Πού θα κριθεί η πορεία των παγκόσμιων αγορών

Μετά τους τριγμούς στις μετοχές τον Αύγουστο, φαινομενικά τουλάχιστον ο Σεπτέμβριος δείχνει υποψήφιος για καλύτερες επιδόσεις στις αμερικανικές αγορές και εξ αντανακλάσεως και στις λοιπές μετοχικές αγορές.

Η εποχικότητα του Σεπτεμβρίου είναι εξαιρετικά θετική και κατά μέσο όρο ο βασικός χρηματιστηριακός δείκτης των ΗΠΑ S&P 500 εμφανίζει ανοδική πορεία σε όλο το διάστημα από τον Σεπτέμβριο έως και τον Δεκέμβριο κάθε έτους, με σωρευτικές μηνιαίες αποδόσεις άνω του 5% την τελευταία δεκαετία.

Ο Αύγουστος υπήρξε ως είθισται αρνητικός μήνας για τις παγκόσμιες αγορές μετοχών, ενώ ιδιαίτερα αρνητική επίδραση είχε η ταχεία πτώση των αποδόσεων των ομολόγων σε όλες σχεδόν τις αγορές. Βασικό όμως αρνητικό στοιχείο ήταν η αντιστροφή της καμπύλης στις ΗΠΑ (σ.σ. η αντιστροφή σημαίνει ότι η απόδοση του δεκαετούς ομολόγου είναι χαμηλότερη από την απόδοση του διετούς ομολόγου), η οποία αυξάνει πιθανότατα τους φόβους για το ενδεχόμενο ύφεσης στις ΗΠΑ και προετοιμάζει τους επενδυτές για έντονες διακυμάνσεις στις αγορές.

Η συνεχιζόμενη άνοδος των τιμών των ομολόγων (σ.σ. κινούνται αντίστροφα από τις αποδόσεις) έχει οδηγήσει το συνολικό ποσό των ομολόγων με αρνητική απόδοση κοντά στα 16 τρισ. δολάρια. Πλέον όλες οι λήξεις των γερμανικών κρατικών ομολόγων έχουν αρνητική απόδοση. Παράλληλα, στις ευρωπαϊκές χώρες Αυστρία, Δανία, Φινλανδία, Γαλλία, Ολλανδία και Ελβετία μέχρι και την 20ετία, οι αποδόσεις είναι αρνητικές.

Παράλληλα, οι ενέργειες και δηλώσεις του Τραμπ με τον εμπορικό πόλεμο επίσης βοήθησαν στην πίεση στην παγκόσμια αγορά μετοχών, η οποία έχει σημειώσει πτώση άνω του 8% από το υψηλό της. Επιπρόσθετα, η πλήρης κατάρρευση της πιθανότητας για συμφωνία στην εμπορική διαμάχη μεταξύ ΗΠΑ - Κίνας μπορεί να αποτελέσει το «κερασάκι» για την επικράτηση των απαισιόδοξων, αφού σε αυτό το σενάριο πιθανότατα θα υπάρξουν αρνητικές εξελίξεις για παρόμοιες πολιτικές με την Ευρώπη, την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα αλλά και τη NAFTA.

Από την άλλη πλευρά, όμως, οι αλλαγές που φέρνει ο Σεπτέμβριος είναι σημαντικές αφού τα καλύτερα οικονομικά στοιχεία των επιχειρήσεων έναντι των προβλέψεων συνεχίζονται, η πολύ πιθανή χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής από την Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ και της ΕΚΤ αλλά και η πιθανή αναβολή των κυρώσεων των ΗΠΑ στην Κίνα στο θέμα του εμπορικού πολέμου θα μπορούσαν να οδηγήσουν την αγορά ανοδικά, με την αρχή να γίνεται από τον Σεπτέμβριο.

Ταυτόχρονα, με την πιθανότητα ύφεσης να είναι ακόμα πολύ μικρή, τα πραγματικά επιτόκια της Fed  να παραμένουν πολύ κοντά στο μηδέν και τις αποδόσεις των ομολόγων να μειώνονται συνεχώς, οι μετοχές φαίνεται να αποτελούν μονόδρομο στις επενδυτικές επιλογές.

Σημαντική βοήθεια στο θετικό σενάριο των αμερικανικών μετοχών αναμένεται να επιφέρουν και οι αλλαγές στην πολιτική της ΕΚΤ. Τα μέτρα χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής, που θα πρέπει να αναμένονται από τη συνεδρίαση του Σεπτεμβρίου και θα περιλαμβάνουν μείωση των παρεμβατικών επιτοκίων και ποσοτική χαλάρωση, αλλά και μέτρα που θα βοηθήσουν τις ευρωπαϊκές τράπεζες.

Η αισιόδοξη σκέψη, παρά την αντιστροφή της καμπύλης των αμερικανικών επιτοκίων, θεωρεί ότι είναι αρκετά πιθανό οι μετοχές να κινηθούν σε νέα υψηλά επίπεδα τους επόμενους μήνες και μέχρι τα μέσα του επόμενου έτους, πριν από την πιθανή ύφεση.

Αν και σε όλες τις υφέσεις που προηγήθηκαν στην αμερικανική οικονομία είχε σημειωθεί αντιστροφή της καμπύλης των επιτοκίων, εντούτοις έχουν υπάρξει περίοδοι αντιστροφής της καμπύλης χωρίς να επακολουθήσει ύφεση.

Η αντιστροφή της καμπύλης μπορεί να είναι ένδειξη της ακραίας νευρικότητας της αγοράς προς το παρόν, της αύξησης της δράσης των κεντρικών τραπεζών, της στρεβλωμένης ιδιοκτησίας των ομολόγων και της παγκόσμιας αναζήτησης αποδόσεων, παρά ένα σίγουρο σημάδι ότι οι ΗΠΑ πρόκειται να εισέλθουν σε ύφεση, εκτιμά η JP Morgan, που έχει βασικό σενάριό της την ανοδική πορεία των μετοχικών αγορών.

Υπάρχει βέβαια και αντίλογος σε αυτή τη σκέψη όπως αυτή της ιαπωνικής Nomura, η οποία προειδοποιεί για σοκ και δέος στις αγορές μετοχών τον επόμενο μήνα. Ο ιαπωνικός επενδυτικός οίκος τονίζει ότι ο Σεπτέμβριος θα είναι ένας πολύ κακός μήνας για τις αγορές παγκοσμίως, χειρότερος από τον περασμένο Δεκέμβριο, και ότι οι επιδόσεις της αγοράς, κατά τις τελευταίες δύο εβδομάδες, παρουσίασαν μια «παράξενη ομοιότητα» με το 2008, όταν κατέρρευσε η Lehman Brothers.

Οι τιμές-στόχοι για τον δείκτη S&P 500

Παρότι οι αμερικανικές μετοχές είναι πιο ακριβές από τις μετοχές της Ευρώπης, της Ασίας και των αναδυόμενων αγορών, οι περισσότεροι αναλυτές παραμένουν υπέρ των μετοχών των ΗΠΑ γιατί το discount στους δείκτες P/E των λοιπών περιοχών έναντι των αμερικανικών μετοχών δεν τις καθιστά απαραίτητα φθηνότερες και σε πολλές περιπτώσεις είναι πλήρως δικαιολογημένο, ενώ η αυξημένη πιθανότητα η Fed να συνεχίσει τις μειώσεις επιτοκίων για την ώρα επιδρά θετικά στις εισροές κεφαλαίων.

Συνολικά οι στρατηγικοί αναλυτές των διεθνών επενδυτικών οίκων παραμένουν ιδιαίτερα αισιόδοξοι για την πορεία των αμερικανικών μετοχών έως το τέλος του 2019, αφού ο δείκτης-βαρόμετρο για τις παγκόσμιες αγορές S&P 500 εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τις 3.300 μονάδες, επίπεδο που αντιστοιχεί σε απόδοση 15% πλέον αλλά και σχεδόν 35% από τις αρχές του έτους. Περίπου το 52% των συστάσεων για τις μετοχές του δείκτη S&P 500 είναι συστάσεις αγοράς ή υπεραπόδοσης και μόλις 6,4% είναι συστάσεις πώλησης ή υποαπόδοσης.

Οι στρατηγικοί αναλυτές προβλέπουν ότι τα κέρδη ανά μετοχή (EPS) θα φτάσουν τα 164,5 δολάρια τον Δεκέμβριο του 2019, αυξημένα κατά ελάχιστο κατά 2,3% μόλις από πέρυσι, αλλά για το 2020 που αποτελεί το έτος βάσης, πλέον, θα κυμανθούν στα 182 δολάρια ή 11%. Οι πολλαπλασιαστές για τις μετοχές το 2020 αναμένεται να μειωθούν σημαντικά, αφού ο δείκτης P/E από 17,5 φορές για το τέλος του 2019 θα μειωθεί στις 15,8 φορές για το 2020. Με βάση τα στοιχεία της Factset, οι κυκλικές μετοχές εξακολουθούν να θεωρούνται ως οι προτιμώμενες για το τέλος του έτους, ενώ οι αμυντικές μετοχές, δεδομένης της υψηλής αποτίμησης, αναμένεται να υποαποδώσουν.