Δείτε εδώ την ειδική έκδοση

Τα μερίσματα, η κρίση και οι… κρυμμένοι σκελετοί!

Ακολουθούν και άλλες εισηγμένες που δεν θα διανείμουν μέρισμα ανακαλύπτοντας νέους "σκελετούς" - Ποιες εταιρείες αναμένεται να ικανοποιήσουν τους μετόχους - Τα τραπεζικά μερίσματα στην 5ετία.

  • του Στέφανου Κοτζαμάνη
Τα μερίσματα, η κρίση και οι… κρυμμένοι σκελετοί!
***Ο αναλυτικός πίνακας με τα μερίσματα των τραπεζών την τελευταία 5ετία δημοσιεύεται στη διπλανή στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".

Η απαγόρευση διανομής μερισμάτων με τη μορφή μετρητών που αποφάσισε χθες ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών, κ. Γιάννης Παπαθανασίου, μπορεί μεν να ξάφνιασε τους επενδυτές, όχι όμως και τους γνωρίζοντες τα πράγματα στον κλάδο των τραπεζών. 

Το Euro2day είχε αναφερθεί ήδη από τον Δεκέμβριο  στις ζυμώσεις που γίνονταν σχετικά με το θέμα, ενώ είχε ακολουθήσει και έκθεση της UBS που -από τότε- αμφέβαλλε έντονα για το κατά πόσο θα έφευγαν μετρητά από τα ταμεία των τραπεζών προκειμένου να διανεμηθούν μερίσματα.

Η τελική απόφαση του κ. Παπαθανασίου έχει ασφαλώς πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Στα «μείον» της απόφασης συγκαταλέγονται:

Τα κεφάλαια που θα στερηθεί η χρηματιστηριακή αγορά, λόγω της μη διανομής μερισμάτων.

Στον παρατιθέμενο πίνακα της ΚΥΚΛΟΣ Χρηματιστηριακής αναφέρονται τα μερίσματα όλων των εισηγμένων τραπεζών κατά την τελευταία πενταετία, ενώ οι εκτιμήσεις για φέτος μιλούσαν για ποσό που θα περιοριζόταν περίπου κατά 40% - 50% σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό. Με δεδομένο λοιπόν ότι πέρυσι οι τέσσερις μεγαλύτερες τράπεζες από αυτές που συμμετείχαν στο πακέτο στήριξης διένειμαν συνολικά μερίσματα σε μετρητά ύψους 1,22 δισ. ευρώ, φέτος φαίνεται να έχει αποφευχθεί εκροή γύρω στα 600 - 700 εκατ. ευρώ μόνο από αυτές τις τράπεζες.

• Το γεγονός ότι οι νέες δωρεάν μετοχές που θα λάβουν οι επενδυτές ενδέχεται να αποτελέσουν την αρχή ενός νέου κύματος ρευστοποιήσεων στο ταμπλό της Σοφοκλέους.

Από την άλλη πλευρά, η απόφαση του κ. Παπαθανασίου απαλλάσσει από μια σημαντική κεφαλαιακή εκροή το τραπεζικό σύστημα, σε μια περίοδο όπου «το χρήμα είναι χρυσάφι» και είναι απολύτως απαραίτητο για τις τράπεζες προκειμένου να διαθέτουν υγιείς δείκτες και να διεκδικούν καλύτερους όρους όταν ξεπαγώσει η διεθνής αγορά κεφαλαίων.

Επιπλέον, θα ήταν παράλογο την ίδια ώρα που διατίθεται ένα κρατικό πακέτο 28 δισ. ευρώ και οι τράπεζες πληρώνουν με 10% επιτόκιο τα 5 δισ. τα οποία το κράτος κατέβαλε για να αποκτήσει προνομιούχες μετοχές τους, αυτές να μοιράζουν πάνω από 1 δισ. ευρώ ως μερίσματα.

Για τον λόγο αυτόν, άλλωστε, η απόφαση του υπουργού έτυχε θετικής υποδοχής από τη χρηματιστηριακή κοινότητα (βλέπε ΣΜΕΧΑ, αναλυτές κ.ά.).

Ποιες τράπεζες εξαιρούνται

Στο σημείο αυτό, βέβαια, θα πρέπει να σημειωθεί ότι το μπλοκάρισμα του μερίσματος δεν αφορά σε όλες τις τράπεζες, αλλά σε εκείνες που συμμετείχαν στο κρατικό πακέτο στήριξης των 28 δισ. ευρώ. Άρα, οι τράπεζες Κύπρου, Marfin Popular Bank, Marfin Egnatia Bank και Εμπορική έχουν κάθε δικαίωμα να επιλέξουν την πολιτική που θα ακολουθήσουν.

Σε ό,τι αφορά την Εμπορική Τράπεζα, έτσι κι αλλιώς δεν αναμενόταν να διανείμει μέρισμα λόγω του ζημιογόνου αποτελέσματός της, ενώ τόσο η Τράπεζα Κύπρου όσο και η Marfin Popular Bank ακολουθούν παραδοσιακά το μοντέλο της προαιρετικής επανεπένδυσης του μερίσματος, μέσα από την υλοποίηση μιας έμμεσης αύξησης κεφαλαίου με καταβολή μετρητών.

18/2/2009

ΜΕΡΙΣΜΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗ

TIMH

2007

2006

2005

2004

2003

ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

5.463.196,96

11,00

0,38

0,96

0,96

0,58

0,48

EUROBANK-ERGASIAS

2.374.160,59

4,50

0,82

0,77

0,62

0,50

0,42

ALPHA ΤΡΑΠΕΖΑ

2.120.639,52

5,16

0,90

0,75

0,60

0,43

0,30

ΠΕΙΡΑΙΩΣ

1.496.127,62

4,54

0,72

0,64

0,40

0,32

0,24

MARFIN POPULAR BANK PUB. CO LTD

1.319.900,02

1,59

0,35

0,31

-

-

-

ΤΡΑΠΕΖΑ ΚΥΠΡΟΥ

1.143.990,23

1,95

0,44

0,29

0,12

0,07

-

ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

1.041.261,11

1,15

0,10

0,14

0,07

-

-

ΕΜΠΟΡΙΚΗ

593.113,78

4,48

-

-

-

-

0,42

ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΟ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΙΟ Α.Τ.Ε

605.912,50

4,26

0,25

0,60

-

-

-

ΕΓΝΑΤΙΑ ΤΡΑΠΕΖΑ

476.610,78

1,65

-

0,05

0,05

0,08

0,10

ΑΤΤΙΚΗΣ

295.223,16

2,17

0,10

-

-

-

0,10

ΓΕΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

137.561,98

1,24

-

-

-

-

-

ΑΣΠΙΣ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ

49.329,32

0,77

0,02

0,06

-

-

Πηγή: Κύκλος ΑΧΕΠΕΥ

1η πολιτική: Διατήρηση υψηλού μερίσματος

Πέρα όμως από τον τραπεζικό κλάδο, φυσικό είναι μέσα στον Φεβρουάριο το ενδιαφέρον των επενδυτών να στρέφεται -μεταξύ των άλλων- και στα μερίσματα που αναμένεται να εισπράξουν φέτος. Γιατί από κέρδη, ούτε λόγος να γίνεται...

Οι αντίξοες συνθήκες για την εταιρική κερδοφορία θα διατηρηθούν και μάλλον θα ενισχυθούν στη διάρκεια του 2009, ενώ, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αναλυτών, σε πολλές περιπτώσεις τα μερίσματα των προηγούμενων ετών δεν είναι διατηρήσιμα, ωστόσο είναι πιθανό οι ενδεχόμενες μειώσεις να μην αρκούν για να υπονομεύσουν τη σχετική ελκυστικότητα των μετοχών.

Η στροφή των επενδυτών προς το μέρισμα φάνηκε από την ανακοίνωση των ετήσιων αποτελεσμάτων των δύο εισηγμένων ΑΕΕΑΠ (Πειραιώς Ακινήτων και Eurobank Properties), οι μετοχές των οποίων σημείωσαν σημαντική υπεραπόδοση το τελευταίο χρονικό διάστημα, όταν επιβεβαιώθηκε από την αγορά ότι η μερισματική απόδοση θα είναι υψηλή.

Σαφέστατα οι μερισματικές αποδόσεις δεν θα πρέπει να αποτελούν το μοναδικό κριτήριο για την επιλογή τίτλων, αλλά σίγουρα είναι ένα σημαντικό κίνητρο για την επιλογή διακράτησης μιας μετοχής. Ειδικά σε περιόδους υψηλών διακυμάνσεων και έντονης ανασφάλειας οι τίτλοι με υψηλές μερισματικές αποδόσεις μπορούν να αποτελέσουν δυνάμει «ασφαλείς» επενδυτικές επιλογές. Επιπροσθέτως, σημαντικό γεγονός δεν είναι μόνο οι υψηλές μερισματικές αποδόσεις αλλά και η συνέχειά τους στη διάρκεια του χρόνου.

Το πρώτο ευχάριστο στοιχείο από το μέτωπο των μερισμάτων είναι ότι θα υπάρξουν και φέτος εταιρίες που αναμένεται να μοιράσουν το ίδιο ή και μεγαλύτερο μέρισμα σε σχέση με πέρυσι. Στην κατηγορία αυτή πρωτοστατούν τα περισσότερα από τα γνωστά σε όλους ως «κρατικόχαρτα». Άλλωστε, δεν έχουν μεγάλες δανειακές υποχρεώσεις, αλλά κυρίως ο... μπαμπάς-Δημόσιο έχει μεγάλη ανάγκη από ρευστό.

Ο ΟΠΑΠ έδωσε μέρισμα 1,74 ευρώ ανά μετοχή στη διάρκεια του 2008, ενώ σύμφωνα με τις συγκλίνουσες εκτιμήσεις της FactSet θα μοιράσει αυξημένο μέρισμα κατά 30% σε σχέση με πέρυσι και τότε θα δίνει απόδοση 10,3%.

Όσον αφορά στον ΟΤΕ, αν μείνει στα περυσινά επίπεδα, τότε η απόδοση διαμορφώνεται γύρω στο 6,63%. Ωστόσο, στην περίπτωση του ΟΠΑΠ υπάρχουν και οι αντιφρονούντες, και δη η Morgan Stanley, η οποία πρόσφατα ανέλυσε μια σειρά λόγους, για την ακρίβεια έξι, που θα μπορούσαν να μειώσουν το μέρισμα του οργανισμού μελλοντικά, χωρίς όμως όλα αυτά να επηρεάσουν το φετινό μέρισμα, που σύμφωνα με τον διεθνή οίκο αναμένεται να ανέλθει στα 2,1 ευρώ ανά μετοχή.

Η ΕΥΑΘ λογικά θα διανείμει πολύ πιο υψηλό μέρισμα από πέρυσι (μηδενικός δανεισμός, σαφώς αυξημένα κέρδη), ενώ για τα Ελληνικά Πετρέλαια χαρακτηριστική είναι η αναφορά της UBS: «Αν και οι τρέχουσες συνθήκες σε συνδυασμό με το επενδυτικό τους πρόγραμμα θα μπορούσαν να οδηγήσουν φέτος σε μείωση του διανεμόμενου μερίσματος, η εισηγμένη θα επιμείνει και φέτος στη διανομή μερίσματος 0,5 ευρώ ανά μετοχή». Σε περίπτωση που η πρόβλεψη της UBS επαληθευτεί, τότε η μερισματική απόδοση του τίτλου κυμαίνεται γύρω στο 9,1%.

Το δεύτερο ευχάριστο στοιχείο είναι ότι πέρα από τα «κρατικόχαρτα» θα υπάρξουν και ορισμένες άλλες επιχειρήσεις που μέσα στο 2008 πέτυχαν ικανοποιητικά αποτελέσματα, δεν αναμένεται να αντιμετωπίσουν πρόβλημα ρευστότητας και οι οποίες -τέλος πάντων- με βάση τα τρέχοντα επίπεδα αποτιμήσεων είναι σε θέση να προσφέρουν υψηλή μερισματική απόδοση.

Και ξεκινάμε από τη Motor Oil, που ακολουθεί παραδοσιακά «γενναία» μερισματική πολιτική, διανέμοντας πολύ υψηλό ποσοστό των κερδών της. Με βάση το περυσινό μέρισμα του 1,20 ευρώ, η σχετική απόδοση κυμαίνεται γύρω στο 16,9%, ωστόσο τα κέρδη του 2008 θα επηρεαστούν από την πτώση της τιμής του πετρελαίου (ζημίες αποθεμάτων). Σύμφωνα με τη UBS, το μέρισμα που θα διανεμηθεί θα ανέρχεται περίπου σε 1 ευρώ ανά μετοχή. Ωστόσο, σε άλλες αναλύσεις το μέρισμα εκτιμάται και σε υψηλότερα επίπεδα, ενώ ο μέσος όρος των αναλυτών βάσει της FactSet το τοποθετεί γύρω στο 1,13 ευρώ ανά μετοχή.

Ένα άλλο παράδειγμα αποτελούν δύο εταιρίες από τον κλάδο της υγείας, το Ιασώ και το Υγεία. Η πορεία του 2008 ήταν σαφώς ικανοποιητική και για τις δύο εισηγμένες, η ρευστότητά τους είναι άριστη, ενώ οι διοικήσεις τους έχουν έναν λόγο παραπάνω για να ασκούν γενναιόδωρη πολιτική: ικανοποιούν τους γιατρούς που κατέχουν μετοχές.

Αν δεν υπήρχε ο φόβος για δημόσια πρόταση στην ΑΓΕΤ Ηρακλής, πολύ περισσότεροι επενδυτές θα προτιμούσαν τη μετοχή λόγω της υψηλής μερισματικής της απόδοσης, η οποία με βάση το περυσινό μέρισμα του 0,94 ευρώ κυμαίνεται γύρω στο 13%. Όση κάμψη και αν παρουσιάσουν τα κέρδη του 2008, με την τόσο υψηλή ρευστότητα της εισηγμένης (η οποία αναμένεται να ενισχυθεί περαιτέρω μέσα από τη σχεδιαζόμενη πώληση του ακινήτου στη Λυκόβρυση) δεν φαίνεται να υπάρχει κάποιος παράγοντας που θα ανατρέψει την πολιτική διανομής καλού μερίσματος (έστω και μειωμένου σε σχέση με πέρυσι) και αντίστοιχα την ελκυστική μερισματική απόδοση.

2η πολιτική: Η σκληρή πραγματικότητα

Ωστόσο, οι διανομές υψηλών μερισμάτων φέτος θα αποτελέσουν μάλλον την εξαίρεση παρά τον κανόνα, λόγω της σαφώς μειωμένης κερδοφορίας μέσα στο 2008, της αυξημένης φορολογικής επιβάρυνσης, αλλά και της στενότητας στην αγορά για εξεύρεση κεφαλαίων.

Κάτω από αυτές τις συνθήκες, η πλειονότητα των εισηγμένων εταιριών θα διανείμει φέτος χαμηλότερο ποσοστό των κερδών ως μέρισμα και με δεδομένο ότι τα κέρδη των περισσότερων επιχειρήσεων συρρικνώθηκαν, στην πράξη οι εταιρίες θα διανείμουν… «κάποιο μέρισμα»…

3η πολιτική: Οι «σκελετοί» βγαίνουν από το ντουλάπι…

Πρόκειται για εταιρίες που θα εκπλήξουν αρνητικά με τη δημοσίευση των αποτελεσμάτων του δ΄ τριμήνου του 2008. Στο τελευταίο τέταρτο της προηγούμενης χρονιάς δεν θα απεικονιστεί μόνο μείωση πωλήσεων και λειτουργικής κερδοφορίας, αλλά και σημαντική άνοδος σε διάφορες κατηγορίες εξόδων όπως οι απομειώσεις περιουσιακών στοιχείων, οι προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις κ.λπ.

Οδηγούμενες όχι μόνο από την επιδείνωση των εξωτερικών συνθηκών αλλά και από τη γενικότερη χρηματιστηριακή απαξίωση, θα επιλέξουν «να βγάλουν στο φως» όλους τους σκελετούς του παρελθόντος που κρύβονταν επιμελώς στα… άδυτα των λογιστικών τους καταστάσεων…

Με τον τρόπο αυτόν, άλλωστε, όχι μόνο δεν θα πλήξουν περαιτέρω τη χρηματιστηριακή τους εικόνα, αλλά επιπλέον θα διανείμουν από οριακό έως και μηδενικό μέρισμα, αποφεύγοντας έτσι μια κεφαλαιακή εκροή σε καιρούς δύσκολους…

***Ο αναλυτικός πίνακας με τα μερίσματα των τραπεζών την τελευταία 5ετία δημοσιεύεται στη διπλανή στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".

ΣΧΟΛΙΑ ΧΡΗΣΤΩΝ

blog comments powered by Disqus
v