Stock Options: «Golden Boys» για… κλάματα!

Η έννοια των stock options συγκαταλέγεται στις πλέον παρεξηγημένες του ελληνικού χρηματιστηρίου. Όχι γιατί οι μέτοχοι μειοψηφίας δεν αντιλαμβάνονται τον ρόλο των κινήτρων προς τα στελέχη και τους εργαζομένους μιας επιχείρησης, αλλά κυρίως λόγω του τρόπου με τον οποίο χρησιμοποιήθηκε ένα τέτοιο μέτρο από αρκετές εισηγμένες εταιρίες.

Συγκεκριμένα, αντί τα stock options να αποτελέσουν το κίνητρο έτσι ώστε στελέχη και μικρομέτοχοι να μοιραστούν την υπεραξία από την ανάπτυξη της εταιρίας, τελικά στις περισσότερες περιπτώσεις χρησιμοποιήθηκαν ως πρόσθετες αμοιβές στα στελέχη, την ίδια περίοδο όπου οι μικρομέτοχοι κατέγραφαν τεράστιες απώλειες…

Έπειτα από αυτή τη γενικόλογη παρατήρηση, σήμερα θα αναφερθούμε ειδικότερα σε τέσσερις περιπτώσεις stock options… «μεταξύ σοβαρού και αστείου». Και τα συμπεράσματα δικά σας.

Οι «προνομιούχοι» της ΕΛΒΑΛ

Μεγάλη υπόθεση να διαθέτεις γενναιόδωρο αφεντικό, που πέρα από τις αμοιβές σου να σε γεμίζει με πλουσιοπάροχα stock options.

Ενδεικτική λοιπόν φαίνεται ότι είναι η περίπτωση της ΕΛΒΑΛ, που καλεί εννέα υψηλόβαθμα στελέχη της να αιτηθούν έως το τέλος του μήνα αν θέλουν να αποκτήσουν 1.075.120 νέες μετοχές της εταιρίας τους (αύξηση κεφαλαίου με παραίτηση παλαιών μετόχων), με τη μορφή των stock options.

Πωπώ κάτι Golden Boys(!) θα έλεγε κάποιος, αν δεν πρόσεχε μια μικρή λεπτομέρεια. Ότι οι μετοχές των stock options θα δοθούν στα στελέχη στην… προνομιακή τιμή των 2,96 ευρώ ανά τεμάχιο, όταν η τρέχουσα αποτίμηση στο ταμπλό βρίσκεται μόλις στο 1,03…

Έχει γούστο τώρα να βρεθεί κάποιο από τα εννέα αυτά υποψήφια στελέχη που να μην κάνει αίτηση! Έχει γούστο…

Υ.Γ.: Πέρυσι βρέθηκε ένα μέλος του Δ.Σ. που έκανε χρήση του… κινήτρου των stock options, αποκτώντας 40.000 νέες μετοχές της ΕΛΒΑΛ προς 2,96 ευρώ. Αν τις έχει κρατήσει μέχρι σήμερα, θα πρέπει να γράφει απώλειες γύρω στις 70.000 ευρώ!

Space Hellas: Σιγά-σιγά, μη σπρώχνεστε!

Αν όμως στην περίπτωση της ΕΛΒΑΛ επιλέχτηκε να δοθούν τα stock options μέσα από την έκδοση νέων μετοχών (ΑΜΚ), στη Space Hellas είχαν μια… καλύτερη ιδέα: να αγοράσει δηλαδή ίδιες μετοχές η εισηγμένη και μετά να τις πουλήσει (ως stock options) στα στελέχη της σε μια ελκυστική - προνομιακή τιμή.

Και η Space Hellas, βέβαια, αγόρασε 500.000 ίδιες μετοχές της μέσα στο 2007 προς 1,62 ευρώ το κομμάτι, προσδοκώντας ότι θα τις διαθέσει στα στελέχη της προς 1,1 ευρώ.

Έρχεται λοιπόν η εταιρία στη φετινή τακτική γενική συνέλευση του Ιουνίου και:

Πρώτον, προειδοποιεί ότι «σε καμία περίπτωση αν ασκηθούν όλα τα δικαιώματα δεν θα υπερβαίνουν τον εγκεκριμένο από τη Γ.Σ. ανώτατο αριθμό μετοχών».

Και δεύτερον, έδωσε το δικαίωμα στα στελέχη της εισηγμένης να αποκτήσουν αυτές τις μετοχές, ολικά ή τμηματικά, μέχρι την 28η Φεβρουαρίου του 2011.

Αλλά μη νομίσετε ότι ακολούθησε «στριμωξίδι» (παρόμοιο με αυτό της κ. Ρεπούση) μεταξύ των στελεχών της εισηγμένης εταιρίας για το ποιος θα πρωτοπάρει τα κομμάτια.

Και αυτό όχι μόνο λόγω της ευπρέπειας που χαρακτηρίζει τα στελέχη της εισηγμένης, αλλά και γιατί έκτοτε η τιμή της μετοχής κατρακύλησε, με αποτέλεσμα σήμερα να βρίσκεται στα 58 λεπτά, ή αλλιώς γύρω στο 40% - 50% χαμηλότερα από την… προνομιακή τιμή διάθεσης των stock options.

Πέρα δηλαδή από το ότι η πολιτική του stock option δεν έχει εφαρμοστεί μέχρι σήμερα, έχουμε και μια «τρύπα» στην εισηγμένη -γύρω στις 500.000 ευρώ με βάση τα τρέχοντα δεδομένα- λόγω του ότι οι ίδιες μετοχές έχουν αγοραστεί στα ύψη…

Εκδόσεις Λιβάνη: Η μάνα του Χοσέ…

«Η μάνα του Χοσέ (αυτού που πουλάει, που… χώνει) δεν έκλαψε ποτέ», λένε στη χρηματιστηριακή πιάτσα και αυτό φαίνεται να ισχύει και στην περίπτωση των stock options των Εκδόσεων Λιβάνη.

Συγκεκριμένα, όταν η τιμή της μετοχής βρισκόταν γύρω στα 2,50 ευρώ, στα τέλη του 2007, διατέθηκε σε ενενήντα στελέχη και εργαζομένους της εισηγμένης εταιρίας stock options ίσο με το 10% του συνόλου των μετοχών της (2.109.375 τεμάχια) και μάλιστα μόλις προς 30 λεπτά ανά μετοχή!

Αυτό έγινε γύρω στα τέλη του 2007 και όσοι εκ των στελεχών - εργαζομένων προχώρησαν σύντομα στη ρευστοποίηση των μετοχών που απέκτησαν κατάφεραν να κατοχυρώσουν ένα πολύ σημαντικό ποσό κερδών.

Όσοι, αντίθετα, αποφάσισαν να κρατήσουν τις μετοχές τους, βλέπουν, με βάση τις τρέχουσες αποτιμήσεις, τα όποια κέρδη τους να έχουν σχεδόν εξανεμιστεί, καθώς, αντί για κέρδη 2,20 ευρώ ανά μετοχή που είχαν περίπου όταν απέκτησαν τις μετοχές, σήμερα κερδίζουν μόλις γύρω στα 12 λεπτά το τεμάχιο…

Όμιλος Στέγγου: Ο… «καλύτερος του χωριού»

Για να μην αντιμετωπίζει προβλήματα τέτοιου τύπου, ο όμιλος Στέγγου (Τεχνική Ολυμπιακή, Μοχλός) φέρθηκε εξυπνότερα και δίκαια μπορεί να χαρακτηριστεί «ο καλύτερος του χωριού».

Ο όμιλος λοιπόν αποφάσισε την αγορά ιδίων μετοχών (τα λεφτά τα καταβάλλουν οι δύο εισηγμένες εταιρίες) προκειμένου οι μετοχές να διανεμηθούν σε μέλη του διοικητικού συμβουλίου και σε στελέχη έναντι τιμήματος που θα ισούται με το 1/3 της μέσης τιμής διαπραγμάτευσης κατά τη διάρκεια του τελευταίου προ της διάθεσης μηνός.

Για τον σκοπό αυτόν, μάλιστα, αποφασίστηκε να αποκτηθεί μέσω ιδίων μετοχών έως και το 9,6% της Τεχνικής Ολυμπιακής και έως το 9,56% της Μοχλός. Καθόλου ευκαταφρόνητα ποσοστά.
Βέβαια, το ερώτημα που τίθεται στις περιπτώσεις αυτές είναι το κατά πόσον θα πρέπει να ανταμείβονται με κίνητρα μέλη διοικητικών συμβουλίων και στελέχη εταιριών τα αποτελέσματα των οποίων δεν είναι καθόλου ικανοποιητικά.

Συγκεκριμένα, η Τεχνική Ολυμπιακή καταγράφει ζημίες, έχοντας ουσιαστικά απολέσει τη σπουδαιότερη θυγατρική της, την TOUSA στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Όσο για τη Μοχλός, αυτή παραμένει μεν κερδοφόρα, αγωνίζεται ωστόσο να επιβιώσει κάτω από τη γενικότερη συγκυρία που χαρακτηρίζει τις μικρές και μεσαίες κατασκευαστικές εταιρίες.
Όσο για τους μικρομετόχους; Η μετοχή της Τεχνικής Ολυμπιακής έχει υποχρεωθεί την τελευταία πενταετία σε απώλειες 93,5% και της Μοχλός σε απώλειες 88,8%...

Έγιναν αυτό που λέει και η διαφήμιση «εφοπλιστής με εννέα γράμματα, ποιος να είναι, ποιος να είναι;»…