Ντόμινο πωλήσεων που εντείνεται από την υποτιμητική κερδοσκοπία προκαλούν στο Χ.Α. τα άλλοτε αγαπημένα παιδιά του, τα hedge funds, καθώς υπό το βάρος των προβλημάτων βιωσιμότητας προχωρούν σε αθρόες πωλήσεις και ελληνικών μετοχών με αξιοσημείωτες πλέον ζημίες.

Ο συνδυασμός πρωτόγνωρων αιτήσεων εξαγοράς μεριδίων και ελεύθερης πτώσης των μετοχών και ισχυρής πτώσης εμπορευμάτων και νομισμάτων (πλην του δολαρίου) δημιουργεί ένα εφιαλτικό σκηνικό για τον κλάδο των hedge funds, με πιθανό πλέον το ενδεχόμενο να "σκάσουν" λουκέτα.

Όταν τα hedge funds αντιμετωπίζουν το φάσμα της κατάρρευσης, οι πρώτες αγορές που ξεπουλάνε είναι οι αναδυόμενες και οι περιφερειακές όπως το Χ.Α. λόγω του μικρού τους βάθους, σημειώνει διευθύνων σύμβουλος χρηματιστηριακής εταιρίας, παραπέμποντας στις μεγάλες απώλειες με τις οποίες ξεκίνησαν τη χθεσινή συνεδρίαση οι ευρωπαϊκές αναδυόμενες αγορές.

Και για το Χ.Α. τα προβλήματα των hedge funds αποτελούν πλήγμα στην καρδιά του, καθώς αποτέλεσαν τους με απόσταση μεγαλύτερους αγοραστές ελληνικών μετοχών κατά τη διετία 2006-07, συμβάλλοντας καθοριστικά στη διεύρυνση του ενδιαφέροντος από τους 60 - 80 τίτλους στο σύνολο σχεδόν των μετοχών της αγοράς.

Η κυρίαρχη θέση τους στο ελληνικό χρηματιστηριακό στερέωμα προκαλεί υπό την απειλή της κατάρρευσής τους και ντόμινο πωλήσεων από παραδοσιακά χαρτοφυλάκια, μια και σε όλους είναι γνωστό ότι το Χ.Α. αποτελεί flow driven αγορά, χωρίς στιβαρά εγχώρια θεσμικά χαρτοφυλάκια.

Το σκηνικό γίνεται ακόμη πιο εφιαλτικό αν συνυπολογιστεί η πρόσφατη διαβεβαίωση της διοίκησης του Χ.Α. ότι επί ελληνικών δεικτών και τίτλων δεν υπάρχουν αξιοσημείωτες short θέσεις.

Αν εξαιρεθεί η μετοχή της Εθνικής, στην οποία οι ανοιχτές θέσεις αντιστοιχούν σε πάνω από 3% του μετοχικού της κεφαλαίου, στους υπόλοιπους δεικτοβαρείς τίτλους δεν υπάρχει σοβαρή συγκέντρωση σορτάκηδων, δήλωναν στα τέλη της περασμένης εβδομάδας στο Λονδίνο τα στελέχη του χρηματιστηρίου.

Αν τα παραπάνω ισχύουν, τότε πρόκειται για καθαρό ξεπούλημα υπό το βάρος καταρρεύσεων, εξ ου και δεν παίζει ρόλο αν πουλάνε με ζημία, σημειώνει διαχειριστής, ο οποίος εκτιμά ότι αν οι πωλήσεις των hedge funds οφείλονται στην ανάγκη εξεύρεσης ρευστότητας, λόγω των πρωτόγνωρων αιτήσεων εξαγοράς μεριδίων, θα εκτονωθούν το επόμενο διάστημα.

Τα hedge funds δεν μπορούν να πουλάνε ελληνικές μετοχές με ζημίες 15% και 20%, τη στιγμή που σε άλλες αγορές έχουν καλύτερες αποδόσεις, σημειώνει ο ίδιος.

Βλέπει όμως στο Χ.Α. το σύνολο των short θέσεων; Η μεγάλη ζημία κατά τον τελευταίο μήνα διενεργείται από τον over the counter δανεισμό τίτλων.

Με τους μεγάλους brokers να γνωρίζουν ότι επίκεινται πωλήσεις, αφενός λόγω της κατάργησης ή του δραστικού περιορισμού των prop desk τους, αφετέρου εξαιτίας των προβλημάτων των hedge funds, σύμφωνα με εγχώρια στελέχη υπήρξε μεγάλη ζήτηση δανεισμού τίτλων μέσω OTC συναλλαγών τον Σεπτέμβριο.

Αποτέλεσμα να ανοίξουν μεγάλες short θέσεις είτε για αντιστάθμιση κινδύνου είτε για υποτιμητική κερδοσκοπία, οι οποίες σε αρκετές περιπτώσεις δεν είναι ορατές από την ΕΤΕΣΕΠ, καθώς οι μετοχές δανείζονται ατύπως από τους θεματοφύλακες στους παίκτες.

Στελέχη της αγοράς φωτογραφίζουν ως πρωταγωνιστή στον δανεισμό μέσω ΟΤC τη Morgan Stanley και τους πελάτες της. Η Morgan Stanley διαθέτει το πλεονέκτημα της πρόσβασης στους περισσότερους και μεγαλύτερους θεματοφύλακες διεθνώς, μια και τα περισσότερα χαρτοφυλάκια παγκοσμίως ακολουθούν τους δείκτες MSCI, με αποτέλεσμα σύμφωνα με εγχώριους διαχειριστές να μπορεί να δανείζεται εύκολα και κυρίως αθόρυβα (μέσω OTC συναλλαγών) μετοχές ακόμη και ελληνικών εταιριών.

Το προηγούμενο διάστημα η Morgan Stanley έβγαλε επιθετικές πωλήσεις σε σειρά τίτλους (Alpha Bank, Τράπεζα Κύπρου, Πειραιώς, Μυτιληναίος, Σιδενόρ, Ιατρικό, ΓΕΚ - Τέρνα, Forthnet κ.ά.), είτε γιατί το prop της μείωσε θέσεις σε μετοχές συνολικά, είτε για λογαριασμό των πελατών της.

Από χθες η Morgan Stanley είναι αγοραστής ελληνικών μετοχών για να κλείσει, σύμφωνα με χρηματιστές, θέσεις ανοιχτής πώλησης που είχε μέσω short swaps από over the counter δανεισμό τίτλων.

Κανείς, από την άλλη, σημειώνουν χρηματιστές, δεν μπορεί να κατηγορήσει τη Morgan Stanley γιατί έπιασε την αγορά και μείωσε δραστικά θέσεις σε ελληνικές μετοχές για τους πελάτες της και το prop desk της. Η χθεσινή ελεύθερη πτώση των μετοχών διεθνώς δείχνει και το εύρος του προβλήματος, σύμφωνα με τους ίδιους, καθώς οι αγορές τρέμουν πλέον για το ενδεχόμενο βαθιάς ύφεσης, ακόμη και αν τα χειρότερα της πιστωτικής κρίσης έχουν περάσει.

Οι αγορές εκβιάζουν και πάλι τις κυβερνήσεις για συντονισμένα μέτρα προκειμένου να έρθουν μπροστά από τις εξελίξεις, αποκαθιστώντας σταδιακά την εμπιστοσύνη και μειώνοντας την ταχύτητα και την ένταση μιας ύφεσης.

Με τις ευρωπαϊκές αγορές να σημειώνουν τις μεγαλύτερες ημερήσιες απώλειες μετά το 1987, το μήνυμα που στέλνουν στους πολιτικούς και στις κεντρικές τράπεζες είναι να προχωρήσουν σε συντονισμένη μείωση επιτοκίων και σε μέτρα τόνωσης της μεσοπρόθεσμης ρευστότητας στη διατραπεζική.