Ξεχείλωσε… το θεσμικό πλαίσιο ελέγχου των εταιρειών

Ανησυχία και προβληματισμό προκαλεί σε πολλούς παράγοντες της αγοράς το νέο (Ν4403/2016) «ξεχειλωμένο» θεσμικό πλαίσιο σε ό,τι αφορά στον χρόνο διεξαγωγής των γενικών συνελεύσεων και στις ημερομηνίες δημοσίευσης των ετήσιων οικονομικών καταστάσεων των εταιρειών, είτε αυτές είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο της Αθήνας είτε όχι.

«Όλες οι τελευταίες αλλαγές που έγιναν -υποτίθεται για να μειώσουν τη γραφειοκρατία και τα έξοδα των επιχειρήσεων- τελικά μπορούν να προκαλέσουν εντονότατες παρενέργειες και να πλήξουν περαιτέρω την αγορά σε μια ιδιαίτερα δυσμενή συγκυρία», δηλώνει στο Euro2day.gr οικονομικός διευθυντής εισηγμένης εταιρείας, συμπληρώνοντας: «Αν και ο νόμος ψηφίστηκε πέρυσι, μόλις φέτος πολλές εταιρείες άρχισαν να τον μαθαίνουν και να προσαρμόζονται αναλόγως».

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή:

Πρώτον, ενώ την προηγούμενη δεκαετία οι εισηγμένες εταιρείες ήταν υποχρεωμένες να δημοσιεύουν τα ετήσια οικονομικά τους αποτελέσματα ουσιαστικά έως το τέλος Φεβρουαρίου του επόμενου έτους, στη συνέχεια πήγαμε στο τέλος Μαρτίου και από φέτος στο τέλος Απριλίου. Με δεδομένο λοιπόν ότι δεν υπάρχει πλέον υποχρέωση έκδοσης λογιστικών καταστάσεων τριμήνου και εννεαμήνου, στις περισσότερες εισηγμένες εταιρείες οι μέτοχοι πληροφορούνται στο τέλος Απριλίου τα ετήσια οικονομικά αποτελέσματα και στο τέλος Σεπτεμβρίου τα εξαμηνιαία, δηλαδή με τέσσερις και τρεις μήνες καθυστέρηση αντίστοιχα.

Δεύτερον, ο έλεγχος των διοικήσεων από τους μετόχους μειοψηφίας γίνεται μέσα από τη διαδικασία των τακτικών γενικών συνελεύσεων των εταιρειών. Ενώ λοιπόν το χρονικό όριο των τακτικών γενικών συνελεύσεων ήταν παλαιότερα η 30ή Ιουνίου κάθε έτους, κάποιος «εγκέφαλος» το συνέδεσε με την ημερομηνία τελικής υποβολής φορολογικής δήλωσης -και συγκεκριμένα δύο μήνες και δεκαπέντε ημέρες μετά από αυτή.

Έτσι, επειδή η προθεσμία υποβολής φορολογικών δηλώσεων στην Ελλάδα είναι η 30ή Ιουνίου, οι εταιρείες (εισηγμένες και μη) έχουν τη δυνατότητα να διεξάγουν την ετήσια τακτική γενική συνέλευση έως και τη 15η Σεπτεμβρίου (δύο μήνες και δεκαπέντε ημέρες αργότερα σε σχέση με το παρελθόν, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για την προστασία της μειοψηφίας).

Έλα όμως που ζούμε στην Ελλάδα και η προθεσμία υποβολής φορολογικών δηλώσεων παρατείνεται σχεδόν κάθε χρόνο… Έτσι, αν φέτος -όπως λέγεται- παραταθεί έως τις 20 Ιουλίου, τότε οι γενικές συνελεύσεις θα μπορούν να γίνουν έως την 5η Οκτωβρίου. Ακόμη πιο πίσω δηλαδή!

Τρίτον, το μεγαλύτερο όμως πρόβλημα στην αγορά προέρχεται από τις μη εισηγμένες στο Χρηματιστήριο της Αθήνας εταιρείες, οι οποίες έχουν τη δυνατότητα να τελέσουν την τακτική τους γενική συνέλευση έως τη 15η Σεπτεμβρίου (με τις όποιες πιθανότατες παρατάσεις, όπως και οι εισηγμένες), αλλά χωρίς την υποχρέωση μέχρι τότε να έχουν δημοσιεύσει τις ετήσιες λογιστικές τους καταστάσεις. Με βάση λοιπόν τον Ν.4403/2016 αυτή την υποχρέωση την έχουν έως και είκοσι ημέρες μετά τη διεξαγωγή της τακτικής γενικής συνέλευσης! (παλαιότερα, η τελευταία ημέρα δημοσίευσης των οικονομικών καταστάσεων ήταν η 10η Ιουνίου).

Αν λοιπόν ένας μέτοχος μειοψηφίας θέλει να ελέγξει τη μη εισηγμένη εταιρεία, θα μπορεί να λάβει τις οικονομικές καταστάσεις από την εταιρεία δέκα ημέρες νωρίτερα από την τακτική γενική συνέλευση (και αν η έδρα βρίσκεται λ.χ. στην Κομοτηνή;) για να τις μελετήσει πριν από τη σύγκληση της τακτικής γενικής συνέλευσης και έτσι να αποφασίσει τι θα ψηφίσει.

Τέταρτον, το μεγάλο όμως ερώτημα είναι το τι γίνεται με την ενημέρωση της αγοράς.

Αν για παράδειγμα μια εταιρεία θέλει να αποκρύψει τη δημοσιοποίηση των ανησυχητικών της οικονομικών επιδόσεων κατά το 2016, μπορεί:

α) Να περιμένει μέχρι τις αρχές Οκτωβρίου για να συγκαλέσει την τακτική γενική της συνέλευση.

β) Να αναβάλει για ένα μήνα τη γενική συνέλευση μετά από αίτημα μετόχου με ποσοστό άνω του 5% (πάμε για αρχές Νοεμβρίου), και

γ) Να δημοσιεύσει τις λογιστικές καταστάσεις του 2016 είκοσι μέρες αργότερα, κάπου στα τέλη Νοεμβρίου…

Μέχρι τότε, δηλαδή, οι προμηθευτές της εταιρείας δεν θα έχουν εικόνα για να κρίνουν την αξιοπιστία της (πράγμα ιδιαίτερα προβληματικό σε μια συγκυρία έντονης αβεβαιότητας και αυξημένων επισφαλειών), ενώ οι μη εισηγμένες επιχειρήσεις θα πλεονεκτούν έναντι των εισηγμένων ανταγωνιστών τους, γιατί θα δημοσιεύουν πληροφορίες με πέντε έως επτά μήνες καθυστέρηση από αυτές.

Προφανώς, το νομοθετικό ξεχείλωμα θα επηρεάσει αρνητικά και άλλους παράγοντες της αγοράς όπως οι τράπεζες, οι συντάκτες κλαδικών εκθέσεων, οι σχεδιαστές του κρατικού προγραμματισμού και πολλοί άλλοι.