Πειραιώς: Οι δύο λόγοι πίσω από την άνοδο των κρατικών ομολόγων

Με ανοδική κίνηση για τις αγορές κρατικών και εταιρικών ομολόγων ξεκίνησε το 2023 καθώς το επενδυτικό κλίμα κατέγραψε βελτίωση λόγω της επιβράδυνσης του πληθωρισμού και των προσδοκιών για καλύτερη της αναμενόμενης οικονομικής δραστηριότητας. Ωστόσο, η αβεβαιότητα που συνοδεύει τις συγκεκριμένες προσδοκίες παραμένει σημαντική, καθιστώντας εύθραυστη την ανοδική δυναμική στα ελληνικά ομόλογα.

Συγκεκριμένα, τον Ιανουάριο ο Δείκτης Κρατικών Ομολόγων της Τράπεζας Πειραιώς κατέγραψε κέρδη της τάξης του 1,2%, με την ανοδική κίνηση, ωστόσο, να αποδυναμώνεται στο δεύτερο μισό του μήνα. Από τις 568 μονάδες στις αρχές του μήνα ο δείκτης σημείωσε υψηλό στις 586 μονάδες στις 19/1/2023, για να μειωθεί στις 572 μονάδες στα τέλη του μήνα. Στις αρχές Φεβρουαρίου, δεν καταγράφεται σημαντική κίνηση καθώς ο δείκτης παραμένει ουσιαστικά σταθερός. Σε ετήσια βάση, ο Δείκτης κατέγραψε αρνητική απόδοση το 2022 της τάξης του 17%, δηλαδή σημαντικά χαμηλότερη σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Ωστόσο, δεδομένων των πληθωριστικών πιέσεων και της έναρξης του κύκλου αύξησης των επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες το 2022, η μείωση στην ελληνική αγορά ομολόγων ήταν αναμενόμενη και μάλιστα αντίστοιχη αυτής των ομολόγων της Ευρωζώνης, όπου ο αντίστοιχος δείκτης κρατικών ομολόγων μειώθηκε κατά 18,2%.

Σε επίπεδο επιμέρους ομολόγων, οι μεγαλύτερες απώλειες για το 2022 καταγράφηκαν για τα κρατικά ομόλογα με λήξη μετά το 2030 ξεπερνώντας σε αρκετές περιπτώσεις και το 20%. Ωστόσο τον Ιανουάριο, στην πλειοψηφία των ομολόγων καταγράφηκε πτώση της απόδοσης στη λήξη της τάξης των 30-50 μονάδων βάσης (μ.β.). Σύμφωνα με την εκτιμημένη καμπύλη επιτοκίων, από την προς τα κάτω μετατόπιση της καμπύλης τον Ιανουάριο, η μεγαλύτερη πτώση επιτοκίων άνω των 45 μ.β. σημειώθηκε στο μεσοπρόθεσμο τμήμα σε εύρος 3ετών-7ετών λήξεων.

Δύο σημαντικές εξελίξεις ήταν οι βασικοί παράγοντες της ανοδικής κίνησης των κρατικών ομολόγων εν μέσω της συνέχειας του κύκλου αύξησης των βασικών επιτοκίων από την ΕΚΤ. Πρώτον, η επιτυχημένη έκδοση του νέου 10ετούς ομολόγου από τον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) στις 17 Ιανουαρίου καθώς τα €3,5 δισ. της έκδοσης υπερκαλύφθηκαν κατά 6,2 φορές με τη συμμετοχή περίπου 230 λογαριασμών. Το κουπόνι της έκδοσης καθορίστηκε στο 4.25%, επίπεδο το οποίο είναι κατά 250 μ.β. υψηλότερο από το αντίστοιχου κεφαλαίου 10ετές ομόλογο που εκδόθηκε τον Ιανουάριο του 2022. Ωστόσο αξίζει να σημειωθεί ότι η συγκεκριμένη έκδοση καλύπτει το 50% του προγραμματισμού ομολογιακών εκδόσεων €7 δισ. του ΟΔΔΗΧ για το 2023.

Δεύτερον, η Fitch προχώρησε στην αναβάθμιση κατά μία βαθμίδα του ελληνικού αξιόχρεου στα τέλη Ιανουαρίου από BB και θετικές προοπτικές στο BB+ με σταθερές προοπτικές. Πλέον πέντε οίκοι (S&P, Fitch, DBRS, R&I και Scope) καθιστούν τα ελληνικά κρατικά ομόλογα μια βαθμίδα κάτω από την επενδυτική διαβάθμιση, με τις προσδοκίες για μια περαιτέρω αναβάθμιση μέσα στο 2ο εξάμηνο του έτους να ενισχύονται. Οι αγορές αναμένουν την επόμενη απόφαση πιστοληπτικής αξιολόγησης της Moody’s στις 17 Μαρτίου καθώς η αξιολόγηση Βa3 (σταθερές προοπτικές) είναι δύο βαθμίδες χαμηλότερη από αυτή των υπόλοιπων οίκων.

Το 10ετές spread έφτασε στα τέλη Ιανουαρίου σχεδόν τα ίδια επίπεδα με το αντίστοιχο ιταλικό spread στις 202 μ.β., διατηρώντας τη θετική εικόνα στην ελληνική αγορά ομολόγων. Ωστόσο, το ποσοτικό μοντέλο αποτίμησης που βασίζεται σε μακροοικονομικά στοιχεία και πρόδρομους δείκτες της ελληνικής και γερμανικής οικονομίας δείχνει ότι τα σημερινά επίπεδα υπερεκτιμούν τα σχετικά θεμελιώδη της ελληνικής οικονομίας, ακόμα και αν ληφθεί υπόψη η στήριξη της ΕΚΤ από τις επαναγορές ομολόγων μέσω του προγράμματος PEPP.

Συγκεκριμένα, η αποτίμηση του 10ετούς spread που συνάδει με τα οικονομικά στοιχεία είναι στο επίπεδο των 230-240 μονάδων βάσης, περίπου 43-53 μ.β. από τα τρέχοντα επίπεδα (9 Φεβρουαρίου 2023). Ωστόσο, η θετική δυναμική αντικατοπτρίζεται στον Δείκτη Ισορροπίας Κινδύνων, ο οποίος καταγράφει ενίσχυση της πιθανότητας για περαιτέρω πτώση του spread σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα σε σχέση με την πιθανότητα ενίσχυσής τους.

Παρά τις παραπάνω θετικές εξελίξεις για τις ελληνικές ομολογιακές εκδόσεις, η αβεβαιότητα καθώς η οικονομία εισέρχεται σε περίοδο εκλογών, ο κίνδυνος δημοσιονομικών αποκλίσεων και το εύθραυστο οικονομικό περιβάλλον στην Ευρωζώνη συνεχίζουν να αποτελούν σημαντικούς κινδύνους για τις αγορές.

Ακολουθώντας αντίστοιχη πορεία με αυτή των κρατικών ομολόγων, ο Δείκτης Εταιρικών Ομολόγων της Τράπεζας Πειραιώς σημείωσε τον Ιανουάριο κέρδη της τάξης του 0,93% σε μηνιαία βάση, φτάνοντας τις 137,4 μονάδες στα τέλη του μήνα. Τον Ιανουάριο, η μεσοσταθμική απόδοση στη λήξη των ομολόγων του Δείκτη κατέγραψε οριακή πτώση της τάξης των 8 μ.β. σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, φτάνοντας το 4,65%. Σε ετήσια βάση, η σταθμισμένη διάμεση απόδοση του δείκτη έχει ενισχυθεί κατά 210 μ.β. από το επίπεδο του 2,63%, με τις απώλειες για το 2022 στο 7,5%, δηλαδή ιστορικό χαμηλό επίπεδο των τελευταίων 8 ετών.

Χαρακτηριστικά, τις μεγαλύτερες απώλειες για το προηγούμενο έτος κατέγραψαν το ομόλογo της Friggoglass με απώλειες της τάξης του 70% και τα ομόλογα της Coca-Cola και Noval Properties με απώλειες 22,4% και 16,5% αντίστοιχα.

Για τον Ιανουάριο, η πλειονότητα των ομολόγων του δείκτη σημείωσε κέρδη που κυμαίνονταν μεταξύ 0,16% για το ομόλογο της Μυτιληναίος με λήξη το 2024 και 3,75% για το ομόλογο της Lamda Development με λήξη το 2029.