Νέοι φόβοι στις κεντρικές τράπεζες για τον πληθωρισμό από τις τιμές πετρελαίου

Η πτώση των τιμών της ενέργειας ήταν ένας αποπληθωριστικός ούριος άνεμος για τις παγκόσμιες αγορές για το μεγαλύτερο μέρος του έτους, αλλά η ανάκαμψη του αργού στέλνει μήνυμα για νέες πληθωριστικές πιέσεις προκαλώντας νέο πονοκέφαλο στους κόλπους των κεντρικών τραπεζών για τα επιτόκια και τις αγορές χρήματος και κεφαλαίου.

Τα σοκ στις τιμές της ενέργειας μετά από την επανεκκίνηση της πανδημίας και την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία στις αρχές του περασμένου έτους είχαν σχεδόν εξαφανιστεί, προσφέροντας σημαντική ανακούφιση στις παγκόσμιες αγορές μετοχών και ομολόγων, επηρεάζοντας την οικονομία, τη ζήτηση των νοικοκυριών, τον πληθωρισμό και τα επιτόκια.

Ωστόσο, το πετρέλαιο παραμένει ένας ισχυρός πολιτικός μοχλός καθώς ανταγωνιστικά οικονομικά μπλοκ ερίζουν όπως οι ισχυροί της Δύσης της ομάδας των G-7 και το διευρυμένο πλέον γκρουπ BRICS+που διαμορφώθηκε τον περασμένο μήνα - το οποίο περιλαμβάνει τώρα έξι χώρες που παράγουν περίπου τόσο πετρέλαιο όσο οι υπόλοιποι 20 κορυφαίοι παραγωγοί μαζί.

Η ανακοίνωση της Σαουδικής Αραβίας, του ηγέτης του ΟΠΕΚ ότι θα συνεχίσει την περικοπή κατά 1 εκατομμύριο βαρέλια την ημέρα μέχρι τον Δεκέμβριο, διατηρώντας την παραγωγή σε περίπου 9 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, το χαμηλότερο επίπεδο εδώ και πολλά χρόνια, εκτίναξε τις τιμές του Brent στα 90 δολ. το βαρέλι, σε συνδυασμό με τη μείωση των εξαγωγών της Ρωσίας κατά 300.000 βαρέλια την ημέρα που παρατάθηκε για την ίδια διάρκεια.

Το αργό Brent ξεπέρασε τα 90 δολάρια για πρώτη φορά φέτος. Εάν αυτό το κέρδος διατηρηθεί, με τους οικονομολόγους της UBS να προβλέπουν περαιτέρω αύξηση της τιμής κατά 5% μέχρι το τέλος του 2023,  τότε η πτώση του Brent σε βάθος 12μηνου που παρατηρείται από τον Ιανουάριο θα εξατμιστεί.

Αυτή η πτωτική πορεία είχε ισχυρή δυναμική στις μετρήσεις του πληθωρισμού, σε όλο τον κόσμο καθόλη τη διάρκεια του έτους. Και κατ' επέκταση, αφαιρούσε την πίεση από τις κεντρικές τράπεζες να ανεβάσουν τα επιτόκια στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων δεκαετιών και να επαναφέρουν τον πληθωρισμό στους στόχους του 2%.

Προειδοποιήσεις ΟΟΣΑ

Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, ο ετήσιος συνολικός πληθωρισμός στις οικονομίες της G7 έχει σχεδόν μειωθεί στο μισό στο 3,9% το έτος έως τον Ιούλιο, αλλά εξακολουθεί να είναι σχεδόν διπλάσιος από τους στόχους της κεντρικής τράπεζας.

Προβλέποντας πτώση του μέσου ποσοστού πληθωρισμού από 8,3% το 2022 σε 5,8% φέτος και 3,2% το 2024, προειδοποίησε ότι «η μείωση του πληθωρισμού θα απαιτήσει τη συνέχιση της περιοριστικής νομισματικής πολιτικής».

Η αναζωπύρωση των τιμών της ενέργειας λόγω των ανανεωμένων περιορισμών προσφοράς, παράλληλα με μια καλύτερη προοπτική για τη ζήτηση των ΗΠΑ και της παγκόσμιας ζήτησης από ό,τι πριν από έξι μήνες, περιπλέκει δυνητικά τη μάχη της Fed, καθώς οι επενδυτές ένιωθαν σίγουροι ότι κάπου εδώ φτάνει η κορύφωση των επιτοκίων.

The @OECD Economic Survey of #EU & #euro area is out!

European recovery has been slowed down by the energy crisis following the onset of Russia’s war of aggression against Ukraine. Quick policy responses prevented a major downturn, but additional reforms are needed. pic.twitter.com/4bv5VgdKBE

— OECD Economics (@OECDeconomy) September 6, 2023

«Η πορεία του πληθωρισμού παραμένει ένας κίνδυνος για τις περισσότερες κεντρικές τράπεζες», δήλωσαν οι οικονομολόγοι της Barclays, Christian Keller και Akash Utsav. «Η περαιτέρω πρόοδος είναι πιθανό να γίνει πιο δύσκολη καθώς τα βασικά αποτελέσματα εξασθενούν και οι περιορισμοί στην προσφορά θα μπορούσαν να οδηγήσουν ξανά τις παγκόσμιες τιμές ενέργειας και τροφίμων υψηλότερα».

Οι αγορές στοιχηματίζουν -σχεδόν- ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχουν πλέον τελειώσει με τις σκληρές εκστρατείες αύξησης των επιτοκίων τους τελευταίους 18 μήνες και ότι η Τράπεζα της Αγγλίας έχει μόνο μία ακόμη.

Από ούριο σε αντίθετο άνεμο

Ωστόσο, πολλοί υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής παραδέχονται ανοιχτά την ανησυχία τους.

Εάν οι τιμές της ενέργειας μετατρέπονται τώρα από ούριο σε αντίθετο άνεμο, δημιουργείται η προοπτική επίμονων ενδείξεων για τον πληθωρισμό και περαιτέρω σύσφιξης.

Οι τιμές του αργού Brent έχουν αυξηθεί κατά 27% από τα μέσα του έτους και το αμερικανικό αργό έχει αυξηθεί κατά 30%, ενώ πιέζονται οι τιμές της βενζίνης από τον Ιούνιο, σύμφωνα με το Reuters.

Σε αυτό το νέο τοπίο η εικόνα γίνεται ξανά ομιχλώδης για τις αγορές, καθώς καθίσταται εκ νέου περίπλοκο το σταυρόλεξο της ανάλυσης για την πορεία των επιτοκίων και του πληθωρισμού, μειώνοντας τις ελπίδες ότι ο ορίζοντας θα καθαρίσει.