Axia Ventures: Πόσο θα κοστίσει στις τράπεζες η ελάφρυνση δανειοληπτών

Η Axia Ventures κάνει μια πρώτη προσπάθεια να αποτυπώσει στις εκτιμήσεις της τις πιθανές επιπτώσεις στα αποτελέσματα των τραπεζών από τις δράσεις που θα πρέπει να αναλάβουν για τη στήριξη των ευάλωτων νοικοκυριών και επιχειρήσεων, μετά τη συνάντηση με τον Υπουργό Οικονομικών κ. Σταϊκούρα.

«Οι νέες προτάσεις είναι πιθανό να τεθούν σε ισχύ από την αρχή του επόμενου έτους και ο συνολικός αντίκτυπος είναι απίθανο να εκτροχιάσει τις ισχυρές ανοδικές τάσεις για τα κέρδη ανά μετοχή. Ως είθισται όμως, ο διάβολος κρύβεται πάντα στις λεπτομέρειες και το τελικό αποτέλεσμα μπορεί να καταλήξει διαφορετικό», επισημαίνει με νόημα η χρηματιστηριακή.

Οι προτάσεις αυτές περιλαμβάνουν την εφαρμογή των μέτρων που θα πρέπει να ληφθούν για την προστασία των πολιτών από την οικονομική κρίση όπως: 1) στήριξη των ευάλωτων δανειοληπτών μέσω μεγαλύτερων περιόδων αποπληρωμής ή εφαρμογής χαμηλότερων επιτοκίων, χωρίς επιβάρυνση του κράτους, 2) αύξηση της δυνατότητας έγκρισης εξωδικαστικών συμβιβασμών, 3) αύξηση των επιτοκίων καταθέσεων και μείωση των περιθωρίων νέων δανείων και 4) μείωση των προμηθειών και αμοιβών από τις συναλλαγές.

Οι λεπτομέρειες δεν είναι συγκεκριμένες, αλλά η Axia Ventures επισημαίνει τα ακόλουθα:

1. Η ευάλωτη στήριξη των νοικοκυριών θα μπορούσε να προκαλέσει περίπου 100 εκατ. ευρώ απώλεια στα καθαρά έσοδα από τόκους ή 3% μείωση στα κέρδη ανά μετοχή κατά μέσο όρο για το επόμενο έτος. Ο πιθανός σχηματισμός νέων δανείων Stage 2 και NPEs μαζί με το υψηλότερο κόστος κινδύνου, βραδύτερη μείωση του υφιστάμενου αποθέματος των NPEs που έχουν εκχωρηθεί είναι ο βασικός κίνδυνος.

2. Τα υψηλότερα επιτόκια καταθέσεων κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες θα μπορούσαν να μειώσουν τα κέρδη ανά μετοχή κατά 5%, ενώ υποθέτει ήδη ένα πολύ συνετό 35% ποσοστό μετακύλισης στις χορηγήσεις.

3. Η μείωση των προμηθειών από τις συναλλαγές κατά 20% θα μπορούσε να μειώσει τα κέρδη ανά μετοχή κατά 4%.

Το υπουργείο θέλει στήριξη των ευάλωτων δανειοληπτών, αν και δεν υπάρχει σαφής ορισμός αλλά η χρηματιστηριακή υποθέτει ότι θα περιλαμβάνει τους 86 χιλ. δανειολήπτες, εκ των οποίων τα 75,6 χιλ. νοικοκυριά, που εντάχθηκαν στα προγράμματα "Γέφυρα 1" και "Γέφυρα 2" με συνολικό πακέτο στήριξης 530 εκατ. ευρώ. Το Υπουργείο Οικονομικών δήλωσε ότι δεν προτίθεται να απορροφήσει αυτό το πακέτο μέσω του κρατικού προϋπολογισμού και η χρηματιστηριακή εκτιμά πρόσθετο πλήγμα στα έσοδα 100 εκατ. ευρώ περίπου για τις τράπεζες ή 3% μείωση στα κέρδη ανά μετοχή.

Η άλλη προτεραιότητα του Υπουργείου είναι οι τράπεζες να συμμορφωθούν με τους κανόνες της EBA, όσον αφορά τα NPE. Τα υφιστάμενα μεγέθη που προβλέπει η Axia για το 2023 περιλάμβαναν επιδείνωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (ΜΕΑ) κατά 1,7 π.μ. (προβλέψεις 1 δισ. ευρώ) και οι βασικοί κίνδυνοι είναι οι εξής:

1. Νέο κύμα ΜΕΑ θα μπορούσε να εμφανιστεί παράλληλα με υψηλότερο κόστος κινδύνου. Τα δάνεια των σταδίων 1 και 2 θα μπορούσαν να επαναταξινομηθούν ως ΜΕΑ (στάδιο 3), εάν εφαρμοστούν χαμηλότερα επιτόκια ή μεγαλύτερες περίοδοι αποπληρωμής και μειώσουν την καθαρή αξία δανεισμού κατά περισσότερο από 1%. Αυτό θα αύξανε το σχετικό κόστος κινδύνου και θα δημιουργούσε ένα νέο απόθεμα μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων. Οι τράπεζες διαθέτουν δάνεια ύψους 9,3 δισ. ευρώ, 1,4 δισ. ευρώ και 3,4 δισ. ευρώ στο στάδιο 2 για ενυπόθηκα, καταναλωτικά και μικρά επιχειρηματικά δάνεια που θα μπορούσαν να κινδυνεύσουν να καταλήξουν ως ΜΕΑ.

2. Το υφιστάμενο απόθεμα ΜΕΑ θα μπορούσε να μειωθεί πιο αργά. Τα δάνεια ΜΕΑ του σταδίου 3 που έχουν διαγραφεί απαιτούν ένα έτος ενήμερων πληρωμών για να μετατραπούν ξανά σε εξυπηρετούμενα, αλλά το νέο "εγκεκριμένο από την κυβέρνηση σύστημα" θα μπορούσε να επαναφέρει αυτή τη διαδικασία ανακατάταξης.

3. Αυξημένη δυνατότητα έγκρισης του μηχανισμού εξωδικαστικών ρυθμίσεων. Το πλαίσιο αυτό έχει ήδη διακανονίσει περισσότερα από 400 εκατ. ευρώ υπόλοιπα, με μέση απομείωση 31% και το υπουργείο επιθυμεί να φθάσει σε συνολικούς διακανονισμούς περίπου 1 δισ. ευρώ, γεγονός που θα συνεπάγεται περίπου 120 εκατ. ευρώ πιθανές διαγραφές για τις τράπεζες.

4. Αύξηση των επιτοκίων καταθέσεων και μείωση των περιθωρίων δανεισμού. Τα υψηλότερα επιτόκια καταθέσεων θα μείωναν τα κέρδη ανά μετοχή κατά 5% κατά μέσο όρο για κάθε 5 π.μ. (AXIAe: περίπου 20%), καθιστώντας την πολύ κρίσιμη μεταβλητή.

5. Επανεκτίμηση του κόστους αμοιβών και προμηθειών για τις συνήθεις τραπεζικές συναλλαγές. Αυτό αφορά τις προμήθειες μεταφοράς, συναλλαγών και πληρωμών που στήριξαν τα κέρδη των τραπεζών όταν τα επιτόκια ήταν αρνητικά και αντιπροσωπεύουν περίπου το 40% των συνολικών αμοιβών και προμηθειών ανά τράπεζα ή από 7,5% έως 9,1% των βασικών τραπεζικών εσόδων. Υποθέτοντας μείωση κατά 20%, τα κέρδη ανά μετοχή θα μειωθούν κατά 3-4% για τις τράπεζες.

Απορροφήσιμος ο αντίκτυπος 

Οι βασικοί κίνδυνοι αφορούν στο σχηματισμό και το απόθεμα των ΜΕΑ, εκτιμά η Axia.

«Δεν εκπλήσσουν οι προτάσεις του Υπουργείου για τη στήριξη των δανειοληπτών, καθώς όλα αυτά τα μέτρα περιλαμβάνονταν σε πρόσφατα δημοσιεύματα του Τύπου και είναι σε μεγάλο βαθμό ενσωματωμένα στις προβλέψεις μας για τον κλάδο, είτε μέσω χαμηλότερων επιτοκίων δανεισμού, είτε μέσω υψηλότερου κόστους καταθέσεων, είτε μέσω συντηρητικού κόστους κινδύνου, είτε μέσω βραδύτερης αύξησης των προμηθειών.

Σαφώς ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες, ιδίως όσον αφορά την εκτέλεση των μέτρων αναστολής δανεισμού, όπου η προτεραιότητα θα πρέπει να είναι η μη δημιουργία νέων ΜΕΑ ή επιβράδυνση της αναταξινόμησης των υπαχθέντων σε ρύθμιση ΜΕΑ σε εξυπηρετούμενα δάνεια», εξηγεί η Axia Ventures.