπεζίτες καθώς έχουν σχηματίσει ήδη υψηλές προβλέψεις για επισφαλή δάνεια και τέτοιες δράσεις εξασφαλίζουν την είσπραξη μέρους των απαιτήσεών τους σε περιπτώσεις που σήμερα -ανάλογα με τα κριτήρια της κάθε τράπεζας- δείχνουν ανείσπρακτες.

--- Οι χαμένοι και οι κερδισμένοι στη μάχη μείωσης των τιμών

Η δέσμευση του ΠΑΣΟΚ ότι ως κυβέρνηση θα προχωρήσει σε άμεση εφαρμογή του νόμου περί ελεύθερου ανταγωνισμού, που ψήφισε αλλά δεν εφάρμοσε, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, επιτυγχάνοντας μειώσεις τιμών της τάξης του 8% - 10% για τα βασικά αγαθά που περιλαμβάνει το καλάθι της νοικοκυράς θα δοκιμάσει τις αντοχές του οργανωμένου λιανεμπορίου.

Διυλιστήρια και εταιρίες εμπορίας πετρελαιοειδών θα βρεθούν στο στόχαστρο για τα περιθώρια διύλισης καθώς και εμπορικές θυγατρικές πολυεθνικών και εγχώριες βιομηχανίες τροφίμων.

Σχεδόν βέβαιη θεωρεί η αγορά τη μείωση των τιμολογίων της ΔΕΗ λόγω της ενεργοποίησης της ρήτρας καυσίμων μετά την πτώση της τιμής του πετρελαίου κατά περίπου 53% το α΄ εξάμηνο του 2009.

Το ΠΑΣΟΚ δεν έχει δεσμευθεί για συνέχιση των δράσεων αλλαγής ενεργοβόρων οικιακών συσκευών που υιοθέτησε ως πρόγραμμα στήριξης της οικονομίας η κυβέρνηση της Ν.Δ. Επομένως οι αλυσίδες ηλεκτρικών συσκευών δεν περιμένουν τόνωση των πωλήσεών τους.

Στον αντίποδα, οι εταιρίες τηλεπικοινωνιών και πληροφορικής λόγω της έμφασης στην εισαγωγή της τεχνολογίας στις υποδομές του Δημοσίου (ηλεκτρονικές προμήθειες, εγκατάσταση διπλογραφικών συστημάτων σε νοσοκομεία, μηχανοργάνωση ΟΤΑ κ.ά.) αναμένεται σε βάθος τριετίας να εμφανίσουν σημαντική αύξηση εργασιών.

Στις κερδισμένες και οι εταιρίες με φθηνό προϊόν και ανθεκτικές πωλήσεις και κατά τη διάρκεια της κρίσης όπως Jumbo, Φουρλής οι οποίες λόγω και του cost cutting θα εμφανίσουν υψηλότερους ρυθμούς αύξησης κερδοφορίας σε περίπτωση ανάκαμψης της ζήτησης.