Τα funds του Λονδίνου που σορτάρουν τις ελληνικές τράπεζες

Περίπλοκη παραμένει η κατάσταση στις τραπεζικές μετοχές αφού κάθε προσπάθεια ανοδικής κίνησης βρίσκει εμπόδια και στις πιο μικρές τεχνικές αντιστάσεις.

Το πλέον προβληματικό όμως είναι ότι η υψηλή μεταβλητότητα θα συντροφεύει τις τραπεζικές μετοχές τους επόμενους μήνες, αφού οι ανησυχίες στο μέτωπο των τραπεζικών ισολογισμών είναι αμείωτες. Παρότι οι τιμές των τεσσάρων συστημικών τραπεζών σημειώνουν απώλειες από 35%-60% το τελευταίο τρίμηνο, σχεδόν αδυνατούν να ξεκολλήσουν από τα χαμηλά μηνών που έχουν βυθιστεί, ενώ από το υψηλό τους στις 1.146 μονάδες, μετρούν απώλειες άνω του 40%.

Τη δεδομένη χρονική στιγμή, πέραν των τεστ αντοχής, των μη εξυπηρετούμενων δανείων, του νέου λογιστικού προτύπου IFRS9 και της ανασκόπησης των προβληματικών περιουσιακών στοιχείων (TAR), ο πραγματικός φόβος της αγοράς δεν είναι άλλος από τις short θέσεις που έχουν χτίσει και συνεχίζουν να διατηρούν σχεδόν αμείωτες τρία πολύ ισχυρά hedge funds με έδρα το Λονδίνο.

Πρόκειται για τα επενδυτικά σχήματα Marshall Wace LLP, Lansdowne Partners LLP και Oceanwood Capital LLP, με συνολικά κεφάλαια υπό διαχείριση που ξεπερνούν τα 70 δισ. δολάρια και τα οποία έχουν προσφέρει στο παρελθόν σημαντικές αποδόσεις στους πελάτες/μετόχους τους. Και οι τρεις διαχειριστές κεφαλαίων συμμετέχουν στη λίστα με τα top-200 hedge funds, σύμφωνα με τα στοιχεία Σεπτεμβρίου του έγκυρου Hedge Fund Alert. Στο πρόσφατο παρελθόν, σημαντικές θέσεις short στις εγχώριες τράπεζες είχαν ανοίξει με αξιόλογα κέρδη αμερικανικά hedge funds όπως η Discovery Capital Management LLC και η Jane Street Capital αλλά και το βρετανικό Charlemagne Capital LLC.

Το επιχείρημα πίσω από τις short θέσεις φαίνεται να στηρίζεται τόσο σε θεμελιώδη όσο και σε event driven δεδομένα, καθώς τα τρία fund ανήκουν σε αυτές τις κατηγορίες επενδύσεων. Η πολύμηνη περίοδος που μεσολαβεί μέχρι την έναρξη του stress test, ο φόβος που προκαλεί στις αγορές η προσπάθεια «καθαρής εξόδου» της χώρας από το πρόγραμμα στήριξης και οι ανασφάλειες που μπορεί να προκαλέσει στις τράπεζες, η χρονική μετάθεση των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών αλλά και το αυστηρότερο θεσμικό πλαίσιο διαχείρισης των προβληματικών δανείων στην Ευρώπη που προωθεί η ΕΚΤ έχουν δημιουργήσει ένα ιδιαίτερα αρνητικό παζλ για τον εγχώριο κλάδο.

Βάσει των επίσημων στοιχείων της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, παρότι μόνο τα τρία παραπάνω hedge funds εμφανίζονται στη λίστα με τις ανοικτές πωλήσεις, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν και άλλα επενδυτικά κεφάλαια με θέσεις πώλησης στις εγχώριες τραπεζικές μετοχές με ποσοστά που δεν χρήζουν ανακοίνωσης.

Είναι σύνηθες στη βιομηχανία των hedge funds η «συμπεριφορά της αγέλης», όπου δηλαδή διαχειριστές αντιγράφουν (replicate) επιτυχημένα trades άλλων funds με μικρή χρονοκαθυστέρηση.

Μερικά συμπεράσματα από την ανάλυση των στοιχείων είναι: α) βάσει των τιμών των συναλλαγών που έχουν ανακοινωθεί και των χθεσινών τιμών κλεισίματος, οι short θέσεις είναι κερδοφόρες σε σημαντικό ποσοστό και για τα τρία funds, β) τυχόν short covering θα ενίσχυε σημαντικά τις τιμές αφού πρόκειται για θέσεις τρέχουσας αξίας 75 εκατ. ευρώ, γ) η μεγαλύτερη θέση short σε αξία είναι στην Εθνική Τράπεζα, με την Alpha Bank να έπεται, αλλά σε όρους ποσοστού μετοχικού κεφαλαίου είναι η Τράπεζα Πειραιώς, με τη μικρότερη short θέση να είναι στη Eurobank τόσο σε αξία όσο και ποσοστιαία.

Πιο αναλυτικά, τη μεγαλύτερη short θέση σε όρους αξίας μετοχών, βάσει του χθεσινού κλεισίματος των τιμών, έχει η Marshal Wace με 31 εκατ. ευρώ περίπου. Η short θέση, σε σχέση με τα 22 δισ. δολάρια υπό διαχείριση, είναι ωστόσο αμελητέα για τα μεγέθη του fund. Στην Εθνική Τράπεζα, η short θέση είναι 65 εκατ. μετοχές περίπου ή 0,71% του μετοχικού κεφαλαίου της τράπεζας και αξίας με χθεσινές τιμές 14,7 εκατ. ευρώ και είναι η δεύτερη μεγαλύτερη outright θέση short στην αγορά.

Στην Αlpha Βank, με 7,4 εκατ. μετοχές, ή 0,48% του μετοχικού κεφαλαίου της τράπεζας, αξίας 10,2 εκατ. ευρώ. Στην Τράπεζα Πειραιώς, με 2,18 εκατ. μετοχές, περίπου 0,50% του μετοχικού κεφαλαίου της τράπεζας, αξίας 4,4 εκατ. ευρώ. Φυσικά δεν έχουν σημασία οι χθεσινές τιμές κλεισίματος αλλά ο μέσος όρος που το fund έχει πουλήσει. Στην τελευταία ανακοίνωση του Marshall Wace στις 17/11, υπήρξε μείωση της short θέσης στην Αlpha Βank και οριακή αύξηση στην Εθνική Τράπεζα.

Το hedge fund, που ιδρύθηκε από τους Paul Marshall και Ian Wace το 1997, εμφανίζει υψηλό track record και ειδικεύεται σε long/short συναλλαγές σε μετοχικές θέσεις. Έγινε ευρέως γνωστό στο επενδυτικό κοινό από την επιτυχημένη short θέση στην πορτογαλική τράπεζα Banco Espirito Santo τον Αύγουστο 2014. Οι επιδόσεις τράβηξαν την προσοχή του αμερικανικού γίγαντα επενδύσεων KKR το 2015 και το οποίο εξαγόρασε τελικά μερίδιο 24,9%, με option να το αυξήσει στο 39,9%.

Τη επόμενη θέση σε όρους αξίας μετοχών βάσει του χθεσινού κλεισίματος έχει η Oceanwood Capital Management με 25 εκατ. ευρώ περίπου. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Hedge Fund Alert, τα κεφάλαια υπό διαχείριση της Oceanwood ξεπερνούν τα 6,2 δισ. δολάρια.

Για την Oceanwood, η short θέση στην Εθνική Τράπεζα, σε ποσοστό 0,49% επί του μετοχικού κεφαλαίου της τράπεζας, είναι σχετικά νέα, με ημερομηνία πρώτης ανακοίνωσης 15/11. Αντίθετα, στην Αlpha Βank η short θέση είναι παλαιότερη, με τελευταία ημερομηνία συναλλαγής στις 18/9 και πρώτη ημερομηνία ανακοίνωσης στις 14/6/2016.

Επίσης για την Αlpha Bank, το ύψος της short θέσης είναι στο χαμηλότερο επίπεδό της από τον Ιούνιο του 2016 καθώς είχε φτάσει στο 1% πέρυσι τον Αύγουστο, όταν η τιμή της μετοχής ήταν στ0 1,75 ευρώ. Η θέση short που έχει χτίσει στην Τράπεζα Πειραιώς και διαμορφώνεται σε 1,83 εκατ. μετοχές είναι αμετάβλητη από τις 13/7/2016, όταν η τιμή της μετοχής ξεπερνούσε τα 3 ευρώ ανά μετοχή.

Το hedge fund είναι event driven και ιδρύθηκε από τον Chris Gate το 2006 ως spin out από το Tudor Group. Χρησιμοποιεί θεμελιώδη ανάλυση για τον εντοπισμό των επενδυτικών ευκαιριών σε επενδύσεις όλων των κατηγοριών στην Ευρώπη και φέτος συμμετείχε στο ελληνικό Roadshow του Λονδίνου.

Το τρίτο fund με σημαντικές short θέσεις είναι της Lansdowne Partners με 19,2 εκατ. ευρώ περίπου θέση βάσει των χθεσινών τιμών κλεισίματος. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Hedge Fund Alert, τα κεφάλαια υπό διαχείριση της Lansdowne Partners ξεπερνούν τα 30 δισ. δολάρια.

Η Lansdowne Partners έχει εντελώς διαφορετική προσέγγιση και οι short θέσεις αφορούν την Τράπεζα Πειραιώς και τη Eurobank, ενώ δεν εμφανίζει short θέσεις σε Εθνική Τράπεζα και Αlpha Βank, όπως τα δύο παραπάνω. Στην Τράπεζα Πειραιώς, η short θέση αγγίζει το 1,35% όπως διαμορφώθηκε στις 16/10 φέτος και βαίνει συνεχώς αυξανόμενη από το 0,67%, όταν εμφανίστηκε πρώτη φορά στις 25/9 φέτος. Επίσης, αποτελεί τη μεγαλύτερη short θέση μεταξύ των τραπεζών και από τα τρία funds. Για τη Eurobank, η short θέση είναι το 0,62% του μετοχικού κεφαλαίου με ημερομηνία επίσης 25/9, όταν η τιμή της μετοχής ήταν στο 0,677 ευρώ.

Το hedge fund έχει μακρά ιστορία και ιδρύθηκε το 1998 από τον Sir Paul Ruddock. Η Lansdowne Partners θεωρείται ένα από τα πιο επιτυχημένα hedge funds στον κόσμο, με focus σε long/short trades σε μετοχές. Η Morgan Stanley Investment Management (MSIM) κατέχει το 19% της εταιρείας, ποσοστό το οποίο αγόρασε το 2006.