Τι αλλάζει στις διεθνείς αγορές η «Μαύρη Δευτέρα»

Ως «Μαύρη» Δευτέρα θα μείνει στην ιστορία η χθεσινή συνεδρίαση στις παγκόσμιες αγορές περιουσιακών στοιχείων.

Μετοχές και εμπορεύματα βρέθηκαν στη δίνη της αποστροφής του κινδύνου, αφού στους φόβους πανδημίας του κορωνοϊού προστέθηκε και το πετρέλαιο. Η ταυτόχρονη στροφή σε ασφαλή καταφύγια όπως τα αμερικανικά ομόλογα, το ιαπωνικό γεν και ο χρυσός ήταν για άλλη μια φορά η αντίδραση των επενδυτών στην ακραία αύξηση της αβεβαιότητας.

Το κλίμα πανικού έχει οδηγήσει τους επενδυτές στην ασφάλεια των κρατικών ομολόγων, με την απόδοση του δεκαετούς αμερικανικού ομολόγου να υποχωρεί σε νέο ιστορικό χαμηλό, προδιαθέτοντας και τη Fed για υποχρεωτική συνέχεια στην πολιτική για μειωμένα επιτόκια.

Η επιδείνωση πάντως των χρηματοπιστωτικών συνθηκών και οι φόβοι για την οικονομική ανάπτυξη παγκοσμίως δημιουργούν πολλά ερωτήματα για το αν μπορεί να αντιμετωπισθεί η τρέχουσα κρίση μόνο με μέτρα νομισματικής πολιτικής, αφού οι μετοχές ήδη φαίνεται να προεξοφλούν μέτρα δημοσιονομικής πολιτικής και στήριξης των επιχειρήσεων με έκτακτα μέτρα.

Ταυτόχρονα, στην αγορά του συναλλάγματος, το ιαπωνικό γεν είναι ο βασικός κερδισμένος, με το αμερικανικό δολάριο να χάνει 2,8% έναντι του ιαπωνικού νομίσματος. Ταυτόχρονα, πιέσεις παρατηρούνται σε νομίσματα αναδυόμενων αγορών, αλλά και χωρών που ευνοούνται από τις τιμές των εμπορευμάτων και του παγκόσμιου εμπορίου.

Ειδικά στην εγχώρια αγορά, οι αποδόσεις των ομολόγων άγγιξαν τα υψηλότερα επίπεδα του τελευταίου εξαμήνου, με το εγχώριο δεκαετές να προσεγγίζει σε απόδοση το 1,84% από το 1,4% που κυμαινόταν την Παρασκευή 6/3. Η απόδοση του πενταετούς σχεδόν διπλασιάστηκε από το 0,74% στο 1,34% και του δεκαπενταετούς ομολόγου στο 2,30% από 1,83%.

Οι διεθνείς διαχειριστές και επενδυτές πλέον όχι μόνο ανησυχούν για τον οικονομικό αντίκτυπο του κορωνοϊού αλλά τρέμουν από την ελεύθερη πτώση του αργού πετρελαίου μετά τον «πόλεμο» που κήρυξε η Σαουδική Αραβία στη Ρωσία. Το επενδυτικό κλίμα επιβαρύνεται υπέρμετρα, αφού η απόφαση της Σαουδικής Αραβίας να προχωρήσει σε μείωση τιμών και να ανακοινώσει ότι αυξάνει την παραγωγή της, τροφοδοτώντας έναν πόλεμο τιμών και τις τιμές του αργού έως 30% χαμηλότερα, δημιούργησαν συνθήκες κραχ στις μετοχικές αγορές όλου του κόσμου.

Η παρτίδα «πόκερ» που βρίσκεται πλέον σε εξέλιξη μεταξύ Ρωσίας και Σαουδικής Αραβίας, και προκάλεσε τις απώλειες στην αγορά των ΗΠΑ, θα λήξει μόνο όταν ένας από τους δύο παραγωγούς λυγίσει οικονομικά, εκτός και αν οι ΗΠΑ, που επίσης πλήττονται άμεσα από τη μείωση τιμής, μπορούν να παρέμβουν ή να αντιδράσουν νωρίτερα.

Οι χαμηλές τιμές του πετρελαίου θα δοκιμάσουν τόσο την οικονομία της Σαουδικής Αραβίας όσο και της Ρωσίας, άμεσα. Οι traders πετρελαίου, από τη μία πλευρά, επισημαίνουν ότι οι Άραβες έχουν το χαμηλότερο κόστος ανά βαρέλι συνδυασμένο με χαμηλό χρέος αλλά σταθερή ισοτιμία με το δολάριο, που τους επιτρέπει να αντέξουν στις αρνητικές επιπτώσεις για μεγάλο χρονικό διάστημα. Από την άλλη, όμως, η Ρωσία μπορεί να επιτρέψει στο νόμισμά της να διολισθήσει για να διατηρήσει την οικονομία της σε κάποια ισορροπία. Σε κάθε περίπτωση, οι Αμερικανοί παραγωγοί σχιστολιθικού πετρελαίου θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα, καθώς η παραγωγή τους είναι απίθανο να προσαρμοστεί γρήγορα στις νέες συνθήκες.

Οι βαριές απώλειες στις ευρωπαϊκές και τις αμερικανικές μετοχές, οι οποίες προκάλεσαν παύση συναλλαγών για 15 λεπτά στη Wall Street μετά την υπέρβαση του ορίου του -7%, είναι σε επίπεδα που ξεπερνούν και τις πιο αρνητικές αρχικές προσδοκίες. Η ταχύτητα της πτώσης στις μετοχές και η είσοδος των μετοχών σε bear market, δηλαδή πτώση άνω του 20% από το πρόσφατα υψηλό, είναι εκρηκτική και ξεπερνά σε ορμή την ταχύτητα της πτώση του Δεκεμβρίου του 2018.

Οι παρατηρητές της αγοράς των μετοχών επισημαίνουν ότι η πτώση στο αργό πετρέλαιο είναι μεγαλύτερο πρόβλημα για τις αγορές από τον κορωνοϊό και ουσιαστικά θα αποτελέσει «ταφόπλακα» στην προσπάθεια αντίδρασης των μετοχικών αγορών, αν οι συνθήκες στην αγορά του αργού δεν διαφοροποιηθούν και η πτώση συνεχιστεί έως τα 20 δολάρια, όπως ήδη αναφέρουν αναλυτές του κλάδου.

Ειδικά για τις ευρωπαϊκές μετοχές, η χειρότερη ημέρα μετά το δημοψήφισμα της Βρετανίας για το Brexit τον Ιούνιο του 2016 συνδυάζεται με αύξηση στα κρούσματα του κορωνοϊού και τους θανάτους και το lockdown στην Ιταλία. Η επίδραση του κορωνοϊού συνεχίζει να προκαλεί τρόμο αφού τα κρούσματα στη Γερμανία αυξάνονται, ενώ στην Ιταλία, που παραμένει το επίκεντρο της έξαρσης στην Ευρώπη, υπάρχουν περισσότερες από 7.350 εξακριβωμένες περιπτώσεις και μεγάλος αριθμός θυμάτων.

Τέλος, ο πανευρωπαϊκός δείκτης Stoxx 600 χάνει πάνω από 20% και εισέρχεται σε bear market, με τις μετοχές πετρελαίου και φυσικού αερίου να σημειώνουν πτώση 14% και να ηγούνται των απωλειών, καθώς όλοι οι τομείς, σε όλα τα μεγάλα χρηματιστήρια, βρέθηκαν σε αρνητικό έδαφος. Πρωταθλήτριες στην πτώση, μετά την Ελλάδα που βιώνει την υψηλότερη πτώση με 35% το 2020, είναι η αγορά της Ρωσίας, η Αυστρία, η Ιταλία και η Γαλλία. Ο κλάδος με την υψηλότερη πτώση είναι ο τραπεζικός, με το δείκτη Stoxx 600 Banks να διαμορφώνεται 30% χαμηλότερα φέτος.