του Χρήστου Κίτσιου

Το 50% του ημερήσιου τζίρου του σε δεικτοβαρείς τίτλους με υψηλή διασπορά και μεγάλη έκθεση ξένων κινδυνεύει να χάσει το Χρηματιστήριο Αθηνών λόγω της έναρξης των Over the Counter συναλλαγών και του φθηνότερου κόστους προμηθειών που περιλαμβάνουν.

Όπως προκύπτει από τα στοιχεία που γνωστοποιούνται στο Boat, επί του τίτλου της Εθνικής Τράπεζας διενεργήθηκαν στο διάστημα 4/2 - 22/2 Over the Counter συναλλαγές ο αθροιστικός όγκος των οποίων ξεπέρασε ελαφρώς τα 22,3 εκατομμύρια μετοχές.

Ο αριθμός των μετοχών που άλλαξαν χέρια με OTC συναλλαγές είναι μεγάλος, ιδιαίτερα αν συνυπολογιστεί ότι κατά το ίδιο διάστημα μέσω του Χ.Α. αθροιστικά άλλαξαν χέρια 27.813.099 μετοχές της Εθνικής Τράπεζας συνολικής αξίας 1,09 δισ. ευρώ. Ουσιαστικά δηλαδή το 45% των συναλλαγών επί της Εθνικής διενεργήθηκε εκτός Χ.Α. και η αξία αυτών των συναλλαγών υπολογίζεται ότι ξεπερνά τα 850 εκατ. ευρώ.

Υπήρξαν μάλιστα συνεδριάσεις όπου ο όγκος των Over the Counter συναλλαγών επί του τίτλου της Εθνικής ήταν σχεδόν διπλάσιος από αυτόν που διενεργήθηκε μέσω Χρηματιστηρίου Αθηνών.

Για παράδειγμα, στις 19 Φεβρουαρίου, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύονται στο Boat, επί του τίτλου της Εθνικής διενεργήθηκαν OTC συναλλαγές 5.456.985 μετοχών, ενώ κατά την ίδια συνεδρίαση στο Χ.Α. είχαν αλλάξει χέρια μόλις 2.933.070 μετοχές Εθνικής. Η 19η Φεβρουαρίου αποτέλεσε τη δεύτερη ημέρα κατά την οποία θα μπορούσαν να διενεργούνται συναλλαγές OTC που να εκκαθαρίζονται από την ΕΧΑΕ.

Στην πράξη, όμως, οι ξένοι είχαν ξεκινήσει τις Over the Counter συναλλαγές επί της Εθνικής ήδη από τις αρχές του Φεβρουαρίου διενεργώντας την εκκαθάριση όχι στην ΕΧΑΕ αλλά αλλού (π.χ. EuroClear).

Ως εκ τούτου, πέραν του τζίρου η ΕΧΑΕ απώλεσε και έσοδα από εκκαθάριση συναλλαγών.

Ο μεγάλος όγκος συναλλαγών OTC επί του τίτλου της Εθνικής έχει σημάνει συναγερμό σε ΑΧΕ και ΕΧΑΕ καθώς αποτελεί την πρώτη έμπρακτη απειλή που φέρνει η εφαρμογή της MiFID για την εγχώρια χρηματιστηριακή αγορά και τα μέλη της.

Η απώλεια εσόδων για ΑΧΕ που εκτελούν συναλλαγές ξένων και ΕΧΑΕ είναι ήδη αξιοσημείωτη και για τον λόγο αυτόν τόσο ο πρόεδρος του Χ.Α. όσο και ο ΣΜΕΧΑ επαναφέρουν το αίτημα της άμεσης κατάργησης του φόρου επί των συναλλαγών.

Με το υφιστάμενο καθεστώς, μια ξένη τράπεζα που έχει αγοραστή και πωλητή στον τίτλο της Εθνικής δεν έχει κανέναν λόγο να πληρώσει προμήθεια έως πέντε μονάδες βάσης στους εγχώριους brokers για να εκτελέσει τα πακέτα και βεβαίως φόρο συναλλαγών δεκαπέντε τοις χιλίοις, ενώ μπορεί να κάνει τη συναλλαγή ως συστηματικός εσωτερικοποιητής χρεώνοντας στον καθέναν από τους δύο πελάτες της προμήθεια μόλις 4 μονάδων βάσης.

Πέραν της κατάργησης του φόρου επί των συναλλαγών, οι ξένοι ασκούν ήδη πίεση για μείωση των προμηθειών που τους χρεώνουν οι εγχώριες ΑΧΕ ως προς την εκτέλεση συναλλαγών.

Η έναρξη από χθες της δραστηριότητας της Merrill Lynch ως εξ αποστάσεως μέλους του Χ.Α. –άδεια έχουν λάβει επίσης και οι Deutsche Bank και Societe Generale– ασκεί επιπλέον πίεση στις ΑΧΕ για μείωση των προμηθειών τους στις 2 - 3 μονάδες βάσης.