Στάση αναμονής σε ό,τι αφορά ενδεχόμενες επενδυτικές κινήσεις τηρούν οι εταιρίες επενδύσεων ακίνητης περιουσίας, καθώς η οικονομική κρίση και οι δυσκολίες χρηματοδότησης, από την πλευρά των τραπεζών, δεν έχουν αφήσει ανεπηρέαστο ούτε τον συγκεκριμένο κλάδο.

Το τελευταίο διάστημα οι τράπεζες, εκτός των επιτοκίων, έχουν αλλάξει τους συσχετισμούς σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση επενδυτών ακινήτων απαιτώντας περισσότερα ίδια κεφαλαία από την πλευρά των επενδυτών.

Η δυσκολία χρηματοδότησης δημιουργεί πιέσεις στον κλάδο των ΑΕΕΑΠ, οι οποίες σύμφωνα με στελέχη που δραστηριοποιούνται στη συγκεκριμένη αγορά έχουν ξεκινήσει ήδη αλλά αναμένεται να κορυφωθούν το 2009.

Έως πρόσφατα η σχέση ιδίων κεφαλαίων και δανείων προκειμένου κάποιος developer να δανειοδοτηθεί για επενδύσεις σε ακίνητα ήταν 20% ίδια κεφάλαια και 80% δανεισμός. Ωστόσο η περιοριστική πολιτική των τραπεζών στις χορηγήσεις δανείων έχει ως αποτέλεσμα τα πιστωτικά ιδρύματα να απαιτούν περισσότερα ίδια κεφάλαια προκειμένου να χρηματοδοτήσουν επενδύσεις ακινήτων.

Πάντως, εκφράζονται ελπίδες ότι η έναρξη υλοποίησης του σχεδίου της κυβέρνησης για την ενίσχυση της ρευστότητας των τραπεζών θα επιτρέψει, μεταξύ άλλων, και την ενίσχυση της ρευστότητας των επενδύσεων σε ακίνητα.

Θετική επίπτωση, όμως, της κρίσης θεωρείται η διατήρηση στα υφιστάμενα επίπεδα των τιμών και των επαγγελματικών ακινήτων, καθώς οι εκτιμήσεις της αγοράς συγκλίνουν στο ότι δεν θα συνεχιστούν τουλάχιστον για το επόμενο διάστημα μεγάλες αυξήσεις, που καταγράφηκαν τα προηγούμενα χρόνια, στις τιμές των ακινήτων που προορίζεται για επαγγελματική χρήση.

Περιορισμένες αυξήσεις στα μισθώματα το 2009

Αντίστοιχα περιορισμένες θα είναι το 2009 και οι δυνατότητες αύξησης των μισθωμάτων των επαγγελματικών ακινήτων. Ο διευθύνων σύμβουλος της Πειραιώς ΑΕΕΑΠ κ. Κων/νος Χρυσικός θεωρεί ότι η οικονομική κρίση περιορίζει τις δυνατότητες αύξησης των μισθωμάτων στα ακίνητα και σημειώνει ότι "υπάρχει μια στάση αναμονής των εταιριών επενδύσεων ακίνητης περιουσίας, όπως υπάρχει παντού εξαιτίας της οικονομικής κρίσης. Το 2009 θα είναι περιορισμένες οι δυνατότητες αύξησης των μισθωμάτων, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι τα μισθώματα θα μειωθούν".

Στον "πάγο" συμφωνίες

Στελέχη της αγοράς κάνουν λόγο για επιφυλακτικότητα των επενδυτών, η οποία αποτυπώνεται κυρίως στο ότι δεν κλείνονται νέες συμφωνίες αυτή την εποχή, ενώ οι όποιες εξελίξεις στον κλάδο της ακίνητης περιουσίας αφορούν στην υλοποίηση συμφωνιών που είχαν υπογραφεί προ της κρίσης.

Αναβολή επενδυτικών σχεδίων, πωλήσεις ακινήτων αλλά και τοποθετήσεις κεφαλαίων σε αξιόλογα ακίνητα με υψηλές αποδόσεις ανέφερε πρόσφατα ως συνέπειες της οικονομικής κρίσης υψηλόβαθμο στέλεχος της Eurobank Properties ΑΕΕΑΠ της έτερης εισηγμένης στην κατηγορία των επενδύσεων ακίνητης περιουσίας.

Μάλιστα η επιφυλακτικότητα εταιριών αλλά και επενδυτών είναι ακόμη μεγαλύτερη όταν πρόκειται για επενδύσεις στις αγορές των Βαλκανίων, όπου οι τράπεζες με μεγάλη δυσκολία χρηματοδοτούν τέτοιες επενδύσεις.

Άλλωστε μόλις πριν από λίγες μέρες η Eurobank Properties AEEAΠ, επικαλούμενη τις τρέχουσες οικονομικές συνθήκες, προχώρησε σε ακύρωση προσύμφωνου για την απόκτηση 100% των μετοχών βουλγαρικής εταιρίας, ιδιοκτήτριας ενός κτιρίου μικτής χρήσης (γραφείων και καταστημάτων) το οποίο βρίσκεται υπό κατασκευή σε κεντρικό σημείο της Σόφιας.

Το οικοδόμημα το οποίο θα κατασκευάσει η Arcon Constructions διαθέτει 32 ορόφους γραφείων τάξης καθώς και ισόγεια καταστήματα και επρόκειτο να ενοικιαστεί στη Eurobank EFG Bulgaria, ωστόσο η Eurobank Properties προτίμησε στη φάση αυτή να μην ολοκληρώσει τη συμφωνία αξίας 90,8 εκατομμυρίων ευρώ, παρότι δεν είχε κανένα πρόβλημα με τα διαθέσιμά της.